Okruchy raju. Powieść.

Odc. 1 Niedzielna kawa. 

Rano kawa jest dla mnie wszystkim, znaczy więcej niż nogi, ręce, tułów, imię i nazwisko, a nawet garb i godność osobista, bez których nikt nie jest w stanie się obejść zwłaszcza w dniach niepogody. Bez kawy jestem niczym, nie istnieję. Wiem to stąd, że patrzę w lustro i niczego nie widzę. Nie rozpoznaję własnego oddechu, zupełnie jak ślepe pisklę, gorzej nawet, jak kawałek drewna lub rurki metalowej bez poczucia bytu. Krótko mówiąc, nie żyję. Ożywam dopiero jak wypiję. Mówię sobie wtedy: To jestem ja, osobnik męski, imię: Zenobiusz, nazwisko Tarka, imię z bierzmowania: Karol. Udzielam sobie pierwszej instrukcji: Bierz się do roboty, łajdaku, bo życie stawia ci wymagania.

Odc. 2 Przejście dla pieszych

Poznałem człowieka, który spotkał Wielkorządcę. Było to na przejściu na pieszych. Wielkorządca jechał na hulajnodze uzbrojony w haubice i rakiety. Dyszał ciężko z wysiłku, ale się uśmiechał. Tłumy ludzi płynęły wokół niego, jedni płakali z rozpaczy, inni zaciskali w ustach przekleństwa a w rękach karabiny, a on nic, jak ten głaz.

Zatrzymali się na środku pasa dla pieszych, ten poznany przeze mnie człowiek oraz Wielkorządca, i konwersowali.

– Nie ustąpimy – wyjaśnił Wielkorządca, duża zacięta twarz, spuchnięta – dopóki nas nie pokonają. A i wtedy też nie ustąpimy.

Na zebrach poruszali się ludzie pomalowani w czarnobiałe pasy, wyglądające zupełnie jak pasiaki więzienne, modele Afryka, Azja, Europa. Rasy i poglądy mieszały się, Azja w tym galimatiasie była najbardziej dzika. Na tle Wielkorządcy pojawiły się plansze z napisami: Polityka. Ideologia. Niebezpieczne eksperymenty społeczne. Klimat. Wielkie migracje.

– Wybije się jakąś rasę lub grupę etniczną, zaraz druga zajmuje jej miejsce. Co ich napędza? – padło pytanie z opuchniętych ust Wielkorządcy. Trzymał się z dala od innych ludzi, jakby bał się ich oddechów.

– Ryż, kukurydza, woda, głód, susza, pragnienie potomstwa i samochodu, domu, w końcu migracja – odpowiedział sam sobie i od razu dodał: – Migracje to wielka przyszłość świata. Dlatego dolejemy do nich ropy naftowej i dorzucimy pszenicy i kukurydzy, bo ludzie i pojazdy potrzebują energii. Tak rozumiem dzisiejszą cywilizację. Jeśli ci się ona nie podoba, to rząd zbuduje ci obóz koncentracyjny.

Nikt nie rozumiał, co mówi, bo był to już inny człowiek, mały, siwy, z dużym brzuchem i kwaśno skrzywionymi ustami. Bełkotał na mównicy o gejach i kolanach.

– Półgłówek! – ktoś krzyknął z lewej strony sali.

– Geniusz! – odkrzyknął ktoś z prawej.

Opinie i sprawy mieszały się ze sobą, rzeczywistość zmierzała w nieznanym kierunku.

Odc. 3 Niko 

Pies nazywał się zwyczajnie, Niko, i miał oczy pana domu, ciemnozielone, przenikliwe, wyraziste. Miał też jego brwi i dwanaście innych cech, włącznie z temperamentem i umysłowością. Takie mieli życzenie jego właściciele, uważający się za jego najbliższą rodzinę, Jonasz i Sandra Zagna, majętni i bezdzietni idealiści. Psy były dla nich wszystkim, kochali je, wierzyli w ich wyższość nad ludźmi, nazywali je wyższym gatunkiem człowieka.

– To istoty przyjazne, lubiące zabawę, kochające człowieka. Nie niszczą środowiska naturalnego, nie kradną, nie kłamią – małżeństwo miało skłonność idealizowania tego gatunku.

Inżynieria genetyczna nie pozwalała nadawać zwierzętom cech ludzkich, ani ludziom cech zwierzęcych. Potajemnie nie takie rzeczy robiono. Zazwyczaj stało za nimi wojsko lub dyktator usiłujący manipulować społeczeństwem. Sponsorowani przez wojsko lub władcę bez skrupułów, sprzedajni i zwariowani naukowcy, genetycy, lekarze, inżynierowie sztucznej inteligencji i podobnych zawodów, zawsze znajdowali jakąś furtkę, aby w tajnym, fantastycznie wyposażonym laboratorium, prowadzić eksperymenty, mające zbawić ludzkość, a co najmniej oszczędzić jej cierpienia, w końcu uratować planetę przed nadchodzącą klęską klimatyczną. Ich wątpliwości budziły jedynie etyka i moralność.

Jonasz i Sandra Zagnowie uprościli te kwestie. Wierzyli w jedno i drugie, ale potrafili wytłumaczyć sobie potrzebę czynienia wyjątków od zasad. Uwierzyli, że mogą ocalić planetę przed zagładą.

– Ludzie to samobójcy, którzy zniszczą klimat, przyrodę i planetę. Niech chociaż psy przeżyją, ale tak, aby ludzkość miała szansę się odrodzić w długim ciągu ewolucji. Niko stwarza tę szansę. Musimy jeszcze tylko znaleźć mu partnerkę – podejmując tę decyzję umówili się, że suczka będzie miała cechy pani domu, przede wszystkim długie, jasne włosy i owalne, orzechowe oczy. 

Bawili się swymi planami. Mieli czas i pieniądze, aby pozwolić sobie na to. Nie mieli natomiast pojęcia, że ich umysły od dłuższego czasu wędrowały po manowcach logiki, rozumu, miłości i rozwagi. Widzieli je niekiedy w formie abstrakcyjnych kształtów, plam, figur geometrycznych oraz eksplozji świateł i cieni, ale szybko o nich zapominali, zwłaszcza kiedy w pobliżu znalazł się Niko, pies-przyjaciel, ideał zwierzęcia i człowieka.

Niko stał się wyznacznikiem przyszłości.

Odc. 4 Kariera

W kraju pojawili się w wielkiej obfitości obcokrajowcy.

– Dziś łatwiej jest znaleźć w lesie człowieka z innego kraju niż grzyba, choćby nawet kurkę – zapewniał mieszkaniec przygranicznej wsi.

Mimo powszechności występowania cudzoziemcy byli w cenie.

– Wielu mieszkańców mojej wsi marzy o statusie obcokrajowca, oczywiście nie u nas, tylko za granicą. Być obcym u siebie w kraju to żadna frajda.

– Oni dematerializują się, przenikają przez mur graniczny i znowu materializują, zazwyczaj w lesie. – wyjaśniał profesor Zybe, tak już stareńki, że przypominał antyk. Sam tak siebie definiował.

– Jestem wiekowy jak obiekt średniowieczny, nawet starszy, powiedzmy jak starogrecka amfora z obrazem dwóch zmagających się gejów.

– Skąd przyszli panu do głowy homoseksualiści?

– Bo to gatunek człowieka równie stary jak świat. Miłość samca do samca oraz samicy do samicy to nic nowego także wśród zwierząt. Zawsze to przypominam ludziom władzy, bo to ich ulubiony temat.

Po dwóch latach najwyżej spośród wszystkich obcokrajowców wybił się Dycepan Septa, mówiący czterema językami smagły, tęgi Rumun o twarzy śmiejącego się dziecka, były posiadacz ziemski, arystokrata, wybitny znawca win, właściciel wytwórni dronów bojowych. W nowej ojczyźnie zrobił fenomenalną karierę; został szefem doradców prezydenta.

– Jak to jest możliwe, że taki człowiek, nikomu nieznany cudzoziemiec, osiągnął u nas taki sukces? Tym bardziej, że nie potrafił nawet potwierdzić swojej rzekomo wspaniałej przeszłości żadnymi dokumentami ani zeznaniami świadków – pytali ludzie ciekawi źródeł sukcesu człowieka z nikąd, który przeniknąwszy mur graniczny zrobił karierę, jakiej nie powstydziłby się mistrz świata w maratonie karierowiczów.

– Rządzącym najbardziej potrzebni są ludzie zgadzający się z ich poglądami i kadzący im, jacy to oni są rozumni, przenikliwi i dalekosiężni w tych swoich spojrzeniach przez przepocone okulary – skomentował Salomon Ircha, też z oznakami czasowego zużycia na twarzy. – Znam dobrze Dycepana Septę. Zapytany o prezydenta, wyjaśnił mi kiedyś niechętnie.

– Prezydent może być zwykłym dupkiem. Ludzie tego nie widzą, ponieważ chodzi w drogim garniturze w otoczeniu legionu ochroniarzy, jeździ luksusowym samochodem, pokazuje się w towarzystwie ludzi władzy i celebrytów. Prezydent ma nadęte ego. Bystry doradca to wyczuwa i umiejętnie wykorzystuje, bo ego da się nadymać, a on lubi nadęcie.

Odc. 5 Stwórca

Salomon opowiedział mi swoje najnowsze przeżycie. Chętnie go słucham, nadaje na tej samej fali co ja. Możemy się nie zgadzać, ale rozumiemy się i akceptujemy. To wielka sztuka.  

– Stwórca objawił mi się niespodziewanie. Czekał na mnie w mieszkaniu, kiedy rano wróciłem ze sklepu. Przeniknął przez mury i ściany. Powszechnie nazywają go Stwórcą, choć on sam przedstawiał się jako „Naj”. To mi się podobało. Brzmiało to jak krótkie, zwięzłe imię, w którym mieściło się także nazwisko. Pełna identyfikacja. Naj wyszedł z mroku słów i snów wałęsających się po nocy. Zestarzał się. Widziałem to wyraźnie. Wychudł, włosy mu się przerzedziły, przybierając kształt aureoli, wyglądał jednak godnie jak na obrazach. Skarżył się.

– Sprawy wymknęły mi się spod kontroli. Stworzyłem sobie ogród różany i nazwałem go Rajem.

– Stworzyłeś go sobie a Muzom – dodałem, zaskakując siebie samego nieprzemyślaną reakcją. Czasem zdarza mi się chlapnąć coś, ni przypiął ni przyłatał.

Dostojny gość przemilczał moją uwagę.

– Ożywiłem Raj i zaludniłem go chyba niezbyt udanie, bo jego mieszkańcy przestali mnie słuchać. Od pewnego czasu żyją własnym życiem. Pozostając ludźmi, stali się też zwierzętami. Po prostu zdziczeli.

– Wyemancypowaliśmy się, staliśmy się od ciebie niezależni – tak mi mówią. Nie jesteś już nam potrzebny. Myślimy i mówimy o tobie jako o symbolu lub idei. Jesteś tylko Bogiem, niczym więcej.

– Niszczą to, co stworzyłem i robią to wbrew własnym interesom. Głupcy! Będą tego żałować – powiedział Naj i zniknął, nawet nie wiedziałem kiedy.  

– Postanowiłem udać się na spoczynek – kontynuował Salomon. – Taki miałem zamiar, ale wyszło inaczej, gdyż zacząłem kłócić się sam z sobą, co do domniemanego człowieczeństwa istoty ludzkiej i jej wpływu na przyrodę i klimat. Marnie to wygląda. Nie martwię się jednak o to, gdyż człowiek nie żyje wiecznie. Smutne jest jednak to, że wszystkie, w dodatku wciąż narastające, problemy zostawiamy następnym pokoleniom. Jakoś nikt nie bierze sobie do serca koncepcji sprawiedliwości międzypokoleniowej.

Odc. 6 Zwielokrotnienia

Było to niemożliwe, a jednak kraj uległ takiej deformacji, że wprost trudno było w to uwierzyć. Wszystko wydawało się krzywe, wykoślawione i zwodnicze. Ludzie – w przekonaniu, że zachowują się normalnie – zachowywali się dziwacznie. Niektórzy przyznawali to otwarcie, mówiąc o tym bezosobowo, jakby bali się, że zdradzają największą tajemnicę:

– Mieszkańcy naszego kraju zachowują się osobliwie a nawet patologicznie. Widać to na każdym kroku.

Najbardziej zaskoczył społeczeństwo Omerni strajk tramwajarzy. Na przystanku, w oczekiwaniu na najbliższy pojazd, zebrał się tłum pasażerów. Nudząc się, rozmawiali o nowych zachowaniach.

– Moja siostra lewym okiem mruga sześć razy szybciej niż prawym. Ma taki tik. Jej to nie przeszkadza.

– Mój brat mył się rano pod pachami trzydzieści razy. Nie wiem, co o tym myśleć. Chyba strasznie się poci.

Każdy mówił o innej osobie, ale wszyscy wiedzieli, że to jemu się to przydarzyło. Mówienie czegoś dla niepoznaki było powszechne.

– Ryba psuje się od głowy. Kradną do maksimum. Niedługo zabraknie świeżego powietrza i wody mineralnej w butelkach – mówiono, oglądając portrety wysokich funkcjonariuszy państwowych, ustawione na piedestałach w miejscach publicznych i na placach zabaw dla dzieci. Były to domeny rządu tępawego oprycha zwanego Czarnym Małpoludem.

Pojawiły się głosy sprzeciwu.

– Może i kradną ale dzielą się z innymi, Nie to, co ich poprzednicy.

– Ale oni kradli mniej.

– I co z tego! Wolę, aby kradli więcej i dawali mi więcej. „Nie je ważne, czyje co je, ważne to je, co je moje”, że tak powiem, cytując klasyka – podsumował łysy mężczyzna z przystanku tramwajowego trzymający się na uboczu.  

– Moim zdaniem – wyznał Salomon Ircha Tadziczkowi, mieszkańcowi prowincji – najgorszy jest ten zboczony krasnal w garniturze, o krzywym uśmiechu, robiący złośliwe porównania pod adresem ludzi zmieniających płeć. On nie rozumie, jak bardzo jest to dla nich bolesne, a jeśli to są dzieci, to jakżeż bolesne jest to także dla ich rodziców.

– To zwykły palant – skwitował Tadziczek, dając dobitny przykład skrótowego myślenia o władzy.

Tramwaj miał przypłynąć dopiero za cztery dni, o czym nikt na przystanku nie wiedział. Kiedy wreszcie pojawił się, ludzie słaniali się z wyczerpania. Dwie osoby zachorowały w trakcie czekania na tramwaj; zepchnięto je do wody licząc, że dopłyną do najbliższego szpitala. Wszyscy ich pocieszali jak mogli.

– To nie tak daleko. Tylko piętnaście kilometrów z prądem. Przy szpitalu brzeg rzeki jest bardzo łagodny, w najgorszej sytuacji wczołgacie się na podwórko. W dzień natychmiast was ktoś znajdzie i podniesie alarm. Jeśli to będzie noc, to pies pilnujący szpitala swoim szczekaniem obudzi ratowników. W ostateczności przeleżycie sobie do rana na świeżym powietrzu. Noce są teraz łagodne i śpiewają cykady. Sam chciałbym znaleźć się w takich warunkach, ale dobry stan zdrowia mi na to nie pozwala.

Po uporządkowaniu kwestii chorych, zaczęły się skargi i kłótnie.

– Nikt nas nie informował. Po pierwsze, że jest to tramwaj wodny, po drugie, że przyjedzie dopiero za cztery dni, bo tramwajarze strajkują.

– Po co oni to robią? Nie dość im problemów z suszą, klimatem, drożyzną i upadkiem kościoła?

– Strajkują nie wiadomo po co. Skarżą się, że mają za mało wody pod kilem i nie nadążają pompować z rufy pod dziób, gdzie jej najbardziej potrzeba. To jacyś szaleńcy – skarżyli się pasażerowie.

Tylko jeden z nich bronił tramwajarzy, bo jego matka była tramwajarką.

– Wprawdzie była sadystką, biła mnie nieprzerwanie i przypalała papierosem, ale to zawsze matka.

– Myśleliśmy, że to tramwaj szynowy. Kiedy to zmieniono? – pytali inni podnosząc do góry brwi i poprawiając odruchowo włosy.

Każdy chciał dobrze wyglądać, łącznie z łysymi, choć uważano to za absurd. Kiedy im zwracano uwagę, że łysi nie muszą poprawiać włosów, odpowiadali:

– Co ma łysy do wiatraka?

Pytanie nie było bezsensowne, tylko nikt nie umiał na nie sensownie odpowiedzieć.  

Sytuacja z niedostateczną informacją była przykra, ale niewielu obywateli zaskoczyła, ponieważ Omernia już od kilku lat schodziła na psy. Dokładna i terminowa informacja przestała być w cenie. Społeczeństwo było niedouczone, nie miało pojęcia, że brak lub niedokładna informacja to sprawa nie tylko marnotrawienia czasu, ale także frustracji, niepotrzebnie wydatkowanej energii i utraty dobrego samopoczucia. Ludzie żyli zatopieni w smartfonach i niewiele więcej ich interesowało.

Przyroda też reagowała inaczej. Róże w ogródku działkowym niejakiego Marcina, pseudonim Chórzysta, rozlały się najpierw po działce, potem zeszły na drogę przed furtkę, rozpełzły i przeistoczyły w strumienie czerwieni na sąsiednich drogach, aby w końcu wypłynąć na ulice miasta. Wyglądałoby to jak krew, gdyby nie pachnące płatki pozostałe na obrzeżach.

– Róże płyną zupełnie jak woda w czasie burzy z piorunami – podsumował hydrolog, dla którego w okresie przedłużającej się suszy woda była wszystkim, słońce zaś tylko niepotrzebnym dodatkiem.

Odc. 7 Zdarzenie w bazylice

Zdarzenie miało miejsce w Bazylice Romańskiej. Odnotowały je media, podkreślając, że nastąpiło ono w najmniej oczekiwanym czasie i w dziwnych okolicznościach. Jego bohaterką była Zinajda Kowalska, z domu Pokora, mężatka, która po rozwodzie wróciła do statusu starej panny, szczycąc się, że tysiące kobiet takich jak ona chodzi po ulicach miasta.

Uczestnicząc w niedzielnym nabożeństwie Zinajda zwróciła na siebie uwagę tym, że od początku do zakończenia mszy żegnała się nieprzerwanie kreśląc ręką znak krzyża na piersi i modląc się półgłosem o zbawienie społeczeństwa Omerni. Na podstawie dwuminutowego wideo, nagranego przez stojącego z boku młodego człowieka, obliczono, że w ciągu godziny przeżegnała się co najmniej pięć tysięcy razy.

Najciekawsze nastąpiło dopiero pod koniec mszy; kobieta oderwała się od uporczywego żegnania się i modlitwy, przeszła przez tłum wiernych do ołtarza, podeszła do księdza i odepchnęła go na bok burknąwszy:

– Usuń się, cholerny klecho. Wiadomo, co ty i tobie podobni trzymacie pod sutanną i co wam w głowie. Teraz ja będę mówić do wiernych. Zobaczymy, kto jest lepszym kaznodzieją, kobieta czy taki uzurpator męskości jak ty w duchownym przebraniu.

Ksiądz pod wpływem nieoczekiwanego pchnięcia i oskarżeń Zinajdy zatoczył się i upadł. Podniósł się jednak bardzo szybko, pragnąc pokazać, że nadal panuje nad sytuacją. W wywiadzie udzielonym później twierdził, że nie upadł tylko pochylił się głęboko, aby podjąć z ziemi chusteczkę do nosa, która chwilę wcześniej wypadła mu z rękawa i że w ogóle było zupełnie inaczej niż opisywali to dziennikarze. Biskup, zwierzchnik księdza, tłumaczył jego zachowanie postępująca amnezją. Następnego dnia pytany o to samo, wyjaśnił:

– Każdy duchowny podchyliłby się pod ciężarem niesłusznych oskarżeń o pedofilię. Zjawisko to zdarza się w kościele tak niezwykle rzadko, że nie ma o czym mówić. Mamy przed sobą poważniejsze problemy i wyzwania, dlatego proponuję przejść do innego tematu.

Zinajda zapewniła stojących przed nią wiernych. że nie jest uzurpatorem mądrości, wiary i przebaczenia lecz w odróżnieniu od tysięcy duchownych występuje w obronie prawdziwego Boga.

– Fałszywy Bóg kościoła zrejterował wobec nawały okrucieństw dyktatora Ibragima, bombardującego miasta i wsie. Jego ludzie ostrzeliwują i zabijają ludzi cywilnych na ulicach, rabują domy, a nawet kradną z nich sedesy, aby je wywieźć do swojego kraju. Ponadto w tajemnicy przed opinią światową przeładowują na środku oceanu ropę z zbiornikowców Ibragima na tankowce pływające pod obcymi banderami, aby mogły spokojnie wpływać do wszystkich portów świata i tam się rozładować.

Swoimi wynurzeniami i religijnością kobieta wywarła wielkie wrażenie na osobach zebranych w bazylice. Ludzie szeptali między sobą, że jest pierwszą osobą, w dodatku kobietą, która w sposób jednoznaczny i otwarty mówi o związkach wiary i kościoła z polityką i społeczeństwem.

– To działa na człowieka. Ona ma wiedzę i zdolność szczerej prezentacji swoich poglądów. To bardzo pozytywne zachowanie.

Kiedy zakończyły się już brawa, Zinajda – zupełnie nieoczekiwanie – pobłogosławiła zebranych jakby była księdzem, po czym przeszła przez kościół i stanęła w drzwiach, aby żegnać się z wiernymi. Poruszeni jej słowami, wychodzili ze zwieszonymi głowami, że nie potrafili albo nie mieli odwagi odróżnić boga prawdziwego od boga fałszywego.

Kilka dni później wyszło na jaw, że Zinajda Kowalska to nikt inny jak była dyrektorka Instytutu Odgadywania Przyszłości, która rok wcześniej odeszła z pracy i wyjechała z miasta. Wśród młodzieży popularna była żartobliwa jego nazwa: Instytut Odczarowywania Tego, Co Przed Nami. Na spotkaniach z publicznością, w czasach kiedy jeszcze pracowała w instytucie, miała podobno mówić i ostrzegać:

– Co do wirusów, to wszystkie ich podstawowe odmiany epidemiczne nasz kraj zidentyfikował i trzyma ich próbki dobrze chronione w pojemnikach w zamrażalniku banku naukowych zasobów medycznych. Z tym sobie radzimy. Problem tkwi gdzie indziej. Jako społeczeństwo, najgorzej nam idzie w radzeniu sobie z samoświadomością. Uważamy, że jesteśmy narodem mądrym i praworządnym, ale naprawdę taka jest najwyżej połowa społeczeństwa. Ta druga połowa błądzi ze wzrokiem utkwionym w ścianę, widzi podłość tam, gdzie jej nie ma, i nie dostrzega przewrotności tych, którzy karmiąc ich z ręki i okradają ich z przyszłości. Czas, abyśmy zdali sobie z tego sprawę i nieco spuścili z tonu naszej nadzwyczajnej dumy narodowej.

Słowa Zinajdy były tak poważne, że mało kto ją zrozumiał. Wycofała się więc i pogrążyła w depresji, o której mówiła, że wszystkich czeka, jeśli nie nauczą się pływać w mętnej wodzie współczesności i odróżniać ziarna prawdy od plew kłamstwa.

Odc. 8 Ormianka 

Miała na imię Zina, była Ormianką, rzeźbiarką, właścicielką niesamowicie błękitnych oczu i upartego charakteru. Pracowała w warsztacie, atelier rzeźbiarskim. mieszczącym się w dużym drewnianym budynku lekkiej konstrukcji położonym naprzeciw przystani rybackiej. Lubiła widok łodzi rybackich wpływających lub opuszczających przystań. Czasem zdarzały się też żaglówki zawijające tu dla odpoczynku lub zaopatrzenia się w żywność i świeżą wodę.

Poniedziałkowy ranek zapowiadał deszcz. Mimo to przed otwartym atelier Ziny pojawiła się jak zwykle grupka osob lubiących obserwować ją przy pracy. Artystka przez trzy godziny ostrzyła nóż elektroniczny, opowiadając ze szczegółami otaczającym ją widzom, co robi, jak to robi i po co to robi, niewiele jednak z tego zrozumieli. Było to zbyt skomplikowane. Wiadome było tylko, że chodzi o jakieś nadzwyczajności artystyczne, rzeźby, jakich jeszcze świat nie widział. 

– To, co zrobię, dotyczy przyszłości, w szczególności roli kobiet. Odprawiam misterium kobiece, tworząc życie, którego nikt nie złamie. Nie pokona – poprawiła się.

Patrząc na otaczających ją ludzi albo na przystań rybacką, wyrzucała z siebie słowa lekko jakby to były miniaturowe piłeczki pingpongowe.

Nadeszła zima, czwarty grudnia z bardzo niskimi temperaturami. Zina wzięła z namaszczeniem do ręki nóż elektroniczny; rzeźbiła w zmrożonym powietrzu, wycinając zeń ludzkie figury. Tworzyła postacie ze swojej najbliższej rodziny, dziadka i babcię, potem swoich rodziców. Figury dziadka i babci były tak misternie odtworzone, rysy twarzy tak wyraźne a spojrzenia tak ostre i rześkie, że przy każdym ich wydechu widać było parę wodną zastygającą w mroźnym powietrzu. Z rzeźbieniem rodziców szło Zinie gorzej. Tłumaczyła to obserwującej ją grupce miłośników jej pracy:

– W odróżnieniu od dziadka i babci, moi rodzie żyją, chodzą, poruszają się, wykonują gesty. To utrudnia mi wewnętrzne skupienie się, rozprasza mnie; nie mogę uchwycić rysów ich twarzy tak wyraźnie jak innych postaci.

Rodzice Ziny odmówili obejrzenia rzeźb własnych postaci. Ich stworzenie uważali za bluźnierstwo.

– Zina chyba oszalała. Nie chcemy mieć sobowtórów – mówili. – W naszym życiu nie ma miejsca ani czasu na bałwochwalstwo.

Na początku stycznia rzeźby ustawiono na placu przed ratuszem, aby mieszkańcy miasteczka i przyjezdni mogli do woli je oglądać. Każdego dnia przechodził przed rzeźbami korowód zwiedzających; potem lokalna społeczność oswoiła się i zainteresowanie nieco spadło. Do pokazania na zdjęciach rzeźby się nie nadawały, ponieważ były zbyt przezroczyste. Stały tak przez dwa lata; zimą przeistoczone w zlodowaciałe powietrze na otwartej przestrzeni, latem przechowywane dzień i noc w przezroczystej zamrażarce. Były to największa atrakcja w mieście, przyciągająca tłumy turystów, zimą przebywających samochodami, koleją, skuterami śnieżnymi a nawet saniami.

Nadszedł czas, kiedy opatrzyły się jak wszystko inne w życiu, włącznie z samym życiem.

– W końcu każdy musi dożyć swego finału, nawet gdyby go ustawić na mroźnym powietrzu i zafundować mu wieczną zimę jak w kosmosie – powiedział Zina.

Któregoś dnia postacie znikły. Przedstawiciel ratusza był zdezorientowany albo kręcił; tłumaczył zniknięcie rzeźb wysokimi kosztami energii elektrycznej zasilającej zamrażarkę, potem kradzieżą, w końcu zajęciem rzeźb i zamrażarki przez komornika w związku z zaległościami podatkowymi ratusza. Było w tym coś mętnego, co najmniej dwuznacznego. Dochodzenie policyjne niczego nie wyjaśniło. 

Kradzież rzeźb zniechęciła Zinę do pracy. Na piątkowym targu sprzedała wszystkie dłuta rzeźbiarskie, nóż elektroniczny, młotek i torbę na narzędzia.

– Nie żal pani tego wszystkiego – zapytałem Zinę, kiedy spotkałem ją na przystanku autobusowym.

Odpowiedziała mi coś, ale nie zrozumiałem, ponieważ nadjeżdżający autobus zagłuszył jej słowa. Wyciągnęła do mnie rękę, aby się pożegnać. Miała zgrabne palce, zakończone trzema czerwonymi i dwoma bordowymi paznokciami. Na serdecznym palcu błyszczał pierścionek z pulsującym opalem. Schwyciłem jej dłoń, nic jednak nie poczułem. Nie było jej tam, gdzie ją widziałem. Dopiero wtedy zrozumiałem, że Zina była wytworem mojej wyobraźni.

– Jeśli ona nie istnieje, to jaka jest pewność, że ja istnieję – zadałem sobie pytanie.

Odpowiedzi udzielił mi młodzieniec w letnim białym garniturze i płaskim słomkowym kapeluszu. Biegnąc w kierunku otwartych drzwi autobusu, przeszedł przeze mnie na wylot niczego nie zauważając. Było to niezwykłe przeżycie, postanowiłem zachować je w pamięci.

Odc. 9 Porządkowanie czasu

Budzę się o godzinie 4.45. Za oknem niebo rozjaśnia się. Przecieram oczy i myślę, o sobie i o otaczającej mnie rzeczywistości. Jak na tak wczesną porę dnia idzie mi całkiem dobrze. Przechodzę na myślenie abstrakcyjne. Czuję potrzebę porządkowania czasu, przestawiam minuty. To, co zdarzyło się o godzinie 4.55 przesuwam na 4.50. Powoduje to akumulację, bo o 4.50 mam zwyczaj intensywnie wpatrywać się w sufit. To takie ćwiczenie oczu. Mam teraz dwie różne czynności o tej samej porze. Oceniam, jak to wygląda, czy nie jest to sytuacja konfliktowa, jak na przykład dwa jadące samochody w tym samym miejscu i czasie. Nieźle to wygląda. Gorzej jest z godziną 4.53, tutaj doświadczam zupełnej pustki. I to nie jest w porządku, ponieważ czas istnieje tylko w postaci zdarzeń. Jeśli nic się nie dzieje, czas nie płynie. Po prostu go nie ma.  

W zaroślach nad strumieniem Hania odzywa się ptak. Chyba kos, bo słyszę pogwizdywanie. Wiem, że jest mały i bezbarwny i umie wszystko naśladować, nawet wbijanie gwoździ i zgrzyt metalu na szkle. Dla mnie to geniusz. Mimo to postanawiam go ulepszyć; dodaję mu kolorowe pióra na skrzydłach, czerwone gardło i wydłużam ogon, aby upodobnić go do ptaka rajskiego. Chyba mu się to spodobało, bo śpiewa piękniej. W jego melodii słyszę słowa podziękowania. Nie wiem, czy on jest mi naprawdę wdzięczny, czy to tylko moje wyobrażenie.

Właściwie to żyję wyobrażeniami. O godzinie 5.05 wyobrażam sobie, że mnie nie ma. Jest mi z tym bardzo dobrze, ponieważ przestaję odczuwać ból pleców i drętwienie lewej nogi, które nawiedzają mnie o tej porze. Patrzę na łóżko, gdzie przed chwilą leżałem i leżę nadal; jest puste. W pokoju też nie widzę nikogo. Przestaję się rozglądać, ponieważ wiem, że nigdzie mnie nie ma. Ale muszę gdzieś być, skoro wyobrażam sobie to wszystko. I rzeczywiście, widzę siebie blisko okna, coś jak przezroczysty cień: głowa, ręce, nogi, tułów, piżama. Moje oczy są zawieszone w powietrzu i lekko fosforyzują. Istnieją tylko w formie blasku.

Postanawiam to zakończyć, przestaję rozglądać się i myśleć. Z chwilą, kiedy przestałem myśleć, przestałem istnieć. Ja tak, ale nie kos za oknem. Słyszę go, śpiewa bajecznie pięknie choć ciąży mu długi ogon rajskiego ptaka. Daje mi o tym znać, potrząsając nim nerwowo. Nie wiem, co zrobić z tym fantem. Postanawiam wyłączyć się. Porzucam świadomość czasu, przestrzeni i przedmiotów. Jest mi z tym dobrze. Przestałem odczuwać ból pleców i drętwienie lewej nogi.

Odc. 10 Laboratorium 

Przebudziłem się w prawie kompletnej ciemności, w wielkim okrągłym zamkniętym pomieszczeniu. Z docierającej go do mnie mieszanki woni i zapachów wywnioskowałem, że jest to jakieś laboratorium.

– Sceptycjuszu! – usłyszałem męski głos. – Wiem o tobie wszystko. Nazywają cię także Sceptykiem, którym zapewne jesteś, imię złośliwie przekręcane przez twoich kolegów i znajomych na Scep. Jesteś aktywnym członkiem Światowego Towarzystwa Sceptyków. Zgadza się? Mów szczerze! – zażądał głos.

Płynął wprost ze ściany, jego ton i brzmienie były trudne do określenia, można by powiedzieć pokrętne. Był mieszaniną ludzkich i zwierzęcych głosów zabarwionych pewnością siebie i poczuciem dominacji. Była w nim także jedwabistość i układność, coś zupełnie niezrozumiałego, kolidującego z energią i mocą. Poczułem, że się pocę, wilgotny niepokój pełzał strużkami po moim ciele.

– Kim jesteś? – zapytałem, starając się ukryć niepokój.  

– Nie pytaj o to. Wkrótce sam się domyślisz – uciął nieznajomy. – Powiem tylko, że to ja tutaj rządzę. Możesz uważać mnie za możnowładcę i nazywać szefem. Złośliwcy i komedianci przedstawiają mnie jako postać o tępym obliczu i niekształtnym pysku, ubierającą się na czarno. Czyniąc to, usiłują mnie ośmieszyć. Czy nie sądzisz, że ich zachowanie samo w sobie jest po prostu śmieszne?

– Czyj to głos? Skąd ja go znam? – intensywnie usiłowałem przypomnieć sobie. Kojarzyłem go z ciemnicą i tajemniczością, czymś nienaturalnie obcym i niezrozumiałym.

Odpowiedź nadeszła natychmiast.

– Domyśl się, kto to mów. Nie wszystko można obliczyć, zważyć i dotknąć. To wasz ludzki błąd. Brak wam wyobraźni i wiary. Masz dużo czasu na przemyślenie tego, co ci przekazuję, gdyż stąd nie ma wyjścia. Chyba, że potrafisz przenikać ściany. Tylko ja mogę cię stąd zwolnić. Pobyt tutaj może ci zaszkodzić, może też wyleczyć z twoich dolegliwości, przede wszystkim wiary w człowieka i w Boga. Ty o tym zadecydujesz. Masz wolną wolę, dokonaj wyboru.

Zapadła cisza. Zdałem sobie sprawę, że rozmawiałem z Szatanem. Poczułem się beznadziejnie zagubiony. Przypomniałem sobie, że zwykłem pić wściekle gorącą kawę i wszyscy uważali, że to źle wróży. Nie myślałem wtedy o miejscu w postaci kulistego laboratorium pozbawionego drzwi, okien i jakichkolwiek innych otworów. To z fusów wrzącej kawy wywróżono mi, że trafię do piekła.

Odc. 11 Śmieciarze

Poranek na osiedlu Aura rozpoczął się pod znakiem słońca. O godzinie siódmej słońce było już bliskie zenitu i zawisło nad osiedlem Aura niosąc niezapowiedziany przez meteorologów upał. Może i wybiegłem z moją wyobraźnią nieco do przodu, bo brzmi to jak proroctwo, ale taka była prawda. Mieszkańcy osiedla wyszli z domów i mieszkań, stanęli w cieniu drzew i patrzyli z niepokojem w niebo. Trudno im było uwierzyć w to, co czuli i widzieli.

– Słońce wygląda jak rozpalony jastrząb, gotów zabić każde żywe stworzenie w zasięgu swego wzroku.

– Mnie kojarzy się ono bardziej z beczką wypełnioną trotylem, gotową wybuchnąć w każdej chwili i wysuszyć wszystko na wiór.

Salomon poczuł się jak niegdyś na pustyni. Miał złe wspomnienia od czasu, kiedy w czasie wyprawy na pustynię obudził się w nim wielbłąd i zachłannie pił wodę. Współuczestnicy wycieczki oraz przewodnik robili zakłady, ile wypije. W ciągu pół godziny wchłonął w siebie dwadzieścia pięć litrów wody. Nikt nie wygrał zakładu, ponieważ nikt nie przewidywał, że człowiek jest zdolny wypić pod wpływem upału dwa i pół wiadra wody. To osiągnięcie miało być zapisane w Księdze Guinnessa. Nie doszło do tego, ponieważ nikt nie przygotował przepisowej dokumentacji ani listy świadków z adresami i numerami telefonów kontaktowych.

Salomon oderwał się od dziwnych wyobrażeń, kiedy usłyszał i chwilę później zobaczył ogromną śmieciarkę z dwoma doklejonymi do niej śmieciarzami. Wielki jak hala fabryczna pojazd wtargnął na osiedle Aura, terroryzując mieszkańców warkotem ciężkiego pojazdu wojskowego i łoskotem setek metalowych i szklanych odpadów w swoim przepastnym wnętrzu.

Smieciarkę obsługiwało dwóch osiłków z obnażonymi ramionami i nogami. W koszulkach bez rękawów i w krótkich spodenkach przypominali umięśnione gnomy z bajki. Jeden był łysy i miał na kostce prawej nogi błyszczącą opaskę odblaskową. Zachowywał się tak, jakby zamierzał kopniakami usuwać każdego przechodnia, który śmiałby stanąć na drodze jego śmieciarki zanim nawet wyda ostrzegawczy okrzyk:.

– Hej! Uważaj, człowieku, bo oto jesteśmy tutaj, nieśmiertelni pracownicy firmy oczyszczania miasta, aby wypełnić ważną rolę. .

Ciężarówka zatrzymała się. Łysy wyciągnął z budynku ze śmieciami niebieski pojemnik na kołach wypełniony stosem zużytych opakowań kartonowych.

– Cywilizacja kartonowych pudeł – warknął Salomon. Miał złe skojarzenia. Za każdym razem, kiedy coś kupił przez Internet, przysłano mu to w wielkim kartonowym pudle wypchanym dla uzupełnienia nadmiaru wolnej przestrzeni fragmentami papieru, ścinkami tektury lub plastikiem.

Znał dokładnie sytuację. Wszyscy na osiedlu i w mieście ją znali. Dwie lokalne firmy produkujące opakowania kartonowe należały do Kościoła Ostatecznego Przebaczenia i były zarządzane przez proboszcza Jana Przaśnego, pyzatego, zadowolonego z siebie duchownego. Kościół był także właścicielem firmy sprzątającej miasto, do której należała śmieciarka i dwaj pracownicy z gołymi torsami.

Komercjalizacja działań kościoła nie stanowiła dla nikogo większego zaskoczenia. Liczba wiernych skurczyła się tak horrendalnie, że parafii brakowało pieniędzy nawet na zakup mszalnego wina. Ratując się przed bankructwem kościół kupił kilka biznesów, w tym zakład produkcji tekturowych opakowań i firmę oczyszczania miasta. W obydwu organizacjach kasę trzymał starszy syn księdza Przaśnego. Nikt o tym publicznie nie mówił, że byli spokrewnieni, ale wszyscy o tym wiedzieli.

– Oni są do siebie podobni jak dwa końce tego samego kija – żartował burmistrz miasta.  

Biznesy kościoła były ze sobą powiązane w niezwykle udany sposób. Jedna firma zarabiał na produkcji kartonów, druga na ich segregacji i utylizacji. Przedsiębiorstwo oczyszczania miasta sprzedawało zebrane kartony zakładowi produkcji kartonów, który je wykorzystywała jako surowiec wtórny do produkcji nowych kartonów. Im więcej kartonów wyprodukowano, sprzedano i zużyto , tym większe były dochody i zyski kościoła. Ksiądz Jan Przaśny wyjaśniał młodzieży prowadząc naukę religii w szkole:

– Pan Bóg bardzo źle ocenia niszczenie przyrody, dlatego musieliśmy zaangażować się w recykling opakowań z tektury. Miasto nie poradziłoby sobie bez nas. Gdyby nie Kościół Ostatecznego Przebaczenia, utonęlibyśmy wszyscy w zużytych opakowaniach tekturowych. Bóg zawsze wie, co robi.

Odc. 12 Nocne abstrakcje Żorża Kociuby

Żorż obudził się w stanie zagubienia. Śniła mu się drewniana komórka z narzędziami, pozbawiona dachu, zadziorny kogut, który zadziobał kozę, ponieważ buntowała przeciwko niemu kury, trzy prezerwatywy podziurawione gwoździem przez garbuskę wierzącą w nieograniczone prawo do poczęcia, czerwone porzeczki porastające krzak w takiej obfitości, że niebo barwiło się na czerwono a na liściach ukazywały się drobniutkie kropelki krwi, szparagi pożerające się nawzajem z czystej nienawiści, w końcu karawan z grupą klaunów w roli orkiestrantów. Niezwykły ciąg nocnych zdarzeń zaniepokoił go do tego stopnia, że nie wychodził z domu przez dwa dni, usiłując dojść do siebie.

Psycholożka, do której się udał, wytłumaczyła mu, że jest to normalne, ponieważ ma umysł o podobnej sile wyobraźni jak malarze abstrakcjoniści.

– Czyli osoby nienormatywne artystycznie – przerwał Żorż, nie mogąc doczekać się diagnozy, że nie grozi mu szaleństwo, które nękało jego przodków. Poraziła go myśl, że podobnie jak dziadek ze strony ojca i prababka ze strony matki będzie musiał spędzić resztę życia przykuty do ściany w azylu dla obłąkanych.

Psycholożka, kobieta drobna i szczupła, o oczach koloru oceanu, wstała ze swojego fotela i stanęła obok biurka patrząc z uśmiechem na Żorża.

– Nienormatywność nie oznacza nienormalności. Wielu ludzi tego nie rozumie. Tacy na przykład homoseksualiści. Oni istnieli zawsze, od początku dziejów, i są tworem boskim lub ewolucji, jak kto woli, stanowiąc pewien margines typowych zachowań. Aby to zrozumieć trzeba rozumieć statystykę. To, że dziewięćdziesiąt siedem procent jabłek w sadzie ma kolor czerwony nie oznacza, że pozostałe trzy procent w jasnozielonym kolorze to jabłka nienormalne. One są po prostu inne. I tak jest z innymi odstępstwami od normy. Dlatego proszę się nie niepokoić i nie dręczyć zwariowanymi snami.  

Żorż chwycił się jej tłumaczenia jak koła ratunkowego. Nie mógł powstrzymać się od wyrażenia zadowolenia.

– Zgadzam się z panią. Gdyby myśleć tak, jak ludzie nawiedzeni, to można by uznać, że pisarze i poeci to też jednostki nienormalne. Przecież oni fantazjują, piszą o rzeczach nieistniejących, tak bardzo odmiennych od naszego świata, że wprost rozsadza to wyobraźnię.

– Ma pan rację. Żyjemy już w czwartej dekadzie dwudziestego trzeciego wieku, który ma za sobą wiele wstrząsów w postaci wojen, wielkich migracji, pożarów, powodzi i tornad, epidemii, tsunami, zmian pola magnetycznego i kilku okropnych katastrof w tym kataklizmu nuklearnego, i dlatego musimy być przygotowani na bunty naszego własnego umysłu.

Odc. 13 Szalony dom 

Jedno niezwykłe zdarzenie wykoślawiło życie mieszkańców budynku numer siedemnaście na osiedlu Aura. W garażu pod budynkiem śmierdziało trupem, rano łagodnie, po południu coraz mocniej. W nocy zapach stawał się nieznośny. W kolejnych dniach fetor nasilał się coraz bardziej. Ludzie bali się zjeżdżać windą do garażu.

Humanoidalny robot „Alena” przywieziony przez policję szybko i sprawnie wykonał zlecone zadanie. Alena miała twarz młodej kobiety i miękki głos z ledwo uchwytnym dalekowschodnim akcentem.

– Analiza pochodzenia i struktury zapachu nie nastręczyła mi wiele kłopotu – wyjaśniła. – To ciało mężczyzny zmarłego około siedmiu dni temu. Mogę powiedzieć z prawdopodobieństwem przekraczającym dziewięćdziesiąt procent, że miał powyżej trzydziestu pięciu lat, był blondynem, miał nadwagę i chorował na cukrzycę. Ciała nie ma już tutaj, usunięto je nie później niż dzisiaj rano, sądząc po intensywności zapachu.

– Jak do tego doszłaś, Aleno? – Salomon Ircha czuł się swobodnie w kontaktach z mówiącymi robotami humanoidalnymi. To on wezwał policję dla przeprowadzenia śledztwa, chciał wiedzieć jak najwięcej o zmarłym i jak doszło do jego zgonu.  

– Mój elektroniczny nos odróżnia zapachy na podstawie ich składu chemicznego. Każdy zapach reprezentuje inny związek chemiczny. Inną woń wydają włosy nieboszczyka, inną tkanka tłuszczowa, jeszcze inną tkanka mięśniowa. Zapach włosów ma numer 34 AB, co oznacza, że denat był jasnym blondynem.

Charakterystyka sporządzona przez Alenę odpowiadała opisowi mężczyzny mieszkającego na najwyższym piętrze budynku razem z żoną. Nazywał się Jan Szczodry. Policja udała się do mieszkania, aby sprawdzić podejrzenia. W domu była żona.

Okazało się, że siedem dni wcześniej Jan Szczodry zniknął.

– Jak zwykle wyszedł rano z domu do pracy i już nie wrócił. Nie miałam z nim kontaktu telefonicznego. Nie odpowiadał na moje telefony i SMS-y. Po kilku godzinach oczekiwania zgłosiłam na policję jego zaginięcie.

– Gdzie pani mąż pracował?

– W biurze projektowym Studio Gamma.

W Studio Gamma nikt nie słyszał o Janie Szczodrym ani nie znał nikogo podobnego.

Policja wszczęła śledztwo.

Po dwóch miesiącach Salomon Ircha zadzwonił do detektywa policyjnego.

– Co z tym nieboszczykiem z budynku numer 17 na osiedlu Aura, którego tajemnicę miał pan rozwikłać – Salomon postanowił nie dać się sprowadzić na manowce jakimś prostym wytłumaczeniem. – Przecież ten człowiek gdzieś pracował.

Detektyw podrapał się po skroni wskazującym palcem i spochmurniał.

– Zrobiliśmy wszystko, co było w naszej mocy. Mimo to nie udało nam się odkryć miejsca, gdzie pracował. To bardzo dziwne. Ale nie ustajemy w poszukiwaniach. Ponieważ nie odnaleźliśmy ciała, nie znamy tajemnicy zgonu człowieka. Zniknął jak kamień w wodę. Dom numer siedemnaście na pańskim osiedlu jest dla mnie domem tajemnic. Coś muszę z tym zrobić, bo sprawa spać mi nie daje.

Odc. 14 Przemyślenia prezydenta

Prezydent Jonasz Dyga dużo myślał. Dla porządku zapisywał swoje przemyślenia. Co jakiś czas publikowała je prasa prorządowa, głównie Gazeta Poranna, której redaktorem naczelnym był Paweł Isik, specjalizujący się w zagadnieniach religii i wiary.

„Czasy się zmieniły. Żyjemy już w przyszłości. To wymaga nowego, twórczego podejścia do życia. Czasem od nadmiernego myślenia dzwoni mi w głowie. Podejrzewam, że powiększa mi się wtedy ilość połączeń neurologicznych w mózgu. Zmierzyłem obwód głowy, rzeczywiście jest większy o dwa centymetry. Cieszę się tym: im większa głowa, tym więcej szarych komórek, tym więcej rozumu. Już sam fakt, że to dostrzegam, dobrze świadczy o mnie i moim urzędzie. Dzięki niemu stoję wysoko i każdy to widzi. Również ptaki. One są najgorsze, bo zostawiają plamy, a te są nie do usunięcia. Przenikają aż do wnętrza, gdzie przechowuję największe zalety narodowe i osobiste, dumę, honor, tradycję, godność osobistą a także poczucie wielkości, nierozerwalnie związane z urzędem prezydenckim.

Szary kolor komórek nie kojarzy mi się jednak najlepiej. Szarzyzna i szarość nie są u mnie w cenie, mimowolnie człowiek łączy je z obozem koncentracyjnym. To z tego powodu duża głowa kojarzy mi się także z niejakim Adolfem i jego polityką traktowania odmienności ludzi. Gdybym żył za jego czasów, na pewno już kurier wiózłby meldunek do kwatery głównej führera: „Ten Mensch Präsident ma niewymiarową głowę”. W meldunku byłaby moja charakterystyka: pucołowaty, łagodny charakter, można na nim polegać, hobby garncarstwo artystyczne oraz gra w domino zwłaszcza zimą. Podejrzewam, że w meldunku nawet nie wspomnieliby, że mam zasługi dla ludzkości. Napisałem i wygłosiłem dziesiątki przemówień i orędzi, ganiąc w nich przywary i ułomności ludzkie, przede wszystkim seksualne i obyczajowe. U Adolfa liczył się porządek: pasujesz, albo nie pasujesz. Jesteś blondynem i masz niebieskie oczy, jesteś OK, jesteś szatynem i masz rude włosy, lub nie daj Boże jesteś łysy, przepadłeś. My też dla dobra kraju nie tolerujemy odmienności. To jest zasada, której przestrzegamy. Nie wszyscy obywatele to lubią, ale mówi się trudno”.

Odc. 15 Początki dyskryminacji

Przyszłość niosła ze sobą zmiany. Wymagała innowacji. Ciągle coś wymyślano. Ludzie, w odróżnieniu od zwierząt, czuli wewnętrzną presję niekontrolowanych zmian. Nawet to, co było dobre i sprawdzone, stale ktoś ulepszał.

– Jak to jest możliwe? – pytanie to padało z wielu stron, spod warzywniaków, sklepów z alkoholem, sal konferencyjnych i operacyjnych, a nawet szpitali psychiatrycznych. To stamtąd ludzie zagubieni w labiryntach własnych myśli i uczuć przed oddaniem ducha obłędowi podejmowali rozpaczliwe próby, aby ktoś ich usłyszał i cokolwiek zrozumiał, jak doszło do ich nieszczęścia.

– Dla mnie jest to proste – oświadczył Erazm, przyjaciel Salomona, wywodzący się spoza Omerni. – Niekontrolowany postęp technologiczny będzie trwał tak długo, jak długo bogiem będzie pieniądz. Dla zysku, panie, dla zysku! My tego już nie zmienimy, bo pieniądz wrósł serca i umysły i zapuścił tam korzenie. -Wypowiedzenie tych słów było dlań tak dotkliwe, że usta mu się wykrzywiły boleśnie i takie pozostały do końca dnia.

Jeśli dla niektórych ludzi ciągłe zmiany i usprawnienia były czymś naturalnym, może nawet pożądanym, to dla innych oznaczały obłęd. Najbardziej poszkodowane były osoby starsze, zmęczone życiem, wypalone, niedowidzące, niepełnosprawne i zagubione. Ledwie nauczyły się posługiwać smartfonem pierwszej generacji, już wtykano im do ręki generację trzecią, szóstą i dziewiątą. Niektórych tak to szokowało, że zamykali się w skorupie zobojętnienia zupełnie jak ślimaki i przestawali się odzywać. Inni protestowali, wycofywali do ogródków działkowych lub patrzyli w przestrzeń kościoła z nadzieją, że ujrzą Boga, który w ich imieniu zmieni coś na lepsze.  

Erazm, osobnik dojrzały niby boski owoc mango gotowy spaść z drzewa, wykształcony i zrównoważony, przedstawił na „Forum Dojrzałości Cywilizacyjnej” swój pogląd:

– Wynalazcy oszaleli. Najtańszy smartfon ma tysiąc funkcji. Po co mi one? Ja potrzebuję smartfonu dla prostych czynności: zapisania numeru telefonu, wybrania numeru, kiedy dzwonię do kogoś, odbioru rozmowy telefonicznej, kiedy ktoś do mnie dzwoni, ewentualnie wysłania SMS-a lub MMS-a, czasem zrobienia zdjęcia. To wszystko. Tymczasem producenci wrzucają do mego smartfonu taką ilość funkcji, że gubię się w nich nieprzerwanie, aż rzygać mi się chce. I muszę za to w dodatku słono zapłacić.

W dniu, kiedy złożył tę prostą deklarację, zadzwoniły do niego z poparciem dwa tysiące siedemset dwadzieścia osób. Następnego dnia ich liczba podwoiła się. Wiele osób wyszło na ulice, aby zademonstrować swój sprzeciw.

Producenci i dystrybutorzy smartfonów zignorowali protest. Prasa podała, że niektórzy z nich publikowali na forach dyskusyjnych osób starszych zdjęcia pośladków pogardliwie zwane “gołą dupą” jako symbol ich przekonań: „Wypinamy się na was”, „Dla nas nie istniejcie, nawet jeśli macie pieniądze”, „Jesteście zapomnianą generacją staruchów”, „Liczą się tylko młodzi, dzieci, nastolatki i młodzi dorośli”.

To był początek wojny osób dyskryminowanych technologicznie z oprawcami technologicznymi. Żadna ze stron nie zamierzała przebierać w słowach czy pomysłach. Walka szła o wielką stawkę: kto kogo zdominuje.

Odc. 16 Rozliczenia

– W roku 2030 zakończyła się fala nieszczęść: kilka kolejnych epidemii zdziesiątkowało ludność naszego kraju, powodzie wymyły nam najlepsze gleby, susze wypaliły znaczące połacie ziemi i zniszczyły połowę zasiewów, pożary zdewastowały lasy. Potem mieliśmy falę uciekinierów z innych krajów, tornado i tsunami, w końcu otarliśmy się o wojnę i kataklizm nuklearny – profesor Zybe zbliżał się do końca wywiadu, o który od kilku tygodni zabiegał Paweł Isik, redaktor naczelny Gazety Porannej. Kochał podejmować trudne tematy i kierować dyskusją. Czuł się wtedy spełniony jako dziennikarz i obywatel.  

– Czy pan, panie profesorze, sądzi, że to czegoś nas nauczyło? Nas, to znaczy nasze społeczeństwo.

– Tak sądzę. Mieszkańcy Omerni uświadomili sobie bezmiar winy, jaką oni, ich rodzice, dziadkowie i pradziadkowie ponoszą za stan kraju i planety. Klapki niewiedzy spadły im z oczu zupełnie jak koniowi. Pan prezydent Dyga i ja uważamy, że jest to zjawisko korzystne. Lepiej późno niż wcale. Teraz wypada tylko odpokutować winę.

Najgłośniej wzywali do kajania się nowi kaznodzieje, ludzie młodzi, wypełnieni pragnieniem pomocy, przybyli z górnego biegu rzeki Marleny, obszaru położonego najbliżej równika i najbardziej dotkniętego zmianami klimatu. Wkrótce wszystkie kościoły głosiły potrzebę rozliczenia się z grzechu zaniedbań i podłości wobec przyrody. Gorączkowano się, podały pytania.

– Ale jak to zrobić? Jak zmierzyć negatywny wpływ na przyrodę człowieka lub małej społeczności, osiedla, wsi lub miasteczka? Jak ocenić, kto zawinił najbardziej?

Z pomocą przyszły nowe technologie. Ludzkie postępowanie stało się mierzalne. Na rynku pojawiły się grzechomierze zagranicznej produkcji, wkrótce także krajowej. Były to zmyślne urządzenia oceniające, które z dziesięciu bożych przykazań ludzie naruszyli, jaką ilość energii zużywali dla własnych celów oraz mierzące subiektywne poczucie winy. W grę wchodziły dwa przykazania: Czcij swego ojca i swoją matkę, jak ci nakazał Pan, Bóg twój, abyś długo żył i aby ci się dobrze powodziło na ziemi, którą ci daje Pan, Bóg twój” oraz „Nie będziesz zabijał”.

Mierzenie i ocena grzechu dewastacji planety przybrało formę nałogu. Było to zjawisko spontaniczne, odruchowe. Ludzie kajali się, modlili i podejmowali zobowiązania naprawy krzywd wyrządzonych przyrodzie i przyszłym pokoleniom.

Rząd wzywał do umiarkowania, tłumacząc, że wszyscy mają udział w niszczeniu planety. Premiera Chudego, który mówił o tym na spotkaniu z mieszkańcami miasteczka Palmiarnia nad rzeką Marleną, wykrzyczano i wygwizdano. Pierwszy wystąpił z krytyką dyrektor szkoły średniej Ernest Modena. Zanim wypowiedział się, splunął pogardliwie na ziemię.

– Niech pan nie zaprzecza, panie premierze, że pański rząd nie ma aktywnego udziału w dewastacji planety. Nie prowadziliście żadnej edukacji, nie stworzyliście funduszu badań zmian klimatu, popieracie wydobycie węgla, zaniedbaliście nowe technologie wytwarzania tańszej i bezpiecznej energii odnawialnej. To tylko niepełna lista.

Brukowiec „Nie Bądźmy Palantami” doniósł jeszcze tego samego dnia w dodatku specjalnym:

– Dyrektorska ślina aż się zagotowała, tyle było w niej goryczy i pogardy dla naszego rządu. Jak długo będziemy znosić nieuzasadnione eksplozje wrogości wobec najlepszych przedstawicieli naszego narodu?”

Po dokonaniu rozliczenia z własnym sumieniem ludzie gremialnie udawali się do kościoła, aby przysięgać na klęczkach, ze łzami w oczach, odejście od wzrostu demograficznego, który rozpoznali jako główny czynnik dewastacji środowiska naturalnego i klimatu. Żądano zmiany polityki kraju. Sprawa stała się głośna.

Mówili o tym zgodnie trzej przedstawiciele Kościoła Ostatecznego Przebaczenia: Kardynał Reno Bluszcz, biskup Tomasz Karoca oraz proboszcz Jan Przaśny. Przygotowywali się do tego nader starannie, dyskutując stanowisko kościoła przez trzy kolejne dni w pałacu biskupim.

– Po co nam przyrost gospodarczy i naturalny? Po co więcej ludzi na planecie i w kraju? I tak już ludzkość konsumuje połowę masy biologicznej ziemi, podczas gdy wszystkie pozostałe gatunki razem drugą połowę! Bóg nakazał Adamowi i Ewie rozmnażać się, ale czy w nieskończoność?

Tadziczek i Żorż krytycznie odnieśli się do nieoczekiwanego, twórczego odejścia ojców Kościoła Ostatecznego Przebaczenia od dotychczasowej doktryny.

– Oni jak kot spadają na cztery łapy. Wyczuli, że zmiana stanowiska kościoła w sprawach klimatycznych przyniesie im korzyści.

– Założę się, że kościół ma już poważny udział w produkcji urządzeń energii odnawialnej i przejmie stopniowo biznes produkcji i dystrybucji grzechomierzy.

Z trójki przyjaciół jedynie Salomon był powściągliwy. Myślał już o spotkaniu przy krawężniku i dyskusji na temat roli kościoła w kształtowaniu polityki klimatycznej. Nie chciał, aby mu zarzucano brak bezstronności.

Odc. 17 Dom Nadziei

Dysponując dokładnym opisem zaginionego Jana Szczodrego, mieszkańca budynku numer 17 na osiedlu Aura, policja kontynuowała dochodzenie. Jan Szczodry okazał się być współwłaścicielem firmy „Dom Nadziei” przy ulicy Zasobnej 22. Według opinii osób mieszkających w sąsiedztwie, był to potajemny dom publiczny zwany Burdelikiem zarządzany przez dwóch alfonsów. Policja zachowała te informacje dla siebie.

Prawdę ujawnili dziennikarze prowadzący śledztwo we własnym zakresie. Nie było żadnego burdeliku, żadnych prostytutek ani alfonsów. Klientami „Domu Nadziei” były głównie kobiety pragnące mieć dzieci. Nie mogąc zajść w ciążę z własnym mężem lub partnerem, szukały po cichu szczęścia z innymi mężczyznami korzystając z usług „Domu Nadziei”. Czyniły to po kryjomu, także dlatego, że takie zachowania były zbyt niepokojące dla Kościoła Ostatecznego Przebaczenia oraz purytańskiej części społeczeństwa, zwłaszcza starszych matron o wypalonych uczuciach bez nadziei prawdziwej miłości. Podobnie było z mężczyznami, którzy nie będąc w stanie doprowadzić do ciąży żony lub partnerki, trafiali do Domu Nadziei, aby szukać szansy ojcostwa oferując się innym kobietom.

I jedni i drudzy szukali partnera lub partnerki odpowiadających im nie tylko emocjonalnie, psychicznie i fizycznie, ale przede wszystkim zdrowotnie. Pomagała im w tym klinika, diagnozując ich problemy i określając je odpowiednim kodem medycznym. Umożliwiało to dopasowanie się kobiety i mężczyzny. Strony umawiały się na portalu internetowym „Domu Nadziei”, aby ostatecznie spotkać się bezpośrednio w jednym z licznych miejsc oferowanych przez dom: w restauracji, barze, hallu głównym, siłowni, pokoju hotelowym, parku, ogrodzie, bibliotece, czytelni, klubie sportowym, przystani jachtowej lub muzeum historii miłości. W recepcji „Domu Nadziei” pracownicy uprzejmie informowali klientów, że jest to „leczniczy dom spotkań z nadzieją na szczęście osobiste”. Czasem ktoś z personelu żeńskiego dodawał:

– Mówię to z przekonaniem, ponieważ sama znalazłam tutaj szczęście. Teraz pracuję tu jako wolontariuszka pomagając innym.

Jan Czeremcha, detektyw prowadzący śledztwo, przyjrzał się uważnie Salomonowi zanim zdecydował się podzielić się z nim swoją wiedzą.

– Ustaliliśmy już pewne fakty. „Dom Nadziei”, zwany pieszczotliwie Burdelikiem, jest sponsorowany i w dużej mierze finansowany przez firmę farmaceutyczno-medyczną, oferującą kobietom i mężczyznom środki, porady i leczenie związane z bezpłodnością. Mam wrażenie, że po cichu podtrzymują atmosferę „burdeliku” w celu uatrakcyjnienia klientom żmudnego procesu rozwiązywania ich problemów. Takie mamy dzisiaj czasy; każdy droga prowadząca do celu jest dobra, nawet jeśli budzi wątpliwości. Nie każdy jest jednakowo wrażliwy na niuanse moralne lub estetyczne.  

– Wszyscy potrzebujemy pozytywnych impulsów, aby nie wpaść w przygnębienie, melancholię lub jeszcze gorzej, w depresję. Sposób, w jaki postępujemy, to tylko  nietypowa forma promocji płodności– mówiła szefowa działu komunikacji z klientami „Domu Nadziei”.

Najczęściej kobiety pragnęły, aby dziecko znało i miało także ojca, choć coraz więcej preferowało samotne macierzyństwo. Kiedy w końcu udawało się osiągnąć szczęście i kobieta zachodziła w ciążę, modliła się do kolorowego obrazka patronki macierzyństwa, Matki Bożej Brzemiennej a czasem nawet Hery, Bogini Niebios i Płodności. Dziękowały swoim protektorkom oczami pełnymi łez, całując złoty medalik na łańcuszku poświęcony Bogu.

Otrzymawszy wiadomość o spełniającym się ojcostwie, mężczyźni zachowywali się zupełnie odmiennie, najczęściej upijali się lub wprowadzali w stan narkotyczny. Niektórzy wsiadali w samochód i pędzili przed siebie, aby upoić się szybkością. Często był w tym także niepokój, czy z trudem poczęte dziecko nie będzie miało wad cielesnych lub umysłowych, które je upośledzą. Czasem, i to było najbardziej tragiczne,  przepełniony szaleństwem szczęścia i niepewności, mężczyzna pił lub szpikował się narkotykiem tak intensywnie, że umierali zatruty jadem jednej lub drugiej używki.

Odc. 19 Sąsiad z czwartego piętra

W pierwszej połowie lipca nastąpiły w kraju poważne zmiany. Jak gejzer wybuchła inflacja i zalała kraj panosząc się bezczelniej na bazarach i rynkach, gdzie najwyraźniej widać ceny na etykietach. Jakby tego było za mało, w powietrzu tliła się coraz mocniej kolejna epidemia zagrażająca najnowszą odmianą wirusa.

Nie wszystkich nieszczęście dotknęło w jednakowym stopniu. Mój sąsiad z czwartego piętra, nazwiska nie znam, wprost zarażał ludzi pesymizmem. Przerażający był sposób w jaki to czynił, opowiadając na każdy poważny temat żarty, bagatelizując wyzwania i spłycając problemy. Lubił rozmawiać z mieszkańcami domu, wykorzystywał ku temu każdą okazję. Czynił to na klatce schodowej, czekając na windę i w samej windzie, w garażu, na ulicy, kiedy mijał ludzi, wychodząc lub wchodząc do budynku. Zaczynało się zwykle od drobiazgu, powitania, niezobowiązującego pytania o zdrowie, wzmianki o tym, co ktoś powiedział w telewizji. Każdy pretekst i wymówka służyły mu do nawiązania rozmowy i zarażania innych pesymizmem.

Sprawa była poważna. Wiedziałem od innych osób, że cierpi na ciężką depresję i kilka razy próbował popełnić samobójstwo. Ignorował znaczenie swoich nieudanych prób. Opowiadając ponure żarty zachowywał się jak człowiek nienormalny, śmiejąc się dziko i rżąc jak koń. Wyjaśniał to faktem, że kiedyś uprawiał hippikę, był nawet dżokejem i to pozostawiło w nim ślady. Jego wyjaśnienia tylko podkreślały tragizm sytuacji.

Tego dnia nie było inaczej. Sąsiad poskarżył mi się, że kupił pączki, przyniósł je do domu, aby wręczyć żonie i teściowej, które je bardzo lubiły, lecz te wyskoczyły na niego prawie z przekleństwami.

– Zachowujesz się jak słoń w składzie porcelany. To nie jest dzień na jedzenie pączków! Nie dzisiaj! – krzyczały.

Reakcja domowników zamurowała go. Przeraził się nie na żarty.

– Zobaczyłem w obydwu, poniekąd najbliższych mi istotach, głęboką, zimną studnię ocembrowaną niezrozumiałymi kręgami wrogości. Dokąd to wszystko zmierza? Od tej pory zadaję sobie nieprzerwanie to pytanie.

Jego depresja pogłębiła się natychmiast. Trudno było z nim rozmawiać. Zapytany, jak widzi sytuację w kraju, odpowiadał z pozoru całkiem logicznie. Za największe wyzywania uznawał inflację, uchodźców, wojnę i choroby psychiczne, w końcu otyłość, cukrzycę i inne schorzenia cywilizacyjne. Myśląc intensywnie o tym wszystkim pogłębiał swoją depresję.

– Skąd w panu tyle pesymizmu, sąsiedzie? – pytałem go przy każdej okazji, w przekonaniu,  że pomogę mu zbudować samoświadomość, która jeśli go nie wyzwoli, to przyniesie mu ulgę.

– Jestem perfekcjonistą, introwertykiem zanurzonym w bagnie własnych uczuć i analizy otoczenia. Niepewność dzisiejszych czasów dosłownie mnie dobija. Chcę wiedzieć wszystko, co się dzieje i dokąd to zmierza. Nieprzerwanie bombarduję siebie pytaniami i karmię niepewnością. Przestałem wierzyć w Boga. Chyba nikt ani nic nie jest już w stanie mi pomoc.

Był bliski płaczu.

Nie odzywałem się, sytuacja była nieprzyjemna, nie wiedziałem jak zareagować. Człowiek przeżywał załamanie. Było to zjawisko powszechne w społeczeństwie, występowało częściej niż deszcz. Lekarze przewidywali jeszcze większą deformację zachowań społecznych. Rząd miał inne zdanie, był o niebo bardziej optymistyczny.

– Te głąby rządowe nie pochowają nieboszczyka nawet po dziesięciu dniach. Będą twierdzić, że wszystko jest na dobrej drodze, trzeba tylko mieć trochę cierpliwości i dać mu więcej czasu na dojście do siebie – grzmiała opozycja.

Najgorsze było to, że obywatele przestali rozumieć zachodzące zmiany i uczyć się nowych, użytecznych zachowań.

– Stajemy się społeczeństwem debili. Ludzie przestali cokolwiek rozumieć, wrócił wtórny analfabetyzm, kiedy człowiek czytając zwykły prosty tekst w gazecie niewiele z niego rozumie. On wciąż wierzy rządzącym – Erazm, zazwyczaj wyważony w ocenach i wypowiedziach, tym razem był nad wyraz krytyczny.

– Ludzie przestali czytać teksty inne niż te zamieszczane na ekranie smartfona – zgodziłem się z nim.

Zwiesiliśmy głowy, zgasł w nas zwyczajowy optymizm.

Odc. 20 Szalony dzień Salomona

Dochodziła godzina ósma rano. Salomon Ircha budził się z najwyższym trudem. Bał się, że zanim postawi nogi na podłodze, znowu zaśnie. Nastawił budzik na stan drzemki. Ilekroć wyciągał rękę, aby go wyłączyć na kolejne pięć minut, miał wrażenie, że wydłużała mu się ręka.

Siedząc już na krawędzi łóżka, czuł niezwykły ciężar ciała. Usiłował powstać, w końcu udało mu się stanąć na nogi. Z trudem ściągnął górną część piżamy i zobaczył zwały tłuszczu na brzuchu. Widział je już wcześniej, ale nie były tak przerażające. Karząc się, szczypał się w gniewie, w końcu uspokoił się.

Słuchał głosów dochodzących z zewnątrz. W zaroślach nad strumieniem kilkakrotnie odezwał się kos, wydając z siebie głos zarzynanego koguta. Potem nastąpiła cisza. Po drugiej stronie pokoju, na chodniku prowadzącym do klatki schodowej, ktoś głośno rozmawiał. Salomon podszedł do okna, uchylił je i popatrzył w dół. W zasięgu wzroku nie było nikogo oprócz małego, długowłosego psa, kuśtykającego ze zwieszonym łbem.

– Szalony dzień – pomyślał mężczyzna, odchodząc od okna.

Ledwie to uczynił, usłyszał słowa przypominające modlitwę; jakaś kobieta żarliwie modliła się o łaskę dla człowieka skazanego na śmierć. Głos ustał, kiedy na wewnętrznej drodze osiedla pojawiła się wielka śmieciarka, z dwoma ponurymi mężczyznami o twarzach terrorystów, przewiązanymi w pasie żółtymi odblaskowymi szarfami.

Włączył radio, aby posłuchać wiadomości. Był piątek, trzynastego lipca.

– Prognoza pogody jest niekorzystna – zapowiedział dziennikarz. – Do końca dnia powietrze będzie ciężkie, wilgotne, wyładowane elektrycznością, w dodatku będzie zimno. Najwyższa temperatura wyniesie zaledwie trzynaście stopni. Przewidujemy apokaliptyczny dzień. Na niebie i ziemi pojawią się złowieszcze znaki, świadomość ludzka zostanie zaburzona. Wiele osob nie będzie w stanie odróżnić fikcji od rzeczywistości. Są to efekty załamania klimatycznego, pogłębiającej się depresji oraz coraz powszechniejszego stosowania środków regulujących świadomość i samopoczucie.

Tego dnia liczba „trzynaście” przewijała się przez wszystkie wiadomości telewizyjne i radiowe. W renomowanym hotelu Victoria w Doradzie, w pokoju numer trzynaście, znaleziono ciało mężczyzny o tak bardzo pomarszczonej skórze, że nie można było rozpoznać rysów twarzy. Z dowodu osobistego wynikało, że miał on dopiero czterdzieści trzy lata. Wezwano policję.

– Nieboszczyk wyglądał tak przerażająco, że wyszedłem z pomieszczenia, aby się uspokoić, choć niejedno widziałem już w życiu – opowiadał policyjny detektyw. Kilka dni później na jego twarzy pod oczami pojawiły mu się liczne zmarszczki.

– Bardzo się zestarzał, wygląda prawie jak jego ojciec – martwiła się żona. – To przerażające.

Tego dnia w Omerni popełniło samobójstwo osiem osób, przeważnie byli to ludzie w pełni sił.

– To był niesamowicie ciężki dzień – zanotował Salomon w notatniku osobistym.

Nad ranem media podały, że dzień trzynastego lipca był o godzinę krótszy. Brzmiało to jak żart lub absurd, ale informacje meteorologiczne nie pozostawiały wątpliwości. Doba trwała dwadzieścia trzy godziny; o godzinie dwudziestej trzeciej wskazówki zegarów przeskoczyły o jedną godzinę do przodu. Nikt nie umiał wytłumaczyć niezwykłej anomalii czasowej. 

Odc. 21 Instrukcje przetrwania kryzysu

Kolejne dni lipca upływały pod znakiem niepewności i pogarszania się sytuacji w kraju i na świecie. Wiadomości o przeciągającej się wojnie za granicą, szalejąca inflacja, wreszcie odnawiająca się epidemia agresywnego wariantu wirusa Quagga wywołała panikę w kraju.

– Jak żyć?- pytali mieszkańcy Dorady, stolicy i największego miasta Omerni, zatrzymując się na ulicy i patrząc z rozpaczą w niebo. Bezradność ujawniała się w każdym miejscu i w każdym czasie. Wszyscy oczekiwali pomocy.

– Co za ludzie! -zżymał się premier, zwracając się do swego gabinetu. – Czy oni kiedykolwiek się usamodzielnią? Są nieporadni bardziej niż ślepe szczeniaki. Poprzednie rządy psuły społeczeństwo i teraz my musimy to naprawiać. Na szczęście wiemy jak to uczynić.

Rząd interweniował na wszystkich frontach. W specjalnym programie telewizji państwowej „Tuba TV” premier Leon Chudy co dwa dni udzielał informacji, jak radzić sobie w kryzysie, przede wszystkim z inflacją.

Wejście premiera w towarzystwie przewodniczącego partii rządzącej Hugona Kmity na salę konferencyjną wywołało entuzjazm. Ludzie wstawali i bili brawo. Wołano: Niech żyje Leon, niech żyje Hugo!

Premier uciszył tłum ręką i przemówił.

– Nie mamy skomplikowanej recepty. Jest prosta, ale skuteczna: odżywiać się i żyć oszczędnie, wybierać i kupować tańsze produkty żywnościowe, najlepiej dzień lub dwa przed datą przydatności do spożycia. Jest szansa, że będą wówczas przecenione. Mam dużą rodzinę i sam tak kupuję. Możecie mi wierzyć, wiem, że nie jest wam łatwo. Ważne, aby kupować mniej i jeść mniej. To wspaniała okazja do odchudzania się, ponieważ mamy w kraju wielkie problemy z nadwagą. Otyłość jest nie tylko niezdrowa ale i nieestetyczna. Popatrzcie na mnie.

– Czy moja szczupłość i zdrowa cera wam nie imponują? – premier wyprostował się, przetarł okulary i wyciągnął z kieszeni małe lusterko, aby się w nim przejrzeć. Jego naturalność została przyjęta z uznaniem. Brawa trwały nieprzerwanie, dopóki premier nie podniósł ręki i nie uspokoił audytorium.

– Mówiąc szerzej, widzę kryzys jako okazję do realizacji wspaniałych przedsięwzięć. Sam zwijam się jak w ukropie, sprzedaję ziemię, buduję domy, kupuję akcje, bo wiem, że jutro będzie już drożej. Trzeba iść z prądem wydarzeń. To jest tak ekscytujące.

– A jak pan widzi zimę, kiedy pojawią się mrozy?

– W zimne dni ubierajcie się ciepło. Pamiętajcie szczególnie o głowie, ponieważ mózg pochłania najwięcej energii, a wyziębiona głowa to prawdziwe nieszczęście. Gorzej niż przemarznięte kolana albo łokcie. Zalecam też, aby nie wychodzić z domu bez potrzeby, a po domu nie ruszać się nadmiernie, organizm będzie wydatkować wtedy mniej energii.

Odc. 22 Upadek Juliana Malaparte

Całą historię opowiedział mi Salomon. Julian był mieszkańcem osiedla Aura, dziwakiem, utrzymującym, że spełnia się w różnych wcieleniach, podlegając nawet teleportacji. Salomon przybył do jego domu wezwany przez sąsiadów, którzy słyszeli, że w mieszkaniu Juliana dzieje się coś niezwykłego.

Julian włączył czajnik, aby zagotować wodę na herbatę. Żona zwróciła mu uwagę, że przeszkadza jej w oglądaniu filmu w telewizji. Wtedy się wściekł. Rzucał się na wszystkie strony, przeklinał, powtarzając uparcie „Kurwa mać”. Salomon obserwował go z bezpiecznej odległości. Julian szarpał się i rzucał. Wyzywał rodzinę, że uniemożliwia mu normalne życie. Narobił rabanu, krzyczał:

– Muszę wyrwać się z tego piekła niemocy, a wy mi to umożliwiacie! Po co ja tu jestem? Przeszkadzam wam! Jestem tu potrzebny jak piąte koło u wozu! – Idę się powiesić – oświadczył w końcu. – Zrobiło to przede mną wiele innych osób, teraz nadeszła moja kolej.

Wyszedł z domu jak stał, w koszulce letniej i krótkich spodenkach, założył tylko stare sandały i letnią czapkę z daszkiem. Przepadł jak kamień w wodę.

– To jego koniec – orzekła rodzina.

Znaleziono go po dziesięciu dniach na drugim końcu miasta w przytułku dla obłąkanych. Miał podkrążone, półprzytomne oczy, był zaniedbany. Miał brodę i wąsy, trudno było go poznać. Stracił pamięć. Pracownicy przytułku mówili, że chodził po okolicy w poszukiwaniu zaginionego życia.

– Ukrzyżujcie mnie! – to były jego pierwsze słowa, kiedy go zabierano.

– Ten człowiek jest w głębokiej depresji. Trzeba go leczyć – oświadczył lekarz wezwany do przytułku. – Nie dziwni mnie to, mamy teraz wiele takich przypadków. Ludzie po prostu nie wytrzymują napięcia i niepewności.  

Odc. 23 Wybuch słońca 

Dzień eksplodował słońcem. Trwało to dwadzieścia sekund, nie więcej, eksplozja na niebie przypominała dwa rozciągnięte, walczące ze sobą monstrualne koty, rude do szaleństwa. Potem nastąpiła szarość, słońce skryło się za chmurami. Zdałem sobie sprawę, że to poetycka wizja wszechświata. Zatopiłem się w sobie, w głębinach wspomnień. Postanowiłem przeżyć dzień wspomnieniami.

Pierwsze dotyczyło młota pneumatycznego. Wczoraj, pracowałem młotem pneumatycznym rozbijając schody prowadzące do ogrodu. Była to konstrukcja zbrojona, jeszcze z czasów despocji, kiedy krajem rządzili ludzie łysi, krótko strzyżeni, prości jak drut, boleśni jak ostatnie życzenie wisielca, zrośli plecami ze Wschodem. Myślałem, że pod schodami ukryty jest bunkier przeciwpancerny, ale odkryliśmy tylko sztaby żelaza, rury i inne elementy zbrojeniowe. Chciałoby się powiedzieć kłębowisko żmij, wyszło kłębowisko metalu.

Wieczorem poznałem, co to znaczy cios w serce. Zadali mi go piłkarze, banda osiłków, pełni dobrych chęci, krótko strzyżeni, jeden łysy, jeden z kokiem na głowie. Naprzeciwko nich stanęli wyuzdańcy, tak ich nazwałem, choć na takich nie wyglądali. Byli lepsi, szybsi i sprytniejsi. Zbijali piłkę tak potężnie, że widzowie kulili się z przerażenia.

Praca z młotem nie wyszła mi na dobre. Ręce tak mi się rozwinęły, że wyglądam jak krab z potężnymi odnóżami. Ukryłem je pod koszulką. Na badaniach okresowych lekarka popatrzyła na mnie, była tak zdumiona, okulary spadły jej na podłogę, szybko je podniosła.

– Pański regularny tułów wygląda jak przyczepiony do potężnych kończyn. Czy pan pracuje przy młocie pneumatycznym?

Trafność jej obserwacji wyprowadziła mnie z równowagi.

– Nie, pani doktor. Dużo gram w domino, przez co rozwijam się nierównomiernie.

Zaśmiała się a ja płakałem. Zrekompensowałem to wieczorem po wykonaniu sobie kilku kolorowych zdjęć w stroju sportowym. Sprzedaję je przez Internet. Zawsze marzyłem, jak twórczo wykorzystać moje ciało. Stałem się celebrytą. Czuję, że żyję.

Odc. 24 Nadzieja zwycięstwa

Czasy są trudne. Trwa wojna, ludzie giną na ulicach i w domach. Telewizja pęka w szwach od bolesnych wiadomości. W kraju na południu szaleją nawałnice. Covid uległ metamorfozie i objawił się w numerowanej wersji Omikron, najbardziej płodnej i zaraźliwej. Ludzie znowu chorują jak chomiki przebudzone w zimowej śnieżycy i wypędzone przez zły los w poszukiwanie ciepła i radości. Ogarnęło mnie zwątpienie we wszystko, co chodzi nogach i porusza na gąsienicach, głośno przelatuje nad głową, nadmiernie grzeje lub ziębi.

W chwili największego zwątpienia w ludzkość, klimat i pogodę, a nawet w życie, zadzwoniłem do Erazma. Opowiedziałem mu historię moich zmagań z młotem udarowym i schodami. Wysłuchał mnie uważnie. Odpowiedział jasną rekomendacją:

– Weź się znowu za młot. To ci dobrze zrobi.

Erazm ma moc przekonywania. Coś we mnie wstąpiło. Poczułem się zwycięzcą, nie wiedząc jeszcze, co i jak będę zwyciężać. Wziąłem młot to ręki, najcięższy, jaki miałem, dziesięciokilogramowy. Przywiązałem się do niego, abym nie odleciał przy silniejszym uderzeniu. Wysłuchałem wiadomości politycznych i to mnie poruszyło. Wyszedłem na dwór. Szukałem obiektu, w który mógłbym uderzyć. Wstąpił we mnie terminator. Czułem głęboką potrzebę eliminacji zła.

Odc. 25 Wiec 

Nie przeszedłem więcej niż trzysta metrów, kiedy zobaczyłem zgromadzenie ludzi o niwelowanych twarzach. Podszedłem do nich. Był to wiec agitacyjny. Przemawiał mały wyblakły brzuchal.

– Kto to jest? – zapytałem. Wydawał mi się znany a zarazem obcy.

– To Hugo Kmita, zwany także Kacykiem, przewodniczący Ruchu Trzymania Społeczeństwa w Ryzach, działającego pod hasłem „Damy wam popalić”. Nazywali siebie miłosierną władzą, dawcami szczęścia, ale ich przeciwnicy nazywali ich palantami.

– To ohydne zachowanie – komentowali zwolennicy Hugo Kmity.

Hugo stał na podwyższeniu w otoczeniu wiernych szeregów Ruchu Trzymania Społeczeństwa w Ryzach odseparowanych od tłumu mieszkańców miasta przez policję. Siwy i uroczo brzuchaty, silny jak biblijny Matuzalem, szemrał jak strumyczek. Mówił o sprawach ważnych i tajemniczych, wrogach ojczyzny, pieniądzach, których nie ma, mimo że są, o empatii dla LGBT i przyjaźni dla Unii Kontynentalnej, o wojnie, węglu, niepokojach i radościach obywateli oraz opozycji nieżyczliwej, gorszej niż zwierzęta.

– Nie chcą nam pomoc, a przecież świętą zasadą rządzenia jest, że opozycja wspiera rząd, przejmuje się jego trudną rolą, jest mu życzliwa, tym bardziej, że rząd nie depcze jej po palcach, nie pluje w twarz, nie wyzywa od półgłówków i nie grozi więzieniem.

Chciałem podejść bliżej Kacyka, ale mnie nie dopuszczono. Podjechała do mnie policjantka na wielkim koniu z przezroczystymi klapkami na oczach i huknęła do mnie:

– A wy dokąd?

– Chcę podejść bliżej przewodniczącego Kmity. Posłuchać, co mówi.

– Udział w wiecu jest zarezerwowany wyłącznie dla obywateli życzliwych władzy. Nikt obcy nie może w nim uczestniczyć. Takie mają zasady. Jeśli ma pan pytania, proszę przekazać je korespondencyjnie panu Kmicie.

Odc. 26 Leśna abstrakcja

Po południu robię sobie przerwę w pracy, wychodzę z domu. Las brzozowy. Znam go jak własną kieszeń. Idę przed siebie. Nieoczekiwanie nogi odłączają się ode mnie i schodzą na boki. Tułów wisi w powietrzu. Obserwuję wszystko uważnie. Układ jest nietypowy, wydaje mi się wręcz oryginalny. Aż do absurdu, myślę.    

– Stójcie! Co robicie?- zbieram się w sobie i krzyczę do nóg.

Zatrzymują się posłusznie. Chcę im wydać polecenie powrotu, kiedy nagle odczepiają się ode mnie ręce i odchodzą na bok. Nie mogę poświęcić im uwagi, ponieważ nad laskiem przelatuje z hukiem samolot. Obserwuję go. Myślę, że mnie fotografuje. Odrzucam ten pomysł. To nie samoloty ale drony robią zdjęcia, wyjaśniam sobie. Po minucie samolot znika. Robi się tak cicho, że słyszę skrzypienie myśli. To moja głowa, myślę. Chyba nie naoliwiłem sobie mózgu. Jest to logiczne wytłumaczenie, ale jakoś mnie nie przekonuje.

Po krótkim wahaniu postanawiam namalować leśną scenę z moim udziałem. Jest fascynująca. To czysta abstrakcja, myślę: tułów wiszący w powietrzu, nogi stojące po bokach, nad nimi ręce wykonujące jakieś gesty. Do tego skrzypienie w głowie. Wszystko jest w kolorach z wyjątkiem skrzypienia.

Przede mną pojawiają się sztalugi, farby i pędzel. Chyba sam je wyczarowałem. Wobec odłączenia się rąk, trzymam pędzel w ustach ściskając go zębami. To mnie przyprawia o dreszcz ekscytacji. Podoba mi się to uczucie. Malowanie idzie mi powoli ale dobrze. Podejmuję postanowienie: kiedy ukończę ten obraz, sprzedam go i kupię sobie nowy rower i prawdziwe rękawice bokserskie. Zawsze o nich marzyłem. Mam sąsiada, który się nade mną znęcał, kiedy byłem mały. Nie zapomniałem tego. Przywalę mu, obiecuję sobie. Mimo pewnej niekompletności czuję się wyśmienicie.

Odc. 27 Odlot

Życie na planecie kończyło się. Trwały mordercze upały, niekończące się susze, nawałnice, huraganowe wiatry. Dzień był ciężki. Julian Malaparte, mieszkaniec osiedla Aura, mówiący o sobie, że dobrze realizuje się w różnych wcieleniach, podjął decyzję:

– Przestaję myśleć. Kieruję się tylko intuicją. Działam spontaniczne, robię to, to co akurat przychodzi mi do głowy.

Wstał z fotela, przebrał się i wyjechał do zbiorczego punktu odlotowego. Segregacja chętnych do odlotu nie trwała długo. Stosowano uproszczenia, nie było czasu na pełne procedury emigracyjne.

Odlot na Trzynastą Stację Kosmiczną miał nastąpić za kilka godzin. System kwalifikujący był w pełni zautomatyzowany. Wszystko wykonywały roboty. Juliana zaliczono do kategorii osób zdatnych do przesiedlenia z ograniczeniami.

– To nic poważnego – mruknął robot Klepsydra, patrząc mu w oczy.

Julian wszedł do korytarza. Przechodząc przez kolejne bramki uzyskiwał informację głosową, dokąd ma iść. Minął trzy bramki zanim trafił do sali odpraw. Siedząc, czuł jak zasypia. Wiedział, co się stanie. Pasażerów transformowano w pakiety wysyłkowe o wymiarach odpowiadających pojemności ciała pozbawionego płynów organicznych. Płyny wysyłano osobno. Wszystko było doskonale zsynchronizowane.

Obudził się po dwóch miesiącach od przybycia na stację kosmiczną. Tak mu powiedziano. Czuł się dziwnie, ale stopniowo odzyskiwał władzę i zmysły. Ważył o połowę mniej.

– To zajmie panu jeszcze kilka tygodni, wszystko jest jednak na dobrej drodze – słyszał to kilka razy.

Był dobrej myśli. Pomyślał, że powinien zaprzyjaźnić się z innymi pakieciarzami. Widział przez szybę ludzi poruszających się na otwartej przestrzeni przed budynkiem. Wszyscy chwiali się jak na wietrze. Scena wydała mu obca jak i całkiem naturalna. Miał wrażenie, że jest w tym samym miejscu, tylko w innym otoczeniu. Poczuł dreszcz chłodu.

– To nowa rzeczywistość albo jakieś oszustwo – pomyślał.

Odc. 28 Władza

Jestem na Placu Zebrań Ludowych.

– Lud to my – słyszę krzyki.

Nie wiem kto krzyczy, ale czuję w sobie drżenie. Na podwyższeniu stoi nieznana mi postać. Starszy mężczyzna, rozwichrzone włosy, raczej wątły, ale silne ramiona. Potężny palec jego prawej ręki wskazuje w kierunku zgormadzonych. Coś mówi głośno, potem krzyczy. Na twarzy widać wysiłek, ale jego głos nie dociera do ludzi zgormadzonych na placu.

– To chyba Pan Bóg – informuje mnie kobieta stojąca obok. Obracam się w jej kierunku, widzę że ma siwe oczy i włosy. – W kościele ksiądz proboszcz zapowiadał, że dzisiaj na wiecu usłyszymy dobre nowiny. To na pewno pan Bóg, tak jak mówił ksiądz proboszcz – jej siwe, poważne oczy płoną rozpalone wiarą. Czuję to. Kiedy na chwilę ogień w nich zanika, przeglądam się w jednym z nich, konkretnie w lewym. Widzę, że mam włosy w nieładzie, więc je poprawiam. To mnie nieco uspokaja, bo czułem się jakiś roztrzęsiony.

Kiedy mówca w końcu przebija się do tłumu ze słowem dobrej nowiny, podchodzi do niego niezbyt imponujący wzrostem brzuchaty mężczyzna. Jest blady, jakby ktoś go bardzo wystraszył. Myślę, że mogła to być policja, widziałem jak go otaczali, kiedy wysiadł z samochodu i szedł w kierunku mównicy.

– To Hugo Kmita. On jest najważniejszy, rządzi krajem. To mądry i silny człowiek, przepadam za nim – informuje mnie niewiasta.

Hugo podchodzi do Boga i bezceremonialnie odsuwa go na bok.

– Nikt oprócz mnie nie ma prawa tutaj występować. Nie dopuszczamy do głosu osób obcych. Mamy własne prawa. Nikt nam nie odbierze naszej suwerenności, a są zakusy w tym kierunku. Pan zapewne z Unii Kontynentalnej. Od razu wyjaśnię, że nikt nie będzie nas pouczać, co nam wolno, a czego nie wolno. To my będziemy decydować o węglu, gazie, ropie naftowej, inflacji, uciekinierach, sądach i w ogóle.

Jego słowa onieśmielają mnie. Ja tak mocno nie myślę. Obracam się w kierunku niewiasty i widzę w jej oczach uwielbienie dla mówcy.

– Pan Kmita ma rację. Nikt nie będzie narzucać nam swojej woli, w niczym. Żadna Unia Kontynentalna. Mogą sobie mieć cukier trzcinowy, ale nie z buraka cukrowego. Ten cukier jest nasz.

– Ale nie ma go w sklepach – wyjaśniam.

– Złodzieje i spekulanci go rozkradli. Sytuacja z cukrem i cenami zmieni się, kiedy nadejdą deszcze. Premier Chudy mówił, że już niedługo.

– A jeśli nie nadejdą? – pytam zdecydowanie.

– To nie ma znaczenia, pan Kmita jest z nami. On zawsze coś wymyśli. Ja wierzę w niego a nie w Unię Kontynentalną. Oni są inni. Ich Bóg każe kochać każdego bliźniego, na przykład takiego LGBT. Toż to obraza i skaranie boska. To nie dla mnie.

– Nie rozumiem jej, ale taki jest świat, na którym żyjemy – myślę. – Niezrozumiały. – Przeklinam dla pewności, aby strząsnąć z siebie niezadowolenie. Każdy dzisiaj klnie, węgiel nie węgiel, wojna nie wojna, cukier nie cukier.

Odc. 29 Hugo i klatka

Jestem na wiecu Hugo Kmity. Zastanawiam się, czy ma on na imię Hugo czy Hugon i jak to się odmienia przez przypadki. Również dlaczego nazywają go Kacykiem. Nie umiem odpowiedzieć na te pytania. Mówię sobie, tak czy inaczej, pies z nim tańcował. 

Hugo prorokował, zachwalał i obiecywał. Padały słowa gorące jak węgle: czarne złoto, gruszki i owoce egzotyczne tanie jak barszcz, gałęzie wierzby do wyrobu fujarek, regularna poprawa pogody, ciepła zima i chłodne lato, umiarkowane ale regularne opady, w końcu powszechne szczęście. Z podwyższenia rozdawał błogosławieństwa, ludzie czerpali z nich otuchę pełnymi rękami.

– Bierzemy na zapas. Nigdy nie wiadomo, jak sytuacja się rozwinie – pocieszali się wzajemnie.

Kiedy opuszczał wiec, jakaś starsza kobieta schwytała jego dłoń, aby ją całować. Dłoń wyrwała jej się sprzed ust. Była śliska jak piskorz. Po tym incydencie Hugona natychmiast otoczyła go policja. Chwilę potem widziałem go niesionego na noszach.

– Ten człowiek ledwie chodzi, ale wciąż przemawia, choć coraz słabiej. Mam nadzieję, że znów go nakręcą w szpitalu – życzył mu jakiś mężczyzna.

Kiedy Kmita odjechał już do szpitala, przypomniałem sobie młot; wciąż trzymałem go w ręce. Narzędzie wskazało mi cel. Była to wielka klatka, która osaczyła społeczeństwo groźbami, węglem, zimą, suszą, niegodziwością wrogów rewolucji oraz obietnicami rozwiązania wszystkich problemów. Zdziwiłem się, że wcześniej tego wszystkiego nie zauważyłem. Podszedłem do klatki, aby zadać jej pierwszy cios młotem w celu destrukcji. Uderzyłem lecz trafiłem w próżnię. Dopiero wtedy zauważyłem, że nie ma czego rozwalać, bo wszystko się sypało. Klatka murszała w przyśpieszonym tempie.

Odc. 30 Wojna szaleńca ze złem

Julian Malaparte, człowiek o wielu wcieleniach, stał przy krawędzi osiedlowej ulicy i patrzył w górę. Miał wzrok pomyleńca, wyraz zatwardziałości na twarzy, a na głowie jakąś mierzwę zamiast równo przyciętych i zaczesanych włosów. Z plecakiem na grzbiecie wyglądał jak szalony królik wybierający się w niekończenie daleką podróż.

– Wypowiedziałem wojnę wszystkim i wszystkiemu: samej wojnie, głupocie, niegodziwościom władzy, czasowi, który ucieka szybciej niż powinien. Walcząc z czasem staram się kontrolować każdą minutę mego życia. Jestem świadomy, co w danej chwili robię, a co powinienem robić. Przede wszystkim uważnie obserwuję otoczenie.

– Co w tym jest nadzwyczajnego? Każdy to robi?

Julian zignorował moje pytanie.

– Opowiem ci, jakie poczyniłem obserwacje. Wczoraj uczestniczyłem w spływie kajakowym. Płynąc, koncentrowałem się na wodzie, dnie rzeki i brzegach. Zaskoczyła mnie panująca wokół cisza. Na poprzednich spływach widziałem i słyszałem ptaki i owady oraz słyszałem piski jakichś żywych istot w trzcinach. Tym razem nic, cisza jak w niemym kinie, w którym przed oczami przewijają się tylko obrazy. Wyciągnąłem wnioski: dzika przyroda już nie istnieje, w każdym razie nie nad rzeką, którą płynąłem. To co widzieliśmy, to były tylko pozory pełnej dzikości. Nie było to miłe.

Następnego dnia Julian wybrał się nad jezioro Głębokie. Było gorąco, więc ze wzmożoną przyjemnością pływał, kilkakrotnie wracając do wody. Po powrocie do domu położył się na tapczanie. Ogarnęła go niewysłowiona radość. Prądy i strumienie rozkoszy pływały w jego ciele we wszystkich kierunkach, jak wcześniej on sam w jeziorze. Po przebudzeniu się, opowiadał swoje wrażenia.

– Znalazłem się w raju. Przeżyłem swoje najlepsze wcielenia. Najpierw poczułem się rybą, poruszałem płetwami,  czując niebywałą rześkość wody. Głowa mi się wydłużyła, usta powiększyły, czułem wewnątrz pęcherz pławny. Kiedy wypełniało go powietrze, zbliżałem się do powierzchni wody, aby przeglądać się w błękicie nieba. Byłem w takim stanie uduchowienia, że nie chciało mi się jeść ani pić. Nie rozumiałem, dlaczego ludzie wciąż mówią o potrzebie picia.

Odc. 31. Ptak i pies

Po wyjściu z wody i osuszeniu się poczułem się ptakiem. Leciałem nisko nad ziemią, przyglądając się wszystkiemu, co się rusza. W cieniu pagórka zobaczyłem kilka przepięknych robaków, moich ulubionych, oraz złote ziarna pszenicy, też nie do pogardzenia w chwili głodu. Zdecydowałem się nie atakować robaków. W takim dniu każdy, nawet najmarniejsza żywa istota, nadająca się do spożycia przez istotę stojącą wyżej w linii pokarmowej, powinna odczuwać rozkosz. Kontynuowałem lot. Rozkładałem i składałem skrzydła wykonując akrobacje, jakich nie powstydziłby się jastrząb ani koliber. Była to szalona kombinacja, reklamowana w mediach rolnych, leśnych i jeziornych.

W końcu poczułem się psem, krótkowłosym, czarnym jamnikiem, szlachetnie urodzonym. Moją matką była Królewna Soraya a ojcem Cesarz Aspazjan. Miałem to zapisane w metryce urodzenia. Czułem się arystokratycznie, tytułowano mnie Czarnym Księciem. Inne zwierzęta podchodziły do mego tronu, dla żartu nazywałem go legowiskiem, i składały mi życzenia z okazji urodzin. Miałem zaledwie dwa lata. Eh, cóż to za piękny wiek! Przyniesiono mi tyle kości w upominkach, że musiałem połowę oddać na przemiał na mączkę kostną, pokarm dla biednych psów i kotów w krajach, gdzie nikt nie darzy zwierząt uczuciem. Był to mój wkład w szerzenie miłości i przyjaźni między gatunkami.

– Precz z wojną, głodem i niesprawiedliwością. Wszyscy jesteśmy sobie równi: ludzie, psy, koty, krowy, owady, robaki, ryby, nawet ameby. Niech żyje przyjaźń, podróże egzotyczne i świeże żarcie dla wszystkich! Precz z suszą, głodem, huraganowymi wiatrami i wojną! Precz, precz, precz!

Kilka dni później na zebraniu przy krawężniku mieszkańcy osiedla Aura mówili, że były to najciekawsze wcielenia Juliana Malaparte w ostatnich dwóch latach.

Odc. 32 Rio Grande (nowa poszerzona i zmieniona wersja opowiadania)

W dziesiątą rocznicę Wielkiej Suszy rzeka Rio Grande była na ustach milionów obywateli kraju. Fantazyjnie spękana powierzchnia jej dna stała się symbolem piękna, wielką atrakcją turystyczną. Kolory dna zmieniały się w zależności od pory dnia i pogody. Upały nikomu już nie przeszkadzały, dzięki inżynierii genetycznej organizmy ludzkie dostosowały się do wysokich temperatur. 

Na południowym, wysokim brzegu rzeki organizowano co dwa lata Festiwal Zakochanych. Uczestnicy przybywali ze wszystkich stron kraju awionetkami, helikopterami, motolotniami, balonami, latającymi taksówkami i innymi środkami lokomocji. O godzinie piątej po południu, trzymając się za ręce stawali nad wielką rozpadliną, czule się obejmowali, wzdychali i całowali oblizując spierzchnięte od upału wargi.

– Za nami miasteczko różnokolorowych namiotów, nad nami setki balonów z turystami. Ludzie kochają to miejsce. To niezwykła uroczystość. Panuje powszechne wzruszenie – komentował reporter stacji telewizyjnej Rio Grande.

Uroczystości festiwalowe powiązano z obserwacją zjawisk ziemskich i atmosferycznych. Od rana do wieczora ludzie obserwowali zaschłe dno rzeki i okolice oczekując na niezwykłe zdarzenia. Obserwacje przerywały komunikaty przekazywane przez megafony. Kiedy ogłoszono, że obraz „Milczenie Rio Grande” wystawiony na sprzedaż w Domu Aukcyjnym Sotery uzyskał zawrotną cenę pół miliarda dolarów, wybuchły brawa.

Wieczorem pierwszego dnia festiwalu upał zelżał o ćwierć stopnia Fahrenheita, ze szczelin dna rzeki zaczął wydobywać się z sykiem gaz. Miał połyskliwy, bladożółty kolor i wydzielał woń pieczonych gruszek. W powietrzu krążyły słowa: piękno, miłość, porządek, .

Następnego dnia w tym samym miejscu pojawiła się tęcza pulsująca kolorami. Trzeciego dnia pojawiała się w dnie rzeki wielka dziura i wyłonił się z niej szkielet dinozaura. Uczestnicy niezwykłego spektaklu powstawali i na stojąco bili brawo. Zdjęcia dinozaura obiegły świat, w telewizji komentowano:

– To wielkie odkrycie archeologiczne. Nigdy jeszcze nie widziano dinozaura zachowanego w tak znakomitym stanie.

Czwartego dnia na północnej stronie wyschniętego koryta rzeki pojawiły się fragmenty wielki, pogmatwanego składowiska szmat, odpadów plastikowych i zużytych opon. W ciągu kilku godzin zorganizowano wykopaliska i ustawiono tabliczkę: „Stanowisko Robocze Młodych Archeologów z Sacramento”. „Archeologia to nasza przyszłość” głosiły plakietki na kombinezonach studentów i pracowników naukowych. Wkrótce obok wykopaliska zorganizowano Przenośne Muzeum Klimatu, Wody i Cywilizacji. Dyrektor i załoga muzeum publicznie dyskutowali potrzeby i zadania.

– Musimy stworzyć pełną dokumentację cyklu przemian rzeki, od jej narodzin, i zapisać ją w hologramie.

– Najważniejsze to zapewnić muzeum rodziców chrzestnych, ludzi którzy będą nas wspierać swoim autorytetem, duchowo i finansowo. Mam nadzieję, że będzie to prezydent państwa i pierwsza dama. Liczę na to, że nadadzą oni Rio Grande tytuł Rzeki – Bohatera.

– Jaki jest prawny stan rzeki? Do kogo ona właściwie należy? Czy mamy przekonujące dowody na istnienie świadectw własności?

– Mnie martwi, że w muzeum będzie znacznie bardziej gorąco niż na zewnątrz. To nie będą warunki sprzyjające pracy i zwiedzaniu.

– Nie martwmy się o to. W drodze są już specjalne kombinezony ochronne używane z w lotach międzyplanetarnych, gdzie z kolei jest potwornie zimno.

Do Muzeum Klimatu, Wody i Cywilizacji dodano wkrótce Muzeum Pamięci Narodowej. Organizowano tam spotkania i debaty publiczne. Na wielkiej sali konferencyjnej i w kuluarach dzień i noc toczyły się ożywione dyskusje. Najbardziej aktywni byli ludzie młodzi. Zadawali tysiące pytań. Jedynym ograniczeniem był zakaz używania wulgarnych słów.

– Jak wygląda klimat, który kiedyś nazywano normalnym?

– Czy przyroda jeszcze istnieje?

– Czy można rozpatrywać mądrość jednostki, pojedynczego człowieka, w kategoriach mądrości zbiorowej, społeczeństwa i ludzkości?

– Czy nadal potrzebna jest nam woda skoro mamy już jej pierwsze substytuty?

W sali zabaw odbywały się spotkania przeznaczone dla najmłodszych i ich opiekunów.

– Co to jest kolor zielony? – pytały dzieci. – To pytanie padało najczęściej.

Skacząc radośnie na przenośnej trampolinie razem z rodzicami i babcią mały chłopczyk powtarzał pytanie:

– Jak wygląda ptak albo dzikie zwierzę? Czy wyście je widzieli?

– Ptak, zwierzę, owad to stare pojęcia. Żyjemy w innych czasach, w epoce abstrakcji. Nie warto wracać do przeszłości – odpowiedziała matka, wysmukła kobieta z bladymi policzkami. Kiedy synek obrócił głowę w jej kierunku przerywała skakanie, aby ze srebrnej tubki wycisnąć na małe podręczne tacki cztery porcje uniwersalnej pasty odżywczej „Substraty Egzotyki Rio Grande”. Zbliżała się pora posiłku.

Odc. 33 Wojna. Świat się podzielił w sprawie wojny, większość jest jej przeciwna, nieliczni, w tym mieszkańcy wysp gorących jak lawa, są za. Kiedy wojna wybuchła, Wielkorządca Wasyl Ibragim i generałowie stojący z czapkami w ręce zacierali ręce i obiecywali żonom i dzieciom wakacje pod palmami w tropiku, słodkie banany i soczyste owoce mango oraz wizytę na plantacji trzciny cukrowej.

– Tam gdzie wódki i likieru jest w bród – dodawali.

Mimo niepowodzeń Wielkorządca Ibragim nie upada na duchu i zasilany ideologią zwycięskich marzeń wciąż wysyła żołnierzy na front. Przedtem ich szkoli, jak bezpiecznie wejść na minę, czyli jak po wejściu na nią nie stracić rąk.

– To wielka sztuka umieć stanąć na minie. Nogi nie są tak ważne jak ręce, bo mamy już doskonałe protezy. Trzeba jednak zachować ostrożność, przede wszystkim prawidłowo minę rozpoznać. Jeśli jest to mina przeciwczołgowa, nie warto na niej stawać, bo nie wybuchnie, trzeba wjechać czołgiem lub innym pojazdem opancerzonym.

Poza tym uczy ich, jak kłamać wobec przełożonych kiedy robi się nieswojo, jak wysyłać pochwalne SMS-y pod ich adresem do wyższych władz, które organizują mięso armatnie dla armii oraz jak odróżnić autentyczne dzieło sztuki od falsyfikatu, kiedy wejdzie się do domu bogatego wroga.

– Zastanawiasz się wtedy, co pominąć, co zniszczyć, a co zabrać ze sobą. Do naszych czołgów przyczepiamy teraz specjalne siatki, w których możesz przewozić łupy wojenne, ale musisz o tym pamiętać. Taki czołg to prawdziwy rarytas na wojnie.

Odc. 34 Hodowca 

Dzień się ślimaczył. Malaparte poruszał nogami tak wolno, że do południa doszedł zaledwie do drzwi mieszkania. Był to spacer „noga za nogą”, coraz bardziej powszechny w społeczeństwie, zwłaszcza wśród osób unikających wysiłku fizycznego. Aby nie umrzeć z nudów, idąc czytał powieść „Malowany Ptak”. Lektura nie sprawiała mu przyjemności, zamiast go przyśpieszyć, spowolniała powtarzającymi się fragmentami o okrucieństwie mieszkańców kresowych wsi nad małoletnim bohaterem.

Po przekroczeniu progu i zamknięciu drzwi, znalazł się na podwórku i skierował do klatki z królikami, znajdującej się za ogrodem. Szedł całą noc, do celu dotarł dopiero nad ranem. Odpowiadało mu to, ponieważ nie chciał budzić królika Adana.

Adan nie miał lekkiej nocy. Bojąc się, że zostanie napadnięty i zjedzony, spał z otwartym jednym okiem snem tak lekkim, że budził go szelest liści poruszanych wiatrem na jabłonce w ogrodzie. Dopiero nad ranem, kiedy promień słońca oświetlił klatkę, zamknął czuwające nieprzerwanie oko.

– Zmęczyło mnie to czuwanie we śnie. Nie chcę myśleć o tym, czy ktoś napadnie mnie w nocy czy nie. Co jest warte takie życie? – jęczał.

Po wypiciu resztki wody w miseczce stojącej w rogu klatki, Adan wrócił do formy. Obejrzał uważnie nogi przednie, potem tylne, oceniając, czy są w dobrej kondycji na wypadek, gdyby trzeba było uciekać. Były w porządku. Potem upewnił się, czy w skrytce służącej za spiżarkę jest dosyć wędliny. Uspokoił się, była dostateczna ilość. Pamiętał pytanie Malapartego:

– Po co ci ona?

– Jak przyjdzie tchórz, mój najbardziej zacięty wróg, to go zmylę. Podsunę mu wędlinę z dodatkiem strychniny, którą mi dostarczyłeś, aby raz na zawsze przestał się mną interesować. To głupie zwierzę i zeżre. Nie chcę żyć w wiecznym niepokoju o życie.

Odc. 35 Samotność

Mieszkanie miała duże, zasobne i widne: salon, sześć pokoi, dwa balkony, dwie łazienki. Salon zawieszony obrazami był największym pomieszczeniem, z oknami wychodzącymi na południe i zachód. Pozostałe pokoje nazywano sypialniami, nawet jeśli nie służyły nocnemu odpoczynkowi.

Pierwszy pokój zajmowała sama Leokadia Zamer, właścicielka mieszkania, doradczyni prezesa wielkiej międzynarodowej korporacji Seneka. W pokoju obok mieszkała niechodząca już ciocia, też Leokadia, kolejny zajmowała jej stała opiekunka. Czwarty pokój zamieszkiwał pies Obój i dwa koty Dziób i Rufa, znane z zamiłowania do żeglugi na jachcie pełnomorskim Zorza Poranna, gdzie przyszły na świat. Ostatni pokój zajmowały ptaki, kolorowe i jednobarwne, śpiewające arie wybitnych kompozytorów, jakich wyuczyła je śpiewaczka operowa, Lina Sokora, przyjaciółka Leokadii.

Trzy razy dziennie Leokadia udostępniała swój pokój na potrzeby toalety, higieny, przebierania oraz rehabilitacji ukochanej cioci. Z rzeczy osobistych Leokadia miała w pokoju tylko biurko, krzesło, komputer, książki na trzech regałach, sześć bibelotów w postaci figurek legendarnych kobiet starożytności oraz szafę wypełnioną w połowie ubraniami. Druga połowa szafy straszyła pustką; to w niej uwielbiały kryć się dzieci siostry Leokadii, rzadko odwiedzające ciotkę i cioteczną babcię, przekonane, że pustka zamieszkała jest przez dwa demony, dobry uosabiający ciotkę i zły, z natury i wyglądu podobny do ciotecznej babki.

Znana z pobożności Leokadia wierzyła w Boga ze strachu, że ją ukarze, jeśli nie będzie co najmniej raz w tygodniu wyznawać mu swoich grzechów i wyjaśniać, dlaczego nocą pożąda mężczyzny, nie jednego, lecz kilku, w tym prezesa wielkiej korporacji, któremu podlegała służbowo. Raz w czasie spowiedzi przyznała się spowiednikowi – zupełnie niepotrzebnie – do mrocznych, pełnych namiętności, cielesnych pożądań, i od tej pory nie mogła już wymówić się od relacjonowania mu szczegółów.

Po zakończeniu dobrym snem spokojnej niedzieli Leokadia wyszła rano w poniedziałek do apteki i już nie wróciła. Znikła jakby wyparowała. Aptekarka powiedziała policji tylko tyle, że zaginiona była u niej, odebrała lekarstwo i wyszła. Leokadia ubrana była wówczas w letnią sukienkę w kwiaty o kształcie i wielkości małego dzwonu kościoła, do którego uczęszczała w niedzielę, oraz pantofle letnie. Poza tym miała na głowie kapelusz słomkowy otoczony aksamitnym paskiem przedstawiającym miniaturowe zwierzęta schodzące z Arki Noego prosto do rajskiego ogrodu wypełnionego zapachem czerwonych róż, kwitnącego groszku i palonego drzewa sandałowego.

Dwa tygodnie później nad jeziorem Wróbla w szczelinie między dwoma osiedlami, jednym już gotowym, drugim w budowie, pojawiła się naturalnej wielkości statua kobiety. Jej twarz skierowana była ku wyspie położonej na środku jeziora, po którym pływały dzikie kaczki i łabędzie oraz dwa pelikany jakby zdzwione swoją obecnością w miejscu, gdzie z domu można było wyjść prosto na drewniany pomost na wodzie.

Nikt nie miał wątpliwości, kto stał na nadjeziornym piedestale. Postać kobiety odpowiadała w najmniejszym szczególe Leokadii Zamer. Obiekt zbadali detektywi zatrudnieni przez policję oraz trzej rzeczoznawcy sądowi. Statua wykonana była z substancji przypominającej ludzkie ciało, stosowanej do konserwacji pasażerów statków kosmicznych odbywających loty międzyplanetarne.

– Kobieta-posąg jest jak najbardziej naturalna. Jej ciało jest wypełnione substancją konserwującą, utrwalającą i ujędrniającą tkanki i kości. Wytwór reprezentuje najwyższy poziom sztuki balsamowania organizmu w celu zachowania go przy życiu w długim okresie czasu.

Opinia rzeczoznawców nie budziła wątpliwości, zgodnie podpisała się pod nią cała trójka.

Kiedy dotykano Leokadii, mrugała oczami połączonymi niewidzialnymi przewodami neuronowymi z powierzchnią ciała. Najczęściej uruchamiały ją dzieci, ptaki siadające na jej ramionach, oraz dorośli usiłujący sprawdzić, czy postać rzeczywiście mruga oczami.

– Czy ona coś mówiła? – pytała rodzina.

Wielu świadków pomnikowego istnienia Leokadii twierdziło, że mrugając oczami poruszała niekiedy ustami, uśmiechając się tak delikatnie, jakby coś ją łaskotało, nie wydawała jednak z siebie głosu.

W miesiąc po zniknięciu Leokadii, Bohdan Sapieha, notariusz, z którego usług korzystała korporacja Seneka, publicznie ujawnił jej testament. Zapis nie mógł być bardziej lakoniczny:

– Mieszkanie zapisuję w połowie cioci Leokadii a w połowie psu Obojowi, kotom Dziobowi i Rufie oraz ptakom. Żyłam nie oszczędzając, więcej majątku nie posiadam. Moim jedynym życzeniem jest trwać wiecznie w postaci pomnika samotnej, pozbawionej miłości, kobiety.

Odc. 36 Zawieszenie

W średniowiecznym zamku warownym w Rumunii „sprawiającym wrażenie, jakby wyrósł wprost ze skały” (cytat), Julian Malaparte zawiesił się w czynnościach życiowych. Czynności ruchowe uległy całkowitemu zatrzymaniu, funkcjonowały tylko myśli i spokrewnione z nimi zmysły.

W wielkiej sali balowej, gdzie słynny Dracula dla rozrywki i artystycznej ekstazy zwykł wieszać swoich przeciwników, Julian siedział na czarnym fotelu przypominającym tron diabła. Tkwiąc niby kołek w ślepym zamyśleniu, podparł się lewą ręką pod brodą, skręcił głowę i patrzył przez okno warowni. Wszystko w nim zamarło z wyjątkiem myśli. Najpierw przeskakiwały one z tematu na temat, potem ustabilizowały się i zaczęły się porządkować.

– Skąd ta zdolność do samokontroli? – usłyszał cichy szept, podobny do szemrania strumyczka górskiego potykającego się o nierówne dno i kamienie. Był to głos wewnętrzy, automatyczny, niezależny od rozumu i członków ciała, zakodowany w głębi jestestwa Juliana. W ciągu jednej minuty świat uporządkował mu się w głowie w postaci struktur, zwanych ośrodkami, skąd pochodziło wszelkie działanie sprawcze.

Historia tych zdarzeń była prosta. W toku ewolucji na świecie, jak zwykło nazywać się glob ziemski, pojawiły się ośrodki akcji: najpierw Ośrodki Władzy a następnie Ośrodki Oporu, inaczej mówiąc buntu i nieposłuszeństwa. Trzecią grupę stanowiły Ośrodki Zagubienia, przypominające kosze na śmieci, do których los wrzuca wszelką materię nie związaną z władzą i oporem, nigdzie nie pasującą, bezbarwną uczuciowo, pasywną.

Z ośrodków władzy mózg Malapartego wyróżnił Ośrodek Imperialny, na czele którego stał Imperator, któremu towarzyszył dwór wypełniony potulnymi dworzanami. Po krótkim okresie dojrzewania, Imperator wypowiedział wojnę.

– Ważne, aby było to blisko. Nie musimy wtedy transportować żołnierzy i sprzętu wojskowego – wyjaśnił Imperator, choć nie miał obowiązku nikomu niczego wyjaśniać.

Zgodnie z fizycznymi zasadami akcji i reakcji, wojna uruchomiła odruch oporu w napadniętym. Przyjął ją na klatę piersiową i odpowiedział tak szybko i sprawnie, że w krótkim czasie na terenie Ośrodka Imperialnego pojawiły się czarne klepsydry, białe trumny z tektury oraz kolorowe zawiadomienia rodzin żołnierzy o bohaterskiej śmierci w boju.

W tym niezwykle ciekawym momencie, fala upału uderzyła Malapartego z tak siłą, że myśli odmówiły mu dalszej współpracy.

Odc. 37 Surrealistyczna władza.

Krajowy Obóz Władzy zwany przez anarchistów Pernambuco miał trzech przewódców, spośród których najniższy wzrostem był najważniejszy. Zwano go Hegemonem. Jego wzrost był symbolem skromności. Hegemon był twórcą, włodarzem i nauczycielem obozu, jego uczestnicy byli dworzanami, zwanymi też niewolnikami. Cokolwiek przywódca nie powiedział, nawet „dzień dobry”, obozowicze uznawali to za perełkę mowy ojczystej, jego opinie były dla nich święte.

Hegemon definiował dobrego obywatela w sposób jednoznacznie prosty:

– Najważniejsze, aby czuł on respekt i szacunek dla władzy. Jeśli tego nie czuje, nie zasługuje na naszą uwagę a tym bardziej na nasz szacunek. To zły obywatel. Mówiąc obrazowo, taki ktoś jest zwykłym lumpem, pniakiem drewna, powietrzem.

Pernambuco zgadywał i zaspokajał potrzeby dobrego obywatela, kierując się pewną kolejnością: najpierw potrzeby psychiczne, następnie finansowe, w końcu fizyczne.

Hegemon, zabierając głos chętnie i często, wyjaśniał swoim dworzanom-niewolnikom:

 „Dajmy ludowi karmy duchowej, czyli wiarę w naszą dobroć, oraz wspomóżmy go pieniężnie, a będzie nam wierny do grobowej deski. Taka jest natura dobrego ludu; potrzebuje idei, wiary i odrobiny mamony.

Dworzanom Hegemona podobało się jego zachwycająco proste podejście do rządzenia. Wkrótce w przestrzeni obozowej na dokumentach z logiem w postaci Ptaka Ibusa z Młotem w Szponach pojawiły się hasła zwane imperatywami. Obowiązywały dzień i noc. Jednym z ważniejszych było: „Głodni i bezdomni przyswajają sobie hasła władzy szybciej i trwalej niż najedzeni. Obywateli można przekonać do siebie hasłami z niewielką domieszką pieniędzy i obietnic”.

Głos Hegemona docierał do dobrego ludu dzięki prostym przekazom:

– Posłuchajcie nas, a będziecie spełnieni. Wasze królestwo jest z tego a nie z tamtego świata. Tylko my mówimy prawdę, wszyscy inni kłamią. Dobra władza jest silna i zwierzęca z natury.

Dworzanie, wspomagając Hegemona finansowo, adorowali go, intonując w kościołach i świątyniach:

– Wielbmy, wielbmy Hegemona!

Wkrótce Pernambuco zrodziło nową symbolikę silnych odniesień do ojczyzny, ziemi, wiary oraz serc i rąk, a zwierzęca natura jej władzy zmieniła samych rządzących. Twarze przywódców upodobniły się do ryjów, a Minister Praw Uniwersalnych dostał lisiej mordy. Z małymi chytrymi oczkami na rumianej twarzy przypominał krzyżówkę zbuntowanego Neandertalczyka i zubożałego klauna cyrkowego. Wysoce surrealistyczna władza Hegemona budziła podziw prostego ludu i niepokój wśród ludzi umiejących wyczuwać pismo nosem.

Odc. 38 Przemiany klimatyczne 

Lato minęło tak szybko, a jesień była tak krótka, że ludzie, którzy wychodzili rano na całodzienny spacer w koszulach z krótkimi rękawami wracali wieczorem oszronieni z czapą śniegu na głowie. Drżąc, zbijali się w grupki, aby ogrzewać się wzajemnie, niespokojnie penetrując torby i plecaki w poszukiwaniu czegoś cieplejszego.

– Chyba mam przywidzenia – wołali jeden do drugiego. – Skąd taka nagła zmiana?

– To nie jest żaden omam, to czas strasznie przyśpieszył – wyjaśniała na swoim blogu Janina Sonda, popularna meteorolożka telewizyjna. Część czytelników blogu wierzyła jej, ponieważ zawsze trafnie przewidywała pogodę, pokazując latem dorodne owoce leśne a jesienią ogromne grzyby wyrosłe w lesie za domem.

Z uwagi na niską temperaturę życie społeczeństwa przeniosło się do telewizji i Internetu.

– Drogie panie! Szanowni panowie! Nie miejcie złudzeń co do tego, co widzicie i doświadczacie. Wszyscy uczestniczymy w próbie generalnej dramatu „Zima Tysiąclecia”, napisanej pół wieku temu przez Kanadyjczyka Colta Wintera. Ja napisałem do niej scenariusz i jestem jej reżyserem – podstarzały, łysy jak kolano reżyser Adam Zdzira, brat premiera. cierpliwie wyjaśniał w teatrze miejskim kulisy zdarzeń. Niewiele osób mu wierzyło, niektórzy z uwagi na nazwisko, inni z uwagi na jego pijacką przeszłość, kiedy notorycznie wpadał w delirium z brodatymi myszami.

W ciągu jednego dnia Omernia zmieniła się nie do poznania. Kościoły wypełniły się zdezorientowanymi ludźmi. Jedni byli ubrani już ciepło i stali osobno, inni wciąż w krótkich spodenkach i podkoszulkach tulili się do siebie słuchając brodatego sufragana czytającego po kolei wszystkie księgi Apokalipsy.

Julian Malaparte w swoim domu zastał trzy nieznane osoby.

– Jestem Adam Brzuski, twój brat przyrodni – przedstawił się mężczyzna, mniej więcej w tym samym wieku.

– Przecież nie jesteśmy do siebie podobni nawet na krzynę – zdziwił się Julian.

– To oczywiste, bo podchodzimy od innego ojca, kiedy matka wyszła ponownie za mąż. Potem także od innej matki, kiedy ojciec się rozwiódł i po raz drugi ożenił. Ty możesz tego nie pamiętać, bo jesteś młodszy, choć w dokumentach pisze, że jesteśmy bliźniakami.

– A to kto? – przerwał Julian, aby nie ciągnąć bezsensowej wymiany słów, wskazując na kobietę z rozpuszczonymi włosami, usiłującą przed lustrem przywrócić je do porządku za pomocą grzebienia, pokrzykiwań i przekleństw.

– To przecież twoja żona, Zofia – zdziwił się Adam. – Żyjecie już ze sobą chyba ze dwa lata.

– Nie pamiętam – wydusił z siebie Julian. – W głowie mi się wszystko pomieszało od tego nagłego zimna.

Przyjrzał jej się, wydawała mu się obca. Nie zamierzał jednak protestować, kiedy zauważył jej śliczną różową podomkę z lekko odchylonymi połami odsłaniającymi zarost podobny do futra wykarmionego brunatnego niedźwiedzia. To go serdecznie poruszyło, gdyż kochał dzikie zwierzęta. Pomyślał, że podomka faluje pod wpływem przeciągu ciągnącego od oszronionego okna; lubił przeciągi pieszczące nagie ciało.

Ludzie wykształceni znający dotychczas tylko alfabet łaciński, pisali cyrylicą i mówili bełkotliwym językiem z pogranicza kultur wschodu i zachodu, i masowo wyrzucali bezużyteczne roczne kalendarze. W punktach skupu makulatury nie nadążano z odwożeniem papieru do przerobu na ubrania dla ubogich.

Przyroda również uległa oszołomieniu. Na ulicach pojawiły się białe niedźwiedzie a w rzekach ryby pływające do góry brzuchami, jakby pragnąc ochłodzić się w mroźnym powietrzu. Zaspokoiwszy swoje przedziwne zachcianki odwracały się do góry grzbietem i nurkowały w dolne warstwy wody w poszukiwaniu pożywienia.

W ciągu jednego tygodnia sytuacja zaczęła się normować.

Rząd zebrany w pilnym trybie w budynku sztabu kryzysowego przyjął trzy ustawy: ogłosił stan nadzwyczajny, następnie – po namyśle stan klęski żywiołowej, w końcu – zauważywszy, że nie wszyscy posłowie są do tej decyzji przekonani – ogłosił stan wojenny. Zapowiedziano użycie armatek wodnych, a w przypadku zamieszek także Gwardii Narodowej uzbrojonej w czołgi.

Wszyscy robili, co mogli, aby przynieść ulgę skołowanemu społeczeństwu. W domach sąsiedzkich zwanych dawniej domami kultury podjęto kursy, jak w warunkach braku zaopatrzenia w podstawowe artykuły dostosować się do nowych warunków klimatycznych. Przewodnicy miejscy oferowali kursy poruszania się w terenie korzystając tylko z kompasu i prostych, odręcznie przygotowanych szkiców terenu. W telewizji premier Józef Zdzira instruował, jak zachować niegasnący optymizm w warunkach powszechnego rozkładu relacji społecznych, dentyści radzili, jak zaciskać zęby, aby zminimalizować ból istnienia, buddyści jak ogrzać w mroźną noc nagie ciało energią czerpaną z kosmosu.

Po kilku dniach obywatele Omerni weszli w tryb zmian z taką łatwością i wdziękiem, że powszechnie wyrażano ubolewanie, iż gwałtowne zmiany klimatyczne nie nastąpiły wcześniej.

– Dostosowalibyśmy się do nich bardzo szybko, bylibyśmy już innym narodem. Teraz też sobie radzimy, ale jesteśmy poważnie opóźnieni w stosunku do innych krajów. Oni jakoś wcześniej zauważyli nadchodzące zmiany klimatu– powiedział żonie Julian Malaparte, zdejmując krótkie spodenki, aby wciągnąć ciepłe kalesony

Odc. 39 Otyłość 

W kraju przybywało ludzi tęgich aż do granic absurdu. Prawie wszyscy obywatele mieli nadwagę, wielu było w stanie otyłości. Towarzyszyły im choroby równie niesamowite jak kolorowy kondukt żałobny. Nad głowami niektórych tłuściochów unosiły się aureole, na podstawie których wróżbici, chiromanci i kabaliści przepowiadali, ile komu pozostało jeszcze życia.

W budynku wielkiego szpitala wojskowego, bezużytecznego od czasu zakończenia ostatniej wojny, wykonywano seryjne operacje zmniejszania żołądka. Była to podstawowa technika leczenia otyłości. Służył temu prosty i skuteczny system obsługi pacjentów zorganizowany na wzór linii produkcyjnej jak w dawnych manufakturach. Pacjentów oznaczano numerami w kolejności zgłaszania się do rejestracji, po czym kierowano na linię operacyjną szpitala. Odbywało się to jak w zegarku: na początku co dziesięć minut, po roku usprawnień czas oczekiwania uległ skróceniu do pięciu minut.

Wiele osób uznawało to za mechaniczne, nieludzkie postępowanie, sprowadzajcie człowieka do osobowej jednostki szpitalnej, zwanej w skrócie OJS-em. Wyrażając sprzeciw wobec seryjnego leczenia na linii produkcyjnej ludzie otyli założyli organizacje: „Nadwagi nie da się uniknąć” oraz „Duże jest piękne”. Druga nazwa została zapożyczona ze Stanów Zjednoczonych, gdzie organizacje działające pod hasłem „Big is beautiful” rozpleniły się bardziej niż króliki ze słynnej „Zielonej Królikarni” z popularnego serialu telewizyjnego „Królik też jest człowiekiem”.

Przed operacją pacjent miał obowiązek pokazać zaświadczenie o aktualnej wadze i przebytych chorobach. W każdej miejscowości powyżej tysiąca mieszkańców dostępne były wagi odpowiednej pojemności, głównie w punktach skupu złomu. Przyjeżdżali tu ludzie otyli siedzący w samochodach. Po zważeniu samochodu z pacjentem, ważono następnie sam samochód, który wracał zaraz po odstawieniu pacjenta do domu. Czasem w trakcie ważenia pacjent mógł usłyszeć od personelu obsługującego wagę złośliwe uwagi:

– Lecz się człowieku. Państwo to nie skarbonka. System opieki zdrowotnej nie może zadłużać się po uszy, aby płacić za leczenie opaśluchów, a wcześniej dawać im dodatki na utrzymanie się przy życiu.

Były to niedopuszczalne zachowania i władze oficjalnie je zwalczały, po cichu zaś tolerowały a nawet chwaliły.

Zważonego pacjenta medycznie przeszkoleni wagowi kierowali na leczenie. Osoba o wadze od 150 do 200 kg kwalifikowała się do ośrodka rehabilitacji, od 201 do 249 kg do leczenia szpitalnego, powyżej 250 kg do natychmiastowej operacji.

Minister zdrowia pytany przez dziennikarzy, jak ocenia ten system, odpowiedział szczerze:

– Jest to system praktyczny i bezstronny. Lepszego dotychczas nie wynaleziono.

Odc. 40 Zagubiłem się. Część 1 i 2 (kompletny)

Zagubiłem się doszczętnie. Stało się to nagle, z samego rana, kiedy promienie słońca nie całkiem się jeszcze przebudziły. Stałem na okrągłym placyku otoczonym palmami z rozłożystym figowcem w środku nad pomnikiem Nieznanego Bohatera i rozglądałem się niepewnie. Nie miałem pojęcia, gdzie jestem.

Aby przełamać barierę niewiedzy, ruszyłem przed siebie, rozglądając się na boki. W momencie krótkim jak błysk zagubionego światła na cynowej misie muru obronnego, pomyślałem, że jestem w Cartagenie nad morzem Karaibskim. Niby wszystko było znajome, a jednak obce.

Przeszedłszy kilka ulic w kierunku południowym, znalazłem się za miastem. Mijałem zakurzone zarośla, drętwe słupy elektryczne, bale słomy trzciny cukrowej ustawione w polu, domki niedbale przycupnięte przy drodze. Szedłem w rosnącym upale, dopóki nie poczułem chłodnego, malarycznego powiewu, płynącego jakby z głębokiego, mrocznego kanionu, w którym nigdy nie gościł blask słońca. Zobaczyłem mężczyzn; wychodzili spod ziemi, wąsaci, umorusani na twarzach, w czarnych uniformach roboczych, z kilofami w rękach. Zaniepokojony ich grobowymi minami myślałem:

– To chyba górnicy. Wychodzą, bo na dole nastąpił wybuch metanu i ktoś zginął.

Takie wybuchy zdarzały się nagminnie w Zipaquira, w departamencie Cundinamarca w Kolumbii. Chciałem się upewnić, że się nie pomyliłem. Pytałem mijających mnie czarnych ludzi, jednego po drugim, co to za miejsce. Nie odpowiadali, tylko wzruszali ramionami; ostatni z nich patrząc mi prosto w twarz puknął się w czoło. Odczułem to jak nieoczekiwane pchnięcie kijem w zraniony bok.

– Czemu oni tak postępują? To było tylko niewinne pytanie. Przecież też jestem człowiekiem tak jako oni – pomyślałem i upadłem na ziemię. Ogarnęła mnie ciemność.

Kiedy przebudziłem się, bolało mnie całe ciało. Wstałem i rozejrzałem się; znajdowałem się w środku stada strusiów. Stały na środku szerokiej pylistej drogi zatopionej w słońcu. Rozpoznałem to miejsce. Była to słynna farma hodowli strusi w Nara Nara w stanie Południowo-Wschodniej Walii w Australii.

Przywódca stada, masywny, pierzasto-kudłaty samiec z nastroszoną małą głową, patrzył na mnie groźnie wielkimi oczami. Dostrzegłem w nich iskry okrucieństwa; to był znak gotowości do śmiertelnej walki. Byłem wyższy od niego lecz zląkłem jak nigdy w życiu.

– On mnie bierze za samca-rywala, usiłującego odebrać mu przywództwo stada samic – pomyślałem i krzyknąłem: – To niedorzeczność!

W odpowiedzi usłyszałem syczący głos, przypominający ptasie a zarazem ludzkie bulgotanie. Ledwo je zrozumiałem.

– Nie udawaj dziwoląga. Jesteś jednym z nas i dobrze wiesz, gdzie się znajdujesz.

Popatrzyłem po sobie. Miałem dwie ręce przypominające skrzydła, dwie wychudłe nogi oraz obszerną kurtkę podszytą piórami. Pomyślałem, że chyba dlatego przywódca stada wziął mnie za rywala. Zamiast zachować zimną krew, spanikowałem. To mnie uratowało przed niechybną klęską. Wyrwałem się ze stada i uciekłem.

Następnego dnia, po nocy dobrze przespanej na ciepłej ziemi pod gwieździstym niebem, , kontynuowałem marsz przed siebie. Nie wiedziałem dokąd ani którędy idę, nie widziałem żadnych znaków drogowych, wokół roztaczało się pustkowie. Pod wieczór trafiłem, do dziwnej wsi. Jej nazwa na zielonej tablicy była napisana nieznanymi mi orientalnymi, literami, niczego nie zrozumiałem. kilka chałupinek krytych strzechą, żadnego znaku nowoczesności. W połowie drogi przez miejscowość zobaczyłem niski szary budynek z kopulastym dachem i dwoma malutkimi okienkami. Obok stał drugi, identyczny, dalej następne. Wkrótce pojawiła się tabliczka z napisami w trzech językach. Tylko jeden z nich zrozumiałem: „Schrony dla ludności na wypadek wojny”.

– Chyba wiem, gdzie jestem – ucieszyłem się. – To Albania. Ale jak ja się tu znalazłem?

Nie kłopocząc się szukaniem odpowiedzi na pytanie, szedłem dalej. Wzbierała we mnie determinacja nie ustępować nikomu ani niczemu.

– Mam w sobie wolę walki – powtarzałem sobie. – Czuję, że gdyby ktoś sprzeciwił się poszukiwaniu mojego miejsca na świecie, rozerwałbym go na strzępy.

Wkrótce pejzaż zmienił się, pojawiła się zieleń, murowane budynki, szkoła w pasy, drewniany kiosk, pusty przystanek autobusowy, dwa parkingi i trzy nowe samochody. Wkrótce zobaczyłem tabliczkę ”Ulica Tartaczna” a pod nią kierunkowskaz „Plac Katedralny”.

– Już wiem, gdzie jestem – westchnąłem z ulgą. – Ulica Tartaczna jest blisko ulicy Browarnej, gdzie mieszkam.

Uspokoiłem się. Byłem u siebie. Poczułem lekkość i ożywienie. Coś mi podszepnęło, aby sprawdzić czy mam wszystko przy sobie. Zacząłem od dokumentów. Wyjąłem portfel a z niego dowód osobisty. Odruchowo go otworzyłem. Patrzyłem na zdjęcie i nie wierzyłem własnym oczom; to nie byłem ja.

– O cholera! – wyrwało mi. – Masz babo placek – dodałem już łagodniejszym tonem i westchnąłem. Ludzie przechodzili obok mnie a ja sterczałem na ulicy i warczałem na siebie z wściekłości. Robiłem sobie wyrzuty.

– Jak mogłeś pozwolić, aby twoje miejsce zajął ktoś inny? W dodatku obcokrajowiec. W dowodzie pisało czarno na białym: Joao Ribeira, narodowość brazylijska.

– Brazylijczyk! – byłem zszokowany. – Dlaczego akurat Brazylijczyk? W mojej rodzinie byli Cyganie, Słoweńcy, nawet jeden Turek, ale to wszystko jedna rodzina europejska!

Sprawa wyjaśniła się, kiedy ludzie zaczęli wychodzić z kina. Tłum pchał mnie przed siebie. Rozmawiano o filmie, którego tematem była kradzież tożsamości i związanej z nią pomylonej orientacji przestrzennej.

– Kradzież tożsamości staje się coraz bardziej powszechna – powiedział młoda kobieta mijając mnie i przyglądając mi się z uznaniem.

Poczułem się raźniej. Nastrój psuł mi tylko dowód osobisty. Przyglądając się jeszcze raz zdjęciu zauważyłem, że mężczyzna ma ciemniejszą twarz i lekko odstające uszy. Przyjrzałem się mu dokładniej i rozumiałem. To byłem ja, ale inny, odmienny, bardziej egzotyczny. Zawsze chciałem być taki. Na takiego kobiety patrzą zupełnie inaczej. Dobrze się poczułem w nowej roli. Znowu byłem pewny siebie i otwarty na nowe doznania.

Odc. 41 Niezwykły skok

Wybrałem się na spokojny spacer po lesie. Dzień był uroczy na miarę wczesnej jesieni, zapowiadającej jak zwykle pierwsze zawały serca typowe dla okresów pogarszającej się pogody. Rozglądając się na boki, czy nie dostrzegę gdzieś borowika, kani, maślaka, podgrzybka czy choćby drobniutkiej kurki, szedłem w zamyśleniu. Trwało to do czasu, kiedy natknąłem się na korzeń wystający z dróżki leśnej i mimowolnie podskoczyłem. Zawisłem w powietrzu jak ważka lub koliber i tak już pozostałem, zamknięty w bezruchu, z oczami wpatrzonymi w głuszę leśną, jakby w zamyśleniu.

Wróciwszy na ścieżkę stanąłem z boku patrząc na siebie zawieszonego w przestrzeni. Wydało mi się, że wąs lekko odkleił się od twarzy z lewej strony. Podszedłem bliżej i sprawdziłem. Było to tylko złudzenie. Uspokojony zrobiłem trzy zdjęcia i pomyślałem o sobie wiszącym w powietrzu jako o dziele sztuki, czymś w rodzaju rzeźby czy pomnika.  

– To będzie mój pomnik – zdecydowałem. – Wiele osób ma pomniki po śmierci, dlaczego ja nie miałbym mieć go za życia?

Pytaniem było, jak go nazwać? Nazwałem go „Zawieszony skok”. Napisałem to na kartce wyrwanej z kieszonkowego notesu, jaki zawsze noszę przy sobie, i zawiesiłem ją na kiju wetkniętym w ziemię przed pomnikiem.

Zdjęcia wysłałem przyjaciołom w przekonaniu, że wzbudzi to ich zainteresowanie. Ale nie. Przyjęli to jako oczywistość równie pewną jak to, że ministerstwo edukacji stwarza swoim bogatym programem nauczania seksu przez księży i zakonnice zagrożenie dla uczniów, nauczycieli i rodziców. 

– Dziś w dwudziestym pierwszym wieku przy szybko zmieniających się technologiach zwykły robot jest w stanie wykonać taki skok – napisał mi w e-mailu mój serdeczny przyjaciel Rodan. Nie miałem mu tego za złe, choć nie zgadzałem się z jego opinią.

Lokalnie pomnik wywołał pewną sensację. Ludzie przychodzili i oglądali. Obserwowałem to z daleka. Niewiele się jednak działo; kilka dni później zainteresowanie spadło; ludzie i psy przechodzili obok jakby nie było tam nic nadzwyczajnego.

Wkrótce i mnie pomnik spowszedniał. Postanowiłem zapomnieć o nim. Tak też się stało. Gdybyś zapytał mnie dziś o niezwykły skok i pomnik, to nic już nie pamiętam. Na wszelki wypadek zachowałem tylko zdjęcia, przekopiowując je ze smartfonu do komputera. Może wykorzystam je w przyszłości.

Odc. 42 Frustrat

Z niedzieli na poniedziałek, mogło to być także z soboty na niedzielę, Julian Malaparte poczuł się wyjątkowo podle. Nic mu nie pomagało. Przyjmował suplementy, pił litrami wodę mineralną, przyjmował minerały i elektrolity. W końcu zrozumiał, że to może być wewnętrzna słabość, jakieś ewolucyjne niedowarzenie, pogubienie genów lub coś równie niedorzecznego. To go tak zmordowało, że uległ permanentnej frustracji. W okresie jej największego nasilenia myślał, aby pisać poradnik dla ludzi takich jak on, ogłupiałych polityką, wojną, żyjących na krawędzi życia przytomnego i nieprzytomnego, frustrujących się bez szans poprawy na lepsze. Postanowił nie ukrywać prawdy przed światem. Było mu wszystko jedno. Na spotkaniu rodzinnym z okazji jego urodzin oświadczył głośno:

– Jestem frustratem. Niech nikt tego nie neguje, usiłuje mnie przekonać, że jest inaczej bo nie uwierzę.

Ratował się jak mógł. Dzwonił do przyjaciół o chorobliwie wysokim poziomie optymizmu, starających się ratować ludzkość przed frustracją z powodu oszukańczych polityków, zdegenerowanych głów państwa, bezzasadnych wojen, nędzy intelektualnej społeczeństwa, zatrudniania dzieci i młodocianych do wykonywania ciężkich prac, niekończących się pożarów lasów, powodzi, dzikich zwierząt w zoo, którym pozwalano zdychać tylko po to, by je oprawić, wypchać i skierować do muzeum przyrody z napisem:

– Oto, co my zwycięzcy natury, uczyniliśmy ze światem zwierząt!

W chwili nieoczekiwanego spadku samopoczucia frustrat Malaparte chciał sobie wypruć wnętrzności. Widział na wystawie w japońskim sklepie sztylety rytualne do harakiri i seppuku. Sztylet okazał się nędzną podróbką, był tak tępy, że Julianowi nie udało się zakończyć życia. Uznał to za znak z nieba, sygnał, że Bóg nie zgadza się z jego maniacką frustracją. Na kolejnych imieninach Julian oświadczył:

– Byłem frustratem. Otrzymałem znak z nieba, że muszę się zmienić i uczyniłem to. Jestem teraz największym optymistą, jakiego ziemia nosiła. Niech nich mnie nie przekonuje, że to niemożliwe.

Odc. 43 Magazynier

Zbombardowanie lotniska na Krymie, ulubionym półwyspie Wielkorządcy Wasyla Ibragima, wywołało szok w narodzie. Przyjęto to jak trzęsienie ziemi w miejscu, gdzie wulkany wygasły miliony lat temu. Podwładnym Wielkorządcy wypoczywającym na morskiej plaży pełnej ciepłego białego piasku włosy zjeżyły się na głowie, twarze zabarwiły kolorem świeżo rozlanej krwi a brwi uniosły ze zdziwienia tak wysoko, że zobaczyli rozświetlony obraz samego Wielkorządcy. Przemówił do nich uspokajając, że nic szczególnego się nie stało.

– To tylko nieostrożny wojskowy magazynier samolotów na lotnisku zapalał papierosa zwykłą zapałką zamiast zapalniczką, którą każdy nasz żołnierz na Krymie otrzymuje do podpalania domów, szkół, ośrodków zdrowia, sklepów i stacji benzynowych. Władze sądowe skazały magazyniera na piętnaście lat pracy na nocnej zmianie w fabryce materiałów wybuchowych.

– Jak on to przyjął? – zapytał lokalny dziennikarz, interesujący się losem ludzi skazanych przez sądy na pracę na nocnej zmianie.

Wasyl Ibragim – zanim odpowiedział – przyjrzał mu się uważnie i coś zanotował w swoim kajeciku.

– Po prostu wybuchł, że tak powiem, radością. To mnie umocniło w przekonaniu, że praca na nocnej zmianie, na jaką skazał go sąd, dobrze mu zrobi.

– Na czym ona będzie polegać? – kontynuował dziennikarz.

– Będzie połączona z reedukacją w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Zapewni to naszej ojczyźnie pełnowartościowego obywatela, świadomego, że w miejscu, gdzie nasze wojska zgromadziły dużą ilość samolotów, należy zapalać papierosa posługując się zapalniczką a nie zapałkami. W ten sposób unikniemy wybuchów, wskutek których znikają z lotnisk samoloty bojowe bliskie sercu naszego miłującego pokój narodu.

Odc. 44 Rozmowy na pomoście

Pracowaliśmy dzień i noc na plantacji drzew oliwnych, aby zbudować pomost, z którego będzie można podziwiać całą okolicę.

– Musimy się spieszyć zanim nadejdą susze i szlag wszystko trafi. Susze są nieuniknionym elementem kształtowania krajobrazu. Podobnie jak śnięte ryby kształtowania rzeki – ponaglał nas Żorż, największy miłośnik oliwek i ryb.

Rozmawialiśmy o rzece Odzie szczególnie ulubionej przez śpiące, śniące i śnięte ryby.

Rozgorzała dyskusja. Rzecznik władz lokalnych podkreślił, że ostatni wielki wysyp śniętych ryb na rzece przyniósł nam sławę w świecie.

– Ludzie przyjeżdżają, aby fotografować rzekę i siebie z najpiękniejszymi okazami śniętych ryb. Największe sztuki ważyły po sto dwadzieścia kilogramów, najmniejsze zaledwie widać było gołym wzrokiem.

Rozmawiając o goliźnie nie udało się uniknąć tematów seksu, erotyki, pożądania, libido i chuci. Każdy miał coś do powiedzenia.

– Człowiekowi spragnionemu i głodnemu seks na myśli – rzucił niezobowiązująco Tadziczek, rolnik z dziada pradziada.

– Chyba woda i chleb – wyraził wątpliwość Rodan, najpoważniejszy z grupy dyskutantów.

– Ja to najbardziej lubię gołe baby – podjął wyzwanie Tadziczek, tego dnia wyjątkowo pozytywnie usposobiony do życia.

– A ja nie znoszę mężczyzn z gołymi penisami. Oni są tacy wulgarni! Gdzie do takiego się przytulić? – zrzędziła Anastazja, kochanka Malapartego, sama w sobie piękny okaz kobiecości. Krążyła o niej pogłoska, że w młodości smarowała się miodem, aby mężczyźni, chłopcy od piętnastego roku życia do upadającego na siłach i duchu staruszka, oblizywali się na jej widok.

– Czy to prawda z tym miodem? – Żorż zdobył się na odwagę.

– Tak, nie neguję, to była moja ulubiona rozrywka. Lubiłam rozpalać mężczyzn i patrzeć jak płoną w ogniu namiętności. Wystarczyło, że włożyłam na siebie stringi albo dziurawe szorty, i już błądzili rozpalonym wzrokiem w przestrzeni wywołując niekiedy pożar lasu. Pewnego razu pewien żniwiarz rękę włożył do młockarni, kiedy mnie zobaczył. Powiedział mi:

– Pani jest tak ponętna, że z przyjemnością włożyłbym drugą rękę, ale o niej zapomniałem, bo to proteza, którą mam od niedawna. Pani i młockarnia to najpiękniejsze widoki mego życia. Zawsze marzyłem o seksie, ale nikt nie umiał mi wytłumaczyć, na czym on polega. Jak włożyłem rękę do młockarni na pani widok, od razu zrozumiałem, że chodzi o uczucia i emocje, tak silne, że nawet podtatusiały ksiądz by im uległ. Czytałem kiedyś o duchownym, uznanym za świętego przez parafian, lubiącym oglądać ich nagie ciała w czasie udzielania porad przedmałżeńskich.

– Człowiek jest istotą wrażliwą na los innych, a nie kawałkiem drewna albo rurki plastikowej, albo … sama już nie wiem czym – dodała Anastazja ze łzami w oczach.

Wszyscy poddaliśmy się wzruszeniu.

Odc. 45 Abstrakcyjny świat Salomona

Od pewnego czasu Salomon Ircha żył w świecie abstrakcji. Był to świat jak najbardziej realny; Salomon po prostu widział jego obiekty i przejawy inaczej niż większość ludzi. Były dla niego jakby rekwizytami w teatrze, które wedle woli mógł zmieniać, przestawiać i przyozdabiać. Abstrakcyjne były dla niego nie tylko pojęcia, ale i domy, ludzie, przyroda, nie mówiąc o Bogu, który stał na najwyższym poziomie salomonowej wieży wizji i skojarzeń.

– Wyżej nie mogłem Go już umieścić. Jest na najwyższym piętrze mojego rozumienia a w właściwie to niezrozumienia świata, razem z czasem i przestrzenią – tłumaczył najpierw sobie, potem rodzinie i przyjaciołom.

Rodzinę miał niewielką; los w rekompensacie dał mu rozsądne grono autentycznych przyjaciół. Byli jego rękojmią, że nie zagubi się w wielkim, nieprzerwanie zmieniającym się świecie. Nie we wszystkim był mu on przyjazny; w najtrudniejszych momentach życia Salomon bał się choroby psychicznej, szaleństwa.

– Szerzą się choroby psychiczne, ludzie coraz łatwiej popadają w depresję, popełniają samobójstwa lub po prostu znikają w cieniu własnego życia – czytał w Gazecie Porannej, której redaktor naczelny Paweł Isik starał się przybliżyć społeczeństwu wyzwania osaczającego ich świata.

Tego dnia, był to słoneczny, październikowy wtorek, Salomon wystartował później niż zawsze. Zajęło mu sporo czasu, zanim wstał z łóżka, aby podjąć rutynowe czynności życiowe.

– Wiadomo, że jesień nie odmładza człowieka tylko testuje jego cierpliwość i siłę woli. Zdecydowanie nie jest to najlepsza pora roku – kiedy o tym myślał, nie był przekonany, czy usiłuje się w ten sposób pocieszyć, czy też wytłumaczyć ze swej powolności.

O godzinie ósmej trzydzieści poszedł do łazienki. Przy blacie z umywalką stała waga łazienkowa; odruchowo zważył się. Odczyt pokazywał zaledwie siedemdziesiąt cztery i pół kilograma. Była to najdokładniejsza waga ciała; był na czczo w stanie kompletnej nagości. Stojąc na wadze i patrząc na wyświetlającą się liczbę, zauważył smutną chudość swych nóg i ramion. Zaniepokoił się. Dawniej ważył więcej, około osiemdziesięciu kilogramów. Był to dobry wynik, zważywszy, że miał sto osiemdziesiąt centymetrów wzrostu. Stojąc na wadze dłużej niż trzeba, zamyślił się głęboko. Nadmierne i nieuporządkowane myślenie było zawsze jego słabością. Tym razem nie umknęło jego uwadze, podobnie jak chudość.

Odc. 46 Duplikat 

Nastały niespokojne czasy. W sąsiedztwie Omerni trwała wojna, eksplodująca nieprzerwanie zarzewiami ognia i zniszczenia, szarpiąca nerwy na bolesne strzępy. Nad ranem włączały się syreny w miastach i miasteczkach a po kilku minutach nadlatywały pociski i z hukiem uderzały w swoje cele. Wojna przyniosła nowe zagrożenie, o którym nikt wcześniej nie myślał, tak bardzo było ono abstrakcyjne – perspektywę rakiety, pozostawiającej po sobie ogrom śmierci, cierpienia i nędzy.

Dla Salomona wojna była potworem pożerającym budynki, ludzi, szkoły, tory kolejowe, lotniska i uprawne pola, a nade wszystko sens istnienia. Widział ją w formie kraba-fortecy zajmującej pół nieba, z korpusem wypełnionym ładunkami wybuchowymi, ramionami siejącymi błyskawice i ogonem plującym ogniem i wyszarpującym wyrwy w ziemi. Była absurdem do kwadratu, wywołanym przez jednego człowieka, Wasyla Ibragima, który w połowie był przebiegłym despotą a w drugiej szaleńcem. Miliony ludzi życzyło mu śmierci, nikt jednak nie potrafił powstrzymać jego szaleństwa, nawet Bóg Wszechmocny i Miłosierny.

Myśli Salomona o Ibragimie jako ucieleśnieniu zła dały wyniki. Wymyślił system prawa międzynarodowego, wydającego zaocznie wyrok skazujący szaleńca na śmierć, po to, aby uratować od cierpienia i śmierci miliony ludzkich istnień, a następnie wykonuje wyrok. Wyzwaniem było, jak przekonać do tego ludzkość.

Zatruwało to jego ciało, duszę i umysł. Nie umiał dokładnie określić, co się z nim dzieje, czuł tylko, że się rozpada podobnie do spróchniałego pnia drzewa. Doprowadziło go to do takiego stanu, że trafił do szpitala. Tam, po dokładnych badaniach, obserwacji i postawieniu diagnozy, wszczepiono mu implant w mózgu zwany Duplikatem.

– Pacjent był w tak nędznej kondycji, że skończyłby się z kretesem, gdyby nie interwencja chirurgiczna. Ten implant pomoże mu wrócić do zdrowia. Jest to niesamowity wynalazek, generujący rodzaj duchowego sobowtóra, tożsamego z pacjentem. Implant działa w oparciu o sztuczną inteligencję i nowoczesne technologie wizualizacji, analizuje zachowanie Salomona, jego stan fizyczny, myśli i emocje, a następnie inicjuje rozwiązania kierujące jego zachowaniem.

Najpodlej czuł się Salomon z samego rana. Był zagubiony, w głowie mu szumiało, czuł niepewność ciała i słabość w nogach. Pierwszego dnia, po wyjściu ze szpitala, siedząc zniechęcony na tapczanie, usłyszał nagle głos Duplikata:

– Wiem, co czujesz. Nie martw się, pomogę ci. Powiem ci, co powinieneś zrobić, aby wydobyć się z dołka. Zrób sobie gorącej mocnej kawy. Kawa zawsze stawiała cię na nogi. Jesteś tak wypluty, że sam nie doszedłbyś do tego prostego wniosku.

Mężczyzna popatrzył w kierunku, skąd płynął głos, i zobaczył siebie; wiedział, że jest to hologram – wyobrażenie jego własnej osoby, generowane przez implant.

Nad ranem śniło mu się Muzeum Spawalnictwa. Wszedł do wnętrza przez szerokie drzwi w kształcie skrzydeł drapieżnego ptaka i rozglądał się po wielkich płaszczyznach ścian, do których poprzyspawano przedmioty użytecznie i nieużyteczne: wagon kolejowy, za nim trzy stare rowery i pięć nowoczesnych hulajnóg elektrycznych, a dalej wiele przeróżnych przedmiotów. W oczy rzucił mu się zegarek z bransoletą ze stali nierdzewnej, mającą właściwość zaczerniania przegubu dłoni, kiedy ręka była spocona. Przeczytał to na tabliczce umocowanej poniżej eksponatu. Nie musiał się nad tym zastanawiać, znał to z własnego doświadczenia.

Odc. 47 Rozmowy i rozmyślania

Satrapa Wasyl Ibragim pojawił się w rozmowie Salomona z Erazmem zupełnie nieoczekiwanie. Nie zmierzał ani nie chciał o nim dyskutować. Trudne i przykre tematy miały przykrą cechę pojawiania się w jego głowie w roli nieproszonych czy wręcz nachalnych gości.

– Czy nie jest to dziwne, Erazmie, że sąd skazuje na dożywocie, a w niektórych krajach na śmierć, człowieka, który zamordował dwie osoby, a nikt nie jest w stanie skazać potwora, odbierającego życie, zdrowie i szczęście setkom tysięcy ludzi? Ten szalony łajdak destabilizuje pół świata, a ten nie jest w stanie mu odpowiedzieć tak, jak na to zasłużył. Jak jest to możliwe?

Salomon coraz bardziej pogłębiał się w swej niewierze w człowieka. Uznawał go za wykoślawiony produkt biologiczny, wrogi przyrodzie i niezgodny z wiarą kościoła, że człowiek został stworzony na wzór i podobieństwo boże. Myślenie o tym bardzo go frustrowało, unikał go, jak tylko potrafił.

Ponieważ ciągle pojawiały się jakieś nowe sprawy do załatwienia, budował w sobie poczucie, że musi koncentrować się na nich, aby zahamować napór męczących myśli o naturze człowieka. Drobne codzienne sprawy, wymagające czasu i uwagi, pomagały mu porządkować swoje życie. Tym niemniej dwoiste poczucie normalności i nienormalności otoczenia, stwarzało w nim coraz częściej wrażenie, że żyje w świecie abstrakcji, gdzie wszystko jest możliwe.

– Abstrakcja, człowieku – tłumaczył sobie – to stan ducha, w którym nic nie przystaje do siebie, a wszystko można interpretować na wiele sposobów. Kolorowa plama na obrazie staje się rzeczywistością, kiedy skojarzysz ją sobie z krwią na rękach oprawcy lub łzami w oczach osoby cierpiącej, lub trójkątem wyciętym fragmencie wiosennej łąki, lub ptakiem z oczami większymi niż głowa, lub kangurem wielkości trzech kamienic, lub Boeingiem 727 włożonym do pudełka od zapałek.

Tylko kosmos i czas były pojęciami przerastającymi jego wyobraźnię. Męczyły go, dlatego także od nich uciekał myślą.

Któregoś dnia Salomon zjadł na śniadanie kaszę gryczaną na mleku. Jadł ją już trzeci dzień, tyle mu przygotowała gosposia, którą zatrudnił na kilka dni, aby ułatwić sobie uporządkowanie własnego życia. Gdyby nie jej obecność i krzątanie się po domu, chybaby nie wstał z tapczanu. Wystarczał sam fakt, że była w kuchni, i przygotowywała mu coś do zjedzenia, aby się zmobilizować.

Pozytywne myśli ogarniały go również wtedy, kiedy oglądał mecze siatkówki. W ostatnim, jaki oglądał, grały kobiety. Ich gra nie fascynowała go tak bardzo jak gra mężczyzn, ponieważ była powolniejsza i mniej było w niej niesamowitych zagrań i interwencji. Mecze kobiet były mniej widowiskowe. Oglądając mecz wiedział, czuł to, że reprezentacja jego kraju przegra. Punktowo przegrana była niewielka.

– Właściwe los mógłby zdecydował inaczej, ale nie zdecydował – pomyślał Salomon. Od pewnego czasu rosło w nim przekonanie, że los odgrywa w życiu człowieka i społeczeństwa znacznie większą rolę niż mu się kiedyś wydawało.

Odc. 48 Przyjaciele i wrogowie 

Salomon myślał o swoich przyjaciołach niezwykle pozytywnie. Przepadał za nimi tak bardzo, że czasem się zastanawiał, czy ich nie idealizuje. Uważał ich za ludzi dojrzałych, wyważonych emocjonalnie, myślących i życzliwych dla świata. Nie znaczy to, że nie odczuwali niechęci a nawet wrogości wobec osób, które kojarzyły im się z kłamstwem, łajdactwem lub wojną.

Miał tez wrogów. Nawet o tym nie wiedzieli, ponieważ zajmowali najwyższe stanowiska, rządząc krajem w oddaleniu od zwykłych obywateli. Serdecznie ich nie znosił, choć przypominał sobie nieprzerwanie, aby nie przesadzać z nienawiścią. Była to siła motywująca do działania ale niebezpieczna, mogąca sprowadzić człowieka na manowce.

Pewnej nocy śnił mu się starzec, powszechnie nazywany Hegemonem. Stał nieruchomo przy mównicy, nogi pod nim drżały, twarz przybrała kształt sardonicznie uśmiechniętej japońskiej maski. Jego przemówienie wydało się Salomonowi bełkotem. Mężczyzna mówił o potrzebie chowania ziemniaków w lesie jako zimowej karmy dla dzięciołów, o pokrowcach na obrazy świętych osób szytych dla większej chwały bożej oraz paleniu węglem wydzielającym dym, który chroni organizm przed chorobami. Potem wzniósł okrzyki: „Kto nie jest z nami, jest wrogiem narodu!” oraz „Nasi przeciwnicy to koniki-garbusy i my im te garby wyprostujemy przy najbliższych wyborach!”. Na zakończenie przypomniał o wolności i prawach obywatelskich podając przykłady: „Rano jesteś Wilhelmem, po południu możesz być Wilhelminą, ponieważ każdy ma prawo zmieniać skórę jak wyleniały wąż nad Zatoką Perską”. W jego słowach musiała być zawarta jakaś mądrość, gdyż widownia biła mu brawo, czego Salomon nie rozumiał.

Po przemówieniu Hegemon usiadł w pierwszym rzędzie, aby wysłuchać innych mówców. Pojawiły się dwie osoby: kobieta i mężczyzna. Oboje uśmiechali się kojąco do niego nazywając go przezornym i genialnym przywódcą kraju. Obok Hegemona siedzieli jego współpracownicy; jeden wysoki i chudy, drugi różanolicy. W pewnym momencie różanolicy zaczął dusić chudego, wykręcać mu ręce; ten wyrywał się, ale tak nieśmiałe, jakby bał się urazić napastnika. Walczący uspokoili się dopiero wtedy, kiedy Hegemon wykonał nad nimi znak przebaczenia.

Był to jeden z najgorszych snów Salomona, kojarzący się ze szpitalem dla umysłowo chorych.

Odc. 49 Pamiętniki Salomona

W swym życiu Salomon prowadził niezliczone notatniki i pamiętniki. Żadnego nie ukończył. Ostatni, jaki zaczął, był trzydziesty trzeci z kolei. Na tym polegał jego problem: niewiele spraw i przedsięwzięć doprowadzał do końca. Zaczynał, rozkręcał, ale nie kończył. Była to wada, może nawet choroba, z której nie był w stanie się wyleczyć. Przez długi czas był przekonany, że nabył ją od rodziców lub dziadków. Męczyło go to, szukał wytłumaczenia, zgadywał i spekulował.

– Być może pojawiła się ona jeszcze wcześniej, może w organizmach moich dalszych przodków coś się genetycznie pogmatwało.

Myślał czasami, że w przypadku takim jak jego, na pograniczu abstrakcji, intelektu i woli, któryś z nich mógł doznać urazu mózgu, udaru, zachorować na padaczkę, był torturowany, naużywał narkotyków lub alkoholu, ściągając na siebie i następców nieszczęście nieprawidłowej aktywności komórek nerwowych. Dopuszczał też możliwość, że jakiś jeden gen lub ich konstrukcja psuły się stopniowo w zapisach genetycznych kolejnych przodków, co w końcu objawiło się w nim w formie niezdolności kończenia przedsięwzięć, jakie podejmował. Myślenie o tym przynosiło mu ulgę; pocieszał się, że inni ludzie są bardziej ograniczeni, gdyż nawet nie myślą o przodkach jako źródłach swoich problemów.

Oprócz tego, że kończył niewiele zaczętych a nawet zawansowanych prac, był też świadomy innej wady: przeklinał jak przysłowiowy szewc. Kiedy mu to wypominano, nie wypierał się ani nie tłumaczył.

– To prawda. Klnę jak szwadron szewców, marynarzy, nieuków i wszystkich innych osobników, miotaczy brudnego słowa i gangsterów nieopanowania. Taki jestem. Wie to najlepiej moja najbliższa rodzina, ponieważ to oni najczęściej mają do czynienia z moimi robaczywymi wykroczeniami przeciwko przyzwoitości językowej.

Kiedy ktoś mu zwrócił uwagę, że Bóg też słyszy jego przekleństwa, odpowiedział:

– Możliwe, ale puszcza to mimo uszu lub ignoruje. Jest na pewno przytłoczony prośbami miliardów ludzkich istot. Gdyby było inaczej, wysłuchałby mojej prośby o pomoc w tej sprawie, czy też innej, jeszcze ważniejszej, którą przez długie lata cierpliwie mu się przypominałem. Zaniechałem tych prób, kiedy ostatecznie straciłem wiarę i nadzieję w jego reakcję.

Czasem Salomonowi trudno było zrobić nawet coś od ręki, prostego, krótkiego i konkretnego, na przykład zadzwonić do apteki i zapytać o lekarstwo, czy je mają i ile kosztuje. Ta niemoc wyzwalała w nim frustrację. Nie znosząc tego uczucia, lubił sam wyraz „frustracja”. Miał w sobie urok; brzmiałby jak nazwa odurzającego, egzotycznego kwiatu, gdyby nie fatalne skojarzenia. Frustracja oznaczała niemoc; rodzaj tępej i beznadziejnej istoty zadomowionej gdzieś wewnątrz człowieka, nie wiadomo gdzie. Najlepszym przykładem frustracji, jaki znał, był Tantal. Rozmawiał na ten temat z Erazmem, zadając mu pytanie chyba tylko po to, aby od razu przedstawić własne wyjaśnienie.

– Może pamiętasz określenie „męki Tantala”? Przeanalizowałem jego przypadek. Mam poczucie jakby to był mój protoplasta, uniwersalny wzorzec cierpienia. Zapewne nie tylko mojego; nie jestem egocentrykiem, aby się przy tym upierać.

Oprócz tego, że kończył niewiele zaczętych a nawet zawansowanych prac, był też świadomy innej wady: przeklinał jak przysłowiowy szewc. Kiedy mu to wypominano, nie wypierał się ani nie tłumaczył.

– To prawda. Klnę jak szwadron szewców, marynarzy, nieuków i wszystkich innych osobników, miotaczy brudnego słowa i gangsterów nieopanowania. Taki jestem. Wie to najlepiej moja najbliższa rodzina, ponieważ to oni najczęściej mają do czynienia z moimi robaczywymi wykroczeniami przeciwko przyzwoitości językowej.

Kiedy ktoś mu zwrócił uwagę, że Bóg też słyszy jego przekleństwa, odpowiedział:

– Możliwe, ale puszcza to mimo uszu lub ignoruje. Jest na pewno przytłoczony prośbami miliardów ludzkich istot. Gdyby było inaczej, wysłuchałby mojej prośby o pomoc w tej sprawie, czy też innej, jeszcze ważniejszej, którą przez długie lata cierpliwie mu się przypominałem. Zaniechałem tych prób, kiedy ostatecznie straciłem wiarę i nadzieję w jego reakcję.

Przeklinanie stało się nawykiem Salomona dopiero wtedy, kiedy życie go skopało. Mówił wtedy o sobie:

– Kopniaków już nie czuję, ale pozostał mi okropny nawyk przeklinania.

Przeklinał chętnie i często, jakby z przyzwyczajenia, kiedy coś nie szło mu jak trzeba, coś zapomniał, potknął się na prostej drodze czy też nie mógł znaleźć ołówka lub długopisu. Na początku wyrzucał to sobie, tę brutalność i nieopanowanie, w końcu je zaakceptował.

– Taki już jestem, nie zmienię się, nie ma więc co się frustrować. Nie jestem wyjątkiem. Dzisiaj wszyscy przeklinają jak szewcy, młodzież w pierwszej kolejności.

Przy okazji rozmowy z przyjaciółmi przypomniał scenę, jaka utkwiła mu w pamięci: dwaj chłopcy i dwie dziewczyny wracający z przystanku tramwajowego rzucali kurwami, maciami i podobnymi ochłapami wulgarności. Czasem miał dla nich wytłumaczenie.

– Ich zachowanie to kombinacja nieporadności umysłowej, bezmyślności i zepsucia wygodnym życiem, niewiele wymagającym od człowieka. Nikt nie nauczył ich dobrych manier, ani rodzice, ani nauczyciele ani otoczenie. I teraz też nikt od nich tego nie wymaga. 

Erazm nie podzielał opinii Salomona.

– Tłumaczenie i usprawiedliwianie skłonności do przeklinania jest zwykłym oszustwem, ponieważ każdy może sobie w tej sposób wytłumaczyć największe świństwo czy podłość.

Odc. 50 Księżycowe ptaki

W nocy Salomon wychodził trzy razy z sypialni do kuchni, aby oderwać się od natłoku niedających mu spać ciężkich myśli i napić się wody. Za trzecim razem usłyszał za oknem hałasy, coś jak głuche chrzęsty, łomotanie, ciężkie oddechy i piski. Zaintrygowany i pełen niepokoju wyszedł na balkon. Noc była jasna od światła księżyca, niezbyt wietrzna i chłodna. Wpatrując się w przestrzeń między drzewami, skąd dochodziły niecodzienne głosy, nie od razu zrozumiał, że ma przed sobą prawdziwe pole bitewne. Jego zmysły rejestrowały głosy nienawiści, bólu i przerażenia. Przed nim, w ciemności konarów i liści, szamotały się i szarpały ptaki.

Wysilając wzrok, Salomon dostrzegł najpierw jedną, potem drugą parę walczących ptaków, w końcu dziesiątki i setki. Były wszędzie, wypełniając niebo i przestrzeń nad ziemią. Biły się jak szalone, siedząc obok siebie i uderzając się skrzydłami. Niektóre walczyły także dziobami i pazurami. Kiedy odrywały się od siebie, wzlatywały w przestrzeń niby pociski wydając donośny, jazgotliwy świst. Z ich dziobów wylatywały cienkie strumienie ognia. Kilka z przeleciało tak blisko balkonu, że Salomon zdążył przyjrzeć im się. Nie mógł uwierzyć; poruszające się w księżycowym świetle stworzenia wyglądały jakby miały ręce i nogi. Poruszony do głębi, czuł jak wali mu serce.

– Jesteście zupełnie jak ludzie! – krzyknął przejmującym głosem.

Wpatrując się w najbliższe drzewo, zauważył jednego, szczególnie zajadle walczącego ptaka. Rzucał się w oczy: był czarny, miał błyszczące, stalowoszare, pobrudzone krwią skrzydła przypominające zaborczo wyciągnięte ręce.

Odc. 52 Wasyl Ibragim

Była to straszna wojna, istny szabat czarownic. Toczyła się na oczach całego świata, lecz nikt nie potrafił jej zatrzymać, nawet najpotężniejsi możnowładcy. Działania wojenne trwały kilkanaście miesięcy. Noc w noc na niebie pojawiały się błyski i słychać było chrzęst broni i śmiertelne krzyki umierania. Ludzie myśleli, że nadchodzi straszne nieszczęście, jakaś monstrualna katastrofa. Potem bali się nawet o tym myśleć.

Trzeciego dnia wiosny hałasy wojny i krzyki nagle ustały. Sąsiadka Salomona, Małgorzata, wyszła na spacer i doświadczyła ciszy. Sprawiło jej to prawdziwą radość. To był łagodny, ciepły dzień. Spotkała się z przyjaciółką, patrzyła jej w twarz, ciesząc się, że obydwie żyją i mogą ze sobą rozmawiać. W rękach trzymały kolorowe chusty. Świat wokół zmienił się. Wszystko się zmieniło. W przydrożnej kawiarni jadły pączki i piły kawę z mlekiem, białym i pieniącym się. Mleko miało słodkawy zapach świeżo skoszonej, nagrzanej słońcem łąki.

– Prawie zapomniałam, jak wygląda normalność – powiedział Małgorzata, ale nie zaśmiała się jak zwykła to czynić w takich sytuacjach.

Kilka dni później na wzgórzu górującym nad miastem znaleziono Wasyla Ibragima. Leżał na trawie, był martwy, ciało miał poszarpane. Ludzie chodzi wokół i przyglądali mu się z wielką uwagą. Tego dnia był najważniejszym człowiekiem na świecie, wszyscy o nim mówili, choć już nie żył. Pokazywano go w telewizji, radio i na smartfonach, jakby był eksponatem muzealnym, niezwykłą pamiątką przeszłości.

Jak się okazało, zadziobały go ptaki z jego własnego plemienia. Jedne uważały, że prowadzi straszną, niepotrzebną nikomu wojnę, inne chciały zająć jego pozycję. Przerażające było to, że powszechnie cieszono się z jego śmierci. Nikt nie rozumiał, jak można cieszyć się z powodu czyjejś śmierci, a jednak ludzie cieszyli się. Młody człowiek w szarej marynarce zniszczonej przez pogodę mówił o sprawiedliwości dziejowej.

– Niezbadane są wyroku boskie – szeptali ludzie starsi, pamiętający czasy pokoju. – Bóg nierychliwy, ale sprawiedliwy – dodawali po chwili wargami spieczonymi jeszcze od niepokoju i strachu.

– Kto mieczem wojuje, ten od miecza ginie – powiedział ksiądz trzymający w jednej ręce rewolwer a w drugiej krucyfiks. Miał wkrótce rozpocząć nabożeństwo za zmarłych, lecz nikt się nie zjawił, aby w nim uczestniczyć.

Odc. 53 Kwiaty powojenne

Po zakończeniu wojny na ziemi pojawiły się kwiaty, w większości białe, poza tym żółte w kolorze spokojnego słonecznika i różowe jak dziecięce policzki. Nocami zbolałą ziemię koiła cisza, w lesie wiatr roznosił chłodne milczenie grzybów. W dzień dzieci bawiące się nad rzeką śmiechem wywoływały zmarszczki na powierzchni wody. Nikt nie zastanawiał się, czy była to jeszcze wiosna czy już lato.

– To nie jest ważne – tłumaczyła dzieciom przedszkolanka w ogródku jordanowskim. – Najważniejsze, że zapanował spokój.

Wokół siedziały i spacerowały kobiety, starsze i młodsze. Niektóre trzymały na rękach śpiące niemowlęta. Te, które najboleśniej przeżyły wojnę, miały na ustach milczenie a w oczach smutek przetykany pasemkami niepokoju.

– A gdzie są mężczyźni?

Wszyscy oczekiwali tego pytania, lecz nikt go nie zadał.

– Wyrosło tyle białych kwiatów. To po prostu niewiarygodne – stwierdziła kobieta o pogodnej twarzy. Powtarzała te słowa w przekonaniu, że zdoła w ten sposób odbarwić czerń wspomnień wojennych.

Ludzie cieszyli się, że wróciła cisza a z nią miłość, śmiech i pelargonie w oknach. Ciesząc się, życzyli sobie nawzajem:

– Niech ziemia na zawsze pochłonie tego łajdaka.

Ktoś dodał:

– Życzyć śmierci okrutnikowi wywołującemu nie jest przewinieniem, ale cnotą. Dlaczego taki potwór miałby żyć, jeśli niewinni tysiącami umierają z jego ręki?

Były to myśli filozoficzne, uświadamiające ludziom, jak bardzo niezrozumiały jest ich świat.

Drodzy Czytelnicy!
Pod linkiem podanym poniżej znajdziesz wszystkie moje książki, w wersji papierowej i elektronicznej. Dziękuję za to, że kupujecie i czytacie. Bez waszego uznania czułbym się jak pies bez ogona. Nie żartuję.    https://www.empik.com/szukaj/produkt?q=michael%20tequila&qtype=basicForm&ac=true  

Przekaż dalej
52Shares

Matador de pollos. Un cuento corto como un chasquido del látigo.

En el país no había un criador de pollos mas grande que Manilo Berganza. Su granja “Manilo” abarcaba tres hectáreas. Allí crió una variedad especial, aves carnosas y muy musculosas con picos del color del granate.

Un día lo encontraron muerto frente al edificio de la administración de la granja. El fallecido estaba en un estado terrible, presentando un aspecto aterrador. Su cuerpo estaba mellado como si alguien lo hubiera pinchado en un ataque de rabia con un objeto metálico afilado.

El comisario Carlos de la policía sólo dijo:

– Es una historia de terror con la que soñaré por muchos años.

Una investigación reveló que Manilo había sido picoteado por pollos. La jaula más grande estaba abierta, todos los pollos se habían escapado. Era una variedad especial de combate. Sobre la jaula había un cartel que decía “Pollos asesinos”. Un empleado de la empresa testificó que Manilo les daba drogas. Los preparaba para las peleas de gallos, que convertía en una enorme industria de juego.

– “Estos son los pollos que lo picotearon”, decidió el comisario de policía a cargo de la investigacion. – Debemos encontrarlos y aniquilarlos. Son agresivos.

Los hechos han sido confirmados. Los pollos eran verdaderos asesinos. Las gallinas no estaban muy por detrás de los gallos. Todos los individuos, sin excepción, incluso atacaron a los pavos y lucharon contra ellos con éxito. El día de la fuga masiva de los pollos, la gente encontro en el bosque detrás de la granja, un halcón malherido, moribundo por la pérdida de sangre, y algunas plumas del ala del ganador del combate. Era un pollo de una granja de Manilo.

Sólo la mitad de los pollos fueron encontrados y capturados. Todos eran sometidos a pruebas genéticas. Fueron alterados genéticamente.

– Manilo era un pícaro, todo lo que hacía era ilegal. Él mismo provocó su destino – el comisario Carlos no ocultó su ira.

Los pollos fueron enviados al matadero. Reunidos en un lugar, se comportaron como locos. Un psicólogo de animales interpretó sus gritos como un equivalente de “¡Maten al asesino de pollos!”.

El día antes de la matanza, los pollos lograron escapar. Se dispersaron por bosques, páramos y campos. Los rastros de ellos han desaparecido.

– Probablemente fueron capturados para las peleas de gallos, asesinados por zorros y lobos o por cazadores durante la temporada – comentó el comisario Carlos.

De Manilo Berganza quedaron solamente algunos recuerdos, una foto angustiosa y la leyenda del asesino de pollos.

– La fama se debe más a los gallos que al dueño de la granja. Ellos fueron los verdaderos asesinos” – escribió el autor de la popularísima “Biografía oscura de Manilo Berganza”.

Michael Tequila, escritor polaco
Gdansk, 23 enero 2022
www.MichaelTequila.com 

Przekaż dalej
12Shares

Poezja lasu. Opowiadanie.

Wypełniała go fantazja. Płynęła w nim strumieniem źródlanej wody, przezroczystej i ożywczej, z którego mógł czerpać do woli, aby gasić pragnienia żyjące w każdym człowieku. Zamiast pozwolić jej ujawnić się w pełni, tłumił ją, wzbraniał się przed nią, przyglądał jej się niezdecydowanie, bez pewności sukcesu, na jaki zasługiwała. Zamiast wyjąć sztalugi i płótno, aby malować cudowne pejzaże, łamał pędzle i wylewał farby, zamiast pisać poezję, upijał się niepewnością i dusił w sobie wzruszające słowa.

Fantazja pojawiła się w nim znacznie wcześniej niż wszystkie małe i duże psy, które uwielbiał, chyba z wzajemnością, ponieważ łasiły się do niego i prosiły głośnym ujadaniem, aby rzucał im patyk daleko w przestrzeń. Kiedy to czynił, biegły jak szalone, chwytały go w pysk, przynosiły, aby chwilę potem, warcząc żartobliwie, odmawiać wydania zdobyczy, równocześnie jakby prosząc, aby ją siłą odebrał i znowu rzucił.

W zabawie niezmordowana była suczka Cezarea, Miała krótką sierść i śmieszny pysk bokserki oraz zwyczaj wbiegania na zmarzniętą taflę lodu i drapania, prosząc szczekaniem, aby pękł i pozwolił bawić się z ukrytą pod nim wodą z bąbelkami. Działo się to zimą, w lesie zaklętym w ciszy i śniegu, puszystym i skrzącym z mrozu, zaludnionym kwiczołami. Siedziały nieruchomo na gałęziach, jeden obok drugiego, niepłochliwe, ubrane w grube futra piór, milczące, czekające na zbawienie. Otrzymywały je od promieni słońca schowanych za górą, które niby złote strzały wytrwale wspinały się coraz wyżej po stromym stoku, gęsto i gładko pokrytym lasem podobnie jak ptaki piórami.

Tam właśnie mężczyzna z plecakiem, nałożonym na grubą kurtkę, spotkał kobietę ukrywającą w sobie czar i wdzięk dojrzałości. Ubrana w duże buty i szorstkie spodnie karmiła dwa psy, śmiejąc się do nich i opowiadając o nich niebywałe historie. Nosiła ciemne okulary; chroniły ją przed promieniami słońca odbitymi od zimowego puchu, stworzonego przez Boga dla zabawy, a naprawdę dla ukrycia prawdy o kobiecości i męskości. Promieniowało od niej łagodne ciepło, prawie niewyczuwalne w mroźnym powietrzu, miłe dla ucha wdziękiem słów i treścią opowiadań.

W momentach, kiedy się śmiała, śnieg topił się wokół niej, pojawiały się strumyczki wody, grubiały i rozrastały, spływając w dół drogi, gdzie przemieniały się w przezroczyste warkocze, nad którymi zakwitały intensywnie żółte kaczeńce. Pochodziły one ze wspomnień mężczyzny z plecakiem, z odległego rowu przekopanego przez łąkę, odprowadzającego wiosną nadmiar wody ze stawiku z malutkimi karasiami, linami i płotkami. Dobrze pamiętał ten stawik, bo to nad nim siadł mu kiedyś na ramieniu kolorowy ptak i milcząco zastanawiał się, czy warto lecieć dalej, a jeśli tak, to dokąd.

Wszystko to słyszały i widziały psy, albo czuły przez skórę, ponieważ cieszyły się jak szalone, biegając po głębokim śniegu i strasząc ujadaniem, że go zjedzą. Ciemniejszy z nich, o imieniu Salazar, był już poważnym seniorem. Nie przyznawał się jednak do tego. Nie pokazywał swego wieku ani też go nie ukrywał, tak jak ludzie, tylko bawił się buszując w śniegu w poszukiwaniu myszy. Zagłębiał się w chaszcze i węszył, wynurzając od czasu do czasu nos obsypany białym puchem. Rozradowany swoim niby to polowaniem, niby zabawą, zapominał o bożym świecie i kompletnie ignorował przyzywające go okrzyki i gwizdy właścicielki.

Gdy tylko nadeszła wiosna, niezwykła poezja zimy, ptaków, psów i ludzi rozpuściła się w leśnych wspomnieniach, jak wszystko, co przynoszą i zabierają ze sobą kolejne pory roku.

Michael Tequila

Przekaż dalej
1Shares

Michael Tequila: Niezwykła decyzja Abuelo Caduco. Fragment 7 stron.

Poniższy tekst to pierwsze 7 stron tytułowego opowiadania: “Niezwykła decyzja Abuelo Caduco”. 

Punktualnie o godzinie 11.45 Abuelo Caduco zdecydował się umrzeć.
To był piękny dzień, aby odejść – majowy, słoneczny, świeży. Ptaki
śpiewały, dwa piętra niżej ludzie pokrzykiwali radośnie, grabiąc szarą
ziemię pod nowy trawnik. Z oddali dochodził jęk piły tarczowej, za
ścianą sąsiadka ubijała tłuczkiem mięso na kotlety.

Od czasu, kiedy Kacyk, twórca nowego rządu, zabrał mu marzenia
i fatalnie go oszukał, dla Abuelo nic nie miało już znaczenia. Miał
tylko jedno marzenie: umrzeć godnie. Z góry wybaczył sobie umieranie przed czasem, które ktoś mógłby nazwać samobójstwem. Abuelo rozmawiał o tym z Bogiem i On wszystko zaakceptował. Właściwie nie musiał nawet zawracać Mu głowy, bo i tak sam podjął wcześniej nieodwołalną decyzję.

Dojrzał do odejścia. Był już starym człowiekiem, czuł to w kościach.
Tu go bolało, tam go strzykało, coraz bardziej dolegał mu kręgosłup.
Z chodzeniem też nie było najlepiej. Miał coraz więcej bezsennych nocy. Pamięć go zawodziła, zdradzała jak pijana, bezwstydna kochanka, nie wiadomo z kim i po co. Raz zapomniał nawet swój adres zamieszkania. Ludzie tego nie dostrzegali. Mówili:

– Każdy ma takie problemy, jak się starzeje. Dzisiaj to nawet młodzi
mężczyźni łysieją. To jest dopiero problem. – Ich wyjaśnienia nie stanowiły dla Abuelo wystarczającego wytłumaczenia własnej sytuacji.
Wierzył, że jego kondycja powinna być lepsza niż równolatków, bo
całe życie dbał o siebie.

Tego przedpołudnia, mimo niewątpliwych zachęt do życia ze
strony natury i sąsiadów, Abuelo wyraźnie opadł z sił. W głowie mu
się kręciło, a ręce i nogi latały mu jak u paralityka. Był to nieudawany objaw syndromu niespokojnych nóg. Nabył go stosunkowo
niskim kosztem, włócząc się godzinami po mieszkaniu z powodu
bezsenności, a następnie umocnił, chodząc często do lekarza. Po
drodze modlił się, aby go nie wyleczono, bo chciał umrzeć. Lekarz
spełniał jego milczące życzenia nieudzielania mu pomocy, ponieważ
wizyty u niego nie dawały skutku. Abuelo nie musiał go prosić ani
przypominać się, co było bardzo miłe. Był zresztą zbyt dumny, aby
poniżać się prośbami w tak trywialnej sprawie.

Oprócz niedomagań starości, była również inna ważna przyczyna,
przez którą nie widział sensu dalszego życia. Przywódca partii rządzącej
przez aklamację, Kacyk, obiecał mu złote góry, a on nie potrzebował
złota. Abuelo myślał o biedakach, którym nic nie obiecano, choć bardzo
prosili. To go dobijało, bo był człowiekiem współczującym.
Co do zakończenia życia, to chciał, aby było ono godne, aby go
pamiętano, a pamięć po nim była życzliwa, nie byle jaka, kończąca
się z chwilą wyjścia żałobników z cmentarza.

Wobec przeciwności losu Abuelo nie pozostawał bezczynny. Jak
tylko poczuł, że go oszukano, podobnie jak jego rodzinę, przyjaciół,
znajomych i tysiące innych obywateli, stworzył sobie plan. Chodziło
o ratowanie społeczeństwa, całego, z wyjątkiem tych, którzy uczestniczyli w spisku. Wybory i ich rezultat uważał za spisek.

Plan traktował poważnie a zarazem radośnie. Żadne tam smutki,
rozpacze, niepokoje, co się stanie i jak to będzie. Dla jego pomyślnej
realizacji musiał zmienić się trochę, ale nie za dużo. Problemem było
to, że miał ciemniejszą cerę, która wyróżniała go w tłumie. Niewiele
ciemniejszą, tylko o jeden odcień. Musiał ją rozjaśnić. Znał się na
kolorystycznych niuansach, bo lubił obrazy i sam malował w przeszłości. Ciemniejszej karnacji nie uznawał za przeszkodę, tylko za
utrudnienie, coś, co daje się wyeliminować.

Podjął stosowne kroki. Oprócz tego, że unikał słońca, używał
kremu rozjaśniającego skórę. Znalazł go w drogerii, nie kosztował
nawet zbyt drogo. Pieniędzy zresztą mu nie brakowało. Miał rozsądną
emeryturę i trochę oszczędności.

Po podjęciu decyzji o odejściu, pozostało Abuelo tylko tyle czasu,
aby usiąść do laptopa i napisać zaproszenia na pogrzeb i stypę. Umiał
korzystać z komputera. Nie był zacofanym jaskiniowcem, kryjącym
się przed nowoczesnością. Wybrał elegancki format zaproszenia.
Oświadczenia woli, kto i co będzie dziedziczyć, już nie pisał, bo
zabrakło mu chęci i czasu.

– Trudno. Będą musieli podzielić się schedą zgodnie z prawem. –
Powiedział głośno i ucieszył się, kiedy to usłyszał, bo nie zawsze słuch
mu dopisywał. Wyobraził sobie, jaki wspaniały będzie pokaz wzajemnej
miłości rodziny po otwarciu testamentu. Było w nim trochę przekory
i przewrotności. Wiedział, że się pokłócą. Lubił teatr i cyrk; mimo
wieku zachował dziecinną świeżość. Skończył już siedemdziesiąt lat,
choć wyglądał poważniej, na dziewięćdziesiąt. Pamiętał o tym, bo
poprzedniego dnia w urzędzie podatkowym składał deklarację i pytał,
czy miała być na formularzu Pod-70, Pod-80, czy Pod-90. Cenił sobie
powagę wieku; była dlań znakiem: ostoją i oazą dojrzałości.
Zaproszeń na pogrzeb i stypę nie wysyłał.

– Nie mam czasu, zrobię to w ostatniej chwili. – Zdecydował po chwili
wahania. Wahał się krótko, bo nie miał czasu. Była to rozsądna decyzja.

– Obym tylko nie zapomniał. – Zaniepokoił się, ponieważ wcześniej
przeoczył kilka ważnych zobowiązań, imienin, urodzin oraz jedną okazję
do gorącej, namiętnej i szybkiej miłości z pewną pobożną niewiastą,
która przyjechała na wakacje do jego miejscowości. Poznali się w kościele, kiedy śpiewali razem psalm, korzystając z jednego śpiewnika.
Abuelo oderwał się od laptopa, aby nastawić budzik, pilnujący jego
zobowiązań. Słowa dotrzymał. Dla pewności nastawił dwa budziki.
Ten większy ładniej dzwonił.

Wrócił do laptopa, natychmiast jak tylko sobie przypomniał, gdzie
on stoi i dlaczego on, Abuelo, oderwał się od niego. Musiał działać
szybko, ponieważ myśli uciekały mu z głowy niczym przestraszone
króliki z otwartej klatki. Miał problemy z pamięcią; starzała się
szybciej niż ciało. Sam to zdiagnozował, posługując się rozumem,
chronometrem i specjalnym termometrem, szczególnie dokładnie
mierzącym temperaturę ciała nocą. Metoda diagnozy była tak rewelacyjna, a wyniki tak ciekawe, że postanowił je opublikować. Nie
doszło do tego, ponieważ redaktor miesięcznika medycznego „Lancet
Pamięci” nie oddzwonił. Może dlatego, że Abuelo pierwszy do niego
nie zadzwonił. Nie był tego pewien.

Szybsze starzenie się pamięci miało swoje plusy i minusy. Minus
był taki, że Abuelo zapominał o wieku i na ulicy widział tylko młode
kobiety. Zauważył, że noszą obcisłe getry, a w nich piękne ruchome
pośladki, które poruszają się uroczo w górę, w dół i na boki. Widać
to było szczególnie wyraźnie, kiedy kobieta miała na nogach pantofle z wysokimi obcasami; unosiły one jej biodra na wysokość jego
wzroku. To był plus. Oczu i piersi nie widział. Robiło mu się z tego
powodu tak żałośnie, że mógłby zobaczyć łzy w swoich oczach, gdyby
nie nosił ciemnych okularów.

Pomyślał, że może wzrost utrudnia mu pełne widzenie. Nie był tak
niski, jak Kacyk pokazywany często w telewizji, który żył z ambicji
rządzenia umysłami ludzkimi zamiast krajem. Abuelo nazwał go
Kacykiem na własny użytek, inni tak go nie nazywali.

– Nieważne, jak się nazywa, ważne, że trzęsie wszystkim i wszystkimi. Jest najwyższą władzą w tym kraju. Ale nie na zawsze. – Abuelo tłumaczył sobie spokojnie, jakby dla zapamiętania, że nie może
odstąpić od planu pod żadnym pozorem.

Nazwisko przywódcy nie miało znaczenia, bo wielu ludzi i tak
uważało go za geniusza. Wygrał wybory w sytuacji wyjątkowo niekorzystnej dla swojej partii. Abuelo stracił do niego resztkę przekonania, kiedy zobaczył go z bliska na manifestacji poparcia dla rządu.

Kacyk był niski i chodził na koturnach. Z wyfiokowanymi włosami
wyglądał jak cyrkowy karzeł w kapeluszu i na łyżwach.
– Kacyk jest niedobrym człowiekiem. – Była to najprostsza z opinii Abuelo. – Przed wyborami obiecywał wyrwać zło z korzeniami,
ale sam od niego nie stronił. Podzielił ludzi na kategorie. Tych,
którzy byli po jego stronie, nazywał dobrymi, tych pozostałych –
złymi, albo jeszcze gorzej. A przecież źli nie byli. Abuelo także do
nich należał. Był zwykłym człowiekiem, nauczycielem w szkole
podstawowej, katechetą, ale dużo czytał, dyskutował i miał swój
rozum. Gdyby jego rodzice byli bogatsi, też byłby kimś więcej. Nie
uważał się za gorszego od Kacyka czy jakiejkolwiek innej ważnej
osobistości.

Wielu ludzi popierało Kacyka. Abuelo też go kiedyś popierał.
Wierzył w niego, ale to było wcześniej, przed wyborami. Teraz już
nie. Kacyk namiętnie kłamał i oszukiwał. I był okrutny. Nie to, że
więził lub zabijał ludzi, ale poniżał. Nazywał ich geniuszami egoizmu, psychopatami idącymi pod prąd nowoczesności, odmieńcami.
Obywatele dotknięci tymi potwarzami bardzo to przeżywali. Czuli
się upokorzeni i zagrożeni. Abuelo słuchał i widział to wszystko
w telewizji. Ludzie bali się, że stanie się coś naprawdę złego. Abuelo
też się to nie podobało. Jego gniew powiększał się z dnia na dzień
jak grzybiasta narośl na próchniejącym drzewie.

Abuelo doszedł do wniosku, że wcześniej powinien wysłać Kacykowi kartkę z serdecznym życzeniem „Pocałuj mnie w dupę”
i wizerunkiem środkowego palca wzniesionego do góry w geście
pogłębionego, jeszcze bardziej szczerego życzenia. To by poniżyło
Kacyka. Odrzucił tę myśl, ponieważ ważniejszy był dla niego plan
podstawowy. Ponadto miał jeszcze inne sprawy do załatwienia.
Myśląc o karze należnej tyranowi, starzec doszedł do wniosku, że
mógłby nazwać siebie Rewolucjonistą w Imię Pana. Rano obudziła
go jednak odkrywcza myśl, że zbyt wiele osób nadużywało wyrozumiałości Najwyższego dla nadawania sobie godności i tytułów.

– Starszemu człowiekowi, w dodatku katechecie, to nie przystoi,
nawet jeśli okoliczności sugerują zasadność takiego myślenia. – Abuelo podsumował nocne dywagacje rozumu. Umiar i nawyk zdyscyplinowanego myślenia powstrzymały go od popełnienia nietaktu
wobec Boga.

Następnego dnia, punktualnie o godzinie 11.45, Abuelo Caduco
ponownie zdecydował się umrzeć. Był piękny dzień, aby odejść –
majowy, słoneczny, świeży. Ptaki śpiewały, dwa piętra niżej ludzie
pokrzykiwali radośnie, grabiąc szarą ziemię pod nowy trawnik. Z oddali dochodził jęk piły tarczowej, za ścianą sąsiadka ubijała tłuczkiem
mięso na kotlety. Abuelo nie mógł jednak zrealizować swego planu,
ponieważ miał jeszcze sprawy do załatwienia.

Zajął się przygotowaniami. Wszystkie niezbędne akcesoria były
gotowe od dawna. Musiał je tylko odszukać i sprawdzić. Nie trzymał
ich w domu. Schował je w miejscu, gdzie policja ani donosiciele nigdy
by ich nie szukali, a gdyby nawet szukali, to i tak by ich nie znaleźli.
Przechowywał je u swojego przyjaciela. On też nie wiedział, że Abuelo ukrył coś w jego warsztacie za deską, na którą nikt nie zwracał
uwagi, bo była na wskroś zwyczajna.

– Kto zwraca uwagę na prostaka z twarzą naznaczoną nijakością?

– Wyszukane pytanie o zwykłą deskę wracało do niego jak bumerang
tak często, że przestał zwracać na nie uwagę. Nie przeszkadzało mu,
że uparcie łaziło mu po głowie jak zagubione koźlę po podwórkach.
Realizując plan rozliczenia się z Kacykiem, Abuelo uczestniczył
we wszystkich uroczystościach publicznych z jego udziałem. Często
musiał jechać kilkadziesiąt kilometrów. Pokazywał się w pobliżu
przejeżdżającej kolumny samochodów, bywał na zgromadzeniach,
gdzie przemawiał polityk. Gdziekolwiek Kacyk przyjeżdżał z okazji
ważnego święta, dużej demonstracji, uroczystych obchodów albo
odsłonięcia pomnika, Abuelo też tam się zjawiał. Korzystał z wszel-
kich środków lokomocji: samochodu, autobusu, pociągu i roweru,
a nawet przychodził pieszo, jeśli nie było to zbyt daleko. Mógł przejść
dwadzieścia – trzydzieści kilometrów, ale nie więcej.

Pomniki uważał za ważne i lubił na nie patrzeć, ale tylko wtedy,
kiedy były piękne. Przypomniał sobie taki jeden, na stoku wzgórza,
gdzie dwieście lat wcześniej rozegrała się decydująca bitwa. Zapomniał,
kto z kim walczył; pamiętał jednak, że była to bitwa decydująca o losie
kraju. Pomnik był ogromny, z czarnego brązu, miał dwie kolumny
boczne i przedstawiał alegorię wolności w postaci zwiewnej niewiasty
oraz dwa tłuste aniołki grające na trąbkach. Kiedy patrzyło się na
postacie oświetlone promieniami wschodzącego słońca, człowiek
ulegał wrażeniu odrealnienia, przechodził do nieziemskiego wymiaru.

– Co najmniej do wymiaru artyzmu. – Abuelo wyjaśniał niezwykłe
zjawisko znajomym i przyjaciołom. Sztukę i wiarę w Boga uważał za
najwyższe wartości. W całej rozciągłości swego istnienia, jakie daje
się zdefiniować imieniem, nazwiskiem, zawodem, wiekiem, rodziną
i historią życia, zawsze był człowiekiem pobożnym. Jego wiara była
prawdziwa i głęboka. Kiedy miał dwadzieścia pięć lat uznał, że jest to
dostateczna podstawa, aby zostać katechetą i nauczać dzieci miłości
do Najwyższego.

Bliskość Boga stwarzała starcowi nieprzerwaną sposobność do
omawiania z Nim spraw codziennych, nawet najdrobniejszych. Plan
ukarania Kacyka Abuelo też Mu przedstawił i uzyskał Jego akceptację.
Nie zdziwiło go to. Nie takie sprawy Bóg dopuszczał, aby uświadomić
ludziom, że powinni kierować się nie tylko rozumem żądającym dóbr
materialnych i zaspokojenia niezdrowej ciekawości, ale i sercem,
które nie potrzebuje niczego poza dopływem natlenionej krwi, aby
zapewnić człowiekowi zdrowie i szczęście.

Mężczyzna oderwał się od myśli, aby przypomnieć sobie swoje
zachowanie, kiedy w pobliżu znajdował się Kacyk z liczną świtą
i ochroniarzami. Abuelo podchodził wówczas blisko, jak najbliżej,
cały czas uśmiechając się, jak to potrafią czynić staruszkowie o 
dobrotliwych twarzach i łagodnych spojrzeniach. Patrzył poważnie
i jakby nieśmiało. Ludzie lubili go za to. Jego zachowanie budziło
zaufanie.

– Spokojny starszy pan, popierający znanego polityka. – Mówili
między sobą uczestnicy spotkań. Nikogo nie dziwiło jego postępowanie. Zachowywał się podobnie jak tysiące innych solidnych
obywateli. To był majstersztyk.

Recenzje i linki do recenzji tego zbioru opowiadań są tutaj:  https://michaeltequila.com/?page_id=1265  

Książkę w wersji drukowanej i elektronicznej znajdziesz w każdej księgarni internetowej. 

Przekaż dalej
0Shares

Muzeum pamięci. Opowiadanie. 10 odcinków.

Odc. 1 Wieża Tertulii

Nie było dnia, aby ktoś nie doznał urazu szyi, stając na platformie obserwacyjnej w celu przyjrzenia się najwyższemu budynkowi w mieście zwanemu Wieżą Tertulii, a w skrócie Tertulią. Na miejscu prawie natychmiast pojawiał się lekarz w osobie przystojnego i zazwyczaj nieogolonego mężczyzny lub urodziwej młodej kobiety z ponętnym biustem, aby udzielić pomocy. W ich wyglądzie, ubiorach i zachowaniu było coś tajemniczego. Pacjenci to czuli, ale nie mieli pojęcia, że są to ludzie starannie wybrani i dobrze opłacani. Oprócz wiedzy, dysponowali on także umiejętnościami aktorskimi. Ledwie pogotowie odjechało, natychmiast pojawiali się naganiacze, aby znowu zachęcać ludzi do korzystania z platformy podkreślając, że usługa jest bezpłatna i nie ma lepszego miejsca do obejrzenia Wieży Tertulii. Szybko upowszechniające się informacje o nietypowych urazach i niezwykłej pomocy medycznej zwiększały zainteresowanie wieżą Tertulii.

Oficjalnie budynek nosił nazwę J. K. Tower. Była łatwa do zapamiętania dla obcokrajowców, niezwodnego źródła dewiz dla kraju. Popularna wśród mieszkańców kraju nazwa „Wieża Tertulii” nawiązywała do drugiego imienia Józefiny Kotwy, bohaterki narodowej. Wieża był była pomnikiem poświęconym jej wielkości i zasługom, jego właścicielem i zarządcą było wszechmocne Ministerstwo Kultury i Sztuki. Imię „Tertulia” miało wzorzec historyczny; tak nazywała się siostra braci bliźniaków Romulusa i Remusa, legendarnych założycieli miasta Rzymu, wykarmionych w dzieciństwie przez wilczycę.

W nocy budynek przypominał wielobarwny sześcian żywo migocący kolorowymi światłami. Dzięki staraniom ministra kultury, nie żałującego środków na promocję, budynek szybko obrastał sławą. Czasem minister pojawiał się incognito na platformie obserwacyjnej, aby słuchać uwag, komentarzy i pytań osób oglądających budynek.

Wieża Tertulii imponowała wielkością i niezwykłym kształtem; wyrażał on postać kobiety o szerokich biodrach i obfitych piersiach. Zbudowana na wzór pomnika była widoczna z odległości dziesięciu kilometrów. Dwa ogromne, okrągłe okna na froncie reprezentowały oczy, sterczący ze ściany balkonowy występ o kształcie trójkąta wyobrażał nos, pod nim widoczna była galeria przypominająca kształtem kobiecą brodę. Usta z powodzeniem imitował taras z czerwono kwitnącymi krzewami.

Uroczystości otwarcia muzeum dokonano we wtorek, drugiego dnia maja, w Dzień Zwycięstwa, stanowiący najważniejsze święto państwowe kraju. Przemówienia, festyny, sztuczne ognie oraz wielki bankiet pokazywano we wszystkich kanałach telewizyjnych. Imprezy odbywały się w spokoju, w atmosferze prawdziwe świątecznej.

Nauczycielka szkoły powszechnej położonej niedaleko Tertulii zorganizowała konkurs na opowiadanie poświęcone uroczystościom jej inauguracji. Zaczynało się ono od słów „W Dniu Zwycięstwa wybuchł wielki pożar, w którym spłonęło pół miasta”. Wygrał je uczeń, autor historii o tym, jak celowo wywołany pożar okazał się błogosławieństwem dla miasta i kraju. Fantazja poniosła go w kierunku opisów takich jak: „Popiół pozostały po pożarze zapewnił miastu żyzność duchową podobnie jak przeorany pługiem łubin zapewnia wiosenną bujność roślinom na polu”.

Za pomysł konkursu Alina Czakra, nauczycielka przedmiotu „Historia i Przyszłość Boga i Człowieka”, została wyróżniona przez ministra kultury. Wręczając jej dyplom uznania i nagrodę pieniężną powiedział:

– Ministerstwo Kultury i Sztuki jest pani wdzięczne za oryginalną inicjatywę popularyzacji pomnika naszej bohaterki narodowej Józefiny Kotwy. Prace konkursowe to wkład młodzieży w rozwój wartości przez nią wyróżnianych, pokory, miłości bliźniego, dumy narodowej i patriotyzmu.

Odc. 2 Obcokrajowcy

W czwartek, piątego dnia maja, około południa do budynku weszła, a właściwe wtargnęła, wycieczka. Była to grupa piętnastu naukowców-historyków, kobiet i mężczyzn w różnym wieku, pochodzących ze Stanów Zjednoczonych, Kanady i Europy Zachodniej. Na pytanie dziennikarki „Dlaczego prawie szturmem weszliście państwo do J. K. Tower”? kierownik wycieczki, Billy Sanders, historyk kultury, wyjaśnił:

– Czekaliśmy prawie godzinę od chwili otwarcia muzeum, a byliśmy umówieni z ministrem kultury i sztuki. Baliśmy się, że nas nie wpuszczą. Ponadto chcieliśmy być pierwsi w tak słynnym miejscu. Chyba owładnął nami duch rywalizacji – dodał z przepraszającym uśmiechem.

Wycieczkę zagranicznych naukowców rzeczywiście przywitał minister. Przedstawił się i od razu przystąpił do rzeczy. Mówił po angielsku z lekkim akcentem:

– Antoni Rubach, Minister Kultury i Sztuki, profesor zwyczajny, kierownik Katedry Kultury Wszechczasów na Uniwersytecie im. Józefiny Kotwy. To ja będę państwa przewodnikiem po muzeum. Zacznę od razu, aby nie marnować czasu. Budynek znany w języku angielskim pod nazwą J. K. Tower i lokalnie jako Wieża Tertulii, został wzniesiony dla uczczenia Józefiny Kotwy, naszej bohaterki narodowej. Z pewnością słyszeliście już państwo o niej: to osoba o niezłomnym charakterze, szalenie pracowita, otwarta na świat, rozumiejąca i godnie reprezentująca sprawy kobiet jak i mężczyzn.

Wśród gości muzeum podniosły się ręce.

– Jak należy rozumieć ostatni fragment pańskiej wypowiedzi? – pytali naukowcy. – Chodzi nam o kwestię kobiecości i męskości.

Minister popatrzył na nich z niechęcią. Nie mógł uwierzyć, że nie wiedzieli, o co chodzi.

– Mieliśmy w kraju poważne spory o naturę kobiecości oraz rolę współczesnej kobiety. Nie była to jedyna sprawa, jaka dzieliła społeczeństwo. Wszystkie te kontrowersje pozytywnie rozstrzygnęła Józefina Kotwa, kiedy objęła urząd premiera. To osoba niezwykle mądra i otwarta, prawdziwa bohaterka narodowa. Po pięciu latach jej rządów wszystko stało się jasne i proste. Jako naród wstaliśmy z kolan i pokazaliśmy światu naszą wielkość.

Billy Sanders, kierownik wycieczki, wpadł przewodnikowi w słowo.

– Dziękujemy panu, panie ministrze, za wyjaśnienie. Przyjechaliśmy tutaj, aby poznać wasze działania i plany rozwoju kultury. Wasz kraj jest wzorem nowoczesności. J. K. Tower jest tego świadectwem. Nie ma chyba na świecie niczego równie imponującego i oryginalnego architektonicznie – naukowiec skłonił głowę a następnie wręczył ministrowi bukiet różnokolorowych róż ułożonych na kształt flagi narodowej. Ukryty w nich mechanizm powodował, że kwiaty w rękach ministra falowały podobnie jak flaga na wietrze.

Profesor Rubach był mile zaskoczony. Nabrał powietrza w płuca, czując, że musi powiedzieć coś serdecznego, mniej oficjalnego.

– Dziękuję za piękne kwiaty i ciepłe słowa. Jestem naprawdę wzruszony. W muzeum spędzam większość mego czasu, prawdę mówiąc także życia. Jestem patriotą i kocham to miejsce. Kocham historię, literaturę i piękno naszego języka. Wszystko tutaj ma dla mnie znaczenie: społeczeństwo, jego historia, jego przyszłość. To kwestia uczuć, wyobraźni i odwagi. Dlatego nie będę ukrywać, że Józefina Kotwa jest moim ideałem i idolem. To bardzo młodzieżowe określenie, ale szczere i prawdziwe.

Oprowadzając gości po muzeum profesor Rubach mówił nieprzerwanie, wyjaśniając historię dojścia do władzy oraz sukcesów Józefiny Kotwy.

– Jak ona wygląda? – padło pytanie ze strony kierownika wycieczki. – Pan zna ją osobiście. My znamy ją tylko ze zdjęć.

Odc. 3 Bohaterka narodowa

Profesor Rubach ogarnął pytającego spojrzeniem łączącym niewiarę ze zdziwieniem. Uznał pytanie za zbyt proste i trochę nie na miejscu. Jego zachowanie nie uszło uwadze Sandersa.

– Chodzi mi o bohaterkę narodową, Josephine Kotwa. Ta postać intryguje nas wszystkich, zawodowych historyków. Wiele o niej czytaliśmy i rozmawialiśmy przed przylotem do waszego kraju.

– Znam ją doskonale. Nie wiem doprawdy od czego zacząć. Jest to elegancka kobieta, średniego wzrostu, zgrabna, brunetka o gęstej czuprynie. Ubiera się dystyngowanie, ma wspaniały gust. Jest piękna; to jest oczywiście moja osobista opinia. Jest urodzoną dyplomatką, potrafi się znaleźć w każdej sytuacji. Porusza się jak przystało prawdziwej damie, bez pośpiechu, statecznie, nie uśmiecha się zbyt często. Osoby jej niechętne mówią, że jest pozbawiona poczucia humoru, ale to nieprawda. Na konferencjach prasowych niewiele mówi. Jest to zrozumiałe, ponieważ dziennikarze zadają jej najróżniejsze pytania a niektóre są całkiem na miejscu. O dorobku i osiągnięciach Józefiny Kotwy nie będę mówić, znacie je państwo z materiałów informacyjnych, jakie otrzymaliście.

Kontynuując oprowadzanie wycieczki, profesor Rubach starał się, aby utrzymać uwagę słuchaczy. Zależało mu na tym, aby uczestnicy wycieczki dowiedzieli się jak najwięcej o Józefinie Kotwie. Kiedy ktoś z grupy zbyt głośno coś mówił, profesor zatrzymywał się i patrzył na przeszkadzającego dopóty, dopóki ten się uspokoił. Uważał, że należy mu się szacunek; miał zbyt wiele ważnych spraw do przedstawienia, aby pozwolić sobie na marnowanie czasu.

Słysząc kolejną informację profesora, tęga blondyna z tak jasnymi oczami, jakby zostały wypłukane z wszelkiej treści, mruknęła do kolegi:

– Mówi o tej Josephine jakby to był skarb narodowy albo jego genialna córka. Coś musi ich łączyć – nie zdążyła powiedzieć nic więcej, ponieważ profesor wlepił w nią karcące spojrzenie.

Aby urozmaicić prezentacje, przewodnik ilustrował je przysłowiami, starając się nie powtarzać. Miał kilka podręcznych, chętnie je używał: „Pańskie oko konia tuczy”, „Lekarzu, lecz się sam”, „Słowo się rzekło, kobyłka u płotu”, „Lepiej późno niż wcale”. Przysłowiem „Kruk krukowi oka nie wykole” podsumował wyjaśnienie o ważnym sojuszu militarnym, jaki kraj zawarł pod rządami Józefiny Kotwy. Miał stosowne powiedzenie prawie na każdy temat. Kiedy mówił coś ważnego, wznosił oczy do nieba stwarzając wrażenie, że wzywa Boga na świadka.

Następnego dnia telewizja państwowa komentowała pobyt wycieczki w muzeum.

– Profesor Rubach pokazał naszym zagranicznym gościom, reprezentującym elitę intelektualną Zachodu, że nie wypadliśmy sroce spod ogona, wbrew temu, co nasi wewnętrzni i zewnętrzni wrogowie mówią o nas.

Młodzież szkolna ze wsi Szybajno z północy kraju z niecierpliwością czekała na wyjście zagranicznych naukowców z muzeum. Opiekunka wycieczki, Alina Czakra, nauczycielka przedmiotu „Przeszłość i Przyszłość Boga i Człowieka”, po wejściu do budynku przypomniała podopiecznym, że powinni zapamiętywać lub zapisywać ważne wypowiedzi przewodnika.

– Notujcie jego słowa, jak tylko je usłyszycie. To ważne. Pamiętajcie, że profesor Rubach to wybitny historyk i patriota. To także Minister Kultury i Sztuki, nasz najwyższy zwierzchnik – tłumaczyła, unosząc do góry prawą rękę zaciśniętą w pięść, jakby dla podkreślenia mocy swojej wiary w profesora i jego nauczanie.

– Czy możemy używać telefonu komórkowego do nagrywania wyjaśnień pana ministra?

– Oczywiście. To godne pochwały, że wykorzystujecie nowoczesną technikę dla celów edukacji.

Odc. 4 Gabinet Pomysłów

Pierwszym zwiedzanym obiektem był „Gabinet Pomysłów”, podzielony tematycznie na kilka części. Profesor Rubach z nieukrywaną przyjemnością wyjaśniał zawiłości techniczne i historyczne:

– Mieszczą się tutaj symbole wielkości naszego narodu: model jachtu na tysiąc osób, personifikacja dumy narodowej w formie rodziny wstającej z kolan, wota i święte księgi wiary w nauczanie kościoła oraz zdjęcia wybitnych generałów i marszałków reprezentujących naszą armię.

Siłę obronną kraju symbolizował wynalazek – lufa armatnia wygięta w środku pod kątem dziewięćdziesięciu stopni, umożliwiającym strzelanie zza węgła.

– Ignoranci żartują na ten temat, ale to prawdziwy patent. Od czasu wdrożenia produkcji i zaopatrzenia naszej armii w tę nadzwyczajną broń nikt nie jest w stanie nam zagrozić. Nie musimy wchodzić w żadne koalicje, sami stanowimy potęgę militarną – wyjaśniał entuzjastycznie przewodnik. – To inne kraje zabiegają o stowarzyszenie się z nami w sojuszu strategicznym.

Ostatni eksponat „Gabinetu Pomysłów” przedstawiał makietę kliniki medycznej wyposażonej w urządzenia umożliwiające seryjną wymianę zużytych i uszkodzonych organów wewnętrznych człowieka na nowe.

– Zdolność obsługi najmniejszej sali zabiegowej w tej klinice to czterdziestu trzech pacjentów dziennie – profesor Rubach bezwiednie zatarł ręce z zadowolenia, zawsze zachwycały go medyczne osiągnięcia kraju. 

Przed „Gabinetem Inteligencji” przewodnik zatrzymał wycieczkę i podniósł palec wskazujący do góry. Na głośny okrzyk „Uwaga!” wydany przez Alinę Czakrę dzieci zamarły w bezruchu. Profesor odczekał chwilę dla spotęgowania uczucia wrażenia słuchaczy.

– To, co zaraz zobaczycie, to wasza przyszłość. Ilustrują ją eksponaty i informacje o narodowym programie rozwoju szkolnictwa. Jak wiecie, nie ulegliśmy owczemu pędowi koncentracji uwagi na nauce własnej ucznia, lecz poszliśmy w kierunku sztucznej inteligencji – wyjaśnił przewodnik. 

– Czyli „artificial intelligence”, inaczej mówiąc „AI” – rezolutnie wtrąciła dziewczynka z dwoma warkoczami, uczestniczka wycieczki szkolnej z Szybajna.

Minister popatrzył na nią z uznaniem.

– Masz absolutną rację, moje dziecko. Wystarczy wszczepić uczniowi chip z dostępem do krajowego systemu sztucznej inteligencji, a potem wymieniać go każdego roku na nowy, i sprawa edukacji jest załatwiona. Przodujemy w tej dziedzinie; ostatnio wyprzedziliśmy Singapur. Dla zapewnienia skuteczności systemu wymagane jest tylko utrzymanie dyscypliny uczniowskiej.

– Jak ją można poprawić? Czy mamy jakieś nowe narzędzia lub metody utrzymania karności uczniów, ich zapału do nauki? – Alina Czakra dopiero po zadaniu pytań zdała sobie sprawę, że być może nie powinna dociekać, jak poprawić dyscyplinę uczniów, bo był to drażliwy temat.

Profesor popatrzył na nią z uznaniem.

– W muzeum pokazujemy bogactwo kar, jakie dawniej stosowano dla utrzymania dyscypliny w ogóle, w szkole czy poza szkołą. Gdzie się stosuje kary, tak naprawdę nie ma to znaczenia, ważna jest ich skuteczność. Kary mają działać otrzeźwiająco i stymulująco na ucznia. Niektórzy zwiedzający „Gabinet Inteligencji” niesłusznie nazywają to, co w nim pokazujemy, horrorem. Jest to czysta edukacja historyczna, nawet jeśli eksponuje okrucieństwo i cierpienie. Takie jest życie, taka jest historia. Mam na myśli nie tylko najbardziej wymyślne i okrutne kary jak obcinanie głowy na szafocie, darcie pasów skóry, wbijanie na pal, palenie na stosie czy duszenie na garocie. Pokazuje je film z księciem Draculą w roli głównej – słynną scenę z pięcioma tysiącami jeńców wbitych przez niego na pal. Chodzi o karanie w ogóle jako środek wychowawczy i motywacyjny. O takie jego formy, które działają mobilizująco na uczniów, rodziców i ciało pedagogiczne. Oczywiście należy minimalizować kary i cierpienie, ale też uczyć się, jak ich unikać. Coś niecoś o tym wiem – profesor zasępił się na moment, jego wzrok zatrzymał się na portrecie Józefiny Kotwy oprawionym w wymyślną pozłacaną ramę. Alina Czakra miała wrażenie, że z obrazu patrzą na nią surowe oczy zazdrosnej kobiety. 

Odc. 5 Gabinet klimatyczny

Po wejściu do pomieszczenia z napisem „Gabinet Klimatyczny” profesor Rubach uśmiechnął się szeroko. Myślał o tym, jak łatwo jest – stosując odpowiednie narzędzia edukacyjne – przekonać ludzi do szybkiej zmiany postaw niezbędnej dla powstrzymania niekorzystnych zmian klimatu.

– W tym miejscu musimy sobie wyjaśnić coś bardzo ważnego. Zanieczyszczenia atmosfery nie zrozumie człowiek, który przynajmniej raz w życiu nie nałykał się porządnie dymu lub spalin. W naszym pięknym kraju wciąż są w użyciu stare nieefektywne piece węglowe. Wiele osób nie rozumie, jak wielką wyrządzają one szkodę klimatowi a równocześnie nam samym. Po przejściu bez maski przez komorę dymu i smogu, którą tutaj widzicie, z podwójną dawką zanieczyszczeń, ludzie błyskawicznie nabywają przekonania, że rezygnacja z pewnych złych nawyków to nie żadna fanaberia, ale konieczność. To przestawia ich na tory nowoczesności: rezygnacji z węgla i samochodu spalinowego na rzecz energii fotowoltaicznej i innych form czystej energii oraz samochodu elektrycznego i mu podobnych. Dzięki tej komorze w ciągu jednego roku osiągnęliśmy trzystuprocentowy przyrost świadomości oraz pięćsetprocentowy wzrost zakupu pieców na gaz, paneli fotowoltaicznych, wiatraków powietrznych, małych turbin wodnych. Nawet urządzeń wytwarzania prądu kręcąc korbą, podłączonych do sieci elektrycznej domu.

W gabinecie „Nasze Miejsce na Ziemi” profesor Rubach wyprostował się. Było to jedno z jego ulubionych miejsc w muzeum. Głos profesora znowu zabrzmiał świeżo jakby nie miał za sobą kilku godzin oprowadzania gości po budynku.

– Eksponaty tutaj zgromadzone pokazują, jak wielki jest nasz kraj na tle świata. Dawniej byliśmy krajem bez znaczenia, zaniedbanym i nie liczącym się. Poglądy ówczesnej władzy były tak ciasne, że – co tu mówić – krążyło u nas powiedzenie: „Prędzej wielbłąd przejdzie przez ucho igielne niż nasz głos zostanie wysłuchany na forum międzynarodowym”. Za sprawą pani Józefiny Kotwy zmieniliśmy się. Zainspirowała nas do innego myślenia o sobie i o świecie. Teraz to my pokazujemy innym, jaką iść drogą, nie na odwrót. 

Odc. 6 Nasienie

Przy wejściu do „Gabinetu Nowoczesnych Technologii”, tuż obok nowiutkiego defibrylatora,  stała pompa energetyzująca. Minister przyglądał się urządzeniom z wyraźną przyjemnością.

– Pompa energetyzująca to nasz najnowszy wynalazek. Sponsorem badań nad nią a potem wdrożenia do produkcji była Józefina Kotwa. Komu brakuje ambicji, aspiracji czy nadziei, może za niewielką opłatą nawdychać się mieszanki tlenu i azotu z odpowiednim dodatkiem innych gazów. Mieszanka działa stymulująco na różne części mózgu. Ja sam czasami korzystam z tego urządzenia. Wzmacniając umysł, wzmacnia się także ciało.

– Czy państwo doceniacie jędrność ludzkiego ciała? Jego krzepkość i sprężystość – poważnie zapytał profesor.

Zdjął marynarkę, aby pokazać bicepsy, a następnie napiął mięśnie brzucha i poprosił nauczycielkę, Alinę Czakrę, aby go uderzyła w brzuch.

– Z całej siły, proszę.

Jego zachowanie zaskoczyło zwiedzających. On sam nie przejął się tym. Lekko zgięty do przodu przyjął uderzenie bez najmniejszego znaku bólu.

– Sami widzicie, co to znaczy być w dobrej formie. Mocne ciało jest jej podstawą. Ten drobny pokaz ilustruje użyteczność pompy energetyzującej.

Ostatni w kolejce zwiedzania był „Gabinet Wspomnień”. Zgromadzono w nim publikacje, zdjęcia, obrazy, afisze i inne eksponaty związane z osobą i działalnością Józefiny Kotwy. Minister dał uczniom czas, aby zapoznali się z zawartością gabinetu, po czym zebrał ich razem. Przez wielkie okna widać było ludzi na placu przed budynkiem stojących z głowami zadartymi do góry. Był ich cały tłum. Rubach przyglądał im się z uwagą, po czym wskazał ręką w ich kierunku. 

– To jest już nowa generacja, nowe pokolenie naszego społeczeństwa. Ludzie nie patrzą w dół, pod nogi, ale przed siebie i w górę. Mają jasno określone aspiracje, ambicje i nadzieje. „Patriotyzm, Bóg i Porządek” to hasła, którymi zastąpili przestarzałe już „Wolność, Równość, Braterstwo” z czasów wielkiej rewolucji francuskiej. Są dumni z tej zmiany, bo po raz pierwszy w historii mamy tak jasne wartości narodowe. Rozbudziła je Józefina Kotwa. To ona reprezentuje najbardziej szlachetne ideały.

Historia tej kobiety jest niezwykła i pouczająca. W wieku trzydziestu lat wydała z siebie owoc życia. To pojęcie umowne, symboliczne. W rzeczywistości jest to kamień nerkowy o wyjątkowym kształcie i pięknie. Nazwano go „Nasieniem Nadziei”.

– Jak to się stało? Prosimy o szczegóły – odezwały się głosy młodzieży, jedne śmiałe, inne niepewne, czy wypada pytać o takie sprawy.

– Rano pokojówka ścieląc łóżko Józefiny znalazła w nim nieznany przedmiot i zwróciła go właścicielce. Miał on postać podłużnego kawałka materii, przypominającej bursztyn, w którym po uważnym przyjrzeniu się widać miniaturowe miasto przyszłości. Nasienie jest podobne do dużego orzecha kaukaskiego, jest też podłużne, tylko nieco większe i mniej pofałdowane. Zbadano je w trzech laboratoriach. Okazało się, że ma nadzwyczajne cechy. Dodaje siły, przywraca moc twórczą, ma własności lecznicze. Józefina przekazała je w darze fundacji pomocy ludziom w trudnej sytuacji życiowej. Udostępniano je bezpłodnym kobietom pragnącym dziecka. Trzymając je przy sobie kilka dni, niejedna z nich znalazła się wkrótce w stanie błogosławionym. Kiedy skuteczność „Nasienia Nadziei” została jednoznacznie potwierdzona, oprawiono je w złoto i diamenty.

Odc. 7 Łąka i bagno

Minister Rubach ogarnął wzrokiem stojący przed nim tłum uczniów i głośno chrząknął dla zwrócenia na siebie uwagi.

– Dzięki Józefinie Kotwie mamy teraz jasne ideały i wiemy, dokąd zmierzamy. Musimy tylko podporządkować się jej, oddać się bez ograniczeń. Jest to zupełnie jak zawierzenie się Bogu – kiedy Minister to mówił, jego oczy płonęły niezwykłym blaskiem.  

Pod koniec zwiedzania wycieczka młodzieży połączyła się z innymi grupami obsługiwanymi przez różnych przewodników. Dyrektor muzeum stanął na podwyższeniu i ogłosił czas dyskusji. Każdy miał możliwość zadawania pytań. Pytano w kilku językach. Profesor Rubach odpowiadał na nie bez tłumacza.

– Czy gdzieś można zobaczyć „Nasienie Nadziei”?

– Tak. Znajdziecie je państwo w sali po prawej stronie zaraz po wejściu do budynku. Umieszczono je na podwyższeniu w specjalnej szklanej gablotce. Strzegą go uzbrojeni strażnicy.

– Czy Józefina Kotwa miała lub ma wrogów?

– To dobre pytanie. Tak, muszę to przyznać z wielkim żalem, nasza bohaterka narodowa ma wrogów. Nienawiść to cecha współczesnego społeczeństwa. Wrogami ludzi wielkich są najczęściej jednostki nijakie, podłe, małostkowe. Nie zatrzymujmy się jednak na tym, co negatywne. Idźmy dalej. Chciałbym wyjaśnić, że „Gabinet Wspomnień” jest miejscem poświęconym także innym mieszkańcom naszego kraju, którzy przynieśli mu chwałę. Są to ludzie zainspirowani czynami Józefiny, którzy osiągnęli sukcesy wcielając w życie jej ideały. Pod ścianami stoją ich posągi naturalnej wielkości.

Na postumentach posągów leżały wieńce świeżych kwiatów.

– To jakby mauzoleum. Czujecie państwo tę atmosferę? Zapach róż i zapach świeżo skoszonej łąki – profesor Rubach z przyjemnością wciągnął powietrze w płuca.

– Ja czuję zapach łąkowego bagna – odpowiedział mężczyzna z przedziałkiem rzadkich włosów na głowie. Na piersiach miał plakietkę „Dr Joachim Zolo, futurysta”.

Minister popatrzył na niego z niechęcią. Zdenerwował się, ale nie pokazał tego po sobie. Po akcencie mówiącego domyślił się, że to Amerykanin. W duchu podjął szybką decyzję.

– Zlikwidujemy cię, nieszczęsny głupcze. Jeśli tego nie uczynimy, to zepsujesz opinię całej grupy o muzeum i Józefinie Kotwie, a to byłoby tragiczne. Przyjechałeś do nas na zaproszenie i koszt naszego ministerstwa i powinieneś zachowywać się przyzwoicie.

Rubach wykonał nieokreślony gest ręką i odezwał się pojednawczo.

– Zgadzam się z panem. Ja czuję zapach świeżo skoszonej łąki nadrzecznej ale czasem on kwaśnieje. Pan to poczuł. To się zdarza, ale nie powinno się powtórzyć. Zajmę się tym.

Odc. 8 Zmiana uczuć 

Kiedy muzeum opustoszało, minister poczuł w sobie pustkę. Wypełniły ją natychmiast wspomnienia. Nie mógł oderwać się od nich. Wracały zawsze, kiedy zbyt entuzjastycznie dawał się unieść kłamstwom ukrywającym prawdziwą historię Józefiny Kotwy. Milczał z prostego względu; prawda była dla niego zbyt bolesna i niebezpieczna.

Zwiedzający przychodzili do muzeum w przekonaniu, że jest to nadzwyczajne miejsce a on ich w tej wierze umacniał. Nie zdawali sobie sprawy, że są pod stałym wpływem propagandy, jaką nieprzerwanie uprawiał on i jego ministerstwo. Sam zorganizował aparat propagandowy i zatrudnił najlepszych fachowców, aby tylko uczynić z Józefiny Kotwy bohaterkę narodową, kobietę niezwykłego formatu. Chodziło o to, aby cały świat uwierzył w nią oraz patriotyzm i dumę narodową, której matkowała.

Początek bolesnej historii Rubach pamiętał w najmniejszych szczegółach, tak głęboko w nim się zakorzeniła. Józefina Kotwa była wtedy premierem a on dyrektorem departamentu w Ministerstwie Kultury i Sztuki. Na bankiecie zorganizowanym z okazji święta narodowego, pani premier tańcząc z nim wyszeptała mu do ucha:

– Chcę się z panem spotkać sam na sam w mojej rezydencji. Mam ważne sprawy do omówienia i nie chciałabym, aby ktoś z ministerstwa jeszcze o tym wiedział. Dlatego proszę o dyskrecję.

Zaskoczony Rubach miał poczucie, że jest to propozycja nie do odrzucenia.

Spotkanie nastąpiło wieczorem kilka dni później. Nie było w tym zasadniczo nic nadzwyczajnego, ponieważ premier często zapraszała ważnych funkcjonariuszy administracji państwowej do swojej rezydencji grupowo lub pojedynczo. Było tam zawsze kilka osób służby, obsługującej panią domu i jej gości.

Tym razem premier sama otworzyła drzwi.

– W domu nie ma nikogo, odprawiłam przed chwilą gosposię. Jesteśmy sami. Będziemy mogli rozmawiać bez skrępowania.

Z przedpokoju udali się bezpośrednio do salonu, gdzie na szykownie zastawionym stole czekała już kolacja. W trakcie posiłku rozmawiali o sprawach kultury i planach ministerstwa. Wino nalewała sama gospodyni. Kiedy Rubach zaproponował, że chętnie ją w tym wyręczy, zaśmiała się. Zwróciła się do niego po imieniu. Nie spodziewał się tego. `

– Daj spokój, Antoni. Zachowaj siły na później. Mamy jeszcze wiele do omówienia.

Po kolacji pili szampana, kawę i jedli tort. To była ostatnia czynność, jaką Rubach w pełni pamiętał. Wkładając do ust kolejny kawałek tortu poczuł, że traci świadomość. Pomyślał, że za dużo zjadł i wypił. Widział, jak premier śmieje się szeroko otwartymi ustami. Poczuł niepewność, ogarnął go strach.

To czego był świadkiem, całkowicie go zdezorientowało: premier Józefina Kotwa powoli obnażała się przed nim zdejmując bez pośpiechu kolejne części garderoby. Czyniła to z wyrachowaniem i lubieżnością, jakie widział tylko w najlepszych klubach striptizowych. Jej nagość zszokowała go; premier Józefina Kotwa była obojnakiem! U góry widział rozwinięte piersi kobiece, u dołu męskie genitalia. To go dobiło. Chwilę potem stracił świadomość.  

Odc. 9 Rozmowa gabinetowa

Obudził się na tylnym siedzeniu samochodu służbowego pani premier. Czuł się nie najlepiej, bolała go głowa i dokuczliwie ssało w żołądku. Przed sobą miał kierowcę. Siedząc ukośnie na swoim fotelu uważnie go obserwował. Rubach zapytał, co się stało.

– Poczuł się pan słabo na kolacji. Pani premier powiedziała mi, że pił pan alkohol i stracił na krótko przytomność. Otrzymałem od niej polecenie odwiezienia pana do domu i wprowadzenia do środka.

Następnego dnia premier poprosiła Rubacha o przyjście do jej gabinetu. Poczekała aż sekretarka wyjdzie z pokoju i pokazała mu dwa zdjęcia.

– To są zdjęcia z naszego spotkania. Wykonałam je na pamiątkę dla nas obojga. Zaimponowałeś mi swoim zachowaniem. Dlatego to udokumentowałam. 

Antoni Rubach patrzył na duże kolorowe fotografie i nie wierzył oczom. Na pierwszej był nagi, leżał na podłodze na plecach z rozłożonymi nogami i członkiem przewiązanym kolorową kokardą. Na drugiej zobaczył górną część swojej owłosionej klatki piersiowej i całą twarz. Wyglądała obłędnie, jak u szaleńca: wybałuszone oczy i otwarte usta. Miał wrażenie, że był zarzygany. Obraz był tak szokujący, że przez chwilę nie mógł złapać oddechu.

Kiedy podniósł wzrok, premier patrzyła mu spokojnie w oczy i coś mówiła. Jej słowa nie docierały do niego. Po chwili słyszał już ją wyraźnie. Mówiła powoli, z rozwagą. Nie potrzebowała wiele mu wyjaśniać, aby dotarło do niego, że stał się ofiarą, został potwornie oszukany i wykorzystany w grze, które jeszcze nie rozumiał.

– Drogi Antoni! Masz do wyboru jedną z dwóch możliwości. Albo będziesz mi posłuszny, wtedy awansuję cię na ministra kultury i sztuki, otrzymasz solidne uposażenie i będę cię traktować przyzwoicie, albo opublikuję te zdjęcia, mam ich zresztą więcej, i kompletnie cię skompromituję.

Był zbyt oszołomiony, aby od razu odpowiedzieć. Wydusił z siebie:

– Zupełnie nie rozumiem, skąd się wzięły te zdjęcia i po co zostały zrobione.

Kiedy patrzyła na niego w milczeniu, zapytał:

– O co pani premier chodzi?

– Nie musisz zwracać się do mnie tak oficjalnie. Mów mi po imieniu. Przecież dobrze wiesz, jak mam na imię. Chyba muszę ci wyjaśnić pewne szczegóły, aby nie było między nami nieporozumień. Jak tylko zostałeś mi oficjalnie przedstawiony, od razu zwróciłam na ciebie uwagę. Podobałeś mi się. Wkrótce wiedziałam o tobie wszystko, także o twoich doświadczeniach z kobietami i mężczyznami. Masz niezły życiorys i dorobek seksualny. Wiem, że od pewnego czasu jesteś sam. Lubię takich owłosionych osiłków jak ty. Co ważne, jesteś inteligentny i ambitny. Byle kogo nie wybrałabym.

Odc. 10 (ostatni) Wyznanie

Rubach patrzył na rozmówczynię. Ona mówiła, on słuchał. Rozumiał, że wchodzi teraz w nową rolę.

– Postawmy sprawę jasno. Będziesz moim kochankiem, będziesz mnie zabawiać. Jestem trochę inna niż typowa kobieta, ale to niczemu nie stoi na przeszkodzie, bo masz duże doświadczenie. Jak każda kobieta potrzebuję pieszczot, czułości i od czasu do czasu miłości. Wiem, że na to cię stać. Nie mam jakichś specjalnych wymagań. Będziemy się regularnie spotykać u mnie w domu lub w innym wybranym przez mnie miejscu. Ja będę kontaktować się z tobą.

Premier zawahała się i uśmiechnęła nieprzekonywująco.

– Czy chciałbyś coś mi powiedzieć lub o coś zapytać? Mów. Chcę być z tobą całkowicie szczera.

Rubach patrzył na siedzącą przed nim kobietę z desperacją i nienawiścią. Musiała to zauważyć lub wyczuć, ponieważ głos jej stężał, stał się bardziej szorstki.

– Lepiej, żeby żadne głupie myśli nie przychodziły ci do głowy. Pilnuj się. Nie usiłuj nic robić przeciwko mnie, bo cię skończę. To co ci obiecałam, załatwię bardzo szybko. Wkrótce zostaniesz ministrem kultury i sztuki, dostaniesz solidną pensję i elegancki służbowy samochód z kierowcą. Nie oczekuj więcej … Aha! Mam jeszcze pewne zadanie dla ciebie. Będziesz mnie intensywnie promować. Chcę być znana, chcę być bohaterką narodową. Twoja w tym głowa, jak to zrobisz. Za sukces zostaniesz sowicie wynagrodzony. Mam na to środki. Ostatecznie cały kraj na mnie pracuje.

Po powrocie do domu, Rubach przez cały wieczór nie mógł dojść do siebie. Prawie nie jadł kolacji, siedział w fotelu i myślał.

– Nie mam żadnych szans. Będzie mnie szantażować tymi zdjęciami. Są w najwyższym stopniu kompromitujące. Nie wiem nawet, czy są prawdziwe, czy nie jest to fotomontaż. Ostatecznie nie ma to znaczenia. Jestem pogrążony.

Nie umiał zrozumieć, skąd się wzięły. Przypominał sobie, jak naturalnie zachowywała się premier w czasie kolacji. Teraz już nie miał wątpliwości; coś mu dodała do jedzenia lub napojów, aby stracił przytomność. Okazała się wyrachowaną i podstępną kobietą. Domyślał się, że w ten sam sposób mogła podporządkować sobie innych ludzi. Teraz rozumiał skąd miała taką władzę i powodzenie.

– Zupełnie jakby grała w pajacyka z dzieckiem – mruknął do siebie, patrząc w zaciemnione nocą okno. – Cholerny obojnak. Piękna ladyboy.

Kilka dni później premier zaprosiła go ponownie do swojego gabinetu. Ubrana była inaczej niż zwykle. Miała na sobie czerwony jednorzędowy żakiet z patkami a pod nim rozpiętą u góry bluzkę w czerwone kwiaty na czarnym tle. Styl wizytowy, jednolity deseń, długi rękaw. – Bardzo eleganckie – pomyślał z uznaniem.

Kiedy Józefina porządkowała coś przy biurku, przyjrzał jej się uważniej: długie bujne włosy, regularny owal oczu, wyrazisty nos, większe niż u innych kobiet usta, zdecydowany wyraz twarzy.

– Proszę cię, Antoni, usiądź w tym fotelu, będzie nam wygodniej. Porozmawiajmy – zaproponowała, po czym poczęstowała go czekoladkami, które szczególnie lubił. Zastanawiał się, skąd wiedziała, że za nimi przepada.

– Co ciekawego słychać w ministerstwie? Jak ci się wiedzie na nowym stanowisku?

Były to łatwe pytania. Kiedy mówił, słuchała go uważnie. Rozkręcał się, opowiadając o swoich planach, kiedy wpadła mu w słowo zmieniając raptownie temat. Po chwili zrozumiał, jaki był prawdziwy cel zaproszenia go na rozmowę.

– Myślisz, że tak łatwo jest żyć w mojej sytuacji, być osobą biseksualną? To jak życie w ukryciu. Czasem masz wrażenie, że żyjesz w ludzkiej dżungli, pilnujesz się, aby ktoś cię nie napadł. Nic cię nie chroni przed nieufnością i wrogością, nawet najwyższe stanowisko. Transfobia, homofobia, nienawiść, stykasz się z tym na co dzień. Tu jest gorzej niż w Indiach, gdzie parlament wprowadził ustawę definiującą trzecią płeć. Muszę jednak jakoś sobie radzić. Bóg obdarzył mnie urodą ale naznaczył seksualną dwuznacznością. To nie był mój wybór. Urodziłam się bardziej mężczyzną niż kobietą, wybrałam być kobietą, ubierać się i zachowywać jak one. Na szczęście obdarzył mnie także charakterem. Muszę jakoś sobie radzić – powtórzyła. – Mam nadzieję, że mnie chociaż trochę rozumiesz. 

Rozmowa się przeciągała. Minister wychodził z gabinetu z mieszanymi uczuciami.

– Jestem w potrzasku podobnie jak i ona – pomyślał, kierując się do windy.

W samochodzie wydał kierowcy proste polecenie:

– Proszę zawieźć mnie do domu.

Jadąc przyglądał się przechodniom na chodniku i zastanawiał, którzy z nich mogli być transpłciowi i jak sobie z tym radzili.

W nocy spał wyjątkowo spokojnie. Zaakceptował swoją sytuację, uznał w końcu, że jest to dla niego także wielka szansa.

– Fantastyczny awans, władza i pieniądze – myśl ta powracała kilka razy zanim zasnął.

Michael Tequila
Gdańsk, 22 sierpnia 2021

Przekaż dalej
0Shares

Michael Tequila: Sędzia od Świętego Jerzego. Powieść. Dwa fragmenty.

Fragment 1

Drzwi były otwarte. Kiedy nacisnęłam klamkę po raz drugi, otworzyły się – wyjaśniła ciemnooka niewiasta niewinnym głosem osoby niesłusznie oskarżonej o wtargnięcie do cudzego mieszkania. Patrzyła na mężczyznę czystymi, szeroko otwartymi, nad wyraz pięknymi oczami. Wyglądała jak obraz niewinności namalowany przez uduchowionego artystę.

Zdezorientowało to sędziego.- Może rzeczywiście zostawiłem drzwi otwarte? – przeszło mu przez myśl.- Przecież to bzdura! – natychmiast odezwał się głos wewnętrzny. Intuicja podpowiedziała mu, że kobieta kłamie znakomicie udając zaskoczenie. Omalże nie wprowadziła go w błąd.

-Czego ode mnie chcecie? – zapytał poirytowany bezsensownym wyjaśnieniem. -Wtargnęłyście tutaj jak oddział Biura Poprawności Politycznej. To włamanie. Odpowiecie mi za to przed sądem!

-Co będzie pan nas straszyć sądem! Są ważniejsze sprawy. Jest pan pilnie potrzebny do sędziowania najważniejszych zawodów w tym kraju – odpowiedziała wyższa i zaczęła bezceremonialnie szarpać kołdrę, która osłaniała piersi i brzuch Sędziego.

-Jakich zawodów? – dopytywał się zdezorientowany mężczyzna.

-To coś więcej niż zawody. Ale pan jest dociekliwy i uparty! Chodzi o Sportowe Igrzyska Partii i Organizacji Politycznych. Potrzebny jest sędzia główny i został pan wytypowany – wyjaśniła starsza z kobiet usiłując wyciągnąć Sędziego z łóżka.

-Zostawcie mnie w spokoju! – bronił się przed nieoczekiwanym atakiem. Szarpnięta mocniej kołdra wyśliznęła mu się z rąk i opadła na podłogę jak wielki, nadmuchany, pasiasty liść. Kobiety bez żenady zaakceptowały nagość mężczyzny. Ich wzrok wydawał się jednak żądać wyjaśnienia, czemu tak się zachowuje w obecności kobiet.

-Sypiam nago, do cholery! – krzyknął wyprowadzony z równowagi Sędzia. – Nie widzicie tego? Czego ode mnie chcecie? – ponowił zapytanie. Prawie krzyczał.

– Niech się pan nie przejmuje, człowieku… Panie Sędzio – poprawiła się wyższa z kobiet. – Nie takie rzeczy się widziało!-  Agresorka popatrzyła na koleżankę i obydwie zaśmiały się pokazując zęby.

Fragment 2

Akcja na stadionie rozwijała się równocześnie w kilku miejscach. Zapoczątkowały ją utarczki harcowników połączone z okrzykami, oskarżeniami i wyzwiskami. Byli to zawodnicy reprezentujący sporty konne, którzy poczuli się rycerzami demonstrującymi dumę zawodową i pogardę wobec przeciwnika, a może nawet i śmierci. Inicjatywę od początku przejęła drużyna Garolisa.

– Bluźniercy! Kłamcy! Oszuści! Bezbożnicy! Mordercy! – Wyzwiska i kalumnie padały gęsto jak pociski pod adresem Ewolucjonistów. Ci odpłacali Kreacjonistom pięknym za nadobne miotając w nich definicjami poziomu wiedzy, charakteru i pobożności, a nawet terminami zoologicznymi: Nieuki! Prostaki! Dewoci! Barany!

– Co to za dziwne określenia, którymi posługują się zawodnicy? – indagował zdezorientowany Sędzia. Co one symbolizują? Znam sporo wyzwisk, niektóre całkiem brutalne. Słyszałem je na stadionach, ale są zupełnie innego rodzaju. Sędzia-kalosz, złamas, żabol, wiśnia, drwal, platfus to są określenia uniwersalne, którymi widzowie obrzucają zawodników, sędziów i trenerów. Niech mi pan to wyjaśni. Muszę znać język tutaj używany, aby lepiej rozumieć zachowania zawodników. – Sędzia energicznie poruszał ręką w takt padających słów. Jego mowa i ruchy zgrabnie łączyły się w skuteczną formę przekazu.

Asystent pośpieszył z wyjaśnieniami. – Linia podziału między tymi partiami ma charakter głównie religijny i ideologiczny. Kreacjoniści wierzą, że Bóg stworzył ich po to, aby kreowali nowy, lepszy świat, gdzie ludzie będą szczęśliwsi. Nie wiadomo jednak w jaki sposób, skoro są przeciwni rządowi, sąsiadom, aborcji, zabiegom in vitro, eutanazji, homoseksualistom, lesbijkom oraz lataniu samolotami rządowymi.

Sędzia pragnął zapytać o samoloty, lecz jego uwagę przykuła nowa fala akcji ofensywnych. Harcownicy wyraźnie szukali zbliżenia. Zupełnie jak w boksie. – Przemknęło mu przez myśl. Najlepiej sprawdzali się starsi zawodnicy. Siwiutki staruszek o twarzy drapieżnego ptaka podjechał na wypasionym koniu do linii Ewolucjonistów i pełen wzburzenia wrzasnął przeraźliwym głosem: Oddajcie nam nieboszczyków!

Jego przyboczny, służący za łącznika z przywódcą Kreacjonistów, życzliwie podpowiedział: Panie Zachariaszu, nie należy mówić nieboszczyków, tylko zmarłych.

– Dlaczego? – warknął starzec. – Przecież krzyczę po polsku!

– Ze względu na szacunek, jaki im się należy.

Dziarski staruszek widocznie wziął sobie pouczenie do serca, gdyż przy kolejnym podjeździe wycelował palcem jak lufą karabinu w premiera Słabosilnego i ryknął oskarżycielskim głosem: Ty morderco! Oddaj nam zmarłych nieboszczyków! Stawiając żądanie miał minę orła, który po zjedzeniu nieświeżej żaby chce ją wyrzygać na widok wypasionego królika.

Mimo wstrząsających okrzyków i oskarżeń łza zakręciła się w oku Sędziego. Nie był w stanie powstrzymać wzruszenia. Przypomniała mu się długotrwała wojna „La Violencia” między Partią Konserwatywną a Partią Liberalną Kolumbii, kiedy strony mordowały się nawzajem w bratobójczych walkach. Mimo okrucieństwa, Sędziego oczarował ciepły stosunek stron do pomordowanych przeciwników, których nazywano pieszczotliwie „truposzkami”. Zapamiętał hiszpańskie słowo: „muerticos”. Miłe wspomnienia przyniosły mu ulgę.

– Ludzie potrafią zachowywać pozytywne uczucia wobec bliźniego nawet w trakcie bratobójczych walk – doszedł do wniosku. To odświeżyło jego wiarę w człowieka. Ze wzmożonym zainteresowaniem podjął obserwację poczynań drużyn na boisku.

Przekaż dalej
0Shares

Spryciarz i bohater. Opowiadanie. Odc. 6/6. 6 lajków.

Odc. 1 Nastroje

W Dobromyślu panował nastrój przygnębienia, mimo że w szpitalu  miejskim lekarze skutecznie zwalczali już wirusa nowymi szczepionkami sprowadzonymi z Indii. Było to poważne ale nie rozstrzygające osiągnięcie, ponieważ epidemia przynosiła wciąż nowe nieprzerwanie bankructwa i powiększała i tak już wysokie bezrobocie. W mieście rządziły marazm, depresja i myśli samobójcze. Na dodatek w stolicy odkryto ciało martwego wiceministra zaopatrzenia medycznego, członka rządu, który się powiesił się. Kiedy przy zmarłym znaleziono kartkę z informacją: „Kradł fundusze przeznaczone na walkę z Covid-19”, okazało się, że był to lincz a nie targnięcie się na własne życie. Przypuszczano, że wykonawcy wyroku byli jego wspólnikami i zrobili to z zemsty, ponieważ nie podzielił się z nimi korzyściami z malwersacji.

Nastroje nie były życzliwe ani dla rządu ani dla władz miejskich.

W takim to czasie w Dobromyślu zjawił się Alexander Maria Waldoff, wywołując niemałą sensację samym swoim pojawieniem się. Sporo mieszkańców znało go osobiście, wielu słyszało o nim; tylko nieliczni nie mieli pojęcia, kto to taki. Od lat nie widziano go w mieście. Nikogo to nie dziwiło, ponieważ brak pracy na miejscu a potem wirus i epidemia rozrzuciły mieszkańców prawie po całym świecie.

– Reputację to on ma gorszą niż wściekły pies – orzekli ludzie na rynku, największym rozsadniku plotek i pogłosek. 

– To oszust podpisujący się tylko nazwiskiem Waldoff. Jego pełne nazwisko to Aleksander Maria Waldoff. Używa też ksywy Gajny. Powiem szczerze: to łajdak i zakała naszego miasta – grzmiał burmistrz na zebraniu rady miasta.

– Gdzie ten człowiek ma rozum, nie wspominając przyzwoitości, że wraca do miasta, gdzie nikt go nie oczekuje? – do krytycznego głosu burmistrza dołączyli radni.

– Górnik podający się za pszczelarza! Pszczelarz udający wspinacza wysokogórskiego – wtórowała prasa lokalna.

W doniesieniach prasowych musiało być coś niejasnego, ponieważ Aleksander Maria Waldoff miał osiągnięcia: wyhodował specjalny gatunek pszczół górskich zdolnych zapylać rośliny na wysokości ponad pięciu tysięcy metrów nad poziomem morza. Pisała o tym prasa międzynarodowa, między innymi Universal Beekeeper, Pszczelarz Uniwersalny.

Rodzina Aleksandra Marii Waldoffa konsekwentnie wypierała się go, twierdząc, że nic go z nią nie łączy. Lokalnemu dziennikowi „Wysłaniec Dobromyślny” udzielił wywiadu senior rodu, dziewięćdziesięcioletni Jan Alfred Waldoff.

– Alexander Maria to podrzutek, uzurpujący sobie prawa do naszego nazwiska. Przyjęliśmy go z dobrego serca, kiedy rodzona matka pozostawiła go nocą w sieni naszego domu. Możemy tylko żałować, że okazaliśmy mu wtedy miłosierdzie.

Odc. 2 Pierwsze sukcesy

Waldoff okazał się człowiekiem zamożnym. Kwestia, w jaki sposób przeciętny człowiek w trudnych czasach mógł wejść w posiadanie tak dużych pieniędzy, intrygowała mieszkańców. Zaczęto dociekać, jak jemu się to udało. Temat podjęto na posiedzeniu rady miasta, podobnie jak burmistrz niechętnie nastawionej do Waldoffa. Stenogram z dyskusji ujawnił wiele z tego, co nie było jeszcze wiadome o tym człowieku.

Jak się okazało, Waldoff prowadził tak bogate życie, że był w stanie to skapitalizować sprzedając fragmenty swoich przeżyć ludziom nie mającym własnych pomysłów, jak dobrze żyć. Chętnie kupowali od niego opisy jego przeżyć, doświadczeń i przemyśleń, ponieważ dawały one szansę zmiany własnego życia na lepsze. Dla nabywców było to jak dzielenie się miliardera metodami dochodzenia do wielkich pieniędzy. Autor księgi przeżyć szybko zyskał reputację człowieka z inwencją, wynalazcy, wręcz cudotwórcy.

– Waldoffowi powodzi się bardzo dobrze, ponieważ ma wciąż nowe pomysły. To człowiek zupełnie innego pokroju niż większość mieszkańców naszego miasta, nieradzących sobie w czasach, kiedy pojawiają się nieznane wcześniej trudności i wyzwania. On potrafi zarabiać na wszystkim. Byłby zdolny sprzedać własną babkę i to w taki sposób, że by go jeszcze chwalono. – skomentowała radna Karolina Zeta, kobieta o wyjątkowo pięknej twarzy i niezwykle tęgich łydkach. Koledzy i koleżanki z rady miasta nazywali ją Dysharmonią z racji jawnej niezgodności górnej i dolnej połowy ciała. 

Płynąc na niekończącej się fali pomysłów, Waldoff założył muzeum przedmiotów niezwykłych. Były to zabytkowe i zapomniane artefakty historii. Wydobywał je – jak mówił – z pustynnych piasków przeszłości i umieszczał w muzeum, pobierając wysokie opłaty za przywilej ich oglądania. Mieszkańcy Dobromyśla oraz ludzie przyjezdni chętnie odwiedzali muzeum; w czasach ogólnego przygnębienia znajdowali tam wszystko, co nieznane i fascynujące. Informator muzeum zawierał długą, ilustrowaną listę niezwykłych eksponatów.

Muzeum umożliwiało oderwanie się od ogólnego marazmu komplikującego ludzkie życie w czasach wirusa i epidemii. Obszerne pomieszczenia wystawowe i dobrze działająca wentylacja gwarantowały bezpieczne zwiedzanie; kustosz i pracownicy muzeum pilnowali, aby goście mieli na sobie poprawnie założone maseczki i jednorazowe rękawiczki. Te ostatnie nie były bezwzględnie wymagane zważywszy na zakaz dotykania eksponatów. 

Inwencja Waldoffa wydawała się nie mieć końca. Po ustabilizowaniu muzeum jako źródła dochodów, jego następnym krokiem i od razu osiągnięciem było skonstruowanie zegarka mierzącego czas pozostały człowiekowi do końca życia. Wynalazca wykorzystał w tym celu świeżo odkryte szmery przestrzeni kosmicznej oraz fale pulsacyjne wysyłane przez ludzkie serce, słabnące w miarę starzenia się organizmu. Waldoff skonstruował i opatentował taki zegarek, zlecił jego produkcję znanej firmie zegarmistrzowskiej i w krótkim czasie sprzedał z solidnym zyskiem pierwsze dwieście sztuk. Taki postawił sobie cel. Po jego osiągnięciu odsprzedał patent na zegarek firmie ubezpieczeń na życie Pro Uniqua.

Kolejnym etapem jego twórczej aktywności było zatrudnienie się w pracowni jubilerskiej, specjalizującej się w testowaniu wyrobów ze złota, ocenie ich autentyczności oraz określaniu próby. Charakterystyczną cechą tego metalu jest jego miękkość. Pomysł Waldoffa był prosty, a zarazem niesamowity. Dostarczony przez klienta wyrób obmywał spirytusem a następnie lekko ściskał zębami, sprawdzając czy jest to prawdziwe złoto i jaka jest w nim zawartość czystego kruszcu. Ten zwyczaj sankcjonowała historia testowania złota przez pierwszych jego wydobywców i handlarzy. Cieniutka warstewka złota pozostawała na zębach Waldoffa. Była to metoda spokojnego i niezwykle skutecznego przemycania złoto na zewnątrz. Jego współpracownicy pamiętali, że był to okres, kiedy się w ogóle nie uśmiechał. Oceniono, że w ciągu trzech lat udało mu się „wyprowadzić” z miejsca pracy co najmniej sto kilogramów złota, ale były to tylko przybliżenia.

To człowiek, który ma łeb mocno osadzony na karku – pisał dziennik Nowy Biznesmen, jedyne lokalne i regionalne medium życzliwe autorowi niezwykłych pomysłów.

Następnym pomysłem Waldoffa było zatrudnienie się w charakterze dystrybutora wędlin dużej masarni. Używał w tym celu wozu konnego, środka transportu preferowanego ze względu na nienajlepszy stan jezdni w mieście oraz trudności dojazdu nieutwardzonymi drogami w terenie. Jego podstawowym obowiązkiem było rozwożenie wędlin. Pracował bardzo rzetelnie, firma była z niego zadowolona. Co kwartał otrzymywał premie za wysoką wydajność pracy. Stawiano go za wzór innym pracownikom.

Odc. 3 Proces sądowy

Waldoff stracił pracę, kiedy okazało się, że wyjeżdżając z masarni przemycał wędliny ukryte w metalowym dyszlu wozu.

– Proceder kradzieży wędlin nie mógł trwać wiecznie; w końcu sprytnego przemytnika ujęto – wiadomość podana przez lokalny dziennik wywołała falę potępienia jak i podziwu dla Waldoffa.

Wyrok za okradanie pracodawcy nie mógł być wysoki, ponieważ masarnia występująca w roli oskarżyciela nie była w stanie określić, ile wędlin oskarżony wywiózł nielegalnie w okresie zatrudnienia.

Proces sądowy ciągnął się kilka miesięcy. Waldoff przebywał w tym okresie w areszcie śledczym. Czas ten wykorzystał, aby opracować w szczegółach nowy niezwykły pomysł, na którym zamierzał zarabiać, jak tylko skończy się proces.

W sądzie tłumaczył się, że to koń namówił go do kradzieży wędlin. Uzasadniał, że zwierzę jest niezwykle inteligentne i było – zanim je nabył – szkolone przez pięć lat przez behawiorystów zwierzęcych, eksperymentujących z inteligencją zwierząt. Koń według niego potrafił być całkiem samodzielny w swoim postępowaniu.

Przez sąd przewinęła się w charakterze ekspertów plejada badaczy inteligencji zwierząt. Przedstawili oni dziesiątki badań, teorii i argumentów, powołując się na najnowsze teorie psychologów Wolfganga Köhlera, związanego z psychologią Gestalt oraz Edwarda Thorndike, psychologa behawioralnego. Okazało się, że zwierzęta posiadają nadzwyczajne zdolności komunikacji – wykonywania gestów, wydawania głosów przypominjących ludzką mowę, bogatej mimiki oraz potrafią nauczyć się nawet stu znaków języka migowego. Lista innych zdolności była bardzo długa: uczenie się przez obserwację, kreatywne rozwiązywanie problemów, doskonała pamięć, zdolność pomagania innym gatunkom, znajomość pojęcia hierarchii oraz posiadanie własnego dość skomplikowanego języka.

Ostateczny wydźwięk przedstawionej argumentacji był taki, że koń był w stanie wykonać to, o co oskarżał go Waldoff, ale musiał być sterowany przez właściciela, który nauczył go kilkudziesięciu znaków języka migowego oferując nagrody w postaci żywności i dobrego traktowania za poprawne wykonywanie poleceń.

Postępowanie Waldoffa powszechnie uznano za próbę pozorowania choroby psychicznej, w celu zrzucenia z siebie odpowiedzialności za przemyt wędlin. Zaskoczeniem dla opinii publicznej było uznanie go za osobę niewinną i obarczenie winą konia, zgodnie z tym, co uparcie twierdził oskarżony. Dla wielu mieszkańców Dobromyśla jedynym rozsądnym wytłumaczeniem wyroku było to, że przekupił ławników, aby orzekli, że jest niewinny.

Koniec procesu sądowego był taki, że człowiek został uniewinniony, koń natomiast dostał wyrok dwunastu miesięcy pracy pod ziemią w kopalni węgla kamiennego.

Odbywanie kary przez konia nie odbyło się bez udziału Waldoffa, który – pozostając jego właścicielem – utrzymywał z nim kontakt i nadzorował jego pobyt i pracę w kopalni. Koń odnalazł się twórczo w trudnej sytuacji: rozwoził górnikom gotowe zestawy kanapek z wędliną oraz butelką alkoholu. Po kryjomu ktoś podrzucił górnikom dwie skrzynki trotylu. Sprawca tego czynu słusznie przewidział, co nastąpi, kiedy podekscytowani alkoholem górnicy dorwą się do materiału wybuchowego. Nastąpił potężny wybuch. Jedna sztolnia kopalni zapadła się a wraz z nią kilkanaście budynków w mieście.

Policja przeprowadziła śledztwo nadzorowane przez burmistrza i władze miejskie. Wyjaśnienie okazało się prozaiczne.

– Nic się nie zapadło. To tylko grupa cwaniaków usiłowała zbić na nieszczęśliwym wypadku kapitał, przedstawiając w sądzie wymyślone rachunki strat – wyjaśnił komendant policji.

Zniszczenia w samej kopalni były tak wielkie, że ją zlikwidowano i koń wyszedł na wolność. Sąd darował mu resztę winy, mając na względzie jego zasługi w akcji ratowania górników poszkodowanych w wybuchu.

Wartość szalonej historii wymyślonej przez Waldoffa polegała na tym, że po zakończeniu procesu zatrudniano go, aby opowiadał jego szczegóły bawiąc gości na różnego rodzaju imprezach i uroczystościach: zaręczynach, weselach, urodzinach, jubileuszach, zjazdach rodzinnych. Waldoff snuł swoje opowiadania z taką swadą, że prawie bez wyjątku jego zleceniodawcy – organizatorzy imprez chwaleni byli za zapewnienie uczestnikom wyjątkowej rozrywki.

Odc. 4 Kopalnia złota

Niezwykle osiągnięcia Waldoffa doprowadziły do rozłamu społeczności miejskiej w ocenie jego postępowania, zwłaszcza moralności. Ludzie niechętni mu uważali, że jest w stanie popełnić każde łajdactwo i potem nawet je tłumaczyć jako akt dobroczynności.

– Wystarczy mu tylko dobrze zapłacić – to był argument koronny jego przeciwników.

– Tak mówią i uważają tylko ludzie zawistni – odpowiadał zainteresowany, starając się unikać drażliwych dyskusji. Uważał, że niepotrzebnie antagonizują one ludzi i wzbudzają niezdrowe emocje. Jego tłumaczenie przyjmowano jako dowód, że jest nie tylko podły ale i fałszywy.

U szczytu epidemii Waldoff podjął działalność deweloperską: sprzedaż mieszkań wykuwanych w ścianach nieczynnej od lat kopalni złota położonej na wzgórzach w pobliżu miasta. Kupił ją za bezcen na miejskiej aukcji nieruchomości. Był to pomysł zapożyczony z cieplejszych krajów, Turcji i Hiszpanii, gdzie ludzie od wieków drążą mieszkania w skałach. Jedyna różnica była taka, że w kopalni złota mieszkania wymagały instalacji grzewczych. Nie pociągnęło to za sobą nadmiernych kosztów, ponieważ w głębi ziemi temperatury są stabilne w porównaniu z powierzchnią.

Mieszkania nie sprzedawały się, brak było chętnych.

– To beznadziejny pomysł. Wreszcie ten pseudo deweloper dostanie po kulach – cieszyli się jego przeciwnicy.

Sytuacja zmieniła się, kiedy pojawiła się informacja, że w ścianie pierwszego sprzedanego mieszkania odkryto żyłę złota. Była ona na tyle zasobna, że za wydobyty kruszec właściciel mieszkania kupił sobie następne.

– Jestem pewny, że i ta inwestycja zwróci mi się w ciągu pół roku. W ścianach kopalni jest jeszcze sporo nieodkrytych żył złota – opowiadał szczerze z błyskiem radości w oczach nie pozostawiając wątpliwości co do prawdziwości swoich przekonań. 

– Musisz mieć tylko dobrze namagnesowany nóż i trochę szczęścia. Wystarczy poskrobać ścianę w kilku miejscach. Złoto wytwarza silne pole magnetyczne i nóż sam podąży we właściwym kierunku.

Jego słowa zostały użyte w formie cytatu w ulotce informacyjnej dewelopera. Ulotki wrzucano do skrytek pocztowych w domach w mieście i okolicach oraz zakładano za wycieraczki samochodowe na parkingach. Pojawiły się także ogłoszenia na portalach informacyjnych. Po sprzedaży dwóch dalszych mieszkań nikt więcej już ich jednak nie kupował. Waldoff poniósł straty, najbardziej ciążyły mu koszty wykucia i wyposażenia mieszkań.

Ratując się, wpadł na nowy pomysł. Było to już w czasie, kiedy rząd wprowadził na czas nieokreślony powszechny obwiązek służby wojskowej ze względu na pandemię, która wyeliminowała ze służby wielu żołnierzy zawodowych. Nie wszyscy poborowi byli chętni do podejmowania służby wojskowej. Jedyną podstawą uzyskania zwolnienia z tego obowiązku był zły stan zdrowia.

W celu realizacji swego zamysłu Waldoff zorganizował przy siedzibie Miejskiej Komendy Uzupełnień laboratorium medyczne, wykonujące testy wymagane przez komendę. Ktoś natychmiast puścił w obieg pogłoskę, że miał układ z przewodniczącym komendy uzupełnień, pułkownikiem Kazurem, któremu odpalał dolę za każdego poborowego odrzuconego przez komisję.

Burmistrz był pierwszy w upowszechnianiu oskarżeń. Czynił to dyskretnie, powierzając tajemnicę w zaufaniu i na zasadzie, że on sam „tylko o tym słyszał i nie jest w stanie przedstawić żadnych dowodów”.

– Kazur to hazardzista regularnie tracący pieniądze w kasynach. Jeszcze do niedawna nie miał tego nałogu, lubił wypić, jak to wojskowi, ale nie przepuszczał pieniędzy w kasynach. To Waldoff celowo wpędził go w ten nałóg, zapraszając go do kasyna i fundując mu bezpłatne żetony. Uzależnił go w tej sposób od siebie.

Odc. 5 Zdarzenia i opinie

W laboratorium medycznym poborowi wykonywali testy krwi i moczu. Mężczyźni pragnący uniknąć poboru do wojska za dodatkową opłatą otrzymywali testy wykazujące poważne odstępstwa od normy, najczęściej zatrucie ołowiem, rtęcią lub inną substancją szkodliwą dla zdrowia. Wraz z fałszywym wynikiem badania otrzymywali instrukcję, jak wytłumaczyć okoliczności dojścia do takiego zatrucia. Komisja lekarska Miejskiej Komendy Uzupełnień z miejsca odrzucała ich jako niezdolnych do służby wojskowej.

Źródło dochodów wygasło po niecałym roku, kiedy komisję lekarską rozwiązano z powodu stopniowego zanikania epidemii oraz powrotu do służby żołnierzy zawodowych.

Nie był to ostatni pomysł biznesowy Waldoffa. Wkrótce wszedł on przypadkowo w kontakt z proboszczem parafii położonej niedaleko Dobromyśla. Duchowny okazał się kolegą z ławy szkolnej; kiedyś się nawet przyjaźnili. Spotykali się potem regularnie, aby powspominać młodzieńcze czasy. Mieli do siebie zaufanie. Wróciła atmosfera dawnej szczerości. Proboszcz przyznał się, że ma potrzeby finansowe przerastające hojność parafian.

– Składki na tace i inne dochody mi nie wystarczają. To mała parafia. Muszę coś z tym zrobić. Szukam jakiegoś dodatkowego źródła dochodów. Muszą to być oczywiście dochody legalne.

Po kilku dalszych rozmowach Waldoff zapytał przyjaciela, co sądzi o handlu relikwiami.

– Jest on jak najbardziej legalny. Regulują to przepisy kościelne.

Po dwóch dniach namysłu proboszcz zaakceptował propozycję. Była to cicha spółka. Wyznaczyli sobie role: proboszcz miał dostarczać Waldoffowi opisy relikwii poszukiwanych przez osoby prywatne będące członkami jego parafii, a Waldoff wyszukiwać je na rynku i dostarczać zainteresowanym za pośrednictwem księdza. Wykluczyli od razu relikwie pierwszego stopnia czyli fragmenty ciała osób świętych i fragmenty krzyża, reprezentujące najwyższą rangę wśród relikwii. W grę wchodziły tylko relikwie drugiego i trzeciego stopnia czyli fragmenty ubiorów oraz przedmioty, jakich używała osoba święta za swego życia. W tym zakresie obwiązywała zasada, że święty musiał dotknął takiego przedmiotu przynajmniej raz w życiu.

Możliwe było również tworzenie relikwii poprzez dotknięcie wybranym przedmiotem do rzeczy należącej do świętego, na przykład do jego ubioru. Była to relikwia najniższego rzędu, do zaakceptowania dla wielu osób wierzących. Proboszcz i Waldoff uznali takie podejście za niezbyt profesjonalne.

Obrót relikwiami nie trwał długo. Zakończył się zupełnie niespodziewanie. Współpraca upadła, kiedy Waldoff dostarczył proboszczowi fragmenty kości pochodzące ze starego cmentarza, zapomnianego już i zapuszczonego cmentarza. Otrzymał je za opłatą od grabarza, który oświadczył mu pod przysięgą, że w grobie spoczywały kiedyś szczątki świętej Carmeny. Proboszcz sprawdził ten fakt w księgach parafialnych, okazał się on nieprawdziwy.

Eulalia Harny, osoba o twarzy gęsto nakrapianej piegami, nauczycielka angielskiego w liceum miejskim, uważała, że Waldoffowi przypisywano cechy charakteru, których w istocie nie posiadał. Podjęła ten temat z w niedzielne popołudnie, kiedy przygotowywała wspólny obiad z udziałem męża i córki.

– Ludzie go demonizują. Myślą o nim tak, jakby był nie jedną ale trzema osobami, każda z odrębnym charakterem i sposobem zachowania się. Dorabiają mu życiorysy, których nigdy nie posiadał. Takie opinie są nieuczciwe i dlatego diabla warte. To tak, jakby o kimś powiedzieć, że jest równocześnie mądry i głupi, naiwny i przebiegły, inteligentny i nie radzący sobie w najprostszych sprawach. Nawet jego wygląd, jak go opisują, budzi moje zdziwienie, bo dobrze znam człowieka.

Kiedy mąż i córka wyrazili zdziwienie, odpowiedziała:

– Był moim uczniem. Spotkałam go ostatnio. Kiedy mnie zobaczył, zatrzymał się i serdecznie mnie pozdrowił. Rozmawialiśmy dłuższą chwilę. Dużo opowiedział mi o sobie. Przez kilka przebywał za granicą głównie w Wielkiej Brytanii i Francji. Mieszkał tam i pracował. Tam się nauczył, jak radzić sobie w życiu. Angielski, którego go uczyłam, bardzo mu posłużył. Francuskiego nauczył się sam. To był naprawdę zdolny chłopiec. Pamiętam jego słowa:

– Życie rzucało mi kłody pod nogi, a wokół nie było nikogo, kto by mi pomógł. Musiałem się szybko usamodzielnić, aby radzić sobie w każdej sytuacji. Pracowałem w różnych zawodach. Byłem kelnerem, taksówkarzem, pracowałem w handlu nieruchomościami. Najważniejsze, że nauczyłem się myśleć elastycznie oraz współpracować z ludźmi. Tutaj, w Dobromyślu, ludzie są inni, bardziej zastali, odczuwają niechęć do zmian. A przecież zmiany oprócz zagrożeń niosą ze sobą nowe możliwości i szanse. Za granicą nauczyłem się dostrzegać i wykorzystywać okazje, jakie niesie życie.

Odc. 6 Sława

– Dlatego Aleksander tak dobrze radzi sobie z sytuacjami, w których inni się gubią. A te historie rzekomo wzięte z jego życia oczywiście są nieprawdziwe. Ludzie go demonizują.

– Zgadzam się z tobą – mąż pani Harny, Julian, zażywny osobnik o rękach ciężko pracującego piekarza i jowialnej twarzy, nie krępował się mówić prawdę prosto w oczy. Prawdopodobnie dlatego nie był zbytnio lubiany i nie miał wielu przyjaciół.

– Zgadzam się z tobą – powtórzył patrząc na żonę znad gazety. – Waldoff jest po prostu bystry i elastyczny, umie interpretować fakty, wyczuwać i rozumieć ludzi oraz szybko rozpoznawać prawdę i kłamstwo. W czasach wielkiej niepewności, w jakich żyjemy, to naturalny talent. Dlatego osiąga sukcesy.

– Nie słyszałam, aby był żonaty – odezwała się milcząca dotąd córka państwa Harny.

Popatrzyli na nią oboje i zobaczyli siebie: Eulalia Harny – twarz gęsto pokrytą piegami ułożonymi we wzór codziennie oglądany w lustrze, Julian Harny – okrągłą twarz młynarki z opowieści o tajemniczym młynie nad rozlewiskiem.

Pani Eulalia znała powody niechęci burmistrza do młodego człowieka.

– Nie lubi Waldoffa i to jest bardzo zrozumiałe, bo kiedyś powiedział mu publicznie w oczy, że dziwnym trafem przetargi organizowane przez miasto wygrywają jego znajomi, rodzina lub przyjaciele.

– Nikt nie lubi, jak go się prawdą kłuje w oczy, bo to niebezpieczne. Burmistrz nie jest święty, wie to najlepiej jego spowiednik, zadający mu pokutne leżenie krzyżem na posadzce kościoła.

Znajomi i przyjaciele ceniący przedsiębiorczość Waldoffa okazywali mu uznanie a nawet wdzięczność. Nie szczędzili mu pochwał.

– Pomaga przeżyć innym ludziom dając im zatrudnienie lub choćby dobry przykład, jak sobie radzić. W Kolumbii, Peru i Boliwii mają uprawy koki, my mamy Waldoffa.

Pod koniec epidemii wirusa miasto wykupiło jego muzeum, pozostawiając go na stanowisku kustosza. Lubił tę pracę; odkurzał eksponaty, pilnował, aby ich nie dotykano, wyjaśniał, oprowadzał wycieczki. Za wspólne zdjęcia ze zwiedzającymi pobierał opłaty i sprawiedliwie dzielił się nimi z muzeum.

Bohaterem Waldoffa ogłoszono wtedy, kiedy sporządził testament, zapisując zgromadzony majątek miastu. Był jeszcze stosunkowo młody, tym większe przypisano mu zasługi. Mieszkańcy Dobromyśla z wdzięczności ufundowali mu pomnik.

W odsłonięciu pomnika na placyku przed wejściem do muzeum uczestniczyła połowa miasta. Uroczystość trzeba było transmitować na telebimach ustawionych na sąsiednich ulicach. W trakcie uroczystości przecinano wstęgi, wygłaszano przemówienia i rozdawano odznaczenia. Przemawiał burmistrz i inni notable oraz zaproszeni goście. Wszyscy zapamiętali słowa burmistrza, niegdyś zadeklarowanego krytyka Waldoffa:

– Aleksander Maria Waldoff, honorowy obywatel naszego miasta, to najwspanialszy człowiek pod słońcem. To prawdziwy bohater.

Sam zainteresowany przemawiał krótko. Podziękował za pomnik, uznając go za dowód nadzwyczajnego uznania, jakie miasto okazało jemu, zwykłemu obywatelowi, którego jedyną zasługą było to, że starał się wykorzystać każdą nadarzającą się okazję dla pomnożenia zasobności własnej oraz osób z nim współpracujących.

Sława bohatera towarzyszyła Waldoffowi kilkanaście miesięcy, potem w sposób naturalny zaczęła przygasać. Pojawiły się wtedy głosy, że Waldoff zajął wybitne miejsce nie tylko w pamięci współobywateli ale także w sercach kobiet, podobnie jak słynne postacie historyczne: bohaterowie narodowi, odkrywcy nowych lądów, genialni wodzowie, wybitni naukowcy. Młode kobiety miały mu się oddawać z miłości i pragnienia wspólnego z nim potomstwa. Mówiono nawet, że pewna matka pod osłoną nocy przyprowadziła do niego córkę, aby zaszła w ciążę utrwalając jego nadzwyczajne geny. Prawdziwość takich zdarzeń w przeszłości potwierdził z całą powagą nauczyciel historii z miejskiego liceum.

Sam Waldoff, uporczywie nagabywany przez dziennikarzy i reporterów w sprawie życia erotycznego, zachowywał monarszą wstrzemięźliwość; niczego nie potwierdzał ani nie zaprzeczał. Jego sława niezwykłego człowieka pozostała niewzruszona podobnie jak spiżowy pomnik osadzony na granitowym postumencie.

Michael Tequila
Gdańsk, 30 04 2021

Przekaż dalej
0Shares

Człowiek z taczką. Opowiadanie. Odc. 1-3/3

Odc. 1/3 Spotkanie nad jeziorem

Pierwszy raz zobaczyłem go na początku maja, kiedy buki i brzozy pobliskiego lasu pyszniły się już zielonością, jak pchał wyładowaną ziemią taczkę w kierunku jeziora. Był młody, miał na sobie czerwoną koszulę w kraty i podniszczone, jasne, długie spodnie. Towarzyszyły mu dwa figlujące nieprzerwanie psy rasy Jack Russel.

Obserwowałem go kilka minut, nie wychodząc z samochodu. Przyjeżdżałem tu, aby jak zwykle pochodzić po lesie. Od początku epidemii robiłem to regularnie, dwa razy w tygodniu. Stało za tym przekonanie, że wirus może dopaść człowieka wszędzie z wyjątkiem lasu.

Za trzecim razem, kiedy zatrzymałem się na kawałku dzikiej murawy między drogą a siatką ogrodzenia, mężczyzna jak zwykle odbywał swoją wędrówkę z taczką w kierunku jeziora. Nie wszyscy ludzie lubią, aby im przeszkadzać, kiedy pracują, dlatego się wahałem, zanim ośmieliłem się zagadać. Poczekałem, aż znalazł się kilka metrów ode mnie i wysiadłem z samochodu. Nie zdziwiło go, kiedy szedłem prosto w jego kierunku, był już chyba przyzwyczajony do mnie i do samochodu. Zatrzymał się, oparł nóżki taczki o ziemię, otarł pot z czoła i pozdrowił mnie. Odpowiedziałem pozdrowieniem.

Pięknie tu – zacząłem z przekonaniem, bo rzeczywiście była to piękna okolica: po lewej stronie jezioro Onta, po prawej wzgórze, w głębi stary las, miejsce moich spacerów i marszów. – Te widoki. Mieszka pan w cudownym miejscu. Wzgórza, woda, lasy. Nowenna to przyszłościowo najlepsza dzielnica miasta. Widzę, że wywozi pan ziemię. Będzie się pan budować? – Zapytałem, domyślając się, jaka będzie odpowiedź.

Nawiązaliśmy rozmowę. Mówił chętnie. Miał na imię Alfred. Miałem wrażenie, że rozmowa była dla niego pretekstem, aby odpocząć. 

Miał narzeczoną z bogatego domu. Planowali pobrać się. Jej ojciec, znany przemysłowiec, był zdecydowanie przeciwny ich planom. Arnika, jego narzeczona, opowiedziała mu, co ojciec mówił jej o ich związku. Rozmawiała z nim na temat wybranka swojego serca nie jeden ale wiele razy. Ojciec nie owijał spraw w bawełnę.

– To człowiek bez charakteru i przyszłości. Bo co to za zawód – fryzjer?! Stać cię na dużo lepszą partię. Możesz zostać żoną człowieka, który jest dyplomatą, przemysłowcem czy dobrze zapowiadającym się naukowcem. Ten twój fryzjer kiedyś się zagapi i przypali włosy klientce elektryczną lokówką, i wtedy skończy się jego sława artysty fryzjerstwa.

– A co miałby twoim zdaniem zrobić, aby przekonać ciebie, że jest człowiekiem z przyszłością?

– Musiałby udowodnić, że jest coś wart. Zrobić coś imponującego, aby zasłużyć na ciebie.

– Na przykład, co?

– Na przykład zbudować dom. Nie jakiś domek, tylko coś naprawdę pięknego, abyśmy nie musieli się wstydzić przychodząc do ciebie w odwiedziny.

– Na szczęście negatywna opinia ojca nie zraziła Arniki do mnie. Potrafiła bronić swoich racji. Gotowa była czekać na mnie. Powiedziała mi tylko „byle nie za długo”. To było zrozumiałe, zgodziłem się. Ostatecznie sprawa stanęła na domu. Powiedziałem jej, że zbuduję dla niej wspaniały dom. Taki, z którego naprawdę będzie dumna.

Alfred przerwał. Odwrócił głowę w kierunku powiększającej się wyrwy w ziemi i przyglądał się jej przez chwilę. Poszedłem za jego wzrokiem. Było to urocze miejsce. Działki po bokach były niezbudowane. Były to niegdyś  ogrody z krzewami i drzewami owocowymi, różowymi, białymi i czerwonymi o tej porze roku. Dalej, patrząc w kierunku lasu, stał dom  z dużym gankiem i kolumnami. Z daleka było już widać, ze budował go chyba architekt zakochamy w budownictwie śródziemnomorskim.

– Jak pan widzi, przygotuję miejsce pod fundamenty – przerwał moje zamyślenie taczkarz. Zaciąłem się, robię to sam, aby udowodnić sobie i jej ojcu, że dam radę. Chyba bardziej sobie niż jemu. 

Słuchając, przyglądałem się człowiekowi. Było w nim coś niezrozumiałego, zastanawiającego: szorstkość przemieszana z delikatnością, zwierzęcy upór zintegrowany z duszą artysty, jakiś dysonans, rozbieżność. Miał uduchowioną twarz męczennika i dłonie wirtuoza fortepianu. Nie musiałem sobie tego wyobrażać, bo zdjął z jednej ręki roboczą rękawicę, aby dać odpocząć dłoni. Te atrybuty męskiej urody były jakby doczepione do nóg, rąk i korpusu wysportowanego, proporcjonalnie zbudowanego, mężczyzny. Pomyślałem, że Arnika dobrze wybrała.

Odc. 2/3 Samotnik

Wracając do domu zmęczony intensywnym marszem po lesie, nie mogłem przestać myśleć o człowieku z taczką. Tak mi się kojarzył, tak go sobie zapamiętałem. Nie jako Alfreda, ale jako człowieka z taczką. Nigdy nie widziałem go inaczej. Stanowili parę zrośniętych ze sobą istnień, człowieka i przedmiotu. Nie potrafiłem nazywać go taczkarzem, choć byłoby to najwłaściwsze bo to profesjonalny termin.

Ojciec Arniki uważał go za gołodupca. Może nie dosłownie, ale taki to miało sens. Uznałem postępowanie jej ojca za haniebne. Było haniebne, bo ten mężczyzna, choć był tylko fryzjerem, zasługiwał na coś znacznie lepszego. Dla mnie był człowiekiem z charakterem. Miał swoje ideały. Zdecydowanie stałem po jego stronie.

Historia Alfreda poruszyła mnie do głębi. Ilekroć jechałem, aby odbyć kondycyjny antywirusowy marsz po lesie, zadawałem sobie pytania:

Z zawodu jest fryzjerem. Jak doszło do ich pierwszego spotkania a następnie wzajemnej fascynacji sobą? Prawdopodobnie Arnika zjawiła się u niego jako klientka. Ale jak doszło do zaprzyjaźnienia się a następnie zakochania się z wzajemnością? Mężczyźni-fryzjerzy i ich klientki nie zakochują się w sobie; to brzmi prawie jak banał. A jednak!

Wkrótce dowiedziałem się, że nazywa się Alfred Tarota, powszechniej znany jest jednak jako Fredo. Był to jego zawodowy pseudonim. Coś zagrało w mojej pamięci. Córka kiedyś wspomniała mi to imię, była jego klientką. Fredo był artystą sztuki fryzjerskiej, czesały się u niego panie z towarzystwa. Niektóre kobiety uważały go za super stylistę, niezrównanego mistrza fryzjerstwa damskiego.

Kiedy następnym razem zapytałem go, czy to wszystko jest prawdą, potwierdził.

– Fryzjerstwo zawsze było moim ulubionym zawodem. Jestem fryzjerem artystycznym. Teraz niestety mam mniej czasu, aby się tym cieszyć. Dzielę życie między zakład fryzjerski a budowę domu. Z konieczności mniej się udzielam towarzysko. Nie jest to dobre rozwiązanie, ale nic na to nie poradzę. Dzięki mojej pracy poznałem Arnikę i to jest najważniejsze.

Obserwowałem Fredo regularnie przez cały sezon letni i wiosną następnego roku, jak wywozi ziemię na brzeg jeziora. Czytałem także o nim w prasie. Sprawa stała się głośna, bo w grę wchodziła niepowszednia historia miłosna. Wraz z informacjami pojawiły się zdjęcia Fredo z taczką i dwoma nieodłącznymi psami, omawiano nawet postępy prac. Potem sprawa ucichła.

Zapytany przeze mnie, dlaczego nie wynajmie firmy, która szybko przygotowałaby miejsce pod fundamenty korzystając z koparki, fryzjer zaskoczył mnie swoją odpowiedzią:

– Ziemia jest święta. Nie można jej szarpać bezduszną maszyną. Dlatego robię to ręcznie. Mam siłę i cierpliwość. Kiedy postawię już dom będę mieć poczucie dobrze spełnionego obowiązku.

– I wykonania monstrualnej roboty – dodałem. – Zapiszą pana w księdze rekordów Guinnessa.

– Nie zależy mi na tym.

Rozmawiając ze mną, uśmiechał się cały czas. Była w nim dobroduszność, wiara i upór, których nie rozumiałem. Pracował sam, cierpliwie, dzień po dniu po zakończeniu pracy w zakładzie fryzjerskim, czasem nawet w sobotę i niedzielę, aby zbudować najpiękniejszy dom na świecie dla ukochanej kobiety.

– Skąd on ma na to pieniądze? Pracując zarobkowo na pół etatu i drugie pół bez wynagrodzenia przy budowie domu, musi się przecież z czegoś utrzymywać. Dochód z fryzjerstwa nie mógł mu wystarczyć.

Rozmawiałem na ten temat z moją żoną, którą historia miłosna i szaleńcza praca Fredo coraz wyraźniej intrygowały, choć nie tak bardzo jak mnie.

– Uważam go za człowieka pozytywnego, ale zupełnie niepraktycznego, po prostu oryginał i dziwak – Taka była jej opinia. Miała dużo racji. Nie mogłem tego nie przyznać.

Kiedyś żona dała się przekonać, aby pojechać ze mną i go poznać, a przynajmniej go zobaczyć. Rozmawialiśmy z Fredo bardzo krótko, bo zbliżała się burza. Od tego czasu – nie wiem dlaczego – żona straciła zainteresowanie całą tą historią.

Kontynuując wyprawy do lasu rozmawiałem z Fredo głównie po to, aby podtrzymać naszą znajomość, bo w jego życiu praktycznie nic się nie zmieniało. Byłem do niego pozytywnie nastawiony. Sam miałem niełatwe życie i rozumiałem go co najmniej częściowo. Zaprzyjaźniliśmy się, choć byłem znacznie starszy od niego.

Opowiedział mi więcej o sobie. Otrzymał spadek po rodzicach, właśnie to wzgórze oraz teren z jeziorem w Nowennie, stopniowo rozbudowującej się, najdroższej dzielnicy miasta. Zostawili mu także spore oszczędności w postaci funduszu inwestycyjnego, z którego otrzymywał wypłaty każdego miesiąca.

– Jakby domyślili się, że będę bardzo potrzebować tych pieniędzy. Zawsze troszczyli się o mnie, chyba nadmiernie, bo sami żyli dosyć oszczędnie. Nie mogę oczywiście narzekać. – Wyjaśnił, że nie potrzebuje dużo, bo żyje skromnie. – To tylko ja i moje psy. Na nic więcej nie muszę wydawać pieniędzy.

Odc. 3/3 Wymarzony dom

Zapytałem go o Arnikę. Dowiedziałem się tylko tyle, że obiecała mu, że będzie czekać, ale po roku przestała. Nie chciał powiedzieć nic więcej. Doszło do mnie wkrótce, że znalazła sobie kogoś innego. Fredo zachowywał się tak, jakby tego nie wiedział lub nie chciał wiedzieć, lub nie miało to dla niego znaczenia. Przestałem go rozumieć, ale nie straciłem zainteresowania jego życiem. Scenariusz jego postępowania był dla mnie niejasny, mogłem tylko czekać i śledzić rozwój wydarzeń.

Nadal podziwiałem Fredo, jak z wytrwałością graniczącą z uporem maniaka wywozi ziemię taczką. Imponował mi jego niezwykły hart i pokój ducha. Nie było widać po nim zmęczenia. Wydobyty urobek składował na płaskim brzegu jeziora, który stopniowo wydłużał się, zmniejszając powierzchnię wody. Miałem wrażenie, że Fredo tego nie widzi, ponieważ proces kurczenia się jeziora następował stopniowo. Pchając taczkę i opróżniając ją patrzył tylko w ziemię. Być może w ogóle go to nie interesowało.

Przez cały okres obserwacji nic się w nim nie zmieniało: ta sama czerwona koszula, te same długie, jasne spodnie, ta sama taczka. Zmieniała się tylko góra, jezioro i chyba trochę psy. Były mniej rozbiegane, spokojniejsze, wierni towarzysze pracowitej samotności swego pana. Polubiliśmy się wzajemnie; psy łasiły się do mnie, jakbym był członkiem rodziny.

Po półrocznej przerwie – przebywałem wtedy za granicą w niekończącej się podróży służbowej – przyjechałem znowu, aby odbyć tradycyjny już spacer po lesie. Zaskoczył mnie widok miejsca tak dobrze mi znanego. Tam, gdzie ostatnio widziałem prymitywne zarysy fundamentów, stał dom. Ale jaki! Była to rezydencja, coś jak dawny szlachecki dworek, rozległy, imponujący, tonący w kwiatach. Połowa wzgórza na całej szerokości rozległej działki zniknęła, nie pozostało z niego nic oprócz stromych wycięć w stoku po obydwu bokach i ogromnego nawisu ziemi z tyłu.

Przyglądałem się niezwykłej zmianie pejzażu, kiedy z domu wyszedł Fredo. Poznał mnie i z daleka machał już ręką. Zaskoczył mnie swoim zrelaksowanym, odmiennym wyglądem. Miał na sobie elegancką, jasnoniebieską koszulę w paski oraz jasne, nowe spodnie z dobrego materiału, na nogach zaś granatowe zamszowe mokasyny. Z gustownym, nie rzucającym się w oczy złotym łańcuchem na szyi wyglądał jak popularny artysta wychodzący przed dom, aby przywitać gościa przybywającego na urodzinowe przyjęcie lub towarzyski niedzielny grill.

Wyraziłem podziw dla jego osiągnięć i zapytałem czy nawis ziemi z tyłu nie jest niebezpieczny. Uspokoił mnie.

– To bardzo solidna konstrukcja ułożonych pod odpowiednim kątem betonowych kolumn i płyt. Projektował ją znany architekt. Jego żona była moją klientką, zrobiła mi dobrą reklamę dzięki czemu mogłem uzyskać korzystniejszą cenę za usługi firmy jej męża.

Przy kolejnej wizycie zapytałem Fredo ponownie o Arnikę, czy wie, co u niej słychać. Tym razem był trochę bardziej rozmowny. Powiedział, że jest mężatką, ale nie ma dzieci.

– Podobno co roku wyjeżdżają za granicę na wakacje. Czy jest szczęśliwa, tego to nie wiem – dodał odwracając głowę w kierunku psów, które ujadając radośnie wybiegły zza domu aby mnie przywitać.

Wydawało mi się, że pogodził się z losem. Bardzo tylko pragnął, aby zobaczyła dom, który dla niej zbudował. To było jego jedyne marzenie – podzielił się nim ze mną zanim się pożegnaliśmy. Dowiedziałem się od mojej żony, że wierzył, że jak Arnika zobaczy ten wymarzony dom, wtedy wróci do niego.

Wytrwałość Fredo przyniosła wyniki. Udało mu się umówić z Arniką na ósmy dzień sierpnia, że przyjedzie do niego, aby razem obejrzeli dom. Liczył na słoneczny, ciepły dzień.

Fredo przygotowywał się do wizyty jakby zależało od niej jego życie. Posprzątał dom wewnątrz i dookoła, włożył świeże kwiaty do wazonów, gruntownie przewietrzył wszystkie pomieszczenia. Pościerał starannie zakamarki, gdzie mógł zgromadzić się kurz, umył zlewy, wanny i sedesy. Robił wszystko sam. Był skrupulatny w każdym szczególe. Przygotował nawet kawę do naparzenia, aby jej zapach stworzył atmosferę ciepła i radości.

W nocy z siódmego na ósmego sierpnia około godziny dwudziestej drugiej zaczął padać deszcz. Takich opadów nie notowano w historii ani miasta, ani kraju. To była potworna ulewa, pogrom wszystkiego, co stanęło na drodze miliardom litrów wody spadającym z nieba. Potop trwał sześć długich godzin. Potoki wody spływały w kierunku jeziora Onta, podnosząc jego poziom metr po metrze.

Kiedy Arnika przyjechała pod wskazany adres, nie szukała długo. Pamiętała to miejsce. Nie było tam niczego do oglądania. Nie było wzgórza, nie było domu, tylko w miejscu jeziora rozciągało się gigantyczne rozlewisko mętnej wody.

Przyjechałem na miejsce kilka godzin później, jak tylko dowiedziałem się o skutkach oberwania chmury nad Nowenną i sąsiednimi dzielnicami. Stałem w szoku w miejscu, z którego lubiłem podziwiać dom i nie wierzyłem własnym oczom. Dołączył do mnie mężczyzna; nigdy wcześniej go nie widziałem. Lekko przygarbiony, w surducie i sztuczkowych spodniach wyglądał jak zapomniany przez czas kaznodzieja, który wybrał się nad jezioro, aby ułożyć sobie w głowie kazanie na ważne święto kościelne. Jego twarz była jeszcze młoda; postarzały ją posiwiałe przedwcześnie włosy i dwie wyraźne zmarszczki zatroskania. Staliśmy w milczeniu, szukając wzrokiem tego domu. Mężczyzna popatrzył na mnie, następnie spojrzał w niebo, milczał chwilę, po czym przemówił wyraźnym, mocnym głosem:

– Nie znałem osobiście Fredo, właściciela domu, ale znam ich historię. Fredo zbudował go z miłości do kobiety. W najpiękniejszym miejscu, na stoku wzgórza, z widokiem na jezioro. To wyjaśnia i uzasadnia wszystko. Miłość to najświętszy z sakramentów.

Michael Tequila
Gdańsk, 20 03 2021

Przekaż dalej
0Shares

Drzewo kłamstwa. Opowiadanie.

Rok był przestępny. Dwudziestego dziewiątego lutego ogrody nad rzeką Karmą były jeszcze ośnieżone, kiedy zakwitły drzewa kłamstwa. Uznano to za cud przyrody. Kwiaty były dwukolorowe czarno-czerwone i wzbudzały powszechny zachwyt.

– To tak jakby jeden kolor wzywał do piekła, a drugi do szalonej, gorącej miłości – napisał poeta Jeremi Caprio.

Kilka dni potem zakwitły drzewa prawdy. Kwiaty były drobniejsze i miały tylko jeden kolor – śnieżnej bieli z aksamitnym połyskiem błękitu w dniach, kiedy panował mróz. Ponieważ śniegu było nadal dużo, pierwszego dnia nikt nawet nie zauważył białego kwiecia. Nie miały w sobie tyle czaru ile ich poprzedniczki.

Widok kwitnących ogrodów kłamstwa i prawdy był tak niezwykły, że pod ogrody samochodami i środkami komunikacji miejskiej przyjeżdżały tłumy ludzi, aby je podziwiać. Mróz trzymał jeszcze dwa tygodnie powodując, że przy najlżejszym powiewie z drzew sypał się pył śnieżny … „i błyszczał rozzuchwalony osobliwością kwitnienia” – dopisał do swego poematu Jeremi Caprio, urzeczony niezwykłością zjawiska.

Joanna stała na balkonie i podziwiała dwa odosobnione drzewa kłamstwa widoczne w dole, na stoku przy strumieniu. Była zamyślona, kiedy obok niej pojawił się mąż. Przyniósł jej bukiet kłamstwa, najpiękniejszy, jaki mogła sobie wymarzyć. Wręczył go całując ją w szyję i szepcząc do ucha:

– To z okazji trzydziestolecia naszego ślubu. Wyglądasz piękniej niż Wenus z Milo.

Uszczęśliwiona kobieta wzięła bukiet w rękę i trzymała go przed sobą, aby nasycić się widokiem i odurzającym zapachem kwiatów. Wiatr uchylił poły jej szlafroka i odsłonił biel obfitych piersi. Błyszczały zachwycone nagłą jawnością. Nie mogły być piękniejsze, bardziej dorodne ani bardziej ponętne. Przysłonięte bukietem kłamstwa były idealne.

Przez dwa tygodnie słonecznej pogody rozwijała się moda na bukiety kłamstwa. Ludzie obdarzali się nimi nie szczędząc pieniędzy ani zachodu w poszukiwaniu najpiękniejszych kwiatów. Przybrane ciemnoczerwonymi wstążkami z dodatkiem złotego pyłu, cieszyły się szczególnym wzięciem u zakochanych par, młodych panien i narzeczonych, zwłaszcza wtedy, gdy w grę wchodziły wyznania i przysięgi, szepty i oczarowania.

– Będę kochać cię nad życie – wyznał Zdzisław Krystynie stojąc na ślubnym kobiercu w pałacu ślubów Hosanna, wręczając jej symboliczną gałązkę drzewa kłamstwa przybraną jedynie dwiema wstążeczkami. Wiedział, że lubiła proste formy. Tego dnia wprost zgadywał jej życzenia.

– Szacunek, miłość, oddanie – na tle bukietu kłamstwa te słowa nabierały nowego znaczenia. Niektóre kobiety przyjmowały je lekko i z wdziękiem, inne poważnie, jakby były to portfele wypełnione grubymi plikami banknotów, jeszcze inne z uśmiechem, tak jakby kwiaty im się zawsze należały.

Umiejętności doboru, wręczania i otrzymywania bukietów kłamstwa dzieci uczyły się od osób dorosłych w sposób naturalny i niewymuszony. Było w tym coś budującego, jak szybko nabywały tych umiejętności.

– Czy odrobiłaś już lekcje, kochanie? – zapytał ojciec swoją Jolę, uczennicę drugiej klasy.

– Oczywiście, tatusiu. Odrobiłam je wyjątkowo solidnie, choć miałam mało czasu – dziewczynka uśmiechnęła się, wręczając ojcu gałązkę kłamstwa zapakowaną w celofan z kolorowymi wstążeczkami. – Sama je namalowałam – dodała.  

Dzięki bukietom kłamstwa ludziom łatwiej było porozumiewać się bez słów. Czarno-czerwone kwiaty miały w sobie niezwykły urok. Kiedy w domu stał taki bukiet, mniej było kłótni, życie toczyło się pogodniej. Czasem wystarczył nawet jeden mały, ale ładnie ułożony bukiecik, aby rozradować napięcie lub uśmierzyć kłótnię.

Z bukietów kłamstwa chętnie korzystali tłumacze języka migowego. Nadia, zatrudniona w telewizji jako tłumaczka tego języka, była wręcz entuzjastyczna.

– Wreszcie mamy coś, co ułatwia nam, tłumaczom migowym, komunikację. Ileż musiałam namachać się rękami, dłońmi i palcami tłumacząc wystąpienie jakiegoś naukowca lub urzędnika na konferencji prasowej! To niewiarygodne. Teraz posiłkuję się bukietem kłamstwa i wszyscy obserwujący mnie wiedzą, o co chodzi. Ważne jest ułożenie gałązek w odpowiedni sposób. Sygnał staje się wtedy mocniejszy, a przekaz wyraźniejszy.

Wkrótce pojawiły się reklamy zachęcające do kupowania bukietów kłamstwa. Najbardziej popularne było hasło: Człowiek może cię oszukać, kwiat nigdy ci nie skłamie”.

W telewizji odbyło się kilka dyskusji na temat najbardziej popularnych kwiatów sezonu. Udział brali w nich ogrodnicy, przyrodnicy, etycy a nawet historycy. Każdy z nich miał coś ciekawego do powiedzenia. Najwięcej kontrowersji wywołała wypowiedź katechetki, starszej wysuszonej niewiasty w granatowej sukience, zatrudnionej w biurze porad sercowych i matrymonialnych.

– Nie musisz się tłumaczyć, że popełniłeś czy popełniłaś zdradę. Wręczasz bukiet kłamstwa i masz sprawę z głowy. Każda kobieta to zrozumie, każdy mężczyzna wybaczy.

Osoby obecne na widowni argumentowały, że jeden bukiet niekoniecznie wszystko załatwi.

Zapytany o kwiaty kłamstwa rzecznik rządu zdystansował się ostrożnie.

– Jesteśmy nowoczesnym, demokratycznym społeczeństwem. Korzystanie czy nie korzystania z bukietów kłamstwa to wybór indywidualny, jeśli tylko mieści się on w granicach konstytucyjnego prawa wolności słowa i ekspresji.

– Czy ministerstwo szkolnictwa myśli o wprowadzeniu do programu edukacji sztuki układania kwiatów kłamstwa?

Na to pytanie rzecznik odpowiedział wymijająco:

– Nic mi o tym nie wiadomo. Proszę pytać o to ministra szkolnictwa.

Po dwóch latach okazało się, że z ogrodów prawie całkowicie znikły drzewa prawdy wyparte przez drzewa kłamstwa.

– To było nie do uniknięcia. Kwiaty drzewa kłamstwa są oryginalniejsze w kształcie, bogatsze w kolorze i piękniej pachną – wyjaśniali ogrodnicy. – Dlatego ludzie chętniej je kupują i hodują. Każdego roku mamy coraz więcej klientów zgłaszających się po ich sadzonki.

Drzewa kłamstwa okazały się też bardziej odporne na niekorzystne warunki atmosferyczne, mróz, suszę, obfite deszcze, silny wiatr oraz szkodniki.

– Jak na razie nic się ich nie ima. Może z czasem pojawi się jakieś robactwo, bakterie lub grzyby wywołujące choroby, ale miejmy nadzieję, że nie nastąpi to prędko – tłumaczyli ogrodnicy, osoby najlepiej zorientowane w zawiłościach rozwoju drzew kłamstwa.

Obydwie odmiany drzew można było sadzić wiosną, latem i jesienią, pod warunkiem, że przez pierwsze cztery tygodnie sadzonki będą należycie podlewane i osłonięte przed nadmiernym słońcem i zimnym wiatrem. Pół litra wody wystarczało na tydzień dla jednego drzewka.

Późną wiosną odkryto jeszcze jedną użyteczną właściwość kwiatów kłamstwa. Okazało się, że mają one znaczenie lecznicze. Kobieta w białym fartuchu reprezentująca firmę Gemma Flowers tłumaczyła w telewizji, że napar z ich kwiatów działa leczniczo na bóle sumienia.

Po kilku dalszych latach rosnącej popularności drzew kłamstwa pojawiła się ich krzyżówka z drzewem przekleństw. Z wyglądu obydwa gatunki drzew były prawie identyczne, w kwiatach hybrydy było tylko więcej szarości. Najczęściej były one nie do odróżnienia. Uwidoczniło to zupełnie nieoczekiwany problem.

– O ile kwiaty kłamstwa wszystkim odpowiadają zapachem, kolorem i kształtem, o tyle te z domieszką przekleństw wyraźnie śmierdzą prostactwem i chamstwem.

Niechęć społeczeństwa do nowej hybrydy była tak wielka, że ministerstwo rolnictwa wydało zakaz hodowli krzyżówek drzewa kłamstwa i drzewa przekleństwa. Nakazano też zniszczenie istniejących ich egzemplarzy. Ponieważ nie wszyscy obywatele potraktowali nowe prawo z należytym szacunkiem, w domach i ogrodach pojawili się strażnicy miejscy a nawet policjanci. Wręczali oni mandaty oraz niszczyli drzewa podobne do wzorca, jaki mieli w smartfonach i na zdjęciach. Kiedy wszystkie krzyżówki z udziałem drzewa przekleństwa zostały zniszczone, okazało się, że niewiele to dało. Ludzie nadal bluzgali jak rzeźnik tonący w kloace.

– Świat kręci się jak zawsze dookoła własnej osi i wokół słońca, niezależnie od tego czy na ziemi rosną drzewa kłamstwa, prawdy czy też hybrydy. Wszystko zależy od poczucia piękna i estetyki. Jedni lubią kwiaty drobne i białe, inni większe, czarnoczerwone. Czy mają one więcej czy mniej szarości, czy też nie mają jej w ogóle, wielu osobom nie robi jednak różnicy. Mamy coraz bardziej liberalne społeczeństwo. Przekleństwa zadomowiły się w naszym życiu podobnie jak drzewa kłamstwa i prawdy w ogrodach – tłumaczono w programie „Kultura roślin” w telewizji. – I tak już musi być, chyba żebyśmy wystrzelali tych najbardziej przeklinających dla odstraszenia pozostałych. To jest oczywiście niemożliwe, bo kraj by się wyludnił.

Nie były to mądre słowa. Następnego tygodnia zastrzelono znanego polityka oraz ciężko zraniono dwóch innych.

Michael Tequila
Gdańsk, 9 marca 2021

Przekaż dalej
0Shares

Zabójstwo. Opowiadanie surrealistyczne.

– Zabiła go pogoda – orzekł młodszy posterunkowy Zupak, wyjmując ołówek, kalkę i notatnik.

Pogoda nie mogła być nędzniejsza. Od trzech dni tumany chmur wałęsały się przy ziemi, rozkołtunione, wredne, duszące za szyję samym swym widokiem. W końcu dopadła Szaleńca walczącego z wiatrakami uprzedzeń rasowych, seksualnych i medycznych, kiedy szedł do sklepu z psem, schwyciła za gardło i zdusiła ku ziemi. Nawet się nie bronił. Kilka razy poruszył nerwowo nogami jakby chciał podbiec do odjeżdżającego autobusu i to było wszystko.

– Świadkowie twierdzą, że poruszył nogami pięć razy, inni, że trzy – zapisał w notatniku posterunkowy Zupak. – Tak czy inaczej po zakończeniu tego dziwnego spektaklu denat znieruchomiał na dobre. Tak to sobie wydedukowałem.

Wierny pies Szaleńca uciekł, aby zanieść wiadomość rodzinie, że czas już dzielić spadek. Sam miał nadzieję na stosik świeżych kości oraz większą sztukę wołową, jakie właściciel obiecał mu zapisać w swojej ostatniej woli. Domownicy ucieszeni wiadomością się rzucili do szafki, gdzie Szaleniec trzymał dokumenty, była jednak zamknięta na kłódkę i dodatkowo zakratowana.

Upadły leżał przy chodniku w kałuży błota. Obchodzono go z daleka, bo przedstawiał niemiły a może nawet i odrażający widok, zachowując na ustach wyzywający, sardoniczny uśmiech jakby to on uśmiercił pogodę, a nie ona jego.

– Niby to człowiek, ale bardziej przypomina rozmamłany wór starych ubrań dla bezdomnych ofiar wielkiego dobrobytu. – Szeptały między sobą dwie niewiasty. Stały naprzeciwko siebie i konwersowały; jedna młoda ubrana na czarno, w szerokiej spódnicy i druga starsza, w kolorowym stroju dzierlatki i getrach tak obcisłych, że momentami znikał pod nimi kształt jej nóg.

I leżałby tak człowiek szalony, ofiara pogody, do końca świata, gdyby nie słoneczko, które pojawiło się dwie godziny później oraz sześć naparstków whisky, jakie litościwy pijak wlał mu do ust. Ratując człowieka, słowa modlitwy spływały z jego własnych ust wysuszonych wieloletnim obcowaniem z napojami wyskokowymi.

– Życzyłbym sobie, aby i mnie ktoś wyświadczył taką przysługę, kiedy będę na ziemi na klęczkach głodu i pragnienia.

– Masz to jak w banku – odezwał się głos od strony wysokiego budynku, gdzie zakwaterowano wielką gromadę nowoczesnych Samarytan od Świętego Grzechu. Patrzyli w dół z dziesiątego piętra pozdrawiając go rękami pełnymi obietnic.

Ich ciepłe gesty dotarły do Pijaka i Szaleńca przekonując ich ostatecznie, że świat jest piękny mimo nędznej pogody, okrutnego wirusa,  zazdrosnych kochanek, zaplutych polityków i wszystkich innych nieszczęść cywilizacji.

Michael Tequila
Gdańsk, 4 marca 2021

Przekaż dalej
0Shares

Buntownik. Opowiadanie.

Był mężczyzną w dojrzałym wieku, jednym z wielu na świecie. Jak rozum i praktyka nakazują, jeszcze w starym roku postanowił, że w nowym roku będzie lepszy, mądrzejszy i sprawniejszy. Powiedział to na głos, aby być pewnym, że w pełni świadomości podjął tę decyzję. Odpowiedziało mu echo.

– Ano dobrze. Zobaczymy, ile warte jest twoje postanowienie.

Kiedy to usłyszał, zaciął się i dodał:

– I będę dotrzymywać postanowień.

Tym razem echo nic nie odpowiedziało. Wziął to za dobry znak. Pomyślał nawet, że to nomen-omen. Dla żartu postanowił zmienić imię i nazwisko. Nazwał się Bezimienny. Jednowyrazowo.

Był to trzeci dzień Nowego Roku, niedziela. W drodze samochodem do lasu słuchał radia. Wiedział coraz więcej. Czuł, że łagodnieje, bo były to dobre wiadomości. Świat zmierzał ku lepszemu. Słysząc komunikaty o koronawirusie ani razu nie przeklął rządu, zwłaszcza premiera. Garbatego też nie nazwał garbatym. To były kolejne dobre znaki.

W ciągu roku, niezależnie od pogody, z wyjątkiem dni deszczowych, Bezimienny chodził regularnie po lesie dla utrzymania kondycji. Starał się, aby trwało to co najmniej godzinę. Chodząc nabijał baterie organizmu, który się starzał, zupełnie bez potrzeby, jakby nawet na złość właścicielowi. W sprawie starzenia się nikt Bezimiennego nie pytał o zdanie, co o tym sądzi i w ogóle, z konieczności więc godził się na starzenie, ale nie do tego stopnia, aby dać się obezwładnić fizycznie lub umysłowo. Dlatego chodził po lesie. Czasem także w czasie przechadzek rozmawiał z przyjaciółmi, aby wzmocnić się informacyjnie, uczuciowo i intelektualnie. Postanowił to kontynuować.

Któregoś dnia stycznia, wszedłszy między zanurzone w ciszy i zmarznięte drzewa i krzewy, Bezimienny nabrał w płuca świeżego powietrza.

– Umysł mam jak brzytwa – pomyślał i od razu się zmitygował. – Nieostrzona, ale jednak brzytwa.

Kierując się w głąb starego lasu rejestrował zmiany w otoczeniu. Czynił to krótko, niejako hasłowo. Tak trzeba było, bo wyścig szczurów trwał nadal.

– Nikt nas z niego nie zwolnił, nawet kiedy weszliśmy w fazę wiekowej dojrzałości. A szkoda! – pomyślał, marząc przez chwilę, aby ludzie nie ścigali się ze sobą tylko patrzyli na siebie i kochali się nawzajem. Porzucił tę myśl, bo wiedział, że to mrzonka. Przynajmniej częściowo – pocieszył się, i natychmiast się zradykalizował. – Zamiast nadstawiać policzek, najpierw jeden a potem drugi, trzeba oddać, jak mówi Pismo Święte. Nie był pewien, czy dobrze cytuje to powiedzenie. 

Wrócił do rzeczywistości leśnej i notował. – Idę. Na razie pod górkę. Trwa cisza. Epidemia również, ale chyba niedługo się skończy, bo szczepionki są już w drodze. Widzę siwy szron na krzewach i drzewach. Niesamowita sceneria. Mija mnie mężczyzna z szeroko otwartymi oczami. Pędzi jak automat, chrapiąc głośno, znaczy się, idzie we śnie. Trudno się mówi. Lunatycy są na świecie. Takich mamy obywateli, jakie młodzieży chowanie. Idę z kijkami. To bardzo dobrze. Nie potknę się. A gdybym się potknął, to przecież mam kijki. Uważaj – ostrzegł się – schodzisz na boczną ścieżkę prowadzącą w głąb młodego lasu i powinieneś się wyciszyć.

Po przejściu kilkuset metrów, kiedy był już niebywale wyciszony, Bezimienny usłyszał głuchy szurgot za plecami. Ni z tego ni z owego, nie wiadomo skąd i kiedy, zaczął go wyprzedzać niewysoki osobnik z głową owiniętą szalikiem zasłaniającym oczy. Mózg Bezimiennego natychmiast to zarejestrował i telegraficznie rozesłał po organizmie sygnały ostrzegawcze. Pracował z regularnością zegarka szwajcarskiego. Wiedział jak to jest, bo kiedyś Bezimienny miał taki zegarek, cienki jak blaszka, rewelacyjny, ale go schował tak skutecznie, że już go nie odnalazł. Mimo to nie tracił nadziei, licząc na cud, ale niekoniecznie na kościół, choć tam się też dzieją cuda. Kiedy mózg pomyślał o tym, całe ciało ucieszyło się, że nie jest już małym chłopcem.

Porzuciwszy myśl o pacholęctwie Bezimienny skoncentrował się ponownie na rejestracji zdarzeń.

– Ten szalik to chyba zasłania mu oczy. To osiłek. Biegnie ciężko, oddycha tak głośno, że aż rzęzi. Nie zważa na mnie. Prawie na mnie wpadł. Pies go drapał!

Bezimienny szybko odszedł na bok, aby nie dać się zarazić, bo osobnik na pewno intensywnie wydychał wirusy. Miał paralitycznie chude nogi i dobrze rozwiniętą klatkę piersiową. Na pewno przygotowuje się – myślał Bezimienny – do maratonu światowego, który trwa tak długo, dopóki nie padnie trzech zawodników. Wtedy wszyscy kończą bieg. Ten zawodnik, który pokonał największy dystans zostaje ogłoszony zwyciężą. Reszta się cieszy, że przeżyła, z wyjątkiem tych, którzy się przeinwestowali energetycznie i padli bez ducha na jezdnię. Trudno się cieszyć, kiedy się nie istnieje.

Po powrocie do starej części lasu Bezimienny kontynuował obserwacje, rozglądając się uważnie na boki.

– Gdzieś tu stuka dzięcioł. Słyszę to wyraźnie. Stukał to także w ostatnią i w poprzednią niedzielę, i w poprzednią poprzedniej. A niedziela to przecież dzień święty.

Bezimienny zatrzymał się, zadarł głowę do góry i przeszukał wzrokiem konary i gałęzie. W końcu zobaczył sprawcę hałasu – mały, szary kształt z czerwonawym łebkiem. Głowa odskakiwała mu od pnia, kiedy walił w niego dziobem jak młotem.

– Na pewno wkrótce przyjdzie po niego dwóch ludzi w czarnych płaszczach, ze strzelbami ukrytymi w futerałach od skrzypiec. Będą pozorować, że niby idą grać koncert w lesie. Jak nic wycelują w dzięcioła i zabiją. Popełnił ciężki grzech – powiedzą – i to wiele razy mimo naszych upomnień. Taki to niby spokojny, ładnie upierzony ptaszek, a grzesznik. Pracuje w niedzielę, kiedy nie wolno. Jest przecież święto, siódmy dzień tygodnia, kiedy Bóg po stworzeniu świata wypoczywał, a on to ignoruje jakby nie żył wśród istot bogobojnych. Taki osiołek na przykład, jaki on jest religijny. Można go spotkać na każdym obrazku świętym. Nigdy nie hałasuje w niedzielę. Najwyżej przez nieuwagę stuknie kopytkiem o podłoże. Ale to zupełnie co innego.

Potem ci ludzie usiądą – spekulował Bezimienny – w wielkiej sali i będą rozpatrywać, co to jest grzech. Otoczeni encyklopediami i bullami spisanymi ozdobną łaciną na grubym pergaminie, na ścianach tablice pomiarowe, na stołach liniały, szkła powiększające i mikroskopy, będą rozkładali grzech na czynniki pierwsze. Stworzą świeżą, noworoczną definicję grzechu. Nowe czasy wymagają nowych definicji oraz redukcji liczby grzeszników niedzielnych – stwierdził Bezimienny i ruszył dalej, nie spuszczając z oka otaczającej go rzeczywistości.

Po lesie przemieszczali się ludzie mniejszymi lub większymi grupkami, rzadko samotnie. Szli w różnych kierunkach, przecinając sobie ścieżki nawzajem. Kiedy się mijali, nie zakładali maseczek, tylko odwracali głowy.

– Mam nadzieję, że nie oddychają wtedy– pomyślał Bezimienny. Dokładnie w tym momencie jakaś kobieta potknęła się i upadła na ziemię. Była młoda, w obcisłej kurtce i czarnych getrach. Bezimienny zastanowił się, czy może istnieć związek przyczynowo-skutkowy między jego myśleniem a upadłą kobietą. Ludzie przechodzili obok niej obojętnie.

– To okrutne – powiedział sobie.

Nic się jednak nie stało, bo postać podniosła się żwawo, a spod niej wyskoczył spory pies. Był czarnobiały, uroczo łaciaty, z białym pyszczkiem.

– Do diabła! Czy musisz mi wpadać pod nogi, Reksiu? – zapytała kobieta. Reksio coś odszczeknął, czego Bezimienny nie zrozumiał.

– Dobrze byłoby rozumieć mowę psów – Pomyślał. – Ile forsy można by na tym zarobić jako tłumacz, ile ciekawych rzeczy można by się dowiedzieć i nauczyć. Pomyślał nawet, że przez pewien czas mógłby być psem, szybko jednak tę myśl zarzucił. 

– Człowiek to człowiek, chociaż też zwierzę, w dodatku mało rozumne. Na przykład te śmieci rozrzucane po lesie. To głupie i podłe. Ludzie postępują gorzej niż zwierzęta – pomyślał, zatrzymując się, aby się wysikać. – Jesteśmy tacy sami jak zwierzęta. One też sikają. Ptaki już nie, bo mają inaczej skonstruowany system wydalania. Ptaki są inne, uproszczone – mruknął z niechęcią. Przypomniał sobie koguta, który go dziobnął w palec, kiedy był dzieckiem. Jego niechęć do ptactwa domowego pogłębiła się.

Rzucił okiem na zegarek. Minęło dopiero trzydzieści minut. Pomyślał, że nie musi patrzeć ile czasu upłynęło, jakby chciał wiedzieć, ile mu jeszcze zostało do życia.

– W nocy, kiedy się budzisz i nie możesz zasnąć, nie patrz na zegarek, bo to cię dodatkowo rozstroi – przypomniał sobie zalecenia specjalisty od zdrowego snu i właściwego stosunku do czasu. – Sen to sen, a zegarek to zegarek. Nie idą razem w parze. No i ponadto ludzie szczęśliwi czasu nie liczą. Czuj się szczęśliwy, bez względu na okoliczności. 

Przed Bezimiennym, nieco z prawej strony, pojawiły się trzy osoby, dwóch młodych mężczyzn i kobieta w nieokreślonym wieku. Głowy mieli zakryte kapturami. Maszerowali energicznie w kierunku skoczni rowerowej. Zatrzymali się tam, coś oceniali, potem ruszyli do najbardziej dzikiego obszaru lasu, gdzie wąwozy są tak głębokie, że mogłyby z łatwością pomieścić dziesięciopiętrowy budynek.

– Tu kompletnie brakuje zwierząt – zauważył Bezimienny i jakby na wezwanie pojawiła się na bocznej ścieżce grupka ludzi nieokreślonej płci i tożsamości, niosących sarnę związaną linkami i zakneblowaną, aby nie wydawała z siebie głosu.

– O co tu chodzi? – zapytał zszokowany Bezimienny, kiedy nieco się zbliżyli. Odpowiedzieli mu.

– Musimy zaludnić las zwierzętami, bo tutaj nie ma dzika, lisa, czy choćby nawet myszy leśnej, niczego.

– A te ślady zrytej ziemi w dziesiątkach miejsc?

– To my je zrobiliśmy, aby upozorować, że tu żyją dziki.

– Po co wam to?

– Po to, aby stworzyć wrażenie, że tu naprawdę żyją dziki i inne zwierzęta, bo to choć trochę chroni las przed tymi, co chcą go wyciąć.

 – Dlaczego mieliby go wycinać? Las jest piękny.

– Aby budować wieżowce, bo ludzie chcą zapanować nad przyrodą, patrzeć na nią z góry, trzymać ją za mordę, podporządkować ją sobie. Tak interpretują Pismo Święte o oddaniu sobie przyrody we władanie.

Bezimienny z niechęcią przyjął to do wiadomości. Wychodząc z lasu zauważył:

– Kiedy przyjechałem, stał tu tylko jeden samochód, teraz kiedy mam odjechać, jest ich wielokrotnie więcej. Taki jest ten świat, w ciągłym ruchu. Raz jeden pojazd, raz wiele. Kiedy wreszcie ludzie nauczą się porządku i przestaną jeździć w tę i we w tę, bo będą chodzić lub mieć las pod nosem, zamiast parkingów, lotnisk, ośrodków handlowych? Kiedy wreszcie będzie ich mniej i będą mniej konsumować, bo na tym rzecz się zasadza? – Zadał sobie serię pytań, aby się ożywić. – Ja czułbym się szczęśliwy, gdyby na ziemi było o połowę mniej ludzi albo jeszcze mniej.

Wtedy przypomniał sobie jak się nazywa i kim jest: Jan Kowalski,  buntownik cywilizacji.

Michael Tequila
Gdańsk, 3 grudnia 2021

Przekaż dalej
3Shares

Kat. Opowiadanie.

To już całe opowiadanie. Wreszcie je dopracowałem. Proszę mi wierzyć, to masa roboty. Mam nadzieję, że się Państwu podoba.
Pozdrawiam serdecznie,
Autor

Na sześćdziesiąte urodziny swojej babki, Katarzyny Kaszmir, Maurycy zaprosił kata. O zaproszeniu tej jednej osoby nic nikomu nie powiedział, przede wszystkim samej zainteresowanej. 

Maurycy od początku nie był entuzjastą organizacji tych urodzin. Do zaangażowania się trzeba było go przekonać. Największą rolę odegrała w tym jego cioteczna babka, Karolina, siostra Katarzyny. Stać ją było na to, aby – nie przejmując się wrażliwością krewniaka – wyrazić swoją prośbę w bardzo bezpośredni sposób.

– Maurycy! Masz dwadzieścia pięć lat, umiesz pisać i czytać, nie masz nic do roboty. Zamiast obijać się po mieście, pić piwo i podrywać mężatki, zajmij się lepiej organizacją urodzin swojej babki. Masz ją tylko jedną a rocznica jest wyjątkowa. Jej organizacja nie wymaga nadzwyczajnych kwalifikacji. Nie chodzi o gastronomię ani o przygotowanie pomieszczeń, tylko o sporządzenie listy gości i wysłanie im zaproszeń. No i zorganizowanie jakichś atrakcji. Musisz wymyśleć jakiś program. Jestem przekonana, że potrafisz zrobić to wszystko, tym bardziej, że niezwykłych pomysłów nigdy ci nie brakowało.

Zaproszenie prawdziwego kata, pracującego lub kiedyś wykonującego  ten zawód, miało być niespodzianką, dobrze przemyślaną i oryginalną rozrywką. Katarzyna Kaszmir była zawodową aktorką i grywała także w sztukach dramatycznych opartych na różnych scenariuszach. Lubiła też literaturę kryminalną i detektywistyczną. Obecność kata, odpowiednio ubranego i wyposażonego w symbol władzy katowskiej, nie powinno jej niemile zaskoczyć – rozumował Maurycy. Miał w tym także swój własny plan.

Zaproszeni byli ludźmi z kręgów towarzyskich, w jakich babka obracała się przez swoje długie zawodowe życie: miłośnicy teatru, literatury i bibliotek, autorzy, krytycy, recenzenci, wydawcy i kilka innych postaci określanych mianem celebrytów.

– Razem z tym swoim doborowym towarzystwem babcia Kasia zasługuje na nietypowe potraktowanie – mruknął do siebie Maurycy, zaklejając kopertę z zaproszeniem dla kata.

Kat nazywał się Patryk Radwan. Nie pracował już w zawodzie, był na emeryturze. Zanim Maurycy go zaangażował, zebrał o nim informacje z różnych źródeł. Nie chciał popełnić błędu włączenia do ważnej imprezy niewłaściwego człowieka. Mając już podstawowe dane w ręku, umówił się Radwanem, aby przeprowadzić z nim rozmowę, która uzupełniłaby luki i wyjaśniła szczegóły dotyczące jego kariery zawodowej.

Kat Radwan okazał się zwalistym, wysokim mężczyzną o rumianej twarzy wieśniaka i sumiastych wąsach starodawnego szlachcica. Spotkali się w barze hotelu „Nepot”. Po zamówieniu czegoś do picia, Maurycy poprosił gościa, aby w krótkich słowach powiedział coś o sobie.

– W charakterze kata pracowałem w Stanach Zjednoczonych przez dziesięć lat. Było to w stanie Virginia. Wykonałem egzekucję czterdziestu czterech osób. Na początku więzienie korzystało z krzesła elektrycznego, potem były już zastrzyki trucizny. Stosowaliśmy głównie tiopental. Takie jest najkrótsze streszczenie mojej kariery w tym zawodzie.

Maurycy pomyślał, że była to odpowiedź w iście katowskim stylu, raz a dobrze. Wywnioskował, że Radwan ma szczególne poczucie humoru, kiedy ten mu powiedział z całą powagą, że skazańcy, na których miał dokonać egzekucji go lubili podczas gdy on ich nienawidził.

– Skąd pan wie, że pana lubili? I dlaczego miał ich pan nienawidzić?

– Nienawidziłem ich, bo byli to bezwzględni przestępcy i z ich powodu miałem niekiedy wyrzuty sumienia.

– Ale przecież żaden z nich nie mógł wiedzieć, że to pan będzie dokonywać na nim egzekucji. Takich informacji nie udostępnia się osobom skazanym na karę śmierci.

– Oficjalnie nie, ale i tak wszyscy oni dowiadują się o tym przed egzekucją. Nie wiem po co to robią, ani co to im daje.

W trakcie rozmowy ustalili szczegóły wystąpienia kata na urodzinach. Miał on odegrać w nich ważną aczkolwiek nietypową rolę.

Partię gości spoza miasta przywiózł ze stacji kolejowej wynajęty mikrobus. Pod dom solenizantki podjechał punktualnie, dwadzieścia minut po przyjeździe pociągu. Maurycy obserwował wysiadających. Kata poznał od razu, jak tylko wyszedł z mikrobusu. Był ubrany w szary flanelowy garnitur w paski i miał przy sobie wielki topór. W głowie Maurycego kotłowało się. Myślał o tym, co miało się zdarzyć, martwiąc się, czy plan się powiedzie i impreza się uda. Wróciły dawne niespokojne wspomnienia. Aby oderwać się od nich, skoncentrował się na Radwanie.

– Przyjechał kacisko i przywiózł ze sobą wielki topór. Błyszczy z daleka, nie sposób go nie zauważyć. Zatłucze tę gadzinę, moją babkę. Tak obrzydziła życie memu ojcu, że nie miał czasu ani siły, aby mnie wychować.

Maurycy przypomniał sobie szczegóły swojego dzieciństwa. Babka Katarzyna przez wiele lat maksymalnie wykorzystywała Jana, jego ojca. Maurycy miał bardzo jasny pogląd na ten temat. Babka przekazała ojcu do prowadzenia, a właściwie to kazała mu prowadzić dużą firmę odzieżową, stanowiącą od pokoleń własność rodziny. Sama nie była w stanie – jak mówiła – sprostać wszystkim obowiązkom domu, pracy w teatrze i biznesu, albo po prostu nie miała już chęci osobiście zarządzać firmą. Ojciec był dla Maurycego dobry ale nie miał dla niego czasu, zaniedbał go. Matka Maurycego sama nie umiała sobie poradzić z synem. Po kilku aresztowaniach i dwóch krótkich pobytach w więzieniu Maurycy nabrał głębokiego przekonania, że ojciec zmarnował mu życie. Nie mogąc zapewnić mu właściwego wychowania, widząc jak się wykoleja, ojciec popełnił samobójstwo.

– To przez babkę Katarzynę się zabił, a ja się zmarnowałem. Przepuściłem wszystkie pieniądze, jakie ojciec mi zostawił, i teraz muszę żyć na garnuszku tej wiedźmy.

Maurycy nie znosił babki, lecz skrzętnie to ukrywał. Nikt nie miał prawa o tym wiedzieć, ona sama najmniej. Jeśli rozmawiał z kimś o niej, to jedynie z przyjacielem ze szkoły, Cezarym, z którym się spotykał, aby razem pić do upadłego. Czasem rozmawiał na głos sam ze sobą. Treść była ta sama.

– Jest brzydka, choć wszyscy mówią, że to nieprawda, że ma oryginalną urodę. Ja tej urody nie widzę, mimo że staram się rozumieć innych ludzi. Jeśli mówią, że babka jest urodziwa, to chciałbym wiedzieć, w czym się to wyraża.

Maurycy widział tylko jej brzydotę. Zmarszczki pod oczami, pypeć na lewym policzku, jak to nazywał. Inni uznawali to za uroczy pieprzyk.

Solenizantka uznała obecność kata za oryginalny i zabawny pomysł. Jak tylko przedstawiono jej Patryka Radwana, podjęła z nim rozmowę. Pytała o szczegóły. Jak wykonywał egzekucje, jak się do nich przymierzał, także o wyrzuty sumienia. Odpowiadał szczerze, w sposób dla niego typowy, krótki i szarmancki.

– Wyrzuty sumienia to na pewno nie. Miałem je tylko na początku, potem mi przeszło, kiedy sobie uświadomiłem, że uśmiercam tylko morderców, podżegaczy do zbrodni i podobnych łajdaków.

W trakcie rozmowy z katem, ktoś podszedł do Katarzyny. Miała jeszcze inne obowiązki, była panią domu. Nie mogła dłużej z nim rozmawiać, wyjaśniła mu, że musi odejść. Aby nie pozostawiać gościa samego poprosiła siostrę, Karolinę, aby w jej miejsce kontynuowała rozmowę z Radwanem. Pomyślała, że to szansa dla niej, aby poznać kogoś nowego i interesującego. Karolina była tak krótko mężatką, że wiele osób wciąż uważało ją za starą pannę.

– Nie dziw, że nikt jej nie chce. Jest zbyt podobna do Katarzyny. Ta sama krew – pomyślał Maurycy, uważnie obserwujący wszystko, co dzieje się na sali. Starał się kontrolować rozwój sytuacji.

Karolina i Patryk Radwan rozmawiali z ożywieniem najpierw w salonie, nieco na uboczu, pod wielkim oknem, potem udali się na przechadzkę po parku okalającym dom z dwóch stron.

Po dłuższym czasie nieobecności z parku wrócił tylko kat. Nie skierował się do sali ogólnej, gdzie przebywali goście, tylko na taras z boku budynku, gdzie przebywała Katarzyna Kaszmir razem z Maurycym. Kat trzymał w prawej ręce za włosy ludzką głowę. Była to głowa Karoliny; z szyi kapała jeszcze krew. Maurycy omówił tę scenę wcześniej bardzo dokładnie z Radwanem. Rekwizyt był przygotowany w umówionym miejscu w parku.

Maska twarzy Karoliny była wykonana w sposób idealny. Kosztowało to charakteryzatora masę pracy. Był to podstawowy rekwizyt przedstawienia granego przez kata.

Efekt był bardziej przerażający niż to przewidział Maurycy. Chciał tylko babkę przerazić, ukarać ją za to, co zrobiła z jego ojcem. Był przekonany, że zareaguje spokojniej, była przecież zawodową aktorką, osobą przyzwyczajoną do niezwykłych inscenizacji.

Na widok głowy siostry Katarzyna upadła na taras, dostała drgawek, po czym znieruchomiała.

– To zawał serca – po krótkim badaniu stwierdził lekarz przybyły z salonu razem z innymi gośćmi, kiedy Maurycy zaczął wzywać pomocy. Maurycy przypomniał sobie, że sam umieścił nazwisko lekarza na liście zaproszeń sugerując się opinią babki, że był on wielbicielem jej talentu i oglądał wszystkie jej wystąpienia teatralne. Lekarz natychmiast wezwał karetkę pogotowia ratunkowego. Jak tylko przyjechała, powiedział rozkazująco:

– Proszę się rozejść. Nic państwo tu nie pomożecie. Chodzi o natychmiastową pomoc. Ja się tym zajmę, pojadę z nimi, pomogę ją reanimować w drodze do szpitala. Proszę pozostać na miejscu. Możliwe, że przyjedzie tu policja. Mam obowiązek ich zawiadomić o takim zdarzeniu.

Kilka godzin później Maurycy otrzymał telefon ze szpitala. Dzwonił lekarz.

– Pańskiej babci nie udało się uratować. Bardzo mi przykro z tego powodu.

Maurycy zastanawiał się, co czuje. Był zdezorientowany. Tłumaczył sobie:

– To nie była moja wina. Nikt tego nie mógł przewidzieć.

Odczuł ulgę, kiedy wyjaśnił sobie, że tak musiało być, że śmierć ojca została pomszczona i była to jego zemsta zza grobu.

Rozprawa odbywała się w dużej, staromodnie zabudowanej sali sądowej. Maurycy uczestniczył w niej w charakterze oskarżonego o usiłowanie spowodowania śmierci. Patryk Radwan twierdził natomiast, że miał pewne obawy co do sceny z obciętą głową, ale zleceniodawca uspokoił go zapewniając, że zna dobrze swoją babkę i jej stan zdrowia, i wszystko będzie w porządku.

– To, czego oczekiwał ode mnie pan Maurycy Kaszmir, było tak niezwykłe, że z obawy o konsekwencje mimo jego zapewnień poprosiłem go o potwierdzenie zlecenia na piśmie. Mam je przy sobie.

Na życzenie sądu pokazał pismo sędzi; ta, po przeczytaniu go, poleciła włączyć je do akt. Sąd nie dopatrzył się w dokumencie niczego nadzwyczajnego.

Dwa dni po rozprawie Maurycy otrzymał list.

– Maurycy, o mało co mnie nie wykończyłeś. Nigdy bym cię nie posądziła o taką wyobraźnię i takie postępowanie. To była gruba przesada, jeśli chodzi o rozrywkę. To, co uczyniłeś, było okropne. Uznałam, że miałeś nieudany dzień i skłonna jestem ci wybaczyć. Ty zagrałeś „va bank”, ja również, dlatego upozorowałam własną śmierć. Moja przyjaciółka obserwowała spacer kata Patryka z moją siostrą. Poszła za nimi i widziała wszystko. Zdążyła ostrzec mnie w porę.

– Ten wypadek był wyrokiem losu – pomyślał Maurycy i czytał dalej.

– Chyba zawsze posądzałeś mnie, że zrujnowałam życie twojego ojca. Teraz sprawa jest jasna. Chciałeś mnie przetestować, dać mi nauczkę. Martwię się o twój stan psychiczny. Być może to nic poważnego, ale powinieneś skorzystać z pomocy psychoterapeuty. Musisz się zmienić. Jeśli tego nie zrozumiałeś, to powiem się ostrzej:  musisz się leczyć. Stawiam to jako warunek naszego porozumienia. Jeśli tego nie uczynisz, wydziedziczę cię, bo nie będziesz się nadawać nawet na parobka do sprzątania nawozu ze stajni. Chociaż nie! Może koń cię kopnie i wbije ci do głowy trochę rozumu. To może być jednak niebezpieczne, bo równie dobrze może skończyć twój nędzny żywot!

Maurycy przyjął list z ulgą. Babka żyła i to było najważniejsze. Tym razem to ona go przechytrzyła. Miał jeszcze nadzieję, że wróci do jej łask. Nie przekreśliła go całkowicie. Swoją przebiegłością i porównaniem go do parobka zraniła go bardziej niż sugestią wydziedziczenia. Bardzo go to zabolało.

Cztery tygodnie później w nocy spłonął dom Katarzyny Kaszmir. Była wewnątrz budynku. Maurycy nie miał co do tego wątpliwości; obserwował babkę od pewnego czasu, aby dokładnie poznać jej zwyczaje. Oglądał też pożar z oddali i słyszał kobiece krzyki.

Zaraz po straży pożarnej przyjechała policja. Skutki były tragiczne. W pogorzelisku znaleziono zwęglone ciało kobiety.

– Katarzyna Kaszmir zginęła tragicznie. Tym razem naprawdę. – Lokalna prasa rozpisywała się obszernie o pożarze i jego ofierze przez kilka dni. 

Wkrótce rozpoczęto zakrojone na szeroką skalę śledztwo. W kręgu podejrzanych znalazła się służba pani domu, przede wszystkim kucharz zwolniony przez nią kilka tygodni wcześniej, oraz Maurycy. Policji nie udało się niczego mu udowodnić. Już po pierwszym przesłuchaniu był przekonany, że tak właśnie będzie. Dom podpalił nie pozostawiając śladów mogących doprowadzić śledczych i prokuratora do sprawcy pożaru. Był jedną z wielu osób przebywających w domu lub w jego pobliżu w ciągu ostatniego miesiąca. Kilka dni przed pożarem podłożył specjalny zapalnik, którego obudowa stopniała i wyparowała pod wpływem wysokiej temperatury.

Po ustaleniu podstawowych faktów i przesłuchaniu świadków, sędzia zażądała od prokuratury dokładniejszego zbadania okoliczności związanych z pożarem domu. Maurycy uznał, że rozprawa nie poszła we właściwym kierunku. Spodziewał się, że dochodzenie zatrzyma się w miejscu z braku dowodów wskazujących, kto konkretnie wywołał pożar, i całe zdarzenie rozejdzie się po kościach. 

Czekał na uspokojenie się sytuacji. Był szczęśliwy, że wreszcie wszystko się stabilizowało. Był też pewien, że do dnia pożaru babka nie zdążyła zmienić testamentu. Nie zrobił niczego, co mogłoby ją nastawić negatywnie do niego. Wręcz przeciwnie, starał się prowadzić jak najbardziej przykładne życie. Zaczął nawet poszukiwać pracy. Zadbał o to, aby ta wiadomość dotarła do babki Katarzyny, co prawdopodobnie podniosło jego notowania. W przypadku pozytywnego rozwoju wydarzeń, planował kilkutygodniową wycieczkę zagraniczną. Przemyślał nawet, jak to zrobi. Pieniądze na nią pożyczyłby z banku, później spłaciłby ze swojego udziału w spadku.

Niecały tydzień później, z samego rana, do drzwi mieszkania Maurycego zapukał oficer policji.

– Wygląda na generała, tyle ma odznaczeń – pomyślał Maurycy zaskoczony nietypową wizytą. Za oficerem stał drugi policjant, młodszy i niższej rangi. Mężczyzna stojący za progiem przedstawił się:

– Podinspektor policji Damian Narożny. A to jest detektyw policyjny sierżant Józef Paliwoda.

Z wszystkiego, co usłyszał, Maurycy zapamiętał tylko nazwisko Paliwoda. Szumiało mu w uszach, czuł ssanie w żołądku. Nie rozumiał tego, ponieważ nigdy wcześniej, nawet w najbardziej opresyjnych sytuacjach nic takiego nie odczuwał. Znający go ludzie mówili o nim, że ma skórę słonia.

– Jest pan aresztowany pod zarzutem podpalenia domu pani Katarzyny Kaszmir i usiłowania jej zabójstwa.

Maurycy domyślił się, że coś poszło zdecydowanie nie tak, jak zaplanował, ale nie upadł na duchu. Postanowił walczyć.

– Nie mam pojęcia o co chodzi – odpowiedział zdecydowanym tonem.

– Nie szkodzi. Nie musi pan wiedzieć. Mam nakaz aresztowania. Tam, gdzie pana zabierzemy, będzie się mógł pan wytłumaczyć ze swojej niewiedzy.

– Co mam ze sobą zabrać? – zapytał zrezygnowany Maurycy, gotów udać się od razu w głąb mieszkania, aby zebrać i włożyć do plecaka niezbędne rzeczy.

– To, co pan chce, ale tylko rzeczy osobiste. Zrobi pan to w asyście sierżanta Paliwody. Tylko bez żadnych wygłupów, bo w razie jakichkolwiek wątpliwości sierżant natychmiast obezwładni pana, a to może być bolesne.

Po opuszczeniu domu i zamknięciu drzwi na klucz, Maurycy zajrzał do skrytki pocztowej. Był tam tylko jeden list. Zabrał go ze sobą, nie sprawdzając nawet, kto był nadawcą. W samochodzie usiadł na tylnym siedzeniu obok sierżanta. Jadąc siedział nieruchomo i gapił się w milczeniu przez okno. Podinspektor popatrzył na niego przekręcając głowę z przedniego siedzenia.

– Ma pan teraz czas. Może pan spokojnie przeczytać ten swój list.

Maurycy otworzył kopertę obrywając jej boczną krawędź palcami. Serce w nim zadrżało, kiedy rozpoznał charakter pisma. Zaczął czytać.

– Nie wiem jak się do Ciebie zwracać, bo na pewno nie „Drogi Maurycy”. Wiedz, że mam prawo serdecznie cię nienawidzić po tylu udrękach, jakie na mnie sprowadziłeś. Tym razem wyeliminowałeś się sam. Domyśliłam się, że twój stan psychiczny nie polepszył się i nie popuścisz, dopóki nie uczynisz czegoś okropnego. Nie miałam pojęcia, co to mogłoby być. Pomyślałam, że zechcesz zrobić coś, aby mnie postraszyć bardziej niż za pierwszym razem.  Dlatego kazałam cię śledzić. Cały czas chodził za tobą detektyw. Byłeś zbyt pewny siebie i chyba także zbyt głupi, abyś to zauważył. Nawet nie spostrzegłeś, że wokół domu poleciłam zainstalować kamery. Nie sądziłam jednak, że stać cię na taką podłość, że spalisz dom, aby mnie ostatecznie unicestwić. Na szczęście byłam nieobecna, musiałam wyjechać na kilka dni do rodziny. Podpalając dom, niczego nie osiągnąłeś. Wewnątrz była tylko gosposia, która zdążyła uciec. Uratowała się cudem. Informacja o ludzkich szczątkach znalezionych wewnątrz służyła tylko uśpieniu twojej czujności. Nie był to mój pomysł. Dom był ubezpieczony, w związku z czym nic nie straciłam. Mam jego plany i mogę go odbudować w takiej samej postaci. Lubię teatr dramatyczny, ale to, co zrobiłeś, przerasta ludzkie wyobrażenie. Wydarzenia wywołane przez ciebie uznałam za najbardziej tragiczne chwile mojego życia.

Przebywając w areszcie śledczym Maurycy otrzymywał listy. Wszystkie pochodziły od babki Katarzyny. Uznał, że go prześladuje, choć nic prześladowczego w nich nie było. Pojawiły się w nim wyrzuty sumienia. Odrzucał je od siebie. Babkę wciąż nazywał starą, podłą klępą oraz dręczycielką. Potem nachodziły go myśli, że ona w ogóle nie istnieje, że ją sobie wymyślił, że wychowywał się bez ojca a nawet go nie znał.

Katarzyna Kaszmir była zawsze kilka kroków do przodu. Pisała mu co się zdarzyło, w końcu także o tym, co się zdarzy.

Tydzień przed procesem otrzymał list w żółtej kopercie. Nigdy wcześniej nie otrzymał takiej przesyłki. Ucieszył się, że to nie od babki. Pomylił się. Tym razem napisała mu o zbliżającej się rozprawie sądowej, przewidując jaki zapadnie wyrok. Było tak, jak zapowiedziała. Sąd skierował go na badania do szpitala psychiatrycznego.

– To tylko badania – pocieszał się. Miał pojechać tam prosto z aresztu.

Zaraz po zakończeniu rozprawy sądowej, otrzymał kolejny list. Koperta była bez znaczka. Wyglądało na to, że ktoś specjalnie przyjechał do aresztu sądowego, aby go doręczyć adresatowi w odpowiednim czasie.

– Cieszę się, że wreszcie otrzymałeś zaproszenie na stały pobyt tam, gdzie zawsze było twoje miejsce. Nie martw się. Będę cię regularnie odwiedzać. Będziesz paradować w białym mundurku z rękawami zapinanymi na plecach na klipsy, a ja będę mieć na sobie moją najlepszą garsonkę, tę, w której najbardziej mnie nienawidziłeś. Możesz liczyć na mnie, będę ci służyć w formie wyrzutów sumienia. Ilekroć mnie zobaczysz, będziesz żałować swojej głupoty i okrucieństwa. Obudziłeś w sobie najgorsze duchy naszej rodziny. Czeka cię jeszcze jedna niespodzianka; nie zgadniesz jaka, ja ci też tego nie zdradzę. Niespodzianka to niespodzianka.

Samochód z podsądnym zatrzymał się na placyku przed wejściem do szpitala. Najpierw wysiadł strażnik więzienny, potem Maurycy. Wśród trzech osób, które czekały na niego, był także …. Tego się nie spodziewał. Zrozumiał, co babka miała na myśli pisząc o niespodziance. To był Patryk Radwan, masywne chłopisko ze swoim nieodłącznym towarzyszem – wielkim katowskim toporem. Stał spokojnie i czekał, aż Maurycy podejdzie bliżej. Przywitał się z nim jak z dobrym znajomym. Nie rozmawiali długo.

– Będę czekać na ciebie. Skontaktuj się ze mną po południu, to pogadamy. Mam tu pokój gościnny. To numer 13, przynoszący szczęście. Dziś wieczorem wygłaszam tutaj prelekcję. Będę opowiadać o moim zawodzie, o występach w roli kata. Wyobraź sobie, ci ludzie tutaj w większości biorą mnie za prawdziwego kata, podobnie jak ty, choć byłem tylko aktorem charakterystycznym grającym takie role. Przyjdź, przypomnisz sobie swoją własną przeszłość i zlecenie, jakiego mi udzieliłeś. Musisz wiedzieć, że kiedy to uczyniłeś, nie zadając sobie trudu sprawdzenia, gdzie pracowałem i co robiłem w ostatnich latach, byłeś już przegrany. Twoja babka Katarzyna to moja koleżanka ze sceny. Przyjaźniliśmy się. Powiedziałem jej o wszystkim. Nie grałeś nigdy w teatrze, byłeś amatorem i to jest twoja największa słabość. Dobry byłeś tylko w jednym; wspaniale udawałeś osobę zaburzoną psychicznie, aby wykończyć Katarzynę i przejąć majątek rodzinny, którym dysponuje. Teraz musisz dokonać poważnego wyboru, najpoważniejszego w twoim życiu. Pierwsza możliwość jest taka, że nadal będziesz grać osobę psychicznie niezrównoważoną, niebezpieczną dla otoczenia … i wtedy pozostaniesz tu na stałe. Druga możliwość, przyznasz się do świadomie popełnionych przestępstw i wtedy dostaniesz dożywocie za podpalenie domu i usiłowanie dwóch zabójstw z premedytacją. Masz na koncie też kilka szantaży i dwie krótkie odsiadki w więzieniu. W średniowieczu ktoś taki jak ja musiałby skrócić cię o głowę.

Masz jeszcze trzecie wyjście. Skończyć ze sobą. Ale nie życzę, ani nawet nie rekomenduję ci tego. Gdybyś się jednak na to zdecydował, doradzę ci, jaka trucizna jest najłagodniejsza w rozstaniu się ze światem. Jeśli mnie oczywiście poprosisz o radę. My, zawodowi aktorzy, niczego nie robimy na siłę, w odróżnieniu od amatorów, takich jak ty, którzy ubarwiają fikcję, myśląc, że dokonują czegoś realnego. Życie to wielki teatr, w którym trzeba umieć grać.

Michael Tequila,
Gdańsk, 27 grudnia 2020

Przekaż dalej
0Shares

Obraz ze zwierzętami. Opowiadanie fantastyczne.

Do Narbony, podgórskiego miasteczka, gdzie drogi rozchodzą się tylko w dwóch kierunkach, Mario Miller przybył kilka dni po pożarze swojego domu. Przyjechał, a właściwie przywieziono go, bezpośrednio ze szpitala, gdzie leczył się z oparzeń i szoku. W celu odpoczynku i rekonwalescencji przyjeżdżał do Narbony jeszcze dwukrotnie. W końcu kupił tu dom, a właściwie domek położony na krawędzi miasta, i pozostał na stałe. Nie był rozmowny, niewiele o nim wiedziano. Mieszkał sam, bez żony i bez dzieci, które podobno żyły gdzieś w innej części kraju. Uważano go za dziwaka i nazywano Samotnikiem.

On sam czuł się samotny dlatego, że nie miał wspomnień.

– Jest w mojej pamięci jakaś luka, czarna plama, miejsce kompletnie puste. Dlatego jestem, jak podejrzewam, podłym człowiekiem – wyznał księdzu na spowiedzi. Samuel Alternat, proboszcz, jedna z nielicznych osób, które znały Millera bliżej i mu pomagały, starał się go pocieszyć i przekonywał, że powinien odszukać w sobie coś pozytywnego. Będąc dużo starszy niż Mario, nie wahał się udzielać mu życzliwych pouczeń.

– Mario! Nie powinieneś tak myśleć. To, że odczuwasz wewnętrzną pustkę, która wydaje ci się zimna i mroczna, nie znaczy, że jesteś złym człowiekiem. Bóg to wie najlepiej. To jemu powinieneś zostawić ocenę, jaki jesteś. Jakie to zresztą ma znaczenie? Czy musimy w ogóle siebie oceniać?

Pozostałe osoby, które znały Mario bliżej, to lekarka, odwiedzająca go raz w miesiącu oraz starsza pani mieszkająca blisko kościoła, przychodząca do domu Samotnika raz w tygodniu. Robiła dla niego zakupy, gotowała posiłki od razu na kilka dni, prała pościel i trochę sprzątała. Lekarka przyjeżdżała do Mario w ostatnią sobotę miesiąca własnym samochodem, nowym Reno Clio. Na początku nie wiedziano, kim jest i po co przyjeżdża, bo była ubrana po cywilnemu i spędzała z Mario kilka godzin. Wyglądało to tajemniczo. Raz przywiozła ją karetka pogotowia i wtedy pani doktor – tak zwracał się do niej kierowca – miała na sobie biały strój lekarski, jakoś do niej nie pasujący. Potem, na stacji benzynowej, kierowca powiedział obsługującemu go pracownikowi, że lekarka nazywa się Renata Sandauer i jest bardzo przyzwoitym człowiekiem, pomagającym innym w potrzebie. Dom Mario doktor opuszczała bez pośpiechu i chyba w nienajlepszym nastroju, bo zanim wsiadła do samochodu patrzyła tak jakoś dziwnie w otwarte drzwi domu, żegnając jego mieszkańca machaniem ręki. Raz tylko była wyraźnie zadowolona; sam Mario chyba również, bo wyszedł przed dom i się uśmiechał.

W życiorysie Samotnika były właściwie same tajemnice. Nie wiedziano, kim jest i z czego się utrzymuje, bo nie pracował. Po pewnym czasie mieszkańcy miasteczka dowiedzieli się pocztą pantoflową, że był najpierw adwokatem, a potem sędzią w sądzie okręgowym w dużym mieście.

– Sam nie wiem, jak to możliwe, że był sędzią, bo to dziwak. Czasem z nim rozmawiałem przez płot, ale opowiadał mi tak niestworzone historie, że przestałem się nim interesować. Zachowywał się jak artysta, widział świat w zupełnie inny sposób niż my wszyscy. Może to jakiś malarz abstrakcjonista? – wyjawił kiedyś sąsiad Millera, mieszkający w dużym domu po drugiej stronie płotu.

Po pół roku w Narbonie nikt nie miał wątpliwości, że Mario jest niesamowitym dziwakiem. Niektórzy uważali go nawet za wariata.

Chlubą miasteczka, oprócz otaczających je wzgórz i lasów, było jezioro Parne. Letnicy przyjeżdżający tu na wypoczynek nie mieli jednak o nim najwyższego zdania.

– Tyle w nim wody, co kot napłakał. Łabędzie zamieszkujące wysepkę, mogłyby ją wypić, gdyby tylko zechciały.

Nie były to komplementy, choć jezioro nie było bynajmniej małe czy płytkie.

Zimą Samotnik chodził nad jezioro w wielkich czarnych butach, które smarował tłuszczem Shoe Open Classic, kupowanym w lokalnym sklepie, aby ze skóry nie wychodziły białe plamy soli. Zachowanie Mario komentowali, przynajmniej na początku, mieszkańcy miasteczka. Potem się już przyzwyczaili do jego dziwactw.

– Jego buty są tak stare i wielkie, że pożal się Boże.

Również białe plamy od soli wysypywanej zimą na drogę okazały się fałszywe. Pojawiały się także wtedy, kiedy Mario chodził wyłącznie po śniegu, gdzie nie było ani grama soli.

Pewnego styczniowego dnia Mario stanął przed zamarzniętym jeziorem i wlepił wzrok w martwą taflę wody. Poczuł się samotny, bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. Przypisał to wiadomościom o wydarzeniach krajowych, których słuchał w radio przed wyjściem z domu. Były niepomyślne. Mając je w pamięci przyglądał się tafli jeziora, zaciągniętej nieświeżym, szarym lodem, wyglądającym jak przybrudzony dywan, słuchał wiatru hulającego na otwartej przestrzeni i patrzył na drzewa zamazane zimową wilgocią. Gorąco zapragnął psa do towarzystwa.

Idąc dalej napotkał malarza z paletą w ręce, obrazami i rozkładanym stołeczkiem do siedzenia. Uznał to za wyjątkowy przejaw szczęścia. Artysta był tęgim mężczyzną ubranym w ciężki kożuch, buty walonki oraz czapę wielką jak łeb niedźwiedzia, pod którą ukrywał własną rozkudłaną głowę. Obok niego stały obrazy na sztalugach rozstawionych wzdłuż brzegu jeziora przy krawędzi szerokiej ścieżki. Pośrodku, zamocowana do drewnianego słupka, stała biała tablica z napisem „Wyprzedaż”. Oglądając obrazy, Samotnik konwersował z artystą. Pytał go jak człowiek, który dawno z nikim nie rozmawiał i był ciekaw świata: o techniki malarskie, rynek dzieł sztuki, a nawet o życie osobiste i losy spóźnionych artystów, którym oprócz ambicji niewiele już pozostało w dyspozycji. Były to sprawy, o jakie pyta inteligentny człowiek ogarnięty zimowym smutkiem.

Malarz nieufnie odpowiadał na pytania. Był ostrożny wobec obcego, dziwnie zachowującego się człowieka w ciężkim czarnym wojskowym obuwiu, obszernym swetrze, sztuczkowych spodniach w kolorze bordo i rozpiętym zimowym płaszczu. Określił siebie jako „zwolennika silnej władzy artystycznej, która potrafi nakarmić naród dobrym samopoczuciem i nadzieją wiecznego szczęścia”, po czym zachęcił Samotnika do obejrzenia jego dzieł. Ostatni obraz zatytułowany „Gospodarstwo agroturystyczne” był naprawdę wielkich rozmiarów. Oprawiony w zdobną, szeroką ramę, przedstawiał pejzaż z lasem, jeziorem i zwierzętami. Były to głównie psy różnych ras, całe mnóstwo. Mario poczuł słabość do obrazu, ponieważ znajdował się na końcu szeregu i prezentował się równie samotnie jak on w czasie wędrówek nad jeziorem.

Po dokładnym obejrzeniu „Gospodarstwa agroturystycznego”, niektórych fragmentów nawet przez lupę, która nie wiadomo jak znalazła się w kieszeni płaszcza, Mario zauważył dwa psy rasy Jack Russell. Na obrazie były też inne rasy psów, uszeregowane według wielkości, kolorów i inteligencji. Wszystkie dane dotyczące menażerii agroturystycznej były elegancko przedstawione na miniaturowych plakietach ułożonych w tabele przy prawej krawędzi obrazu. Samotnik zapytał właściciela, czy mógłby kupić psa z górnego prawego rogu obrazu.

– Co to za okaz? O, ten pies, tutaj, w samym górnym prawym rogu? Ten, co ma ugiętą prawą nogę i trzyma w pysku przepiórkę – zainteresował się Samotnik. – To niewątpliwe pies myśliwski. Imponuje mi jego postawa; wygląda jakby wystawiał ptaki na strzał myśliwemu.

Malarza nie zaskoczyły pytania ani obserwacje Samotnika. Przyjął je tak naturalnie, jakby nigdy nie pytano go o nic innego. Uśmiechnął się tylko jakoś tak łagodnie, wyrozumiale.

– A, ten! To, co trzyma w pysku, to nie jest przepiórka, tylko nać marchewki. To pies ogrodnika. Taki, co to sam nie zje i innemu nie da. To najgorszy gatunek psa. Jeśli zechce go pan wziąć, to dam panu solidny rabat i dołożę jeszcze gratis smycz i kaganiec. Pies wprawdzie jest skąpy, ale nie bez walorów. To najlepszy strażnik ogródka, działki a nawet pola. Najsprytniejszy złodziej nic przy nim nie wskóra. Tylko z lasem mu nie wychodzi, bo psy mają słaby wzrok, kierują się węchem, a w lesie jest dużo zapachów.

Samotnik zastanawiał się. Po chwili przywołał malarza skinieniem ręki i oświadczył:

– Wezmę te dwa psy. Te rasy Jack Russel. Potrzebuję ich do towarzystwa, kiedy spaceruję samotnie nad jeziorem. Jak one się nazywają i ile kosztują?

– Nazywają się Jack i Russel. – Żywo odpowiedział artysta.

Mario informację przyjął bez komentarza.

– Jeśli przychodzi pan nad jezioro niezbyt regularnie – kontynuował malarz – to lepiej chyba je wypożyczyć. Odpada wtedy panu troska o zwierzęta, nie musi pan niczym się zajmować.

Mężczyzna mówił niezbyt wyraźnie i jakby trochę seplenił. Trudno było go zrozumieć. Nie przeszkodziło to Samotnikowi, od razu zaskoczył. Ujął go rzeczowy język artysty. Sam od dawna myślał o tym, że dobrze byłoby nie robić z gęby cholewy, unikając mówienia dużo i rozwlekle lub coś przekręcając.

Po minucie negocjacji mężczyźni dobili targu; psy zostały wypożyczone na dwa miesiące. Malarz wręczył Samotnikowi swoją wizytówkę z datą i dopiskiem: „Abonament dwumiesięczny na psy Jack i Russel”. Mario odczytał na głos pozostałą treść wizytówki: „Jan Krnąbrny, malarz-naturysta”, po czym schował ją do kieszeni płaszcza. Podszedł do obrazu i zdjął z niego psy – były zawieszone na małych, prawie niewidocznych haczykach – po czym ruszył na spacer wokół jeziora. Zwierzaki były stęsknione za wolnością. Mario cieszył się, obserwując, jak bawiły się ze sobą. Pomyślał, że powinien zadzwonić do Zuzanny, z którą łączyła go intymna przyjaźń, aby podzielić się wiadomością. Przyjeżdżała do niego starym, dobrze utrzymanym sportowym samochodem, najczęściej w piątek po południu, kiedy szczególnie męczyła go chandra.

– Zuzanno, dzielę się z tobą radosną nowiną. Wynająłem dwa psy od grubego malarza sprzedającego obrazy nad jeziorem Parnym. To czysta rozkosz patrzeć, jak one figlują, naskakują na siebie, czają się, pozorują akty agresji, kiedy w istocie usposobione są przyjaźnie. Myślę, że wiele moglibyśmy nauczyć się od nich.

W trakcie rozmowy Samotnik kontynuował obserwację Jacka i Russela. Najciekawsze było to, że zwierzaki wymyślały sobie gry i zabawy. Były one tak przemyślne, że Mario zadał sobie pytanie, czy nie warto byłoby ich wykorzystać dla opracowania gry komputerowej. Widział w niej psa w roli głównej i człowieka jako istotę mu podporządkowaną. Podobało mu się odwrócenie ról.

Zuzanna wysłuchała jego rewelacji, ale nie okazała entuzjazmu. Zapytała tylko:

– Kto będzie je karmił, wyprowadzał na spacer, szczotkował i czyścił, kiedy się ubłocą?

Samotnik zastanawiał się chwilę, po czym odpowiedział z powagą:

– My oboje, oczywiście. Ale ty tylko w piątek. Kiedy już wyjdziesz zaspokojona z łóżka, zobaczysz, ile radości sprawią ci te psiaki.

Po zakończeniu rozmowy Mario w ciągu kilku minut obmyślił scenariusz gry korzystając z pomysłu, jaki przyszedł mu do głowy. Strasznie mu się podobał.

Po zakończeniu spaceru wrócił do malarza, podniósł psy i zaczepił je ponownie na obrazie. Natychmiast wtopiły się w tło i znieruchomiały. Znając ich ruchliwość, wiedział, ile ten spokój je kosztuje. Wyglądały jednak na szczęśliwe. Odchodząc przypomniał malarzowi, że ma abonament na dalsze ich wypożyczenia.

Następnego dnia Mario zadzwonił do urzędu patentowego, aby zorientować się w zasadach rejestrowania gier komputerowych z psem w roli głównej. Okazało się, że taką grę już wymyślono i opatentowano kilka lat wcześniej.

– Kto jest właścicielem patentu? – zapytał Samotnik, nie zamierzając rezygnować ze swego planu. Pomyślał, że porozmawia z posiadaczem patentu i wynegocjuje jakieś ustępstwo na rzecz własnej gry.

– Dzieci ze szkoły podstawowej z miejscowości Propyle, proszę pana. Klasa 3B. To one są właścicielem patentu. Zwiedzały z wychowawczynią schronisko dla psów i wtedy wpadły na ten pomysł.

Oświadczenie urzędnika zaskoczyło Mario, bo nie spodziewał się, że młodzież w tym wieku jest zdolna do takiej inwencji. Bardzo lubił dzieci, więc go to nawet ucieszyło.

– Dziecko potrafi wszystko wymyśleć, jeśli tylko nie jest przejedzone lub śpiące – dodał urzędnik biura patentowego, jakby domyślając się, o czym może myśleć rozmówca.

Nadeszło lato i Samotnik poczuł się lepiej. Mniej odczuwał smutek i nostalgię. Równocześnie stracił zainteresowanie psami. Miał inne sprawy na głowie. Wokół jego domu wyrosła wysoka trawa i trochę chwastów i trzeba było zająć się nimi. Zamiast psów, Samotnik wypożyczał teraz na zmianę owcę, kozę i krowę. Bardzo mu to odpowiadało, bo oprócz przyjemności obcowania z żywą istotą miał także mleko. Krowę nazwał Baśka, przypominając sobie sąsiada z czasów młodości, który tak właśnie nazwał swoją krowę. Kozie ani owcy Samotnik nie nadawał imienia, wołał na nie po prostu: Kozo albo Owco! Rozumiały to doskonale, nie buntowały się, w końcu uznał, że jest im wszystko jedno.

– Zachowują się obojętnie podobnie jak niektórzy ludzie – pomyślał uspokojony.

Koza była najmniej wymagająca z całej trójki, żywiła się wszystkim, co jej wpadło do pyska, i nie potrzebowała opieki. Mario wypożyczył ją na całe dwa tygodnie i zabrał do domu, aby sprawdzić żydowską przypowiastkę o człowieku, który skarżył się na ciasne mieszkanie. Wprawdzie sam nie cierpiał na ograniczoność przestrzeni, ale bez kozy mieszkanie wydało mu się nieporównanie większe. Kiedy ją oddawał, uznał, że było to wartościowe doświadczenie.

Trwały wakacje, czas płynął. Jan Krnąbrny pojawił się nad jeziorem Parne dopiero pod ich koniec; widać było, że nie próżnował. Miał nowe obrazy i prezentował je na sztalugach ustawionych wzdłuż brzegu jeziora. Z ostatniej podróży do Afryki przywiózł ze sobą bogate wspomnienia. Musiał brać udział chyba w niejednym safari, bo na jego obrazach dominowały słonie, żyrafy, nosorożce i bawoły.

– Teraz najbardziej mi leżą duże afrykańskie zwierzęta roślinożerne. Maluję je, póki jeszcze istnieją, bo są to gatunki zagrożone – wyjawił malarz, spokojnie rozstawiając sztalugi.

Popołudnie tego dnia było wyjątkowo gorące. Słońce buchało żarem jak rozgrzana pustynia. Samotnik wypożyczył żyrafę. Nie było to tanie przedsięwzięcie, ponieważ rząd wcześniej podwyższył opłaty za wypożyczanie zwierząt powyżej dwóch metrów wysokości. Dla Mario było to jednak wartościowe doświadczenie; żyrafa w ciągu kilku godzin zjadła liście z rozłożystej akacji rosnącej w rogu podwórka Mario, zaśmiecające mu posesję. Kiedy objadała z liści dąb rosnący na brzegu jeziora Parne, oboje musieli salwować się ucieczką, ponieważ pojawiły się rozwścieczone dziki polujące na swój ulubiony pokarm – żołędzie.

Było to jesienią, kilka lat później, kiedy Samotnik przeszedł już na emeryturę rezygnując z dotychczas pobieranej renty inwalidzkiej. Robił sobie akurat herbatę, kiedy usłyszał pukanie do drzwi. Za progiem stał młody uśmiechnięty listonosz z dużą przesyłką; przekazał ją Samotnikowi za pokwitowaniem. Kto wysłał paczkę, nie było wiadome. Był to jakiś nieznany nadawca, jego adres był również zupełnie obcy odbiorcy.

Wszystkie nadjeziorne doświadczenia ze zwierzętami, aczkolwiek użyteczne i ciekawe, nie okazały się tak odkrywcze jak album ze starymi zdjęciami, dokumentami i listami znalezionymi w paczce. Mario dowiedział się z nich o tej części swego życia, która zawsze wydawała mu się czarną plamą. Okazało się, że na chrzcie nadano mu imię Luna, skrót od Lunatyk, i że szalone pomysły przychodziły mu do głowy już od piątego roku życia. Jego emocjonalność rodzice docenili dopiero wtedy, kiedy Luna, po przeczytaniu powieści Winnetou uznał, że jest Old Shatterhandem i usiłował powalić konia jednym uderzeniem pięści. Właściciel dorożki oskarżył go wtedy o to, że jest nienormalny i naskoczył na jego rodziców, towarzyszących mu na spacerze. Luna usiłował wyperswadować mu niewłaściwą postawę również uderzeniem pięści; wynikła z tego wielka awantura.

Sprawa nie trafiła do sądu, a on do więzienia, ponieważ sąd uznał, że jest jeszcze niepełnoletni. Był jednak na tyle rozwinięty, że oddano go do domu poprawczego z widokami na wolność zza zakratowanych okien. Był to dom dla dorastającej, trudnej młodzieży. Luna mieszkał tam kilka tygodni. Znudziło go to, a potem zmęczyło do tego stopnia, że wyrwał kraty, udowadniając ostatecznie, że imię Old Shatterhand pasuje do niego jak ulał.

Były to ciekawe czasy, pełne gwałtownych zmian, kiedy wiele niedobrych zachowań uchodziło za właściwe i poprawne. To mu pomogło. Po osiągnięciu dojrzałości Luna-Mario zmienił się. Skończył studia na wydziale psychologii przez pewien czas praktykował jako psycholog, potem przekwalifikował się na psychiatrę, posługując się dyplomem kolegi, z którym mieszkał w jednym pokoju w domu poprawczym.

Po zapoznaniu się z zapomnianą częścią własnego życiorysu, Mario, postanowił oddać się pasji wypożyczania zwierząt. Cieszył się, że odkrył ją w sobie z wielką korzyścią dla zwierząt i dla siebie. Kiedy o tym myślał, dochodził nieodwracalnie do filozoficznego wniosku, że każdy ma w życiu dobre i złe dni, tygodnie i miesiące, i że nigdy nie jest za późno za dobrą zmianę, dopóki się żyje.

Śmieć zastała Mario we śnie. Stało się to nagle, bez ostrzeżenia ze strony serca, wątroby czy płuc, że coś jest nie w porządku. Pogrzeb odbył się trzy dni później. Nie był liczny. Stawili się wszyscy, którzy go znali, ksiądz, gospodyni, lekarka i młody literat spisujący jego obserwacje i wspomnienia.

W drodze na cmentarz kondukt pogrzebowy został zatrzymany przez policję, aby przepuścić ważny transport ciężarowy. Czekanie przedłużało się. Sąsiad zmarłego zaczął snuć wspomnienia z okresu ich wczesnej znajomości. Opowiadając o jakimś incydencie nazwał Mario świrem. Lekarka zaniemówiła, a chwilę potem wpadła we wściekłość. Rzadko widzi się człowieka w stanie takiego wzburzenia. Wyrzucała z siebie słowa obciążone gniewem. 

– Mario Miller nie był świrem. W więzieniu, gdzie trafił z wyrokiem za wykonywanie zawodu psychiatry ze sfałszowanym dyplomem, zmienił się. Po odsłużeniu kary podjął i skończył studia prawnicze. Pracował najpierw w kancelarii prawniczej, potem został mianowany na stanowisko sędziego. W międzyczasie ożenił się i miał dwójkę dzieci. Dobił go pożar domu, w którym zginęła jego córeczka i jego pies. Miał wcześniej pewne problemy psychiczne, teraz załamał się kompletnie. Poznałam go, kiedy trafił do szpitala. Była to schizofrenia paranoidalna. Żył w urojonym świecie, nawiedzały go omamy i halucynacje. Mimo zaburzenia świadomości pozostał człowiekiem pozytywnym i twórczym. Mówię to na podstawie zapisków młodego literata, który na moją prośbę spisywał jego przeżycia. Mario żył wśród przyrody, życzliwych ludzi i kolorowych zwierząt. Nie był świadomy, że przebywa w innym wymiarze niż my wszyscy. Miał szczęście. Taką pozytywną rzeczywistość generował mu jego zbuntowany umysł. Pies na obrazie malarza Krnąbrnego nie był obrazkiem, ale żywym zwierzęciem, biegającym, węszącym i figlarnym. Taki był świat Mario.

Renata Sandauer zamyśliła się, patrząc jak ulicą przejeżdżają wielkie ciężarówki przykryte szarozielonym brezentem. Uspokajała się powoli. Kiedy z jej oczu zniknęły sztalugi, obrazy, gruby artysta w kożuchu, zwierzęta i Mario, doktor skończyła mówić. Uśmiechnęła się. Postanowiła, że będzie to robić częściej, zwłaszcza wtedy, gdy ktoś  nazwie innego człowieka świrem.

Autor: Michael (Michał) Tequila
Gdańsk, lipiec 2020

Przekaż dalej
0Shares

Świrus. Opowiadanie. 32 odcinki.

Odc. 1 Wdepnięcie

O godzinie ósmej rano powietrze drżało już od upału. Zapowiadał się piekielnie gorący dzień. Szli we czwórkę szeroką ławą przez łąki w kierunku rzeki, kiedy Alfred Zygadło wdepnął w parujące krowie łajno. Od razu to skomentował:

– Nie jest to wprawdzie pełnoprawne gówno, takie jak ludzkie, bo my jesteśmy gatunkiem z najwyższej półki ewolucji. Tym niemniej ma ono swoją wagę gatunkową i zasługuje na szacunek. W Indiach rząd płaci za krowie odchody w stanie suchym dwie rupie za kilogram. To coś znaczy. Mógłbym wam coś więcej na ten temat powiedzieć, ale nie ma na to czasu.

Pozostałość po krowie nażartej mokrą trawą widzieli wszyscy, cała czwórka, ale on jeden postanowił wykorzystać je, aby udowodnić gotowość przyjmowania wyzwań, jakie stoją przed człowiekiem w dobie niekończących się zmian. Był to test zdrowego rozsądku, wartości społecznej, o której wszyscy myśleli i mówili, tylko mało kto przestrzegał.

Zaraz po wdepnięciu Alfred wyłożył swoją teorię. Robił to przy każdej okazji i taka okazja właśnie zaistniała.

– Dzisiaj, aby przeżyć, musisz nauczyć się być świrusem. To nie przychodzi od razu. Trzeba to regularnie praktykować, by doświadczenie wsiąkło w organizm dostatecznie głęboko. Ja to właśnie uczyniłem. Mój czyn ma znaczenie symboliczne. Jest znakiem niezależności, śmiałej konfrontacji z wyzwaniami, dowodem radzenia sobie w trudnych czasach – wyjaśniał bez pośpiechu towarzyszom.

Słuchając, patrzyli ze zdumieniem, jak powoli, uważnie wyciąga z brązowozielonej mazi elegancki pantofel.

– Nie możesz normalnie funkcjonować w zwariowanym świecie – tłumaczył, wycierając pantofel o trawę – jeśli nie nauczysz się reagować w sposób elastyczny, w zależności od sytuacji. Jeśli tego nie umiesz, popadniesz w głęboką depresję lub zwariujesz. Świrowanie to umiejętność właściwego zachowania się w każdych okolicznościach, a świrus to ekscentryk, jednostka szybko ucząca się, twórcza i odważna, radząca sobie w życiu.

– I tego trzeba się nauczyć tak samo jak czytania czy tabliczki mnożenia. Znaczy się, nauczyć się być świrusem – podpowiedział Rafał, bratanek Alfreda, najmłodszy z czwórki. Powiedział to dla żartu, na wiatr. Myślał, że sprowokuje tym innych do sprzeciwienia się stryjowi. Jego zachowanie i argumentację uważał za nienormalne.

Dwaj towarzysze weselni milczeli. Wyzwanie podjął Alfred.

– Tak, Rafale. Dokładnie tak, jak mówisz. To jedyna postawa dająca szansę przeżycia w pędzącym do przodu społeczeństwie.

– A nawet sukcesu – podpowiedział prowokująco bratanek.

Alfred popatrzył na niego. Zauważył sypiący się pod nosem wąs, szczupłe barki, wyciągniętą sylwetkę, czarne włosy i jaśniejsze brwi. Lubił swojego bratanka.

– Tak. Z tym, że nie „nawet sukcesu”, ale „także sukcesu”. Sukces jest immanentnym składnikiem świrowania – wyjawił z przekonaniem. Świadomie użył obcego słowa, aby podkreślić, że wiedza i ogłada towarzyska nie stoją na drodze bycia ekscentrykiem.

Na łące znaleźli się nieprzypadkowo. Po całonocnej pijatyce weselnej zasnęli z rękami i głowami na stołach. Po dwóch godzinach zdrętwiały im ramiona. Obudzili się i doszli do wniosku, że warto pojechać nad rzekę samochodem, czterech mężczyzn w różnym wieku, aby orzeźwić się poranną kąpielą. Z całej czwórki tylko Jarek był trzeźwy, bo nie pił w ogóle. To on prowadził samochód Alfreda.

– Gdyby nie Jarek, nigdy byśmy tutaj nie dojechali. Rozbilibyśmy się jak amen w pacierzu – podsumował Alfred. Wdychając z przyjemnością powietrze płynące z nadrzecznej łąki przyglądał się swemu nowemu samochodowi. Nic złego się nie stało; to usposobiło go pozytywnie, mimo że bolała go głowa. Postanowił nie pić więcej. Pomyślał, że jest to sprzeczne z jego pragnieniem zostania świrusem, człowiekiem radzącym sobie w coraz bardziej pogmatwanym świecie.

Rzeczywistość zmieniała się tak szybko, że ludzie nie nadążali śledzić najważniejszych wydarzeń. Każdego dnia stacje telewizyjne i internetowe portale informacyjne przelicytowywały się listą ważnych zdarzeń krajowych i zagranicznych. Było to nieuniknione, ponieważ telewizja utrzymywała się głównie z reklam.

– Bez wiadomości przyciągających uwagę nie ma widzów, a jeśli nie ma widzów, to nie ma ogłoszeniodawców, a jeśli na ma ich zleceń, to przestajesz istnieć – przypominał pracownikom dyrektor stacji telewizyjnej Best News TV.

– Ale my tych ludzi ogłupiamy wiadomościami, które może i są ciekawe, ale nie niosą żadnej wartości poznawczej. Zachowajmy chociaż jakąś proporcję informacji sensownych do bezwartościowych – wyrwał się kierownik programu informacyjnego.

Dyrektor popatrzył na niego z niechęcią. Pomyślał, że będzie pierwszym kandydatem do zwolnienia, kiedy konieczna będzie kompresja etatów.

Alfred starał się utrzymać na powierzchni zdarzeń, rozumieć, co się dzieje w kraju i odpowiednio reagować. Regularnie oglądał wybrany dziennik telewizyjny i czytał przyzwoitą prasę, choć czasem i do niej miał wątpliwości. Za wiadomościami i forami dyskusyjnymi w Internecie niespecjalnie przepadał.

Poprzedniego dnia zdarzyło się wiele; miał o czym myśleć. Przed oknem gabinetu właściciela renomowanej firmy transportowej położnego na dwudziestym piątym piętrze wieżowca pojawił się dron i ostrzelał pokój z szybkostrzelnego karabinka, zamocowanego na pokładzie. Budynek był bardzo dobrze strzeżony i znajdował się w centrum stolicy. Zanim ktokolwiek zdążył zareagować, dron zniknął wlatując do garażu na parterze sąsiedniego budynku przez duże okno nad wjazdem do garażu. Śledztwo prowadzone przez ochronę budynku ujawniło, że wewnątrz korytarza, gdzie wleciał dron znaleziono ślady płynu stosowanego czyszczenia broni automatycznej. Pół godziny przed atakiem padła sieć komputerowa firmy, obsługująca także system monitorowania przemysłowego. W sprawę zaangażowała się policja i wywiad wojskowy. Atak odebrano jako akt terroru nieznanej organizacji. Kilka dni później policja przeprowadziła rewizje ciężarówek firmy obsługujących trasy zagraniczne.

Odc. 2 Przyśpieszający świat

Wieczorem w trakcie przemówienia premiera w lewym górnym rogu ekranów telewizora pojawił się obraz przedrzeźniającej go małpy. Partia rządząca uznała to za zamach na godność premiera i rządu. Na początku nikt nie miał pojęcia, jak do tego doszło, kto i jak to zorganizował. W grę wchodziły nowe technologie manipulacji głosem i obrazem. Podejrzewano zagranicznych hakerów, potem także opozycję.

– To było wyjątkowo podłe! Nigdy mi takiego kawału nie zrobiono – denerwował się premier w swoim gabinecie. Od razu wezwał do siebie ministra odpowiedzialnego za cyberbezpieczeństwo państwa. Rozmowa trwała prawie godzinę.

Opuszczając gabinet minister pomyślał, że premier przestraszył się konsekwencji propagandowych. Sprawie nie nadano rozgłosu publicznego ponieważ doradca premiera do spraw public relations uznał, że to tylko pogorszyłoby sytuację.

Godzinę później na portalu informacyjnym w Internecie pojawiło się zdjęcie znanego celebryty bawiącego się w ogrodzie z dziećmi. Przedstawiono go jako perwersyjnego zboczeńca i oskarżano o liczne przewinienia. Alfred usiłował dociec prawdy, okazało się to jednak niemożliwe. Portal upierał się przy swoim, oskarżony celebryta bronił się zaprzeczając wszystkim rewelacjom.

Alfred zastanawiał się.

– Nie sposób wiedzieć, co jest, a co nie jest prawdą. Nawet w pojedynczej sprawie trzeba dociekać prawdy, a i tak nie doszłoby się do niej. Konieczne są jakieś nowe rozwiązania, algorytmy analizy informacji, mechanizmy matematyczno-logiczne.

Zenon, do którego zadzwonił, aby podzielić się myślami, wykazał obojętność.

– Daj sposób, czy ty musisz dochodzić prawdy w każdej sprawie? Nie masz nic lepszego do roboty?

– Mnie nie chodzi o pojedynczy fakt, ale o to, dokąd zmierzamy jako społeczeństwo. Czy mamy żyć w bagnie, gdzie nie sposób odróżnić prawdy od łgarstwa? Pomyśl o tym celebrycie i wyobraź sobie, że ktoś oskarża ciebie, że jesteś pedałem i zmieniasz partnerów co trzeci dzień, którzy w dodatku ubierają się kolorowo jak tęcza?

– Zagalopowałeś się, człowieku! – odkrzyknął Zenon. Teraz to naprawdę świrujesz! Myślałem, że to tylko wygłupy z twojej strony, ale widzę, że to co poważniejszego. W dodatku jeszcze mieszasz do tego logikę i matematykę, szukasz jakichś algorytmów. Ty chyba zwariowałeś! Kończę rozmowę – krzyknął, odkładając słuchawkę.

Siedział dłuższy czas w milczeniu, nie mogąc się uspokoić. Martwił się o brata, przyznając mu tylko tyle racji, ze coś jest nie w porządku z tym, co dzieje się w kraju.

Wchodząc do pokoju Rafał zauważył wzburzenie i niepewność malujące się na twarzy ojca.

– Co się stało?

– Sam nie wiem. Twój stryj szaleje. Zapytał mnie właśnie o to, jakbym się czuł jako homoseksualista utrzymujący kontakty z wieloma mężczyznami ubranymi w kolorowe majtki!

Przed północą telewizja ujawniła kolejną sensację: zdjęcie krowy i informacja, że produkuje ona mleko zatrute siarką. Piła je trójka dzieci właścicielki krowy; z trudem uratowano je od śmierci. Sondaż przeprowadzony następnego dnia pokazał, że jedna czwarta widzów oglądających program uznało informację za wiarygodną.

Alfred czuł gęstniejącą atmosferę i presję oszałamiających zdarzeń. Starał się być pozytywny, napotykał jednak coraz większy opór. Aby rozładować napięcie, rozmawiał z przyjaciółmi i znajomymi, przede wszystkim z Młodym, jak nazywał Rafała, przedstawiając mu tempo przemian. Dzielenie się niepokojem przynosiło mu ulgę.

– Świat coraz bardziej przyśpiesza. Można od tego oszaleć. Wszystko się zmienia: samochody jeżdżą już bez kierowcy, ludzie pracują zdalnie z własnego pokoju, w oceanie pływają miliony ton plastikowych śmieci, mój nowy smartfony ma setki nowych cech i aplikacji, nie umiem sobie z nimi poradzić. Jest tego więcej. Zabójczy wirus roznoszony po całym świecie przez miliony podróżujących, roboty i mikroskopijne drony, rewelacyjne technologie medyczne i leki, w dodatku jeszcze ta manipulacja opinią publiczną. Popatrz na efekty, na nasze miasto. Pięć lat temu był tu tylko jeden szpital psychiatryczny, teraz mamy trzy. Ale to wciąż za mało, bo w domach opieki, schroniskach dla bezdomnych i na działkach rekreacyjnych czekają dalsi kandydaci do leczenia psychiatrycznego.

Wielu przyjaciół i znajomych już to wiedziało. Jego bratanek również. Wiedzieli jednak inaczej. Głowa bolała go od myślenia, jak sobie z tym wszystkim poradzić.

Odc. 3 Edukacja społeczna

Szkoła powszechna i liceum mieściły się w długim, prostokątnym budynku położonym na Garbatym Wzgórzu. Pierwszy raz, kiedy tam się znalazł, Alfred powtórzył nazwę kilka razy, aby się przyzwyczaić. Nie przystawała do miejsca, ponieważ teren był płaski, a plac na którym znajdowała się szkoła, stanowił zaledwie niewielką wyniosłość. Budynek, jego kształt i wymiary łatwo zapadły mu w pamięć, ponieważ dawały się opisać liczbowo. Pracował tu ucząc matematyki w szkole podstawowej.

W ostatni piątek semestru Alfred spotkał się jak zwykle z rodzicami na wywiadówce, aby rozmawiać o postępach dzieci, problemach i wyzwaniach. Korzystał z okazji, aby edukować także dorosłych. Wierzył w permanentną edukację całego społeczeństwa, uznawał ją za swoją misję.

Alfred był cenionym nauczycielem, miał nadzwyczajne osiągnięcia. Dzieciaki przepadały za jego lekcjami matematyki. Do szkoły przyjeżdżali wizytatorzy z kuratorium i dyrektorzy innych szkół, aby zobaczyć, jak można rozbudzić miłość do przedmiotu gdzie indziej traktowanego jak piąte koło u wozu, jeśli nie nieszczęście.

Misja edukacyjna Alfreda nie pozostawała w cieniu. W pobliżu szkoły przebiegała linia kolejowa Wschód-Zachód. Dyrektor wzywał Alfreda do siebie kierując się rozkładem jazdy międzynarodowego pociągu, przejeżdżającego raz w miesiącu przez miasteczko. Przejazd pociągu stwarzał możliwość nieskrępowanej dyskusji.

Tematem spotkania była równowaga między potrzebami szkoły a indywidualną inicjatywą nauczycielską. Było to już trzecie wezwanie Alberta przez dyrektora szkoły, Sebastiana Masaja. Przed biurkiem pryncypała czekał na niego zgrabny, czerwony dywan. Spotkania odbywały się na stojąco, zwiększało to sprawność wymiany opinii.

– Panie kolego Zygadło! – zaczął zwierzchnik, kiedy pociąg zbliżał się do miasteczka. Był to masywny mężczyzna z głową lwa zdobną grzywą gęstych, nieco już siwiejących włosów.

Alfred przyzwyczaił się do formuły spotkań. Rozumiał, że „panie kolego” zbliżało ich do siebie i umacniało w przekonaniu, że stanowią jedność pedagogiczną.

– Osiąga pan znakomite wyniki w nauczaniu matematyki. Jestem z pana dumny. Rodzice jednak skarżą mi się, że niepotrzebnie wzywa ich pan do zwiększonej czujności edukacyjnej wobec zmieniającej się rzeczywistości i ilustruje to przykładami.

Po standardowym wstępie dyrektor cytował fragmenty wypowiedzi rodziców.

Akceptując słowa zwierzchnika, Alfred prosił go o wyjaśnienie niektórych niuansów skarg rodziców.

– Zgadzam się z panem, że bez permanentnej edukacji społeczeństwo nie ma szans przeżycia. Nie mówiąc o sukcesie stojącym tuż za progiem, którego jednak nie da się osiągnąć bez wspólnego wysiłku szkoły, rodziców i dzieci.

Obydwaj liczyli na to, że szczera rozmowa doprowadzi w końcu do porozumienia. Sprawa jednak przeciągała się.

Po rozmowie z Alfredem dyrektor udał się do pokoju nauczycielskiego, gdzie było więcej przestrzeni i światła, aby nabrać oddechu. Wydał się nieco mniejszy i jakby zadumany.

– On chyba traci wiarę w naukę i siebie samego – szeptali między sobą nauczyciele obecni w pokoju.

– Liczę na to, że w końcu uda mi się go oswoić, bo to doskonały pedagog. Pomóżcie mi! Dla dobra szkoły! – apelował do członków ciała pedagogicznego. W zamian oferowano mu życzliwe sugestie, że nie powinien zwracać tak dużej uwagi na ambicje edukacyjne matematyka, bo są w niej elementy racjonalne.

– On się w końcu musi wypalić! – to było ostateczne pocieszenie, jakie mieli mu do zaoferowania nauczyciele. Lepiej znali Świra. W duchu wierzyli, że jest on niezniszczalny zwłaszcza od czasu, kiedy doszedł do wniosku, że człowiek wymaga specjalnego rodzaju inteligencji aby radzić sobie ze zmianami.

Idea świrowania pozostawała im obca. Wyjątkiem był nauczyciel przedmiotu „Jednostka i społeczeństwo” oraz katechetka przesiąknięta wiarą w doskonalenie człowieka. Dzieliła ją ze Świrem  niewielka różnica, ale nie miało to znaczenia. Dla niej było to doskonalenie się człowieka w Bogu, dla niego w umiejętnościach radzenia sobie z postępem. Oboje spajał ferwor misyjny. Mogli liczyć na wzajemnie wsparcie.

Odc. 4 Wywiadówka

Do wywiadówki Alfred przygotował się bardzo starannie. W klasie 3B uczył matematyki i był jej wychowawcą. Po przedstawieniu ocen i omówieniu wyników nauczania całej klasy i poszczególnych uczniów przystąpił do edukacji rodziców. Nazywał to ofensywą. Mówił o sprawach ważnych i nie wahał się używać wyrazistych, a nawet kontrowersyjnych określeń. Mówił tak, aby pobudzić słuchających do myślenia. Miał wątpliwości, czy społeczeństwo potrafi myśleć twórczo i odważnie, na miarę wyzwań współczesności. Był przekonany, że on to potrafi i że jest to konieczne. 

– Mamy telewizję, która coraz więcej czasu poświęca edukacji. Z badań wiadomo, że społeczeństwo ma problemy medyczne lecz nie umie sobie z nimi poradzić. Dwadzieścia pięć procent osób cierpi na obstrukcję. W odpowiedzi na to przemysł farmaceutyczny oferuje nam leki, a telewizja je reklamuje, edukując, jakie są ich zalety i jak je stosować, aby uzyskać najlepsze efekty. Ludzie nie lubią reklam, ale to błąd, bo to źródło bezpłatnej wiedzy. Należy z niej korzystać. Dobrze dobrany lek rozwiązuje problemy, człowiek staje się zdrowszy i szczęśliwszy. Im więcej leków kupujemy, tym silniejszy staje się nasz przemysł farmaceutyczny, powstają nowe stanowiska pracy. Minister zdrowia zachęca:

– Bądź patriotą, kupuj produkty krajowe.

Ja oczywiście zgadzam się z tym, co mówi rząd, pan premier i ministrowie. Trzeba kupować jak najwięcej rodzimej produkcji; jest to postępowanie racjonalne i uczciwe. Na rynku pojawia się ciągle coś nowego, co dobrze świadczy o naszej innowacyjności. Mam wrażenie, że my – jako społeczeństwo – wynalazczość mamy we krwi. Ostatnio pojawiły się dopalacze osiemdziesiąt razy mocniejsze niż najsilniejszy narkotyk. Dają one ludziom szansę błyskawicznego przeniesienia się w inny, bogatszy świat. Interesujmy się nowościami, rozmawiajmy o nich z dziećmi, rodzeństwem i przyjaciółmi. Trzeba żyć mądrze i godnie. Korzystać z życia.

– Ludzie chyba umieją żyć? – Odezwała się młoda kobieta, szykownie wciśnięta w różowe getry i czarny sweter. Alfred zwrócił na nią uwagę wcześniej: średniego wzrostu, czarnowłosa, pod każdym względem zadbana. Kiedy wchodziła do pokoju, jej pośladki poruszały się tak zniewalająco, że pomyślał, że powinna mieć je z przodu, aby każdy mężczyzna miał szansę docenienia piękna kobiecego ciała. Był estetą,  uważał, że duchowość jest niezwykle ważną cechą człowieka w dobie szybkiego postępu techniki.  

– Tak naprawdę, to chyba niewiele osób umie – Podjął Świrus. – Przesadzają, zachowując się zbyt wstrzemięźliwe, ograniczając się. Zapominają, że można w pełni cieszyć się życiem. Na moim osiedlu o piątej rano ludzie głośno rozmawiają, śmieją się, ciesząc się jak Beduini na pustyni, których szczęśliwie ominęła wielka burza piaskowa. Myślę sobie: – Chcę spać, a tu ktoś mnie budzi. I nagle zdaję sobie sprawę, że to wczesne budzenie ratuje mnie, bo nie przesypiam życia. Albo alarm samochodowy, który budzi mnie wyjąc dwa razy w nocy. Właściciel samochodu nie naprawia go. Wnioskuję, że może nie słyszy alarmu albo nie ma pieniędzy, aby go naprawić. Albo jest mu trudno podjąć decyzję. Samochód stoi po drugiej stronie strumienia płynącego głębokim jarem. Gdyby nie to, poszedłbym i powybijał mu szyby. Trzeba być pomocnym. Zmotywować człowieka, ułatwić mu podjęcie decyzji. To spontaniczne i pozytywne postępowanie: konfrontować się z wyzwaniami, pomagając innym. Nazywam je świrowaniem. Jestem jego zwolennikiem. Może ono budzić oczywiście kontrowersje, ale nic na to nie poradzimy. Trzeba być realistą. 

Matematyk ucieszył się, kiedy matka Oksany, niezwykle utalentowanej matematycznie uczennicy, poparła go:

– Też bym to zrobiła. Właścicieli i kierowców samochodów należy edukować. Ci ludzie powodują wypadki i są przez to nieszczęśliwi. Może nawet nie wiedzą, że są już samochody jeżdżące bezpiecznie bez kierowcy. Transport publiczny to poważna sprawa. Samochód to nie klocek Lego. 

Odc. 5 Walec drogowy

Najgorsze zdarzenia spotykały Alfreda w dniach, kiedy księżyc przechodził fazę pełni. Na początku nie zdawał sobie sprawy, że łączą ich niewidzialne więzi. Z czasem nauczył się, kiedy księżyc mu sprzyja a kiedy nie. Przyszło to dopiero później.

Dwudziestego trzeciego marca, w dzień Superksiężyca, kiedy był on nie tylko w pełni, ale i najbliżej ziemi, przejechał Alfreda walec drogowy. Trwało to nie dłużej niż trzydzieści sekund, mimo że maszyna jechała bardzo wolno. Alfred odczuł ogromną samotność. Nie była to pustka, bo wszystko w nim stężało i poczuł się wypełniony jakąś nadzwyczajną treścią. To jego ciało uległo intensyfikacji pod wpływem ogromnego ciśnienia.

Alfred zapamiętał to zdarzenie ze wszystkimi szczegółami. Był to czwartek przed weekendem z zapowiedzianą zimną pogodą. Rano Alfred czuł się wyjątkowo nerwowy, nogi mu drżały. Opanował go dziwny niepokój, że wpadnie na niego człowiek jadący na hulajnodze, jeden z tych pędzących w zaślepieniu przed siebie. Po południu Alfred poczuł się lepiej. Poprowadził trzy udane lekcje. Wracał ze szkoły ulicą Parkową, trochę przejedzony obiadem. Po lewej stronie widział park z alejami wysadzanymi dębami, wiązami, jesionami i lipami. Szedł zamyślony chodnikiem obmyślając pytania do testu z matematyki, kiedy to nastąpiło.

Była to jego wina. Nie oglądając się na boki wkroczył na jezdnię, aby przejść na drugą stronę ulicy. Maszyna jechała tak cicho, że jej nie usłyszał. Zauważył ją w chwili, kiedy już spłaszczała mu stopy. Upadając na asfalt, odczytał jej nazwę wypisaną wielkimi literami nad przednią szybą: „Powercast”. Przetłumaczył ją szybko na „Odlew mocy” i chwilę zastanawiał się, czy było to poprawne tłumaczenie. Pomyślał jeszcze „Nie na takie widoki się patrzyło”. Zapamiętał to zdanie doskonale choć nie miało ono sensu.

Następnego dnia rano, po przebudzeniu, czuł się wciąż nieswój. Leżał rozpłaszczony na łóżku jak żaba. Jak się tam znalazł, nie pamiętał, ale też nie dziwił się temu. Nie miał nawet na to czasu, bo śpieszył się do szkoły. Zaczynał zajęcia o godzinie ósmej rano.

Dobre samopoczucie odzyskał dopiero w pokoju nauczycielskim.

– Było to tak niesamowite przeżycie, że nie dziwię się, że pamięć ze mnie uszła – wyjawił głośno, stojąc pod oknem rozświetlonym intensywnym słońcem.

Przy stole siedziało dwóch nauczycieli i trzy nauczycielki. Popatrzyli na niego zdziwieni. Opowiedział im niezwykłe zdarzenie. Pragnął pokazać się z najlepszej strony, że jest interesujący, ma bogate wnętrze i ciekawe przeżycia. Chciał, aby go lubiono. Ich uznanie umocniłoby poczucie własnej wartości. W takich chwilach czuł wyraźnie, że ma w sobie dobroć i ludzie to dostrzegają.

Najuważniej słuchała go nauczycielka filozofii i logiki, najstarsza osoba w ich gronie. Była już bliska wieku emerytalnego. Nie tylko go słuchała, ale także zadawała mu pytania. Przeżywała razem z nim jego niezwykłą przygodę. Wyczuwał w nich głębię humanitarną, dystans i refleksyjność. Pytała go o to, co czuł lub myślał w danym momencie, jak się zachowywał i co go do tego skłoniło. Odpowiadał szczerze, na co ona uśmiechała się z łagodną wyrozumiałością. Czasem wtrącała:

– Ja już takich przeżyć nie mam. Mogę tylko pogratulować panu, drogi kolego Alfredzie, wrażliwości psychicznej. Imponuje mi to wszystko, co się panu przydarzyło i zapewne jeszcze przydarzy w życiu. Także pańska wyobraźnia, świeżość i niezwykłość reakcji. Powinien pan to wszystko spisywać. To jest bardzo oryginalne. Widzę to jako dorobek naszej współczesności.

Alfred popatrzył na nią z wdzięcznością. Jego przeżycie sprawiło jej przyjemność, wzbogaciło jej życie.

Odc.6 Rozmowy z dyrektorem

Najmniej przychylny dla Alfreda był dyrektor szkoły, Sebastian Masaj. Nie miał chęci słuchać, co przydarzyło się nauczycielowi.

– Panie kolego! Ja po prostu nie mam czasu na słuchanie bajek. Szkoła mi się wali na głowę. Za dwa dni mam wizytę z kuratorium, jest zagrożenie narkotyczne, rodzice mają pretensje, że nie dbamy dostatecznie o ich dzieci, że program nauczania jest przeciążony, że uczniowie otrzymują za dużo pracy do domu, a pan mi tu wyjeżdża z jakimiś niesamowitymi historiami jak magik latający na czarodziejskim dywanie!

Alfred przyjął jego słowa ze spokojem. Zdał sobie sprawę, wcześniej wspominali o tym inni nauczyciele, że dyrektor jest w wielkim stresie. Widać to było w jego głosie, twarzy i ruchach. Zwierzchnik nie miał dla niego cierpliwości ani zrozumienia bo był pod presją wielu zdarzeń i otoczenia. Dlatego Alfred usiłował go przekonać do skorzystania z techniki autorefleksji. Wyobraził sobie nawet, że dyrektor staje się kimś w rodzaju przewodnika duchowego dla wszystkich nauczycieli, jak radzić sobie ze stresem jako człowiek, dydaktyk i koordynator pracy zespołu ludzkiego. Liczył na to, że dyrektor rozwinie w sobie tę umiejętność, lecz po kilku próbach zrezygnował. Powiedział sobie w duchu:

– Nic tu nie wskóram. Masaj to uparty kozioł. Zastygł w swoim myśleniu jak beton i już się nie zmieni. Nie stać go nawet na refleksję, czy to co mówię, ma jakiś sens czy nie.

Przed konsekwencjami negatywnych reakcji zwierzchnika ratowała Świrusa opinia uczniów. Uwielbiali go za sposób nauczania, historie, jakie im opowiadał, możliwość zadawania pytań bez skrępowania, jak również wyrażania własnych opinii i sugestii.

– Pan jest zupełnie inny niż pozostali nauczyciele. Oni są tacy sztywni! Nie można z nimi swobodnie porozmawiać, bo zaraz się denerwują i mówią: „to nie wypada”, „to nie jest temat do dyskusji w czasie lekcji” czy „szkoła nie zajmuje się takimi problemami”.

Urzeczony szczerością uczniów i uznaniem jego wyjątkowości Alfred nie dostrzegał drobnych uszczypliwości. Tłumaczył, że krytyka jego osoby czy postępowania mu nie przeszkadza.

– To tylko udowadnia, że ekscentryczność i odmienność ma sens. Proszę zwrócić uwagę, że ze wszystkich członków ciała pedagogicznego jestem najspokojniejszym i najbardziej zrównoważonym człowiekiem.

Kiedy to mówił, uczniowie kiwali głowami i zapewniali, że zgadzają się z nim. Z wdzięcznością przyjmował pochwały i słowa poparcia. Wiedział, że autentycznie się cieszą, że jest ich nauczycielem i wychowawcą. Od czasu jak uznał świrowanie za najlepszy model myślenia i postępowania, czuł się bardziej wyciszony i twórczy. 

Odc. 7 Piekareczka 

Świrus udał się do piekarni jak zwykle z samego rana, aby kupić na śniadanie dwie bułeczki orkiszowe i jedną poznańską. W sklepie nie było nikogo oprócz ekspedientki. Alfred nie znał jej nazwiska, tylko imię, Aldona. W duchu nazywał ją Piekareczką, choć nie miało to sensu, bo była rosłą i pulchną kobietą. Sam na sam z kobietą uznał za wymarzoną okazję, aby przedstawić jej swoją teorię złożoności mąki. Od dawna o tym myślał. Teorię opracował zaraz po tym, jak Aldona opowiedziała mu niezwykłe zdarzenie z początków swojej kariery zawodowej. Pracowała razem z mężem w piekarni, przygotowując ciasto i wypiekając chleb w tradycyjnym piecu opalanym drewnem. Kiedy zbliżyła się do otwartego paleniska, zapaliły jej się włosy.

– Jak do tego doszło, nie mam pojęcia. To było po prostu niemożliwe. Od włosów zajął się mój fartuch i stanęłam w płomieniach. Nie zgadnie pan w jakiś sposób mnie uratowano. Pracujący obok mąż chwycił worek z mąką i wysypał ją na mnie. Ogień zgasł i wtedy ukazałam się ja; wyglądałam jak niedomyty kocmołuch po pijackiej orgii. Fartuch i to co miałam na sobie  spłonęło, a to co zostało, opadło ze mnie. Stałam naga, osmalona, pół czarna, pół biała. Mąż patrzył na mnie i wybuchnął śmiechem.

– Przed chwilą wyglądałaś jak płonąca choinka, a teraz wyglądasz gorzej niż diabeł. Brakuje ci tylko rogów i ogona!

Dobiło mnie to. Rozpłakałam się. Przez kilka nocy mąż nie poszedł ze mną do łóżka. Powiedział mi, że przypominam starą czarownicę i nic go nie zmusi do tego, aby choćby mnie dotknąć.

– Jesteś łysa, ciało masz w bąblach, wyglądasz jak potwór- drwił ze mnie. Rozwiedliśmy się bardzo szybko. Od tej pory nienawidzę piekarzy. 

Z tamtej rozmowy Alfred wyniósł wrażenie, że mąka była rodzajem tworzywa, z którego osoba z powołaniem może wyczarowywać radość, słodycz a nawet miłość. Które także, w szczególnych okolicznościach, ratuje człowiekowi życie.

– Chleb jest substancją życia – zawyrokował wtedy – a jego podstawowy składnik, mąka, jest światem zapewniającym mu istnienie.

Ostateczną teorię złożoności mąki opracował po zapoznaniu się ze składnikami mąki. Rozmawiał o tym z kolegą, nauczycielem biologii pracującym w tej samej szkole.

– Zrozumiałem – było to jak płomień rozjaśniający ciemność – w jak bardzo złożonym świecie żyjemy. My mieszkamy na planecie Ziemia i to jest nasz świat. Dla bakterii, antyustrojów, biokonserwantów czy laseczek Bacillusa, mąka jest światem.

Czekając na bułeczki Świrus był pewien, że jego teoria zainteresuje Piekareczkę. I rzeczywiście, po zapakowaniu pieczywa do dwóch torebek papierowych, przyjęciu zapłaty i wydaniu paragonu, sprzedawczyni podniosła wzrok i znieruchomiała.

– Teraz zamieniam się w słuch. Ciekawi mnie pańska teoria mąki, bo to produkt bliski moim zainteresowaniom zawodowym. Czy ona dotyczy jakiejś konkretnej mąki? Na przykład tortowej? Sprzedajemy jej najwięcej, bo ludzie najchętniej biorą ją do pieczenia.

– Chodzi o teorię złożoności mąki – przypomniał Alfred.

Ucieszyła go pozytywna reakcja Piekareczki. Popatrzył na nią z uwagą, jakby chciał utrwalić sobie jej wygląd. Była kobietą w wieku nieokreślonym, ubierającą się prosto i tradycyjnie. Pod fartuchem nosiła ciemne spodnie i żółty blezerek. Wyróżniały ją oczy, duże, ciemnoszare, w kolorze chmury burzowej, często zamyślone. Nie brakowało jej ciała. Miała pełną twarz i mocne ręce osoby mającej za sobą lata pracy.

Świrus skoncentrował się. Zapragnął pomóc Piekareczce, okazać jej sympatię, podzielić się czymś, co doda jej życiu więcej radości, a nawet uszczęśliwi, jeśli było to możliwe. W duchu liczył też na to, że z wzajemności okaże mu uznanie, którego potrzebę odczuwał jak każdy mężczyzna przerastający swą niezwykłością otoczenie. 

Odc 8 Matematyka a mąka

Mając wdzięczną słuchaczkę przed sobą, Świrus zagłębił się w szczegóły teorii złożoności mąki.

– W mojej teorii są elementy matematyki. Jest to zrozumiałe, bo – jak pani wie – jestem nauczycielem i pasjonatem matematyki. To matka wszystkich nauk. Jej niezwykła siła polega na poddaniu naszego rozumienia świata reżymowi liczb. To oznacza zdolność zmierzenia wszystkiego i dokładność. Przepraszam, że mówię o matematyce a nie o teorii złożoności mąki. Otóż ta teoria określa wielość i różnorodność zastosowań mąki. Pierwsze z nich to oczywiście ciasta i różne dania kulinarne. To jest najprostsze.

Zauważywszy grymas na twarzy Piekareczki, Świrus domyślił się, że uraził ją słowami „to jest najprostsze”. Ona widziała to inaczej. Postanowił usposobić ją życzliwie kupując trzy razy więcej pieczywa niż potrzebował. Zaraz po porcie do domu zjadł pół bochenka chleba „Staromodny Wiejski”, zawierającego mąkę żytnią i pszenną.

Obiad był ważnym zdarzeniem tego dnia. Składał się z solidnej porcji gorących placków ziemniaczanych ze śmietaną. Był to jego ulubiony przysmak. Po obiedzie, Alfred zanurzył się w fotelu z książką w ręku. Nie czytał długo. Zamyślił się nad sytuacją w kraju. Tylko nieliczni obywatele sobie radzili, mieli żony, dzieci, domy i samochody, dorabiali się firm i majątków. Los ich wyróżniał; podróżowali po świecie, penetrowali niezgłębione jaskinie, gdzie diabeł mówi dobranoc i nurkowali na rafie koralowej. Oddał się marzeniom. Oglądał niezwykłe stalaktyty i stalagmity w jaskini, biegał po słonecznej plaży pod palmami, delektował się fantastycznie przyrumienioną kaczką z jabłkami, skwierczącymi krewetkami w sosie czosnkowym, a na końcu pierożki z jagodami polanymi słodką śmietaną. Wszystko to pomieszało się razem w jeden ciąg przeżyć i doznań głębokich jak Rów Mariański. Obudził się wieczorem żałując, że zmarnował kilka cennych godzin dnia.

Odc. 9 Spotkanie w barze

Wieczorem Alfred spotkał się w barze „Hosanna” ze swoim bratem Zenonem i bratankiem Rafałem. Siedzieli przy stoliku w roku sali, pili piwo i w milczeniu przyglądali się klientom. Alfred zastanawiał się, dlaczego mężczyźni i kobiety siedzą przeważnie osobno przy stolikach. Nudził się. Miał poczucie, że należy przerwać milczenie.

– Niewielu ludzi radzi sobie w życiu – zaczął swoją ulubioną śpiewkę. – Ci, którzy sobie nie radzą, to jednostki najbardziej wrażliwe. To oni schodzą na psy, zaniedbują siebie i swoich najbliższych, popadają w wiry alkoholizmu i depresji, aby skończyć samobójstwem. 

Wobec milczenia brata i bratanka, Alfred oddał się wspomnieniom. Przez długi czas sam był takim nieradzącym sobie osobnikiem. Nic mu to jednak nie mówiło, dopóki nie wyrzucono go z pracy i nie opuściła go druga żona. Pierwsza rozwiodła się z nim dając mu radę przy pożegnaniu:

– Aby małżeństwo było udane, trzeba najpierw zmądrzeć.

Wtedy zrozumiał, że normalne postępowanie oparte na prostej miłości, rozsądku i przyzwoitości, nie doprowadzi go daleko. Czuł się zawiedziony, bo miał swoją filozofię i wierzył w jej skuteczność. Wobec kobiet starał się być uprzejmy, sympatyczny i pomocny. Wierzył, że okazywanie komuś życzliwości, wywołuje identyczną reakcję drugiej strony.

Kiedy Zenon wyszedł do toalety, Alfred tłumaczył bratankowi:

– Jeśli ty uśmiechasz się do kobiety, ona odpowie ci uśmiechem. Przynajmniej większość z nich. Jeśli natomiast kogoś traktujesz opryskliwie, możesz spodziewać się, że ten ktoś będzie warczeć na ciebie. To podstawowa reguła: jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie.

Swoją filozofią układności wobec kobiet, z którymi był związany, Alfred czuł się zawiedziony, bo w jego przypadku to nie zadziałało. Była w tym jakaś głębsza dynamika, której nie rozumiał. Podejrzewał, że chodzi o zrządzenie losu, o dobranie się kobiety i mężczyzny jak w korcu maku. Czasem w myśleniu o tym związku, zapętlał się, angażując siły wyższe. Odrywając się od myśli, zwrócił się do towarzyszy przy stoliku:

– Niektórzy ludzie dają sobie wmówić Boga, jaki jest, co myśli, czego oczekuje, co karze a co nagradza. I do czego to nas doprowadziło? Do wojen krzyżowych i błogosławienia ludzi idących na wojnę, aby mordować innych. – To okropieństwo – podsumował z goryczą. Zawsze dochodził do tego samego wniosku.

Brat i bratanek popatrzyli na niego zdziwieni.

Odc. 10 Sufit 

Leżąc na łóżku wieczorem, Alfred zapatrzył się w sufit. Działo się z nim coś niezwykłego: falował, zbliżał się i oddalał. W pewnym momencie rozświetlił się niesamowitym obrazem nieba. Kiedy niebo zgasło, okazało się, że sufit jest nierówny, w dodatku pofałdowany. Alfred wiedział, że to nieprawda, oczy jednak mówiły mu co innego. Usiłował to zrozumieć.

– Mam umysł matematyka, precyzyjny i ostry jak brzytwa. Podsuwa mi on myśl, że to, co obserwuję, może sugerować, że to ja mam nierówno pod sufitem.

– Czy to dobrze czy źle? Odpowiedział sobie po chwili, że dobrze, bo sufit jest podstawą wszystkiego, punktem odniesienia, powierzchnią centralną, pod którą dzieją się rzeczy niesamowite.

– To mój świat. Zgodził się ze sobą bez kłótni, bo i po co miał się kłócić, skoro mógł żyć w zgodzie z własnym umysłem?

Przypomniał sobie miniony dzień. Także inne, wcześniejsze dni. Widział, jak bardzo były do siebie podobne. Zaczął ze sobą rozmawiać. Było to jak pisanie pamiętnika.

– Kładę się spać o godzinie dwudziestej trzeciej i budzę się o dwudziestej trzeciej czterdzieści pięć, dokładnie kwadrans przed północą. Bardzo mnie to cieszy, bo cenię punktualność. Budzę się i martwię, że nie widzę sufitu, oraz tego, że jest on nierówny. Czasem myślę, że to dlatego, że jestem zbyt pobudliwy. Czasy są trudne, a będą jeszcze trudniejsze. . Nie można tego określić jednym zdaniem. Być może nie ma to znaczenia, bo jest wiele ważniejszych spraw. Pierwsza i najbardziej podstawowa – fundamentalna jak to mówią – to dostosować się do zmieniającej się rzeczywistości. Ja się dostosowałem. Wykorzystałem do tego moje wrodzone cechy i zdolności. Zawsze mi mówiono, że jestem dziwny. Nie jest to prawdą, jestem tylko inny. Choć może i trochę dziwny. Nie będę się upierać. To jedna z moich cech: zdolność szybkiego wyczucia, co jest ważne w danym momencie, i odpowiedniej reakcji. Zdolność oportunistycznego dostosowania się, jakby to powiedział Darwin. Czytałem go; bardzo mi pomógł. Nie obnoszę się z moimi poglądami, wolę zachować je dla siebie. Sekretność myśli i postępowania uważam za ważną umiejętność życiową.

Zanim zasnął, zdecydował, że będzie pisać pamiętnik. Następnego dnia, zaraz po obudzeniu się, zrobił w brulionie pierwsze notatki. Zdecydował, że przepisze je późnej na komputerze. 

– Myślę, że tytuł „Pamiętnik rozsądnego szaleńca” brzmi dumnie. Może nawet służyć jako tytuł powieści. To mnie mobilizuje. Może to być jakiś omen nomen, który jest jak trafny los na loterii, dający wygraną. Odrzucam tę myśl, bo to niepotrzebna dygresja.

W nocy śniło mu się, że chodził do toalety kilka razy z rzędu. Było to nienormalne, ale wcale go to nie zdziwiło.

Odc. 11 Prośba

Przed śniadaniem Alfred udał się do piekarni. Już po drodze czuł zapach świeżo upieczonego pieczywa. Przepadał za świeżym, ciepłym jeszcze chlebem żytnio-pszennym. Stojąc w kolejce, którą ze względu na rozmiar nazwał kolejeczką, przypatrywał się sprzedawczyni. Była to ta sama Piekareczka Aldona, ciepła blondynka o niebieskich oczach, jak ostatnim razem, podobnie pulchna, ale świeższa, jakby jej lat ubyło. Nieco umączona przypominała gorącą bułeczkę. Jej konstrukcję cielesną Alfred ocenił na „w sam raz”. Wyobraził sobie jej model matematyczny i pomyślał, że warto byłoby zmierzyć jej wymiary. Pamiętał idealne proporcje kobiecego ciała, 96-68-96; kojarzył je z Wenus z Milo. Nie pasowały do Piekareczki. To go zmartwiło, ale tylko na chwilę.

Kiedy stanął przy ladzie, pozdrowił sprzedawczynię, po czym kupił dwie bułki, zapłacił, ale nie wychodził. Kobieta popatrzyła na niego pytająco. Widział, jak głębiej oddycha, niepewna, dlaczego nie opuszcza sklepu. Patrzył jej w oczy, dając czas na domysł, o co chodzi. Nie udało jej się jednak zrealizować postawionego przez niego celu. Chyba się zagubiła, bo zapytała:

– Czy pan jeszcze sobie czegoś życzy?

Ucieszony, że pytaniem weszła na właściwy tor, poprosił ją o błogosławieństwo na drogę. Była zdziwiona, ale udzieliła mu go. Nie wiedział, co ją do tego skłoniło, bo prosił ją o to wcześniej kilka razy. Uspokojony, rzucił na odchodnym słowami podzięki. Miał wrażenie, rozsypały się na ladzie niby błyszczące perły.

– Bez pani błogosławieństwa nie wyszedłbym za próg. Siedziałbym tu i warował aż do końca. Błogosławieństwo to błogosławieństwo.

Adresatka wyjaśnienia poważnie pokiwała głową. Odkiwnął jej.

Wychodząc z piekarni pomyślał, że kobiety go nie rozumieją. Miał swoje doświadczenia, na podstawie których wyrobił sobie filozofię. Nazywał ją samotniczą. Zdobyć kobietę nie było trudno, jeszcze łatwiej kobietom było zdobyć mężczyznę. Wystarczyło uśmiechnąć się zalotnie, dać się zaprosić do kawiarni i ulec jego namiętności, równie naturalnej jak powietrze, kurz zbierający się na oknie, chmura leniwie płynąca po niebie, brudne nogi po wyjściu z kałuży czy też kolorowy kwiat na drzewie. To ostatnie wyobrażenie zaniepokoiło go do tego stopnia, że zatrzymał się na jezdni prawie wpadając pod samochód.  Uspokoił się dopiero wtedy, kiedy przypomniał sobie dziką orchideę kwitnącą w tropiku w zagłębieniu między konarami, gdzie zebrało się trochę pyłu i wilgoci.

Odc. 12 Magazynek

W nocy śniło się Świrusowi, że rozbiera Aldonę. Było to w magazynku z tyłu sklepu piekarniczego. Kiedy zdjął z niej sukienkę i zabrał się za biustonosz, weszła druga ekspedientka, Zuzanna.

– Chcę do was dołączyć. We trójkę będzie raźniej – wyjaśniła i uśmiechnęła się.

Zgodzili się. Zuzanna przyniosła ze sobą kwiaty polne i pieczywo w koszyku. Jakby tego nie widzieli, powiedziała:

 – Przyniosłam kwiaty, jeden bochenek chleba, trochę świeżych bułeczek oraz nóż.

Poczuli się głodni. Wyjmowali z koszyka bułeczki, kroili je lub łamali, i jedli wkładając sobie nawzajem do ust co smaczniejsze kąski. Wpadła na to Aldona.

– To zwyczaj arabski. A może armeński, nie pamiętam. W każdym bądź razie wkłada się do ust drugiego biesiadnika najsmaczniejsze kąski. To bardzo podniecające i świadczy o gościnności domu i dobrych manierach gospodarzy.

Jedli bułeczki fitness i wieloziarniste, słodką chałkę, bułeczki z jagodami oraz pączki, i rozbierali się nawzajem. Leżeli na workach z mąką, wśród pachnącego świeżością pieczywa, umajonego kwiatami polnymi. Coraz bardziej ich to podniecało. W pewnym momencie Aldona wystraszyła się, włożyła na siebie sukienkę i powiedziała:

– Przepraszam, muszę wyjść, ale za chwilę wrócę.

Wróciła zmieszana i wyjaśniła:

– Zapomnieliśmy o tym, że drzwi do piekarni nie zostały zamknięte. W środku była już klientka z mężem i dzieckiem. Pytali, co się dzieje, że nikogo nie ma w sklepie. Wytłumaczyłam im, że jesteśmy bardzo zajęci, wyprosiłam ze sklepu, zamknęłam drzwi na klucz i wywiesiłam kartkę „Remanent”.

Wrócili do igraszek, niewinnych, ale bardzo treściwych. Tak je określił Alfred. Męczył się, bo nie mógł pozbyć się nawyku mierzenia i liczenia. Kiedy wyciągnął z kieszeni metr krawiecki i zaczął mierzyć kobiety, aby stworzyć potem ich modele matematyczne, obydwie się sprzeciwiły.

– Daj spokój, człowieku. Wiemy, że jesteś nauczycielem matematyki i matematyka cię pasjonuje, ale nie przesadzaj. Nie masz nic lepszego do roboty? Lepiej nas pieść, bo czujemy się niedowartościowane.

To go zmobilizowało. Pieścił jak tylko potrafił najlepiej, z pełnym zaangażowaniem, odkrywając ich strefy erogenne. Nie pozostawało to bez wdzięczności. Rozochocili się tak bardzo, że krzyczeli z podniecenia. Mąka pyliła się wokół po magazynku, a oni szaleli. Zrobiło się bardzo głośno, czuli się fantastycznie. Co raz to musieli jednak przerywać okrzyki, bo nie mogli się zrozumieć. Po osiągnięciu porozumienia, Śmirus kochał się z dwiema partnerkami na raz. Zastanawiał się potem, jak to było możliwe, lecz nie potrafił sobie tego wytłumaczyć. Cały czas jedli. Aldona przyniosła jeszcze masło i smarowali pieczywo. Alfred poczuł się wkrótce tak najedzony, że postanowił nic już nie brać do ust tego dnia.

Najbardziej podobały mu się worki z mąką. Nigdy nie kochał się na takim podłożu. Uważał warunki za ekstrawaganckie, gdyż pozwalały na wykonywanie figur prawie akrobatycznych. Nieprzerwanie rozmawiali też ze sobą.

– Jesteśmy niesamowicie wyuzdane. Zawsze o tym marzyłyśmy. Kamasutra przy nas to książeczka dla niewinnych dziewczynek – powiedziała Zuzanna i Aldona jej przytaknęła.

– I dla zbuntowanego chłopca – dodał Świrus. Wybuchnęli śmiechem, wznosząc tumany mąki.

Kiedy następnego dnia Świrus zjawił się w piekarni, ekspedientki wyglądały na zawstydzone, ale radosne. Spoglądały z uśmiechem w kierunku drzwi magazynku. Alfred zrozumiał wtedy, że nie był to sen z fantazjami erotycznymi, ale coś poważniejszego. Zresztą nie mogły to być fantazje, bo rano zauważył na swoim ciele zadrapania oraz delikatne ślady ugryzień. Budząc się, wydało mu się nawet, że widział wgniecenia na pościeli idealnie pasujące do kształtów obydwu kobiet. Nie miało to sensu, bo przecież kochali się na workach z mąką w magazynku przy piekarni. Pozostawała jednak możliwość, że poszli potem do jego mieszkania i tam kontynuowali miłosne zapasy. Lubił to określenie. Było w tym coś sportowego, a zarazem radosnego.

Przed opuszczeniem piekarni Aldona i Zuzanna udzieliły mu błogosławieństwa na drogę, mimo, że nie prosił je o to. Po prostu zapomniał.

– To były wspaniałe przeżycia – powiedział na odchodnym i pożegnał się uśmiechem.

W drodze do szkoły postanowił opowiedzieć wszystko dyrektorowi Masajowi, prosząc oczywiście o dyskrecję. Miał nadzieję, że to go poruszy i wreszcie zrozumie, że świrowanie ma sens jako nowoczesna forma życia jednostki w społeczeństwie. Kiedy znalazł się sam na sam z dyrektorem, ten znowu miał pretensje o niewłaściwe metody nauczania młodzieży i nie tylko.

– Daje pan im nieprzerwanie, panie kolego, zły przykład swoim zachowaniem.

Alfred postanowił go ukarać.

– Nie będę staremu draniowi niczego opowiadać. Nie zasługuje na to – powiedział sobie.

Sam się potem dziwił, jak bardzo był stanowczy, wręcz niemiły dla zwierzchnika. Normalnie tak nie postępował. Był znacznie łagodniejszy. Uważał siebie za pacyfistę. Koleżanki i koledzy poinformowali go w pokoju nauczycielskim w czasie dużej przerwy, co im powiedział dyrektor.

– Kolega Zygadło jest większym świrusem niż myślałem.

Alfred poczuł się szczęśliwy, że jego talent i postępowanie zostały wreszcie docenione przez dyrektora.

Odc. 13 Sklep mięsny

Do sklepu mięsnego, od pewnego czasu noszącego szyld „Słoneczna Wędliniarnia”, Alfred zachodził dwa razy w tygodniu. Dawniej odwiedzał sklep częściej. Zmieniło się to, kiedy postanowił przejść na bardziej wegetariańską dietę.

W wędliniarni znał wszystkie ekspedientki. Kiedy widział je krzątające się za ladą, przypominały mu się łanie na skraju lasu. Wszystkie kobiety bez wyjątku były ciemnymi brunetkami. Był przekonany, że specjalnie tak się dobrały. To znaczy, że tak je dobrał kierownik, który był właścicielem sklepu. Kiedy o tym myślał, w jego matematycznej świadomości pojawiał się dylemat, czy to kierownik jest właścicielem sklepu, czy też właściciel sklepu jest kierownikiem. Było to zadanie logiczne. Czekając w kolejce, szukał odpowiedzi na te pytania. Myśl uciekła mu z pamięci, kiedy za ladą pojawiła się ekspedientka gotowa do przyjęcia jego zamówienia. Nie pamiętał jej imienia, dlatego zaszyfrował ją w pamięci pod hasłem Średnia Łania. Oprócz niej była jeszcze Duża Łania i Drobna Łania. Był to logiczny układ; w miejsce niewiadomych imion podstawione zostały nazwy umowne. 

– To ta, z którą lubimy się wzajemnie, bo uśmiecha się z daleka. Robi mi się wtedy jaśniej w oczach i na duszy – pomyślał, odpowiadając jej uśmiechem. Niezmiennie kierował się zasadą wzajemności.

Czarnula ubiegła jego słowa wypowiadając formułę okraszoną uśmiechem.

– Pan jak zawsze to samo. Czyli kiełbasę swojską?

Chwilę przypominał sobie, czy miała to być kiełbasa swoja czy swojska, po czym pokiwał głową, że tak, dodając:

– Nie pamiętam. Chyba ta druga.

Był to oszczędnościowy model zachowania. Alfred uważał go za udany, ponieważ ciężar ustalenia, czy chodziło o kiełbasę swojską czy swoją przechodził na ekspedientkę. Był pewny, że ona wie najlepiej na podstawie poprzednich zakupów, co chce kupić. Nie omylił się.

Kiedy Średnia Łania ważyła i pakowała towar, Alfred przypomniał sobie sprawę abonamentu. Kilka tygodni wcześniej pytał, kupując ulubioną kiełbasę, czy mógłby mieć na nią abonament miesięczny.

– To byłoby bardzo dobre rozwiązanie. Przychodzę tu regularnie i kupuję tę samą wędlinę, zawsze pół pęta. Czasem zapominam jej nazwy. Abonament by to uprościł. Firmie dałby gwarancję regularnych dochodów, a mnie pewność, że zawsze otrzymam właściwy towar.

Po cichej konsultacji z koleżankami sprzedawczyni skierowała go do właściciela sklepu zasłaniając się tym, że decyzja o abonamencie na kiełbasę przekracza poziom ich uprawnień.

– Abonament na zakup towaru wydaje nam się rozwiązaniem tak nowoczesnym, że nie jesteśmy w stanie udźwignąć ciężaru odpowiedzialności – wyjaśniła, uśmiechając się nieznacznie. Przez chwilę Alfred zastanawiał się, jak rozumieć jej niepełny uśmiech.

Ponieważ właściciel Słonecznej Wędliniarni był nieobecny, Średnia Łania telefonicznie umówiła spotkanie na następny dzień.

Rozmowa z właścicielem sklepu nie była udana. Sprawa rozmyła się z braku przepisów określających, czy sklep wędliniarski może czy nie może sprzedawać towaru na abonament, a jeśli tak, to na jakich warunkach. Nie udało się tego wyjaśnić mimo dociekliwości Alfreda. Był matematykiem i lubił być pewny, że dwa i dwa to cztery. Rozmowa z właścicielem sklepu, który był także jego kierownikiem, albo na odwrót, czego Alfred ostatecznie nie rozstrzygnął, umocniła go w przekonaniu, że kolejny dzień rozpoczął się niezbyt dobrze.

Odc. 14 Symbole i matematyka

Wieczorem, nie mając nic lepszego do roboty, Alfred obmyślał symbole, tajemne znaki i hasła. Chciał je mieć pod ręką do przekazywania komunikatów i dawania ogłoszeń niosących ze sobą przekaz dla osób wtajemniczonych. Ostatecznie był matematykiem, osobą o ścisłym umyśle ukierunkowanym na odkrywanie prawdy i rozwiązywanie problemów. Matematyki uczył do czasu, kiedy pojął, co znaczy nieskończoność. Właściwie to zrozumiał, że nieskończoności nie można zrozumieć, bo ona nigdy się nie kończy. Tłumaczył to uczniom:

– Dochodzisz do granicy, a ona ciągnie się jeszcze dalej. Idziesz dalej, a tam pustynia bez granic. Przecież to można zwariować.

Tak rozumując uświadomił sobie własną małość, oraz konieczność nieprzerwanej adaptacji do rzeczywistości.

Pierwsze, co mu się nasunęło, to hasło „Rozum z głowy, koniom lżej”. Następnym hasłem było „Tylko w szpitalu psychiatrycznym możesz być całkowicie sobą”.

To drugie było absolutną prawdą. Alfred sam to sprawdził, ale nikomu o tym nie mówił. Do szpitala psychiatrycznego umówił się kiedyś na bardzo krótką wizytę poprzez znajomego dyrektora więzienia. Jego celem było zweryfikować kilka założeń teoretycznych oraz pogłosek i spekulacji na metod i wyników leczenia psychiatrycznego, z jakimi się spotkał w czasie dyskusji w gronie nauczycieli.

W czasie pierwszej umówionej wizyty nie odkrył tam nic rewelacyjnego; niczego takiego zresztą nie oczekiwał. Poznał natomiast trzy ciekawe osoby, jak najbardziej pozytywne, oraz dwie, które – w jego ocenie – należałoby zepchnąć w przepaść lub rzucić lwom na pożarcie. Jedna z nich była pacjentem, druga pracownikiem szpitala. Swoje doświadczenia Alfred opisał w pamiętniku. Był szczery w ocenach. Mógł sobie na to pozwolić, ponieważ był to jego prywatny pamiętnik. Wątpił, aby ktoś inny kiedykolwiek go czytał.

– Zresztą, gdyby nawet przeczytał, to co z tego? Mogę pisać, co mi tylko przyjdzie do głowy, a przychodzi mi właśnie być szczerym. Taki jestem i inny nie będę.

Powtarzając ostania myśl Alfred umacniał się w przekonaniu, że słusznie postąpił wyrażając opinie stojące na bakier z poprawnością polityczną innych nauczycieli. Pamiętał jedno zdanie z takiej dyskusji:

– Takich rzeczy się nie mówi, panie kolego, bo nie ma na to dowodów naukowych. Chodziło wtedy o stosowanie przymusu dla reedukacji społecznej więźniów z odchyłkami psychicznymi.

Odc. 15 Rezygnacja

Rezygnację Świrusa z pracy nauczyciele przyjęli spokojnie, dyrektor mniej. Świrus rozmawiał z nim w tej sprawie kilkakrotnie. Dyrektor najpierw ucieszył się, a zaraz potem zdenerwował, bo nie miał innego matematyka. Kiedy wydusił z siebie „To już koniec z nauczaniem matematyki w naszej szkole”, Alfred zauważył, że klatka piersiowa zwierzchnika powiększała się i podnosiła, jakby nabierała wielkiej ilości powietrza do płuc, a następnie kurczyła się i opadała. Na nalanej twarzy dyrektora pojawiły się oznaki niepokoju, łagodzone czymś w rodzaju błysków zadowolenia. Opisując jego postępowanie w pamiętniku, Alfred odruchowo chciał napisać „na nalanej gębie dyrektora”. Zaniechał tego, ponieważ przypomniał sobie, że powinien sam zachować się wstrzemięźliwie nawet w obliczu przeciwności.

– Ostatecznie jestem świrusem, ale pozytywnym, umiejącym znaleźć równowagę w obliczu zdarzeń trudnych do zrozumienia – przypomniał sobie.

Sebastiana Masaja, wysokiego osiłka, nigdy nie lubił. Po pierwsze, regularnie wykonywał on na siłowni ćwiczenia rozciągania ciała, które nazywał harmonią. Alfred uważał je za uwłaczające ludzkiej godności, ponieważ dyrektor nieludzko pocił się przy nich wydając w dodatku jakieś zwierzęce dźwięki. Najgorsze było jednak przekonanie Masaja, że matematyk stosując niekonwencjonalne metody nauczania ogłupia uczniów. 

– Dzieciaki się go boją i dlatego nie skarżą się nikomu. Uważają go za szaleńca, człowieka nieobliczalnego – Dyrektor wyraził tę opinię w pokoju nauczycielskim pod nieobecność Alfreda, za jego plecami.

Same dzieci nigdy nie skarżyły mu się na jego metody nauczania. Po wypowiedzi dyrektora Alfred pomyślał, że być może rzeczywiście się go bały. Chyba jednak nie! – uspokajał się, odrzucając wątpliwości. Kiedy mówiły mu, że jest inny niż pozostali nauczyciele, pytał je, co znaczy „inny”, ale nie potrafiły tego wyjaśnić. Dopiero Adaś z klasy 7B wyjaśnił mu to nie pozostawiając wątpliwości:

– To znaczy, że chodzi pan po wertepach i manowcach nauki, i czymś tam jeszcze, i czuje się z tym dobrze.

Alfredowi podobała się jego wypowiedź. Dzieciak miał wyobraźnię i bogaty język. Nie dał mu jednak za nią szóstki. Po prostu nie mógł, bo nie dotyczyła ona matematyki, ale poprosił polonistkę, aby podwyższyła Adasiowi ocenę ze swojego przedmiotu. Okazało się to niepotrzebne, bo Adaś miał już szóstkę. Alfred podziękował jej, że dostrzegła talent chłopca, jego zdolność głębokich przemyśleń. Nauczycielka popatrzyła wtedy na niego z ukosa. Nie zraziło go to, był przyzwyczajony do takich spojrzeń. Następnego dnia wytłumaczył to bratu.

– Kiedyś w mieście wszedłem pod most, aby się wysikać, bo nigdzie nie było toalety publicznej. Tam zobaczyłem dziką świnię, znaczy się dzika. Też mi się dziwnie przyglądał. I też mnie to nie speszyło, ponieważ każdy musi się wysikać, kiedy go przypili, czy to w samotności czy w obecności innych. Podobnie jak w toalecie publicznej, gdzie są pisuary i każdy może podejrzeć, co wyjmuje i chowa sąsiad.  

Ten fragment przemyśleń Alfred uzupełnił w pamiętniku wyjaśnieniem:

– Mężczyźni robią to odruchowo. Chłopcy nie znający jeszcze życia oraz lekarze najchętniej podpatrują penisy innych mężczyzn. Nie ma w tym nic zdrożnego. To naturalny pęd do wiedzy. O kobietach nie będę się wypowiadać; to leży poza zakresem moich kompetencji.

Odc. 16 Dzieci i statystyka

Po odejściu ze szkoły Alfred wracał często myślą do dzieci, że traktował je jak dorosłych, co nie podobało się dyrektorowi szkoły. Nazywał matematyka świrusem, nie zdając sobie sprawy, że było to określenie pozytywne. To, że dodawał do tego wyrazu przymiotnik „zmyślny”, Alfred uznawał za pochlebstwo.

Świrowanie było dla niego ratunkiem, ponieważ czuł się często jak szczur w labiryncie, z którego nie sposób znaleźć wyjścia na zewnątrz. Aby wydobyć się z pułapki Alfred balansował między normalnością a nienormalnością. W społeczeństwie kłopotliwych dwuznaczności bycie świrusem dawało mu poczucie luzu.

O pracy w szkole rozmawiał z bratem Zenonem, który również był nauczycielem.

– Może i ogłupiałem dzieci ucząc matematyki, która dla wielu osób mogłaby nie istnieć. Nauczyłem je jednak rozumowania zgodnego z zasadami logiki oraz pokazałem zastosowania matematyki w naukach ścisłych, humanistycznych i technice. Teraz przynajmniej rozumieją, że matematyka jest użyteczna wszędzie: w mechanice, ekonomii i ekonometrii, lingwistyce, teorii gier, politologii, sztuce, estetyce i filozofii. Moi uczniowie stali się pasjonatami matematyki.

Najbardziej interesowały ich pojęcia matematyczne takie jak antynomia, łamacz kodów, szyfr, klucz, kryptologia, teoria gier, teoria decyzji, teoria automatów. Działania na liczbach, potęgi i pierwiastki, algebra, procenty, równania i nierówności oraz funkcje były już dla nich za proste.

– One są tak proste, że można je … Co można z nimi zrobić? W jaki sposób można tę wiedzę wykorzystać? – zapytał dzieci.

Adaś jak zwykle okazał się najodważniejszy:

– Można sobie nimi tyłek podetrzeć.

Wypowiedź zaskoczył Alfreda. Był pewien, że chłopiec nie powiedział tego, aby sprawić mu przykrość, ośmieszyć czy obniżyć pozycję matematyki. Zapytał, dlaczego tak sądzi. Adaś odpowiedział, że w życiu prywatnym matematyka ma znikome znaczenie, bo w dobie kalkulatorów ludzie nie potrzebują umieć dodawać i odejmować, przez co są analfabetami matematycznymi, po czym dodał:

– Matematyka jest użyteczna w statystyce, bo każdy posługuje się nią, ale ludzie uważają ją za manipulację.

– A jakie jest twoje zdanie na temat statystyki? – Alfred pociągnął temat, chcąc pokazać innym dzieciom, że w ich wieku można mieć poglądy dojrzalsze niż niejeden dorosły.

– Statystyka jest bardzo użyteczna, ale trzeba umieć się nią posługiwać. To wiedza najbardziej uczciwa na świecie, ponieważ pozwala dokładnie mierzyć i opisywać rzeczywistość.

Dzieciak był tak bystry, że Alfred czasem nie nadążał za nim, zwłaszcza kiedy chłopiec używał skrótów myślowych.

– Na przykład mówi się, że większość obywateli popiera karę śmierci. To bardzo niejasne, bo może oznaczać dowolną część społeczeństwa między pięćdziesiąt jeden procent i dziewięćdziesiąt dziewięć procent. To wszystko oznacza większość. Statystyka pokazuje natomiast dokładnie, że jest to sześćdziesiąt sześć procent. Liczba określa nieporównywalnie dokładniej rzeczywistość niż słowo „większość’. To jest oczywiście wiedza dla ludzi dociekliwych i rozumnych, nie dla głąbów.

– Dlaczego, Adasiu, używasz tak mocnych słów? – zapytał Alfred z ciekawości. Lubił go podpytywać także dlatego, że dzieciom łatwiej było zrozumieć swojego rówieśnika, niż nauczycielem, który w ich oczach był stary.

– Ludzie nie mający wiedzy o statystyce lecz wypowiadający sądy o niej zasługują na takie słowa. Tylko zarozumiali ignoranci wypowiadają się o czymś, o czym nie mają pojęcia.

Świrus zgodził się z Adasiem dając go za przykład innym dzieciom.

Odc. 17 Rehab i Cadillac

Alfred robił w pośpiechu notatki, bo czas naglił. Śpieszył się na rehab. Zauważył, że używa skrótów. Potrzebował wyluzować się. Były to tylko trzy krótkie zabiegi. Uważał je za konieczne, aby także w plecach, nie tylko w sercu mu grało. Tak to określał. Przez głowę przebiegały mu ekspresowe myśli. Był to znak czasów; myśleć i mówić szybko i zwięźle. Dobrze, jeśli w dodatku niegłupio. Skoncentrował się na swoich przeżyciach.

– Na rehabie w zastępstwie pieszczot otrzymuję masaż i prądy. Leżę na luzie i konwersuję. Słucham otaczających mnie ludzi. Zewsząd dochodzą głosy. To jakaś wada genetyczna, że wszyscy mają coś do powiedzenia. Czasem mówią głupoty. A ja nic. Jak ta skała leżę lub siedzę nieruchomo. Od czasu do czasu tylko warknę ostrzeżenie:

– Nie ze mną takie sztuczki, człowieku!

Było to proste zawołanie zapożyczone z przeszłości, wciąż skuteczne.

– Rehab oferuje mi coś w rodzaju pieszczoty miłosnej, jedwabiście delikatnej, zastępczej oczywiście. Pieszczoty należą się każdemu. Kiedy jesteś oseskiem, to pieszczą cię do znudzenia, w miarę dojrzewania, choć potrzeby rosną, podaż pieszczot maleje. Takie są prawa rynku.

Alfred skończył notatki i wyłączył komputer. Śpieszył się. Przygotowując się do opuszczenia domu, nie przestawał myśleć. Do głowy przyplątała mu się polityka. Starał się jej unikać, była jednak zaciekła w swojej wytrwałości. Musiał ustąpić.  

– Co do demokracji, to wolność nie znaczy równość. Chyba pierwszy wyłożył to Georg Simmel na początku dwudziestego wieku. Zilustrował to przykładem. Tam, gdzie jest wolność, ludzie bardziej energiczni, pomysłowi czy bardziej oszczędni wybiją się, staną się bogaci, zajmą wysokie stanowiska, zdobędą władzę. Kiedy to już nastąpi, przestają być równi wobec tych, którzy pozostali na tym samym szczeblu drabiny społecznej.

Któregoś dnia, idąc z parkingu szpitalnego do gabinetu zabiegowego, minęła Świrusa limuzyna, długi, czarny Cadillac z zaciemnionymi szybami. Bok samochodu zdobiła postać mrocznego anioła. Limuzyna jechała dostojnie, zwalniając na nierównościach. Alfred widział ją, ale nie reagował. Jakby go to nie dotyczyło, jakby nie był ciekaw, kto jest w środku, czy ten ktoś stoi, siedzi czy leży, dokąd go wiozą i po co. Powiedział sobie:

– Spoko! Czy ja jestem nienormalny, żeby brać sobie do serca taki widok i zadawać pytania, kto, gdzie, kiedy?

Nie pozostał jednak całkiem obojętny. Jego intel pracował. Alfred zaczął spekulować, że to jednak wygodnie jechać takim wypasionym Cadillakiem, bo można nawet na leżąco, czyli superwygodnie. Po głowie snuły mu się myśli i marzenia:

– W takim pojeździe jedzie się o niebo wygodniej niż nawet na najbardziej eleganckiej kuszetce w pociągu ekspresowym, łomoczącym na złączach szyn nie mówiąc o żelaznych mostach. Cadillac z pewnością ma super resorowanie. To czysty luksus. Nie miałem szczęścia jechać takim cudem techniki, ale domyślam się, jak to bosko, bo wyobraźni mi nie brakuje. W dodatku człowiek wieziony takim samochodem, nawet bez zasług, otrzymuje sygnały uznania. Ludzie widzą takie limo i wpadają w zachwyt.

Idąc dalej, Alfred zauważył, jak dwaj idący chodnikiem mężczyźni zdejmują czapki z głów i pochylają głowy.

– Pełen szacun – pomyślał. – Każdy chciałby znaleźć się w takiej sytuacji.

Jego myśl przeniosła się z limuzyny na szacunek, jaki należy się każdemu człowiekowi. Pomyślał, że czarna limuzyna również, choćby raz na dziesięć lat. Rozmawiał o tym później z mężczyzną siedzącym naprzeciwko niego w przedziale kolejki miejskiej. Tłumaczył nieznajomemu:

– Nie każdy ma tyle pieniędzy, bo państwo u nas niebogate. Wydaje dużo na dzieci i młodzież, choć rządzą w nim siwi jak gołąbki staruszkowie. Takie samochody są im obojętne. Nie dlatego, że mają demencję, ale dlatego, że na wysokich stanowiskach luksusowa limuzyna jest pewna jak gorąca zupa pomidorowa na obiad.

Odc. 18 Oddział Psychiatrii 

Siedząc nad pamiętnikiem Świrus przypomniał sobie hasło, że tylko w domu wariatów można być całkowicie sobą. Także swoją wizytę w takim miejscu. Był tam bardzo krótko, lecz pamiętał wszystkie szczegóły. Powtórzył sobie hasło dwa razy, nie wiedząc dlaczego.

Myśl o szpitalu psychiatrycznym chodziła mu po głowie tak uparcie, że postanowił odwiedzić oddział psychiatrii szpitala, gdzie miał ćwiczenia rehabilitacyjne. Mógł zrobić to już następnego dnia przy okazji wyjazdu do szpitala.

Na miejsce dotarł bez problemów. Oddział psychiatrii znajdował się w niewielkim oddaleniu od innych budynków szpitalnych, w pobliżu parkingu zwanego zielonym, na który skierował go pracownik ochrony. Alfred zdziwił się, bo parking wcale nie był zielony; myślał o sztucznej murawie lub zielonym płocie. Był to zwyczajny plac wysypany żwirem. Nazwa nie pasowała mu do parkingu. To go trochę zgniewało.

Podszedł do budynku, gdzie na ścianie widniała duża tablica „Oddział Psychiatrii”, a tuż obok dwie mniejsze: „Rzecznik praw pacjenta Oddziału Psychiatrii” oraz „Biuro Rzecznika Praw Pacjenta Oddziału Psychiatrii”. Stał przed nimi i zastanawiał się, po co umieszczać na ścianie aż trzy tablice, skoro wystarczyłaby jedna i dlaczego napisano „pacjenta” a nie „pacjentów”. Męczyło go to; jako matematyk zawsze kierował się logiką. Szukając odpowiedzi pomyślał, że musi to być ważny pacjent, skoro ma własnego rzecznika. Po chwili machnął ręką, ponieważ widział nie takie wyjątki od reguł. Przenosząc wzrok obok zauważył uchylone okno. Zastanawiał się dlaczego, bo było jeszcze chłodno. Spekulował, że człowiek, jak ma aak szału, to się poci, a pot ma zapach i dlatego okno jest uchylone.

Wracając z rehabilitacji, Świrus znowu przechodził koło Oddziału Psychiatrii. Okna wydały mu się większe, na parapecie stały doniczki z kwiatami intensywniejszymi w kolorze niż rano. Był to znak, że coś się zmieniło. Miał już odejść kiedy zza uchylonego okna dobiegły krzyki. Właściwie nie krzyki, tylko wrzask. Cały wór wrzasków.

– Uspokój się, kretynie! – zabrzmiał wyrazisty i mocny głos kobiecy. Za chwilę usłyszał świst bata. Zapadła cisza. Świrus wsłuchiwał się, czekając, co będzie dalej. Znowu usłyszał krzyk.

– Coś okropnego – pomyślał. – Jakiś człowiek cierpi.

Znowu usłyszał głos kobiety, tej samej, co poprzednio, i towarzyszący mu świst bata. Jęków, wycia, płaczu czy zawodzenia nie słyszał. To go trochę uspokoiło. Odczuł ulgę.

– Przynajmniej ten człowiek ma opiekę. Lepszą czy gorszą, ale ma.

W szpitalu zapadła cisza.

– Zupełnie jak przed burzą – pomyślał Świrus i popatrzył w niebo. Rzeczywiście chmurzyło się. Miał wrażenie, że zaraz ktoś wyskoczy z okna budynku. Rozejrzał się po ziemi. Zobaczył kamień, podszedł, nachylił się i wziął go do ręki na wszelki wypadek.

– Ludzie cierpiący, krzyczący z bólu, bywają niebezpieczni – pomyślał. – Jak ten ktoś wyskoczy z budynku, będę przygotowany. Najpierw wrzeszczy jak opętany, potem milczy jak głaz na rozdrożu. Może być niebezpieczny.

Dla pewności, aby nie powiększać w sobie niepokoju, Alfred postanowił wyłączyć się, ogłuchnąć jak borowik w ciemnym borze.

Odc. 19 Kobieta w kitlu

Stojąc przed budynkiem z napisem „Oddział Psychiatrii”, Świrus myślał o kobiecie z nahajką. Był pewien, że posługuje się tym narzędziem lub czymś podobnym. Nazwa nie miała znaczenia.

– Czy słusznie postępuje? – zadał sobie pytanie. – Chyba tak – odpowiedział. Jak trzeba komuś przylać, aby się uspokoił, bo cierpi, to trzeba. Na to nie ma rady. Sam Salomon by to zrobił.

– Jaki Salomon?

Przez chwilę nie mógł sobie przypomnieć, o jakiego Salomona chodzi. Szukał w pamięci, ale nic nie odnalazł.

– To ten król od dzbana do nalewania – przypomina sobie w końcu i uspokoił się.

Patrzył w okno i starał się wyobrazić sobie tę kobietę na podstawie jej głosu.

– Wyraźny i donośny – szepnął do siebie, nie odrywając wzroku od okna. – To pewne. – Potem przyszło mu do głowy, zupełnie bez sensu, że patologie się kumulują.

Oddalił się od budynku, jak tylko popatrzył na zegarek. Przypomniał sobie o ćwiczeniach rehabilitacyjnych. Był już prawie spóźniony.

Kiedy wracał dwie godziny później, z budynku Oddziału Psychiatrii wyszła kobieta w białym kitlu. Nie miał wątpliwości, że była to lekarka. Wyszła, rozejrzała się i przeciągnęła się jakoś tak dziwnie. Potem popatrzyła w niebo i zeszła powolnym krokiem ze schodków na wysypany żwirem placyk przed budynkiem. Świrus postanowił ją pozdrowić.

– Dzień dobry, pani doktor. Piękną mamy pogodę.

Chciał być uprzejmy i był. Czuł się z tym dobrze.

Kobieta w białym kitlu odpowiedziała „Dzień dobry”, ledwie muskając go oczami. Alfred pomyślał, że lekarka właściwie to warczy tym swoim wysokim, wyrazistym głosem.

Patrzył na nią z uwagą. Postanowił ją obserwować. Założyła ręce jedną na drugą i zaplotła je wokół swego ciała. Rękawy miała nieco za długie. Wyglądały, jakby fartuch był uszyty na większą osobę. Stała tak i patrzyła nieporadnie w niebo. Świrus domyślił się o co jej chodzi; że znowu będzie musiała użyć swojej nahajki. Postanowił działać. Uznał to za konieczne. Postawił swoją torbę na ziemi, podszedł do kobiety z tyłu i schwycił ją za rękawy. Nie było przy nich tasiemek, ale miał przygotowaną linkę. Wyciągnął ją z kieszeni i związał jej dłonie na plecach. Nie było jej wygodnie. Chyba dlatego zaczęła krzyczeć. To go zdenerwowało, Wyciągnął z kieszeni chusteczkę i zgniótł ją w kłębek, po czym wcisnął jej w usta. Chusteczka była świeżo uprasowana i czysta. Pamiętał o tym, to była kwestia przyzwoitości.

Odc. 20 Spowiedź

Do spowiedzi Alfred chodził rzadko. Spowiadał się kiedyś w dzieciństwie, co najmniej kilka razy. Potem w ogóle już nie chodził. Nie za bardzo wierzył w spowiedź. Ktoś mu powiedział:

– Zachowujesz się tak nienormalnie, że powinieneś się z tego wyspowiadać.

Alfred wahał się. Porozmawiał z przyjaciółmi, aby zorientować się w sytuacji.

– Ludzie wierzący w Boga chodzą do spowiedzi. Dlaczego ty nie miałbyś pójść? To nic nie kosztuje – podpowiedział mu Erazm, jego najlepszy przyjaciel.

To Alfreda zachęciło, jeśli nie przekonało. W końcu zdecydował się pójść. Raczej z ciekawości, niż z potrzeby serca. Także po to, aby porozmawiać z księdzem.

Przed udaniem się do kościoła poczytał trochę na temat spowiedzi. W sumie dowiedział się tak wiele, że umocnił się w pragnieniu wyspowiadania się. Konfesjonał przestał kojarzyć mu się z pożarem; skojarzył się z ulgą. Przy konfesjonale był penitentem. To był nowy wyraz.

Konfesjonał, przy którym się spowiadał kiedyś jako chłopiec, wyglądał w jego wspomnieniu ja pudełko zapałek. Ten, który zobaczył, przypominał masywną trzydrzwiową szafę gdańską wbudowaną między dwa wystające fragmenty ściany bocznej kościoła. Czarny kolor drewna rozjaśniały u góry złocenia przypominające kute, metalowe klamki i klamry. Na samym szczycie konfesjonału stały dwie figury. Alfred dostrzegł w nich duże ciemne ślimaki trzymające w podniesionych otworach gębowych coś w rodzaju wybrzuszonego rogala. Zanim podszedł do konfesjonału obserwował kto do niego wejdzie. Chciał wiedzieć, u kogo będzie się spowiadać.

Ksiądz zwrócił się do niego szeptem. Alfred zastanawiał się, dlaczego mówi tak cicho.

– Prawie księdza nie rozumiem.

Po uzyskaniu wyjaśnienia, że chodzi o tajemnicę spowiedzi, żeby nikt nie podsłuchał, Alfred upewnił się, że spowiednik nikomu nie powie, o czym rozmawiają.

– To dla mnie ważne. Jestem człowiekiem wrażliwym i nie zniósłbym, gdyby ktoś mi potem powtarzał, co mówiłem księdzu.

Uzyskał zapewnienie, że nikt oprócz pana Boga nie dowie się, o czym rozmawiali. To go uspokoiło. Wyrwał się jednak z komentarzem, uznając, że będzie on w dobrym tonie.

– Bóg jest tak daleko, że na pewno nie usłyszy. Chyba, że podsłuchuje.

Ksiądz milczał chwilę, zanim odpowiedział. Jego głos był silniejszy, brzmiał sucho i uroczyście.

– Przystąpmy do spowiedzi. Słucham cię, synu.

W pierwszym momencie Alfred chciał zaprotestować i zapytać, dlaczego ksiądz zwraca się do niego przez „synu”, ale zrezygnował. Przypomniał sobie, że była to standardowa formuła w ustach księży. Podobnie jak „Dzień dobry” czy „Do widzenia”.

Zastanawiał się, od czego zacząć. Pomyślał, że to wspaniała okazja, aby przedstawić księdzu teorię świrowania i wyjaśnić dlaczego jest ono ważne.

– To mechanizm dostosowawczy – zaczął od deklaracji. – Najważniejsza w życiu, proszę księdza, jest zdolność radzenia sobie. Czy ksiądz zgodzi się ze mną?

– Nie wiem, co mam odpowiedzieć, ponieważ nie rozumiem, o co ci chodzi, synu. Proszę wyłożyć mi swój pogląd na ten temat, oby tylko krótko.

– U mnie dostosowanie się poszło drogą świrowania. Świrusem zostałem z własnego wyboru. Chodzi o to, że dzisiaj i w dającej się przewidzieć przyszłości sukcesy będą osiągać tylko ci, co umieją rozumieć innych ludzi, a także pozorować, kamuflować się i udawać, a nawet wyrzec się swoich ideałów, kiedy pojawi się zagrożenie.

– Jakie ideały masz na myśli, synu? – przerwał duchowny. Ton jego głosu wskazywał na zainteresowanie.

– Prawda, rzetelność, spolegliwość. Pytania o te wartości powtarzałem sobie tyle razy obserwując ludzi sukcesu, że w końcu znalazłem odpowiedź. Chodzi o świrowanie, nie jakieś tam chamskie, ale inteligentne zachowanie się. Znaczy się, udawanie, że jest się mądrzejszym niż sądzi nasze otoczenie, że lubi się i szanuje ludzi, kiedy w istocie ich się nie toleruje, udawanie, że jest się uczciwym, kiedy po cichu, przemyślnie i często nieuczciwie zdobywa się intratne stanowisko, aby zarabiać duże pieniądze.

Odc. 21 Papiery

Spowiedź umocniła Alfreda w przekonaniu, że kroczy słuszną i niezawodną drogą. Swoje wrażenia zapisał wieczorem w prywatnej kronice zdarzeń.

– Świrowanie to droga ku szczęściu. Jestem o tym przekonany. Wszystko idzie mi bardzo dobrze. Do czego się nie zabiorę, udaje mi się. Spowiedź mnie w tym umocniła. Ponieważ mam trzydzieści osiem lat, mam prawo nazywać siebie dojrzałym świrusem. To określenie dobrze mi się kojarzy. Jest w nim coś wdzięcznego i stymulującego. Mój spowiednik powiedział mi, że to niedobry wyraz. Że jeśli muszę już go używać, to powinienem zastąpić go innym określeniem. Zapytałem jakim? Odpowiedział, że może to być cudak, ekscentryk lub dziwak. Zastanawiam się nad tym. Może to zrobię?

Kiedy Alfred myślał o tym, przypomniały mu się liście wielkiego jesionu rosnącego koło domu, w którym mieszkało sześć rodzin. Będąc jeszcze dzieckiem, grabił te liście, przy okazji wybierał ciekawsze do swojej kolekcji. Były zmiętoszone i zbrązowiale. Niektóre jakby pogryzione szybko pękały i rozpadały się.

Wrócił pamięcią do rzeczywistości. W ciągu dnia zachowywał czujność. Wokół siebie widział dużo ludzi, wyglądali normalnie. Obserwował ich. Krzątali się, dzień i noc mieli zajęte aż po brzegi. Kiedy ich pytał, odpowiadali mu, że dobrze się z tym czują. Nie wierzył im; dla niego nie byli normalni.

Wieczorem notował sobie ważniejsze wydarzenia w pamiętniku.

– Sąsiedzi to co innego. Mam miłych sąsiadów. On jest wysoki, ona niska. Kiedy ich zobaczyłem pierwszy raz, wydawało mi się, że jest odwrotnie, bo ona miała pantofle na wysokich obcasach. Później takich już nie nosiła. Jestem pewien, że mąż zwrócił jej na to uwagę, bo była od niego wyższa. Który mężczyzna to lubi? Ja na przykład nie.

Sąsiedzi mieli dwie córki, obydwie bardzo zgrabne. Alfred myślał o nich często. Chętnie by je podpatrywał przez lornetkę, jeśli tylko byłoby to możliwe, ale nie miał gdzie i kiedy. Dziewczyny miały żywe usposobienia. Alfred myślał, że mogłoby to im się podobać. Spotykał je przy windzie. Jedna przyszła kiedyś sama prowadząc na smyczy ratlerka. Miał srebrną obróżkę i był maciupci jak naparstek w rozmiarze XXL. Zamienił z nią wtedy kilka słów. Chciał jej powiedzieć o świrowaniu i korzyściach radzenia sobie w życiu. Byli już w windzie, kiedy zrozumiał, że ona już to wie. Powiedziały mu to jej oczy, pewne siebie, zdecydowane, lustrujące. Czuł, że powinien się zmieszać, ale postanowił nie ulegać słabości, nie poddawać się. Nie zmieszał się i nie ukorzył. Było to możliwe tylko dlatego, że był świrusem.

Przypomniał sobie lekarkę z Oddziału Psychiatrii. Zmarła, zwyczajnie udusiła się. Nie zamierzał tego zrobić, tak po prostu wyszło. Od tego czasu nawiedzała go myśl o żółtych papierach. Na początku traktował to jak rozrywkę. Bawiło go to. Potem zaczął myśleć o znaczeniu i symbolice koloru żółtego. Kojarzył mu się ze słońcem przesuwającym się regularnie po niebie, jego stanowczością i niezawodnością. Wieczorem znowu myślał o żółtych papierach. Dawałyby one pewne przywileje. Nie było to bez znaczenia, jak sobie spekulował.

Włączył komputer i zapisał w pamiętniku tylko trzy krótkie zdania.

– Jestem nastawiony pozytywnie. Jak tylko otrzymam certyfikat, od razu sobie wydrukuję. W domu mam żółty papier.

Zatrzymał się nad tym zdaniem; ogarnęły go wątpliwości. Posiadanie takiego certyfikatu byłoby nienormalne. Nie był przecież wariatem i żadnych papierów nie potrzebował. Przypomniał sobie, że kiedyś sam wystawiał certyfikat. Było to dawno. Jego żona zatrudniła wtedy kucharkę, na próbę. Tak bardzo ją polubiła, że poprosiła Alfreda, aby wystawił jej certyfikat. Napisał w nim, że ma ona najwyższe kwalifikacje kucharskie, ponieważ skończyła zaawansowany kurs gotowania i uzyskała kwalifikacje „chef de cuisine”. Miał ten dokument w komputerze.

Pisanie na komputerze szło mu całkiem dobrze. Robiłby to częściej, ale bał się, że zgarbacieje. Tak mu powiedział doktor rehabilitant. Alfred jechał właśnie do jego gabinetu na zabiegi, kiedy zobaczył tablice z napisem Oddział Psychiatrii. Zastanowił się, czy zapisał to w pamiętniku. Kontynuował notowanie.

Jeśli pisałem, że było inaczej, to się omyliłem. Czasem o tym zapominam. Nie mogę tego zrozumieć, dlaczego tak łatwo zapominam niektóre rzeczy. Nie rozumiem sam siebie. Jeśli nie mogę zrozumieć samego siebie, to kto mnie rozumie? Nawet mój własny brat mówi, że często mnie nie rozumie. Nie tylko on zresztą. Mnie samemu wydaje się niekiedy, że jestem dziwny. Patrzę wtedy w lustro. Coś mnie nachodzi i rozbieram się. Najpierw zdejmuję czapkę, potem rękawiczki, potem szalik, potem stopniowo całą górę, w końcu cały dół. Wyliczam to bardzo dokładnie dlatego, że posługuję się językiem matematyki. Ktoś mógłby zapytać, skąd go znam. Jestem matematykiem i jestem z tego dumny. Nie zrobiłem od razu całych studiów, tylko połowę, dochodząc do licencjatu. Przerwałem, bo zainteresowała mnie astronomia. Ale tylko na dwa semestry. Wróciłem do matematyki i uzyskałem tytuł magistra. Świrus to moje ulubione powiedzenie. Piszę je na kartce i przyczepiam je do … Chciałem powiedzieć do stanika. To przejęzyczenie. Takie rzeczy zdarzają się chyba każdemu. Najgorsze jest to, że ja wpadam wtedy we wściekłość. Wybucham jak nienormalny. Potem się uspokajam. Taki już jestem. Spokojny i burzliwy, radosny i smutny. Ktoś mi mówił, że jestem binarny. Albo zero, albo jedynka. Potem przeczytałem, że nie binarny tylko bipolarny. Lubię obydwa słowa.

Odc. 22 Apteka

W miarę rozszerzania się epidemii życie społeczne komplikowało się. Dla niektórych grup obywateli stawało się wprost nie do zniesienia. Ludzie zachowywali się w sposób coraz trudniejszy do przewidzenia, częściej popełniając też samobójstwa. Pojawiły się różne teorie wyjaśniające ten stan rzeczy. Alfred przestał mieć wątpliwości, że sprawa epidemii jest czystym przypadkiem działania natury. Teorie konspiracyjne wyrastały jak grzyby po deszczu, każda następna coraz solidniej uzasadniona. Sam też opracował teorię, do której stworzył wielowariantowy model matematyczny. To dawało mu przewagę nad konkurentami. Pracował nad nią nieprzerwanie, doceniając konieczność skuteczniejszego przewidywania przyszłości.

Już pierwsze próby modelowania przyszłości wskazywały, że pogłębiająca się epidemia będzie przynosić coraz tragiczniejsze skutki. Wniosek mógł być tylko jeden; apteka stała się instytucją społeczną, bez której społeczeństwo nie będzie w stanie przetrwać. Piekarnia i wędliniarnia siłą rzeczy zeszły na plan dalszy. Ich rola społeczna zmalała w jego ocenie.

Alfred skoncentrował się na aptece, z której usług korzystał najczęściej. Była to Apteka Panorama, jego ulubione miejsce zaopatrzenia w leki. O nowej roli apteki, wynikającej przede wszystkim z jego modelowania matematycznego, poinformował od razu kierowniczkę i personel. Uważał, że cała załoga bez wyjątku powinna być świadoma, że reprezentuje coś znacznie więcej niż tylko punkt dystrybucji leków.

– Apteka stała się w dobie gwałtownych zmian i zagrożeń życia centralną instytucją społeczną. Jest rodzajem Sevres pod Paryżem, gdzie znajduje się wzorcowa miara systemu metrycznego, wzór wszystkich miar długości, bez względu na szerokość geograficzną i ustrój polityczny. W najbliższej przyszłości apteka będzie łączyć skład i punkt dystrybucji leków z kulturą i edukacją. Ostatecznie stanie się oazą postępu i ostoją równowagi psychicznej i moralności społecznej. Będę z paniami współpracować, aby rola tej apteki rosła i nikt nie miał wątpliwości, że to tutaj decydować się będą losy lokalnej społeczności i obywateli.

Wyobraźnię Alfreda, oprócz wyników modelowania matematycznego, rozpaliło drobne z pozoru wydarzenie. Kilka dni wcześniej, było bardzo gorąco, Alfred poczuł się tak słabo, ze farmaceutka wydająca mu przepisane lekarstwo, wydała mu przez omyłkę opakowanie z trucizną, którą przyjął w przekonaniu, że bierze właściwy lek. Natychmiast poczuł, że zapada się w ciemność jakby zjeżdżał szybkobieżną windą w kopalni węgla kamiennego. Nic się oczywiście nie stało, ponieważ kobiety zauważyły jego stan i od razu podjęły akcję ratunkową podając mu odtrutkę. Obudził się na krześle na środku apteki z buteleczką „Carbo medicinalis” w ręce.

To niezwykłe przeżycie rozpaliło jego wyobraźnię. Od tej pory, ilekroć przychodził do apteki, doznawał niezwykłych przeżyć. Cieszył się nimi. Były mu one potrzebne, gdyż od czasu odejścia ze szkoły jego życie marniało szybciej niż niepodlewana róża. Podkreślił to przy kolejnej wizycie, aby ostatecznie rozwiać niepokój farmaceutek co do minionego zdarzenia.

– Apteka pań stała się dla mnie równie ważna jak zielona oaza dla arabskiego nomady i jego wielbłąda, spragnionych wody, pożywienia, chłodu i wypoczynku. Potrzebuję więcej przestrzeni i szerszego oddechu i to właśnie tutaj znajduję.

Piekarnię i wędliniarnię uznał Alfred za miejsca ważne i niezbędne, aby nie doznać głodu i odprężyć się erotycznie, a nawet przetestować granice wyuzdania w egzotycznych warunkach. Nie sprzyjały one jednak rozwojowi intelektualnemu, duchowemu i moralnemu w warunkach zagrożenia epidemiologicznego.

Następnym razem, kiedy zjawił się w aptece, wydała mu się ona świątynią zadumy i poważnych rozważań. Panowała w niej atmosfera wieczornego słońca. Skąpana w jasności apteka wyglądała tak rewelacyjnie, że nazwał ją filmowym imieniem „Bulwaru Zachodzącego Słońca”. Kiedy zaproponował paniom zmianę jej nazwy na bardziej ambitną i wymowną reklamowo, nic nie odpowiedziały. Zrozumiał, że zaskoczył je swoją propozycją i muszą ją przemyśleć zanim wyrażą opinię. Zgodziły się natomiast bez zastrzeżeń, że apteka jest miejscem powagi, gdzie rozstrzygają się sprawy życia i śmierci.

Alfred dodał do tego: „ a w przyszłości będą także decydować się sprawy rozwoju intelektualnego i duchowego”. Jego słowa nie wywołały pozytywnej reakcji, tak jak oczekiwał.

W piątek, przed długim weekendem wolnym od pracy, pod koniec godzin urzędowania apteki, Alfred przyniósł kilka ciastek z pobliskiej cukierni.

– Proszę się częstować. Ciastka są wyśmienite, szczególnie te tortowe. Wiem to z własnego doświadczenia i opinii znajomych.

Kobiety wahały się. Alfred postanowił przełamać ich niezdecydowanie, przemawiając z ostrożną zachętą, aby nie przesadzić.

– Proszę tylko spróbować. Choćby jeden gryz. To naprawdę niewiele.

Dobierając dalsze słowa zachęty Alfred użył zdrobnień, które zbyt późno uznał za przesadne. Zaproszenie zabrzmiało jak rozmowa z małymi dziećmi. Było w nim pragnienie sprawienia przyjemności także sobie. Chciał ujrzeć uśmiech na twarzach osób obdarowanych wyraz zadowolenia i wdzięczności. Od dłuższego już czasu myślał o aptekarkach z troską i niepokojem.

Odc. 23 Stres

Od kilku miesięcy wirus ulegał niebezpiecznym mutacjom. Towarzyszyły mu pozornie niezbyt groźne przypadłości i choroby, grypa azjatycka, przeziębienia, zapalenia płuc, także dziwne zatrucia pokarmowe. Ograniczenia poruszania się w miejscach publicznych zwiększały ryzyko cukrzycy i otyłości. Szpitale zakaźne wypełniały się pacjentami. W niejednym brakowało maseczek, przyłbic na twarz lub rękawiczek ochronnych.

Alfred uznał, że jego świętym obowiązkiem w tym trudnym czasie jest pomagać personelowi apteki redukować stres. Pomysł jaki przyszedł mu do głowy, to słodycze, poprawiające nastrój. Kiedy zaproponował, że przyniesie ciastka zauważył niepewność oczach kierowniczki apteki, lecz nie rozumiał dlaczego.

– Nikt nam nie oferuje ciastek. To mogłoby wyglądać jak przekupstwo – wyjaśniła, poważnie patrząc mu w oczy.

– Proszę nie żartować! – zaoponował. – Nie można nikogo przekupić ciastkiem. To nierealne, przynajmniej u nas. Może jakiegoś biedaka, który nie jadł od trzech dni. Ale musielibyśmy żyć w Indiach, a nie w … Przecież panie mnie znają i wiedzą, że kieruję się sercem a nie podstępną chęcią zdobycia zaufania w niejasnych celach

Postanowił pracować nad złagodzeniem stosunku personelu apteki do niewinnych propozycji klientów. Zrozumiał, że musi zreformować uczucia i poglądy wszystkich pań pracujących w aptece. Zamierzał w tym celu oferować drobne, gustowne lecz niekosztowne upominki. Mógłby to być pojedynczy kwiat lub bukiecik niezapominajek, które sam uwielbiał, ewentualnie drobny kosmetyk. Wymagało to zbadania gruntu, zrozumienia pragnień i wrażliwości kobiet.

Starał się być uczynny w sposób naturalny, nie narzucający się, gdyż sam nie znosił zachowań, kiedy pod pozorem uprzejmości mężczyzna ukrywa skryte intencje. Mimo ograniczonego doświadczenia z kobietami – był żonaty tylko dwa razy, w dodatku niezbyt udanie – rozumiał znaczenie prostych i szczerych propozycji. Przy pierwszej okazji złożył ofertę:

– Idę zrobić zakupy. Może panie czegoś potrzebują?

Mimo jego starań, aptekarki odmawiały przyjęcia nawet skromnej pomocy, pod jakimkolwiek wymyślonym pozorem. Raz jednak, kiedy ponowił propozycję, starając się zachować takt i umiar, Zuzanna, drobna czarnula z włosami upiętymi w zgrabny kok, zgodziła się. Chodziło o drobiazg, serek homogenizowany „Wiosenny” oraz butelkę wody mineralnej „Duszna Góra”. Alfred uznał to za pierwszy przyczółek do nawiązania bardziej intymnej współpracy.

Odc. 24 Kultura

Nadeszła pełnia lata, gorąca i sucha. Trudno było oddychać. Ludzie przestali poruszać się po mieście. Na wszystkich padł blady strach. Wirus przeszedł kolejną mutację, nabył dodatkowe bardzo przyczepne czułki,  zwane organellami, i stał się naprawdę zjadliwy. Nastąpiły masowe zachorowania, szpitale nie były w stanie przyjmować więcej pacjentów. Alfred, a także nauczyciele – wiedział to, ponieważ często rozmawiał telefonicznie z nauczycielką filozofii i logiki – jeśli gdzieś wychodzili to do najbliższego sklepu oraz do apteki. On sam chodził tam częściej niż zawsze, czasem nawet dwukrotnie w ciągu dnia, aby odebrać zamówione leki. Mało rozmawiał z ludźmi, ale wszyscy mieli te same obawy. Zamykali się w domach jak w warowniach. Świat się skurczył, przede wszystkim rozrywki. 

Dojazdy do pracy traktowano jak rosyjską ruletkę.

– Nigdy nie wiesz, czy nie zarazisz się wirusem. W autobusach i tramwajach aż ciemno jest od niego, tyle ludzi jeździ środkami masowej komunikacji. Wskutek redukcji uposażeń, mało kto ma dziś pieniądze na benzynę – Alfred podsłuchał tn fragment rozmowy stojąc w kolejce przed apteką.

Znikły imprezy kulturalne. Koncerty muzyczne i wokalne, opera, spektakle teatralne, śpiewy chóralne i wystawy przeniosły się do radia, telewizji i Internetu. Elektroniczne media stały się schronieniem dla kultury. Czasem jakiś zespół wystąpił gdzieś na podwórku lub placu, ale i to się skończyło, bo okazało się zbyt niebezpieczne. Alfredowi najbardziej brakowało galerii malarskich. Cierpiał z tego powodu; był fanem malarstwa.

Wracając wieczorem z apteki, Alfred wspominał, jak przyjemne jest to miejsce: klimatyzacja, spokój, dużo przestrzeni, ludzi jak na lekarstwo, uprzejma obsługa. Idealizował aptekę. Oddychał w niej pełną piersią, czując zapach ziół i niezwykłą woń różnych mikstur medycznych. Patrząc na ściany ozdobione wywieszkami i plakatami, wyobraził sobie obrazy olejne w drewnianych ramach przedstawiające trzy farmaceutki pracujące za ladą. 

To nasunęło mu myśl stworzenia w aptece galerii malarstwa. Myślał o Luwrze, jako o wzorze. Luwr zwiedzał dwa razy, kilkanaście lat wcześniej. Zamarzył, aby apteka stała się kultowym miejscem kultury, na co w pełni zasługiwała. W domu Alfred odświeżył sobie pamięć odbywając po Luwrze zdalną wycieczkę z przewodnikiem. To go umocniło w przekonaniu, że idea jest jak najbardziej słuszna. Zapalił się do niej.

Odc. 25 Galeria sztuki 

W domu Alfred stworzył plan kulturowego rozwoju apteki. Przy najbliższej okazji przedstawił go Zuzannie, kierowniczce apteki. Od pierwszego spotkania wiązał z nią poważne nadzieje. Były one tak intymne, że krępował się myśleć o nich z obawy, aby czegoś nie zepsuć. Miał w pamięci dwa nieudane małżeństwa i to rujnowało mu radość myślenia o kobiecie.

Zuzanna obiecała przedstawić plan z personelowi. Następnego dnia zadzwoniła, że plan został przyjęty.

– Koleżanki powiedziały mi, że od dawna o czymś takim myślały. W warunkach poważnych zagrożeń zdrowia publicznego potrzebne jest szersze widzenie zadań apteki. To znaczy, musimy zajmować się nie tylko zdrowiem w sensie fizycznym, ale i rozwijać kondycję intelektualną i psychiczną społeczeństwa. Z tą kondycją jest niestety coraz gorzej. Ludzie cofają się w rozwoju. Rozpaczliwie potrzebują stymulacji duchowej. To ważne pole naszego działania.

Alfred zachwycił się podejściem Zuzanny. Jej rzeczowość i bezpośredniość uprościły sprawę. Od razu podjął odpowiednie kroki. Przy każdej wizycie omawiał z paniami z apteki działania niezbędne dla realizacji planu. Wymieniali się wtedy pomysłami i wzajemnie przekonywali. Sztuka malarska, a w szerszym sensie kultura, stały się jego namiętnością. Tak bardzo go to wciągnęło, że zastanawiał się nawet, czy nie zrodzi to zagrożeń dla zespołu. Bał się zbudować piramidę oczekiwań, która pod wpływem trudniejszych wydarzeń mogłaby rozsypać się, grzebiąc w gruzach nadzieje coraz bardziej zwartego zespołu.

Czekając w aptece na podejście do okienka, Alfred obserwował farmaceutki. Lubił je wszystkie, wpadły mu w oko już przy pierwszej wizycie. Zachwycała go ich świeżość i naturalność zachowań, cechy, które cenił u kobiet oraz łagodność, którą cenił najwyżej. Aptekarki uporządkował sobie według wzrostu. Był to najprostszy zabieg matematyczny, nawyk wynikający z nauczania matematyki.

Z lewej strony stanęła Zuzanna, kierowniczka apteki, najbardziej postawna z całej trójki. Nadał jej ksywę „Zuzi”; w nowym imieniu słyszał dźwięk harfy i czuł dawkę egzotyki. Druga wedle wzrostu była Aldona. Po namyśle nadał jej ksywę Smukła. Przypadło jej miejsce środkowe. Trzecia była Alti, istota o dużych ciemnych oczach. Nazwał ją Drobną Czarnulą. Co do tej ksywy miał najmniej wątpliwości. Była jej przeznaczona. Stojąc na końcu szeregu Alti nie wydała mu się niższa od koleżanek.

Ogarnął je wszystkie wzrokiem i zawstydził się. Było to właściwie zażenowanie, że wcześniej nie nazwał je Aptekareczkami. Poczuł się niezręcznie. Ekspedientki w piekarni nazwał Piekareczkami, a personelowi apteki, osobom o nieprzeciętnej wiedzy o człowieku i zdrowiu, od razu nie przyznał należnego im ciepłego imienia. Była to jego ulubiona forma zdrobnienia.

Kobiety przypominały modelki pozujące artyście-malarzowi. Alfred poczuł szybsze bicie serca i pomyślał, że powinny się rozebrać do naga jak przysłowiowa kura do rosołu. Myśl wydała mu się bezwstydna, szybko ją odrzucił. Nie była też do przyjęcia z uwagi na konserwatyzm klientów apteki. Formułował swoje myśli.

– Niektórzy klienci straciliby chęć przychodzenia tutaj, uznając to za miejsce stworzone na ich utracenie. Tak z pewnością myślałyby kobiety wysyłające do apteki swoich mężów.

Nie przeszkodziło to mimowolnemu, nie wiedział nawet kiedy to nastąpiło, rozebraniu Aptekareczek. Ich nagość zachwyciła jego artystyczną duszę. Wszystkie miały karnację o różnych odcieniach słonecznego aksamitu. Najciemniejszą miała Drobna Czarnula. Przypominała Hiszpankę z południa kraju, gdzie najsilniej operuje słońce. Alfred poczuł się jak rozpieszczany przez los młody malarz portrecista.

Odc. 26 Kompozycje

Wracając do rzeczywistości, Alfred wzrokowo ustawił aptekarki na tle ściany apteki. Za kontuarem widoczne były tylko ich ramiona, piersi i głowy. Wyobrażał sobie różne ich konfiguracje. Poszukiwał najbardziej wymownej, uwzględniając kolor, tło, oświetlenie, zróżnicowanie postaci oraz perspektywę klienta. Postanowił kontynuować te testy przy kolejnych wizytach w aptece.

Zamierzał przekonać Aptekareczki, aby przychodziły do pracy w bardziej atrakcyjnych ubiorach, podkreślających ich niepoślednią urodę.

– Chciałbym, abyście pozowały w nich artyście, który namaluje obrazy olejne dla naszej galerii aptecznej.  

Sugestię tę skierował do Zuzi, kiedy znalazł się naprzeciw niej przy okienku.

– Dlaczego olejnych? – zapytała, unosząc w górę twarz osłoniętą przyłbicą.

Alfred poczuł zapach perfum zmieszany z wonią alkoholu salicylowego, którym odkażała ręce.

– To utrwalona wieloletnią tradycją technika malarska, pozwalająca na wydobycie i utrwalenie całego piękna postaci.

Apteka Panorama w roli promotora kultury w okresie epidemii stała się dla Alfreda wyzwaniem.

– Placówki kultury nie da się zbudować od ręki. To nie jest żadne hula hop ani hip-hop -tłumaczył Erazmowi, z którym konsultował ważniejsze pomysły i przedsięwzięcia. 

Działał systematycznie i konsekwentnie. Galerię można było stworzyć tylko drogą stopniowych zmian w rozumieniu roli apteki w okresie zagrożenia wirusem. Częstsze wizyty Alfreda w aptece stały się koniecznością. Aby wypadło to naturalnie, Alfred wymyślał nowe uzasadnienia swoich wizyt. Na początku przyjął zasadę kupować mało i często. Środki dezynfekujące, maseczki i rękawiczki ochronne kupował nie więcej niż dwie sztuki jednorazowo. Wymawiał się, że nie może kupić więcej, ponieważ zapomina zabierać kartę bankową, a nie nosi przy sobie większej ilości gotówki. Były też inne uzasadnienia. A to zapomniał kupić tabletki na ból głowy, a to przyjaciel skaleczył się i pilnie potrzebował środka dezynfekującego, a to sąsiadka prosiła go o zasypkę dla wnuczka.

Przed każdą wizytą w aptece, robił sobie notatki. Studiował je w drodze do apteki przygotowując się do rozmów z Aptekareczkami. Stało się to jego pasją do tego stopnia, że zastanawiał się, czy przypadkiem swoją gorliwością nie wywoła nadmiernego niepokoju u pań z apteki. Bał się stworzenia piramidy oczekiwań, która pod wpływem jakiegoś niekorzystnego obrotu spraw mogłaby rozsypać się grzebiąc w gruzach jego wielkie nadzieje.

Na jego oczach rodził się zespół osób darzących się zaufaniem. Miało to kapitalne znaczenie dla pracy w warunkach konspiracji, gdyby zaszła taka potrzeba. Wiele wskazywało, że jest to możliwe. Telewizja od pewnego czasu informowała, że zagrożenie wirusem nie zmalało lecz urosło a kraj ogarnęła pandemia. Rząd stosował coraz silniejsze środki kontroli epidemiologicznej. Media wciąż tworzyły nowe scenariusze rozwoju wydarzeń. Jednym z nich było pojawienie się władzy autorytarnej.

– Dla kontroli zachowań społecznych w warunkach zagrożenia każda władza wykazuje skłonność do autorytaryzmu. Inaczej mówiąc, bierze społeczeństwo za mordę, aby się nie się rozbrykało w niewłaściwym kierunku. Właśnie tak. I to nie jest żart – tę prowokacyjną myśl podsunął Alfredowi kolega dziennikarz.

Alfred liczył się z wprowadzeniem stanu wyjątkowego a nawet przejęcia władzy przez wojsko. Budując zaufanie, zmierzał podświadomie w kierunku konspiracji, gdyby ten scenariusz okazał się prawdziwy. Zdolność konspiracji zamierzał osiągnąć zacieśniając więzy osobiste z Aptekareczkami. Myślał politycznie; od czegoś trzeba było zacząć.

Odc. 27 Ksywa 

Szczepienia ochronne stały się przedmiotem teorii konspiracji. Przypisywano im diaboliczne role. Pojawiły się opinie, że prowadzą do autyzmu, zmniejszają odporność na antybiotyki, powiększają obciążenia genetyczne i wpływ zanieczyszczeń powietrza na organizm. Alfred postanowił to wykorzystać. Zapytał dyżurną farmaceutkę, Serenę, o szczepienia przeciwko grypie i pneumokokom.

– Nie są one obowiązkowe, ale pożądane. Lekarze uważają je wręcz za konieczne.

Farmaceutka, umiarkowana brzydula, czasowo zastępująca Drobną Czarnulę, była krytyczna na temat rodziców, odmawiających szczepienia swoich dzieci.

– Takich ludzi należałoby wytruć. Sama bym to zrobiła, gdybym nie była aptekarką. Moją misją niestety jest nieść pomoc, a nie zabijać.

Alfred nie zareagował na jej nietypowy pogląd. Miał w tym cel; chciał przekonać aptekarkę do swoich planów.

Konspirację budował spokojnie, systematycznie i tak umiejętnie, że pewnego dnia farmaceutki uznały, że to one wystąpiły z tym pomysłem. Było mu to na rękę. Cieszył się, że znalazły się po jego stronie.

Plan rozwoju konspiracji wyłożył, jak zwykle, najpierw Erazmowi, a następnie przedstawił Zuzi.

– W razie zagrożenia kontaktujemy się potajemnie. Wrażliwe informacje i materiały przekazujemy sobie w opakowaniach leków. Wyglądałoby to tak: Przychodzę i coś kupuję, i jeśli panie w aptece mają mi do przekazania jakieś poufne informacje umieszczają je w opakowaniu leku. Z drugiej strony, jeśli to ja miałbym coś do przekazania, wkładam to do opakowania przeterminowanego leku i wrzucam do pojemnika z lekami do utylizacji. Przesyłka byłaby oznaczona. Nie musi to być nic skomplikowanego, na przykład znak „x” w lewym górnym rogu strony głównej opakowania. Nawet w pełnym świetle dnia z kilkoma klientami w aptece, nikt nie będzie w stanie niczego zauważyć. Sygnał, że mam coś do przekazania dawałbym wkładając okulary w złotej oprawce zawieszone na bordowym rzemyku.

Informacje o rozwoju kultury malarskiej w aptece i inne posunięcia powoli tworzyły wokół Alfreda atmosferę niezwykłości, a nawet tajemniczości. Widział siebie coraz wyraźniej w roli celebryty. Wyobrażał sobie, jak różne osoby i instytucje zwracają się do niego z prośbą, aby wypowiedział się publicznie w ważnej sprawie, udzielił wywiadu lub sponsorował akcję dobroczynną. Czuł, jak przechodzi z bezimiennej masy obywateli do kręgu łatwo rozpoznawanych i szanowanych.

W związku z postępującym awansem społecznym, Alfred zdecydował się porzucić pseudonim Świrus. Przed podjęciem ostatecznej decyzji, skonsultował plan z Erazmem. Czuł się z nim bezpiecznie, był gotów powierzyć mu najskrytszą tajemnicę. Przyjaciel był przewidywalny. Alfred mógł się spodziewać od niego tylko pochwały, jeśli plan był dobry, lub wyrozumiałości i pomocy, jeśli był wadliwy.

– Ksywa Świrus przylgnęła do mnie jak pijawka. Teraz, kiedy sięgam wyższych kręgów społecznych, budzi coraz więcej niedobrych skojarzeń. Zebrałem opinie czterech znanych osobistości: intelektualisty, lekarza, wyższego urzędnika państwowego oraz pewnego arystokraty. Ufam tym ludziom, wiem też, że świat ceni ich opinie. I co się okazało? Świrus kojarzy im się głównie z chorobą psychiczną, przytułkiem dla obłąkanych, szaleństwem, a nawet zboczeniami!

Alfred rozważał jeszcze ksywę Szajbus, bliską Świrusowi. Erazm odrzucił ją bez wahania, rozpoznając w niej przezwisko.

– Ta ksywa brzmi zbyt ciężko. Kojarzy się z żelazną sztabą, jaką rzucają między sobą napakowane sterydami osiłki, w celu jednoczesnego ćwiczenia siły i refleksu. Ta niby zabawka jest niezwykle niebezpieczna. Gdyby upadła takiemu kulturyście na głowę, nawet chronioną kaskiem, natychmiast zrobiłaby z niego kalekę. W przypadku uderzenia w głowę nieuzbrojoną w kask ochronny, zaprowadziłaby nieszczęśnika prosto na cmentarz.

Sytuacja Alfreda była oczywista: potrzebował pseudonimu odpowiadającego jego rosnącej pozycji społecznej. Nowy pseudonim powinien budzić podziw i respekt. Myślał nad tym w nocy. Ksywa „Ekscentryk” przyszła mu do głowy dopiero nad ranem. Od razu mu się spodobała. Alfred od razu usiadł do biurka z czystą kartką w ręku. Spisał na niej, nie bez wahania, czym będzie się kierować będąc już uznanym ekscentrykiem: być w ofensywie, zaskakiwać ludzi, nie bać się ośmieszenia, zachowywać się dojrzale a równocześnie spontanicznie, być człowiekiem niezależnym, kierować się w wyższym stopniu intuicją, w ekstremalnych sytuacjach być nieobliczalnym człowiekiem. Dla nadania pełnej powagi postanowieniu, przypieczętował je krwią. Nakłuł sobie palec i wycisnął z niego kroplę krwi. Zanurzywszy w niej końcówkę naostrzonego ołówka, podpisał się pod dokumentem. Poczuł wzniosłość chwili. Chciał podzielić się tym uczuciem z Erazmem, nie była to jednak stosowna pora. Zbliżała się godzina czwarta rano.

Odc. 28 Przemiany

Buszując po Internecie, Alfred natknął się na nowelę „Doktor Jekyll i pan Hyde” Roberta Stevensona. Słyszał o niej wcześniej, była przełomem w literaturze kryminalnej. Zafascynowała go niezwykła osobowość głównego bohatera; odpowiadał Alfredowi duchowo. Stał się dla niego symbolem i wzorcem. Myślał o nim przez pół nocy. Była to bardzo pozytywna rozrywka umysłowa. Bardzo mu jej brakowało od czasu, jak przestał uczyć w szkole. Czuł, że ta podwójna osobowość, zachowująca się inaczej w dzień i inaczej w nocy, będzie dobrze służyć jego celom.

Po obiedzie Alfreda męczył niezwykły ból głowy. Jego przyczyną mógł być posiłek zamówiony w pobliskiej restauracji. Było to właściwie jedno danie z dużą ilością duszonych grzybów. Alfred przyjął podwójną dawkę środka przeciwbólowego, potem co cztery godziny brał już normalną, rekomendowana ilość. Niewiele mu to pomogło. Kiedy kładł się spać dwie godziny przed północą, czuł się nadal źle. Była to niespokojna noc; mimo złego samopoczucie nic mu się nie śniło. Trochę tego żałował, ponieważ nie jeden raz czerpał ze snu dobre pomysły.

Rano zadzwonił do Erazma.

– A może po prostu nie zapamiętałeś snu? – Erazm usiłował oderwać przyjaciela od złych myśli.

– Stara się mnie pocieszyć. To jedyny człowiek życzliwie myślący o mnie – skwitował Alfred.

Rozmowa dobrze na niego podziałała, wkrótce uspokoił się. Siedział w fotelu, ciesząc się, że odzyskuje równowagę i dobre samopoczucie.

Październik przyniósł dwa tygodnie dni mrocznych i wilgotnych, bez odrobimy słońca, tych najobrzydliwszych, kiedy wszyscy marzą o mrozie zabijającym zarazę i smutek wiszący w powietrzu. Alfred obudził się rano z wielkim trudem, skołowany i niechętny do jakiegokolwiek działania. Zdjął nogi z łóżka na podłogę, po ciemku wciągnął kapcie na nogi, i poszedł, a raczej powlekł się do kuchni, aby napić się wody. Idąc czuł wyraźnie, że obok idzie ktoś drugi, stawiając kroki tej samej długości, w tym samym co on tempie. Pomyślał, że są tego samego wzrostu, i skojarzył to sobie ze sceną z noweli „Dr Jekyll i pan Hyde”. Po powrocie do sypialni, aby nie zapomnieć dziwnego przeżycia, od razu zapisał w kronice osobistej:

– Odkryłem w sobie drugą osobę. Zachowuje się identycznie jak ja, wygląda jak ja, ale wiem, że jest to ktoś inny. Odezwałem się do niego i ku menu zdumieniu, on mi odpowiedział. Nie musiałem nawet się przedstawiać, znał mnie już. Nazywa się Sobo. Poczułem się raźniej. Jest nas teraz dwóch w świecie rzeczywistym.

Rano sprawy nie ułożyły się dobrze. W kuchni doszło do drugiej rozmowy. Alfred i Sobo poróżnili się. Alfred uznał, że nie było to miłe przeżycie, ale też i nie tragiczne. Zaliczył to do nieporozumień, jakie zdarzają się każdemu i zanotował w pamiętniku.

– W rozmowie z Sobo poprosiłem, aby używał wobec mnie imienia Ekscentryk, ewentualnie Alfred. On jednakże uparł się, aby nazywać mnie Świrusem.

– Przywykłem do tego – odpowiedział – i nie widzę powodu, abym miał to zmieniać. Będę nazywać cię Świrusem.

Alfred przekonywał Sobo, ale odmówił. W końcu musiał zaakceptować jego dziwactwo.

W ciągu dnia z nudów lub z potrzeby chwili prowadzili konwersacje. Dla Alfreda było to dziwne uczucie, rozmawiać z samym sobą. Zastanawiał się, czy jest jakieś pojęcie matematyczne na określenie takiej sytuacji. Byłoby mu wtedy lżej na duchu. W nocy Sobo zaczepiał go kilka razy, zadając mu pytania.

– Jak się czujesz? Chyba nie śpisz. Co robisz, jak nie śpisz?

Alfred odpowiedział:

– Robię to samo co ty, czyli nie śpię. Przecież ja to ty, a ty to ja.

Następnego dnia przyszła burza, wiatr wiał szalenie. Sobo – podobnie jak Alfred – był w zmiennym nastroju. W pewnym momencie nieoczekiwanie burknął: – Odczep się. Innym razem rzucił Alfredowi jak ochłap: – Odwal się kretynie.

To go wzburzyło. Nie był przyzwyczajony do takiego traktowania. Odpowiedział Sobo:

– Nie przesadzaj! Nie udawaj pacyfisty. Nazwałeś mnie kretynem, a to znaczy, że ty też jesteś kretynem, co wynika z definicji, skoro jesteś mną, choć w innym wydaniu.

Zaczęli się kłócić. Alfred czuł, że nie chodzi o to, kto jest pierwszy a kto drugi, kto dominuje, a kto podporządkowuje się, ale o to, kto ma ostatnie słowo.

– Zupełnie jak w małżeństwie – przypomniał sobie swoje relacje z jedną i drugą żoną.

Częściej jednak Sobo reagował w sposób cywilizowany, po ludzku.

Odc. 29 Galeria 

Alfred czekał przed apteką już kilka minut. Wszedł do środka, jak tylko opuścił ją ostatni klient. Aptekareczki patrzyły się w niego z intensywnością, która na moment go onieśmieliła. Zapadło nieręczne milczenie. Przerwała je kierowniczka apteki, Zizi.

– Przestudiowaliśmy pańskie propozycje pozowania do portretów dla naszej Galerii Aptecznej. Proponujemy nazwę Galeria Tajemniczych Kobiet. Uznałyśmy, że tytuł musi zwracać uwagę. Oczywiście zgadzamy się, aby nas malowano nago ale pod jednym warunkiem. Podczas malowania będziemy miały twarze zakryte woalkami, jakie same sobie wybierzemy. Również na obrazach twarze postaci muszą być zawoalowane. Albo zmienione. My dwie jesteśmy mężatkami, natomiast Drobna Czarnula ma narzeczonego. Nie chcemy, aby mężczyźni rozpoznali nas na obrazach, bo by się wściekli. Stawiamy więc warunek, że to pan będzie nas malować. Nie chcemy innego malarza. Do pana mamy zaufanie.

Alfred nie spodziewał się tak pozytywnej reakcji. Wspomniał kiedyś, że zamierzał zostać malarzem i jeden rok studiował na wydziale malarstwa akademii stuk pięknych. Kobiety musiały to zapamiętać. Poczuł gorąco w piersi a chwilę potem w całym ciele. Starał się opanować wewnętrzne drżenie. Przez jego mózg przebiegały obrazy atelier malarskiego, nagości i pożądania.

– To podnosi na wyższy poziom intymność naszej współpracy – to była jedyna myśl, jak przyszła mu do głowy. Był tak zaskoczony, że zdołał tylko wydusić z siebie:

– Czuję się zaszczycony tą propozycją.

W domu dokładnie przemyślał słowa Zizi. Aptekareczki dawały mu wyraźny sygnał, aby kontynuował plany malarsko-wystawiennicze uzupełniając je o podtekst erotyczny. To było zachwycające. Przed jego oczami pojawiła się naga kobieta siedząca w swobodnej pozie na podwyższeniu, z udami lekko rozchylonymi i obróconymi w kierunku światła padającego z okna. Jej oczy przesłaniała przezroczysta, błękitna woalka z drobniutkimi węzełkami. Patrzyła w jego kierunku. Było to uczucie ekscytujące, a równocześnie tak pełne napięcia, że musiał natychmiast pójść do łazienki. Szybko rozebrał się, namydlił się, zmył ciało ciepłą wodą, po czym polał się szokująco zimną, aby ochłonąć.

Zapragnął porozmawiać z kimś, podzielić się ciekawymi wiadomościami i rozładować napięcie. Jedyną osobą, której mógł zaufać, był jak zwykle Erazm. Alfred zadzwonił do niego i czekał niecierpliwie dłuższą chwilę, aby usłyszeć komunikat:

– Zostaw wiadomość. Oddzwonię, jak tylko będę mógł najszybciej.

Miał chęć rzucić smartfonem o podłogę. Nagrał się, wyjaśniając jedynie, że chciałby porozmawiać na temat erotyki i perwersji seksualnych.

Telefon odezwał się blisko północy. Alfred czekał i natychmiast odebrał. Erazm bez żadnych wstępów pochwalił się, że przeszedł inicjację seksualną w czternastym roku życia.

– Od tego czasu zebrałem bogate doświadczenia. Chętnie podzielę się nimi z tobą. Perwersja jest dla mnie czymś równie powszednim jak bułka z masłem dla piekarza. Taka duża, pęknięta, o której kiedyś wspominałeś, że to twój ulubiony rodzaj pieczywa, zwłaszcza kiedy pijesz gorące kakao.

Alfred nie czekał dłużej. Nieuprzejmie przerwał przyjacielowi, aby podzielić się niezwykłą wiadomością i zadać kilka pytań.

Rozmawiając, nabrał przekonania, że Erazm jest pijany albo pod wpływem narkotyków. Nastąpiło to wtedy, kiedy Erazm powiedział coś ciepłego o uczuciach wobec mężczyzn, co zdezorientowało Alfreda. Aby nie pozostawiać wątpliwości, wyjaśnił niecierpliwie:

– Perwersja czy nie perwersja, mnie interesują tylko kobiety.

Erazm odpowiedział pytaniem:

– Czy ty wiesz, że dwadzieścia sześć procent mężczyzn i taki sam odsetek kobiet odczuwa pociąg do obydwu płci?

Po zakończonej rozmowie Alfred zrobił zapis w kronice osobistej. Opatrzył go hasłem „Poufne”. Lubił tajemnice.

Perwersję, jej naturę i uroki, odkrywał dalej, głównie rozmawiając z Erazmem. Przyjaciel miał niesamowicie bogate przeżycia erotyczne. Alfred nie od razu zorientował się, że jego wiedza pochodziła z filmów i literatury erotycznej i pornograficznej. Erazm krył się z tym. Alfred swoim zainteresowaniem otworzył rezerwuar jego wspomnień, wiedzy i wyobrażeń. Pod koniec długiej rozmowy Erazm naprowadził go na nowy trop.

– Zainteresuj się ludźmi władzy. Ci są najbardziej wyuzdani. Ich obserwacja to najłatwiejszy sposób uczenia się o zboczeniach i perwersjach.

– To dlaczego nikt o tym nie mówi?

– Bo to ryzykowna sprawa. Ci ludzie mogą sobie na to pozwolić, bo nikt im nie może podskoczyć. Mają do dyspozycji ludzi i aparat, pozwalające ukrywać największe przewinienia. Także karać a nawet niszczyć tych, którzy poznali ich tajemnice i byliby skłonni ujawnić je publicznie.

Alfred był zadowolony z rozmowy. Otrzeźwiła go. Niejedno z dotychczas niezrozumiałych zachowań ludzi na piedestale mógł teraz łatwiej sobie wytłumaczyć. Nie miał im specjalnie za złe ich seksualnych zachowań , ponieważ sam miał podobne pragnienia.

Odc. 30 Szalony dzień

W poniedziałek Alfred zastał Panoramę zamkniętą. Na drzwiach była wywieszka „Zamknięte z powodu kwarantanny”. Poczuł się nieszczęśliwy. Od czasu zakończenia pracy w szkole to było jedyne miejsce kontaktów społecznych, rozrywki i rozwoju kulturalnego. Miał żal do Aptekareczek, że go nie uprzedziły o kwarantannie lub choćby o takiej możliwości. Poczuł się zdradzony i samotny. Stracił chęć na cokolwiek, czuł się jak człowiek bezdomny, bez przyjaciół, ciepłej wody, własnego pokoju. Poprzedniego dnia słyszał, że policja zrobiła obławę na bezdomnych. To go umocniło w przekonaniu, że świat staje się nienormalny.

W drodze do domu Alfred postanowił nie poddawać się. Skoncentrował się, aby ze zdwojoną uwagą obserwować otoczenie.

– Zamknięcie apteki nie mogło być było przypadkowe – był o tym przekonany. – To tylko zwiastun głębszych zmian.

Naszły go wątpliwości, czy władze nie oszukują społeczeństwa, czy informacja o kwarantannie w aptece była prawdziwa. Martwił się o Aptekareczki.

Mijając ludzi idących chodnikiem zauważył, że są inni. Inaczej się zachowują. Niby tacy sami, a jednak odmienni. Niektórzy szli powoli głęboko zamyśleni, patrząc przed siebie niewidzącymi oczami, inni byli nadmiernie ożywieni. Nikt już nie miał na sobie maseczki ani rękawiczek ochronnych. Wiele osób jadło lody.

– To chyba jakaś nowa epidemia. Jakby nie mieli niczego innego do jedzenia. Zachowują się jak na pikniku.

Ekscentryk starał się zapamiętać obserwacje, aby je zapisać w notatniku. Zrobił to natychmiast, jak tylko znalazł się w domu.

– Społeczeństwo wyraźnie odchodzi od normalności. Prawda coraz częściej miesza się z kłamstwem. To niedobrze, bo jest to także mój świat. Przypomina mi to równania liniowe z jedną, dwiema i trzema niewiadomymi.

Myśląc o zmianach, Ekscentryk zastanawiał się, jak daleko mogą one pójść. To go natchnęło, aby przyjrzeć się przypadkowym największych szaleństw w historii świata. Intrygowali go jej bohaterowie. Nazywał ich Szajbusami. Najbardziej niesamowity był cesarz rzymski Kaligula. Był okrutnym, kapryśnym i niepohamowanym władcą; zabijał dla rozrywki. Był seksualnym dewiantem. Upojony władzą, skazywał ludzi na tortury i śmierć. Lubił przyglądać się egzekucjom i torturom podczas posiłków. Otaczał się też szalonym przepychem. Pił ocet z rozpuszczonymi perłami a swoim gościom podawał przysmaki ze złota i zatrute smakołyki, uprawiał miłość kazirodczą z własnymi siostrami; dwie z nich skazał potem na wygnanie. Obwołał siebie żywym bogiem, budował świątynie i ołtarze, gdzie kazał składać sobie wymyślne ofiary. W końcu go zamordowano. Niektórzy historycy tłumaczyli, że postępował niestandardowo, bo takie było jego otoczenie: zagrażające, niespokojne, nienormalne.

– Szaleństwo to czysto ludzka cecha – Ekscentryk przestał mieć co do tego wątpliwości.

Zadzwonił do Erazma. Nawet się nad tym nie zastanawiał, że w jego życiu nie działo się nic ważnego bez udziału Erazma.

– Przestudiował kilka przypadków szaleństwa w historii cywilizacji. Zawsze było obecne. Najbardziej zaimponował mi cesarz rzymski Kaligula, szaleniec i morderca.

Opowiadając o Kaliguli Alfred nie mógł pozbyć się poczucia, że było w nim coś fascynującego, szczególnie w jego niepohamowanym wyrażaniu własnych pragnień i uczuć. Poczuł żądło zazdrości.

Kiedy nadeszła pora obiadu, Ekscentryk nie czuł się na tyle głodny, aby przygotować sobie posiłek. Postanowił poświęcić czas rozważaniom nad upadkiem społeczeństwa. Jedna przyczyna wydała mu się szczególnie ważna: upadek zainteresowania czytaniem książek i czasopism, dyskusją and tym, co się przeczytało, i jakaś ogólna refleksja.

Musiał o tym porozmawiać. Erazm nie odpowiadał na telefon. Nie pozostało mu nic innego, jak podjąć monolog z samym sobą.

– To przyczyna degradacji duchowej i intelektualnej ludzi. Bo co my mamy dzisiaj? Czytelnictwo na poziomie trzydziestu siedmiu procent. Trzydzieści siedem procent czystego alkoholu w wódce to dobry poziom, ale nie w aktywności intelektualnej? I to przy założeniu, że te trzydzieści siedem procent to ludzie, który w ciągu roku przeczytali co najmniej jedną książkę. Co to jest książka każdy rozumie. To może być nawet broszurka słynnego Jonny Krowina „Jak nie płacić podatków i co z tego wyniknie?” Nie wiem, jak sklasyfikować poziom tego autora, bo nie ma takiego szpitala psychiatrycznego, gdzie mógłby bezkarnie głosić swoje tezy, hipotezy i antytezy. On przerasta wszystko, należy mu się w związku z tym osobna salka. Chyba będę musiał napisać w tej sprawie do ministra zdrowia.

Zgłodniawszy, Alfred udał się do kuchni. Przypomniał sobie swoich uczniów, całą klasę, której był wychowawcą. Na koniec roku dostawał od nich kwiaty. Nadal pamiętał ich upojny zapach. Był to pachnący groszek ułożony w wielki bukiet. Potem otrzymał jeszcze jeden bukiet. I jeszcze jeden. Coś mu się nie zgadzało. Wielkie bukiety pachnącego groszku pachnącego? Zaniepokoił się, nie wiedział, co o tym myśleć.

– Z groszku pachnącego nie robi się bukietów, bo to drobna i wiotka roślina – przekonywał siebie.

Coraz częściej zdarzało mu się, że w drodze do któregoś pokoju zapominał, po co tam idzie i co zamierza tam robić.

– Moja myśl skacze jak wyposzczony królik po zagonie kapusty albo małpa po gałęziach drzewa. Muszę o tym napisać w pamiętniku – postanowił i od razu zapomniał. Był świadomy, że ciągle o czymś zapomina ale nie umiał temu zaradzić.

Odc. 31 Wspomnienia

Alfred otrzymał pozew sądowy w sprawie alimentów. Wystąpiły o nie równocześnie jego dwie byłe żony. Nigdy czegoś takiego nie spodziewałby się, ponieważ kobiety nie znosiły się nawzajem. Natychmiast stracił grunt pod nogami. Przez dwa dni nie mógł oderwać się od myślenia o tym, jak źle ułożyło mu się życie z nimi. Teraz domagały się alimentów.

Na początku obydwu małżeństw nic nie zapowiadało niepowodzenia. Z pierwszą żoną, Penelopą, sprawy układały się znakomicie. Lubił rozmawiać i dyskutować na każdy temat; była oczytana i umiała słuchać. Trwało to do czasu podjęcia decyzji zakupu nowego mieszkania. To był punkt przełomowy. Zapadła mu w pamięć rozmowa na ten temat. Było to przed obiadem. Siedzieli przy stole kuchennym i pili kawę, aby rozpędzić senność chmurnego dnia. Dyskutowali sprawy wykończenia nowego mieszkania, jakie kupili zaciągając kredyt w banku, oraz datę wprowadzenia się. Poszło o rzecz nonsensowną: w jakim stopniu mieszkanie było już wykończone. Penelopa uważała, że zostało jeszcze bardzo dużo do zrobienia, on natomiast, że większość prac wykończeniowych mieli już za sobą. Miało to znaczenie dla określenia daty wprowadzenia się do mieszkania.

W pewnym momencie Penelopa stwierdziła:

– Ty, Alfredzie, masz w głowie galimatias. W ogóle nie widzisz tego mieszkania, co zostało zrobione, a co nie. Nie ogarniasz proporcji. Nie mogę mieć ci tego za złe, bo wy, mężczyźni jesteście właśnie tacy; gubicie się w szczegółach. Kobietom przychodzi łatwiej zorientowanie się w takich sprawach.

Alfred odebrał to jako oskarżenie o nienormalność. Penelopa dodała jeszcze coś, co go ostatecznie dobiło.

– Kłócisz się ze mną, bo masz słabą pamięć. Nie pamiętasz nazw ani kolorów farb do malowania ścian, ani ustawienia mebli, nie mówiąc o kolorystyce obrazów, jakie będą wisiały na tych ścianach między tymi meblami. Ja to wszystko mam w głowie, tak że lepiej nie kłóć się ze mną, bo nie wygrasz.

Alfred pomyślał wtedy, że sama jest nie bez wad lecz tego nie widzi. Rzadko kiedy miała dla niego czas. Była ciągle czymś zajęta, w firmie, gdzie była księgową, lub w domu. Czasem przypominała mu pracowitą mrówkę targającą nieprzerwanie jakiś wielki liść. Kiedy skończyli rozmawiać, Alfred wolałby, aby rozmowa z Penelopą nigdy nie miała miejsca. Przyszło mu także do głowy, że byłoby lepiej, aby nie był żonaty, bo małżeństwo nie jest instytucją stosowną dla niego, osoby niezależnej w myśleniu i działaniu. Wyznał to kiedyś Erazmowi:

– Nie jestem i nigdy nie byłem odpowiednią partią małżeńską. Kto by ze mną wytrzymał?

Myśl ta przychodziła mu nieprzypadkowo do głowy, ponieważ stały za nią pytania o to, czy w ogóle powinien się żenić. Zadawało mu je wiele osób, jego rodzice, nauczyciele w szkole, z wyjątkiem przyjaciół no i narzeczonych, późniejszych żon, Penelopy i Anabelli.

Trudności porozumienia się z żoną wychodziły na jaw także w trakcie spotkań towarzyskich. Kiedyś wyrwało mu się w rozmowie z koleżanką Penelopy, opowiadającą o obiedzie przygotowywanym na jakieś święto rodzinne:

– Mówi pani jak moja żona. Czy pani też tak rozmawia ze swoim mężem?

Kobieta udzieliła odpowiedzi bez namysłu. Alfred był przekonany, że było to przemyślane i przećwiczone.

– Ja w takich momentach odpowiadam mężowi „wrrrrr” i on przestaje mówić.

Alfred zareagował nietypowo; roześmiał się. Rzadko zdarzało mu się śmiać tak spontanicznie. Nie podobało mu się to, ponieważ nie było mu wcale do śmiechu. Śmiejąc się, zachował się jak mężczyźni nie przywiązujący wagi do tego, co ktoś mówi poważnie. Nie chciał, aby widziano go i oceniano tak samo jak innych mężczyzn uznawanych powszechnie za „normalnych”.

Żeniąc się z Anabellą miał już za sobą doświadczenia jednego małżeństwa. Był ostrożniejszy, wahał się przez pewien czas. W decyzji pewną rolę odegrała historia imienia Anabella. Według niej była to kobieta pełna uroku osobistego, pozytywnie nastawiona do życia, tolerancyjna i romantyczna. Romantyczność wiązała się możliwością niezwykłych pomysłów, wynikających z jej artystycznej duszy. Anabella miała być też uparta, niechętna do zmiany zdania.

Alfred nie brał poważnie historii imienia, dopóki nie odnalazł w niej swoich własnych obserwacji dotyczących rzeczywistej Anabelli. „Anabella sprawdza się w zawodach związanych ze sztuką i jako nauczycielka”. To ostatecznie przeważyło szalę. Sam był nauczycielem i cenił ten zawód. Pod koniec małżeństwa z Anabellą wiedział już, że druga część historii imienia była znacznie bliższa prawdy niż pierwsza.

Porzuciwszy wspomnienia przedślubne, Alfred przypomniał sobie pytanie o różnicę między małżeństwem i narzeczeństwem. Był to żart, który można było opowiedzieć każdej osobie dorosłej. Zastanawiał się nad tym chwilę.

– Teraz to już nie ma znaczenia. Dziś dzieci w szkole podstawowej mają więcej doświadczeń seksualnych niż dawniej niejeden dorosły. Piętnastoletnie dziewczynki zachodzą w ciążę.

Odpowiedź na pytanie o różnicę między małżeństwem i narzeczeństwem była prosta: stosunkowo żadna. Alfred uznał żart za banalny i niegodny uwagi. Był zły na siebie, że zajmuje się głupotami.

Odc. 32 (ostatni) Skok

Od kilku dni Alfred przeczuwał, że zdarzy się coś niezwykłego. Zadzwoniła do niego nauczycielka filozofii i etyki ze szkoły i poinformowała, że w nocy będzie widoczny na niebie superksiężyc.

– To pełnia księżyca, kiedy jest on najbliżej ziemi. Znajduje się w punkcie zwanym perigeum. Jest wtedy czternaście procent większy i trzydzieści procent jaśniejszy. Oglądaj, jeśli masz taką możliwość, bo nigdy więcej takiego księżyca nie zobaczysz. To jedyna szansa w życiu, które przecież nie trwa wiecznie.

Najdogodniejszym miejscem obserwacji superksiężyca był hotel Athabaska, mieszczący się w najwyższym budynku w mieście. Alfred pojechał tam swoim samochodem, zaparkował go na podziemnym parkingu i od razu udał się na taras na szczycie budynku. Przyjazd w to miejsce planował już od kilku tygodni. Miał wcześniej ustalony cel niezależny od oglądania superksiężyca.

Na tarasie zebrał się już niemały tłum, wszyscy czekali na niezwykły widok. Kiedy księżyc ukazał się, Alfred skierował się bezpośrednio do barierki ochronnej. Stało przy niej kilkanaście osób. Przeprosił je, aby znaleźć się na samym przodzie.

Był przygotowany. Miał na sobie odpowiednie wyposażenie. Jego zdobycie nie było proste. Takich urządzeń nie było w oficjalnej sprzedaży. Sama informacja, że coś takiego istnieje, była już cenna. Ucieszył się, kiedy na nią trafił. Zdążył jeszcze kupić specjalny spadochron. Miał szczęście, bo stronę wkrótce zlikwidowano. Kilka razy przeczytał instrukcje i sprawdził wszystkie szczegóły i mechanizmy spadochronu.

Po pokonaniu barierki rozłożył ręce, tak jak sobie wyobrażał, że skacze się do wody z wysokiej sterczącej nad oceanem skały. Był szczęśliwy, kiedy leciał w dół. Zanim skoczył, pomyślał, że są to najcenniejsze chwile jego życia. Nie był pewien, czy będzie mógł opowiedzieć tę niesamowitą historię, stanowiącą ukoronowanie wszystkich jego przeżyć, nauczycielce filozofii i logiki.

– Na pewno by się ucieszyła. Zawsze lubiła mnie słuchać.

Przed jego oczami pojawiła się na sekundę jej twarz, poważne siwe oczy i łagodny uśmiech.

– Ten skok to moje największe osiągnięcie – powiedział jej.

Skinęła tylko głową na znak zrozumienia. Tak się zapamiętał w nadzwyczajnym locie, że przestał cokolwiek czuć poza samym faktem istnienia.

Otwieranie spadochronu ustawione było na trzysta metrów nad ziemią, pełne rozwarcie czaszy nastąpiło sto metrów niżej. Alfred ustawił prawdopodobieństwo otwarcia spadochronu w położeniu 50 – 50, dając równą szansę jego otwarcia jak i nieotwarcia. Był to skomplikowany mechanizm losowy pozwalający na różne stopnie prawdopodobieństwa w zależności od ustawienia. Alfred mógł zwiększyć szansę otwarcia spadochronu zaczynając od skali 51 do 49. Nie zrobił tego.

Spadochron otworzył się mocnym szarpnięciem. Pod nim był plac z ławkami i wielkimi donicami z kwiatami. Istniała jeszcze szansa, że wyląduje na jednej z tych przeszkód. W najgorszym wypadku ryzykował złamanie nóg. Nic takiego nie nastąpiło. Odczuł tylko wstrząs lądowania na betonowej powierzchni. Złagodziło go amortyzujące obuwie. W tym momencie Alfred uznał, że wybrał słuszną drogę, ekscentryczności w najwyższym stopniu, jedynej postawy w szalonych czasach, które pierwszy przeczuł i przepowiedział.

Wstał z ziemi, pozbierał się i rozejrzał. Wokół poruszali się ludzie. Nikt nie zwrócił na niego uwagi. Usiadł na ławce i podjął decyzję. Postanowił postawić pomnik sobie, ekscentryczności i szaleństwu. Musiał być czarny i oryginalny w formie.

– Będzie to rzeźba symboliczna: upiorne oczy, zdeformowany człowiek żyjący pełnią życia, dominująca nad nim despotyczna władza oraz niosący zagładę wirus – zdecydował.

Michael (Michał) Tequila
Gdańsk, wrzesień 2020

Przekaż dalej
0Shares

Niesforny starzec. Groteska.

Radosław Bojan był postawnym mężczyzną w zaawansowanym wieku. Przyjaciele zwali go radosnym emerytem, choć taki radosny, jak im się wydawało, to on nie był. Takiej opinii była też jego rodzina. Jeden z jej członków, prosząc o nieujawnianie imienia ani nazwiska, a nawet pseudonimu, przedstawił sprawę krótko i jasno:

– Radosław to człowiek, który źle sypia, chodzi po nocy, sprawia najbliższym kłopoty, dziecinnieje, a w dodatku pije do upadłego, a potem twierdzi, że są to zioła, choć śmierdzi od niego alkoholem na odległość. Jednym słowem jest zakałą rodziny. Ponadto ma na imię Radosław. Jest to imię znienawidzone w naszym rodzie, bo w jego przeszłości, która sięga Łokietka ludzie o imieniu Radosław okazywali się pedofilami albo, nie będąc prawdziwymi księżmi, chodzili w sutannach, co prawie na jedno wychodzi.

Rodzina zmordowana wybrykami starca wywoziła go dwa razy do lasu, aby przewietrzył się, otrzeźwiał i doszedł do siebie, jak mówili, albo pozostał tam w celu upokorzenia się i śmierci głodowej, jak mówił on sam. W sumie nic się nie stało, bo w lesie Radosław za każdym razem ożywał i nabierał wigoru, przypominając sobie, że kiedyś był komandosem i to gdzie, w Maroku w Legii Cudzoziemskiej, o której z pasją opowiadał. Kiedy wracał pamięcią do wojennej przeszłości, przypominał sobie wszystkie sztuczki i chwyty wojskowe, dzięki którym wychodził z lasu obronną ręką.

Jego cudowne ocalenia nie kończyły się dobrze dla rodziny, ponieważ organizacje seniorów za każdym razem z całą bezwzględnością oskarżały ją o zaniedbania i próbę jego zabójstwa. Rodzina broniła się, wyjaśniając i tłumacząc, jak również przedstawiając dowody w postaci zdjęć, że starszy pan sam uciekał z domu do lasu z powodu utraty pamięci i tęsknoty za naturą.

– Przypominała mu się wtedy partyzantka, w której nigdy nie był. Niszczy go fatalna niepamięć, że nie powiem demencja, bo to straszny wyraz. On patrzy w lustro, pozdrawia a następnie wygania z domu człowieka, którego tam widzi – tłumaczyła synowa Radosława, mająca z nim na pieńku od czasu, kiedy powiedział, że widział ją nocą na moście z naćpanym facetem.

– Po co przyszedłeś – pytał tego w lustrze – a potem krzyczał głośno: – Nikt cię tu nie zapraszał.

– Było to w nocy – wyjaśniała synowa. – Zbiegli się sąsiedzi, zrobiła się awantura, że najpierw ktoś kogoś zaprasza, a potem jest taki niegościnny, że go wypędza.

Dochodzenie policyjne ustaliło, że były to słowa mężczyzny z lustra. Jak się okazało, był to starszy brat Radosława, tak bardzo do niego podobny, że myśliwi mówili, że to skóra ściągnięta z Radosława. W ogóle było niemiło, jak to przy każdym zbiegowisku, kiedy ludzie są spragnieni, a nie ma wódki tylko jedna wielka okazja do kłótni.

W niedziele Radosław chodził do parku miejskiego i wygłaszał tam przemówienia polityczne, w których oskarżał premiera o rozdwojony język i krzywoprzysięstwo, co można było różnie tłumaczyć, albo malował obrazy.

– Hyde Parku mu się zachciało – Mówił wtedy jego starszy brat z najwyższym oburzeniem.

Ludzie spoza rodziny Radosława byli pozytywnie nastawieni do niego.

– To dusza artystyczna – wyjaśniali – kiedy wypisywał graffiti na ścianie przystanku kolejowego, jednego z tych nowoczesnych, gdzie jest miejsca do diabła i trochę na afisze, ogłoszenia, murale i napisy.

– Takiej jałowej przestrzeni miejskiej nie można pozostawić niezagospodarowanej – mówił Radosław – i spokojnie malował graffiti. Nazywał je malunkami albo malowidłami. Raz o mało co nie wywołał wypadku. Ludzie tak się namiętnie gapili na jego malunki, uważając, że były doskonałe, że kiedy pociąg wjeżdżał na peron, w ogóle tego nie zauważyli. Maszynista gwizdał i gwizdał, lecz niewiele to pomogło. Byli tak zaślepieni sztuką muralną Radosława, że o mało co nie powpadali pod pociąg. Jeden z mężczyzn stojących na peronie spadł wówczas na szyny i złamał sobie nogę.

Był to głośny wypadek, opisywała go prasa. Nazwano go wypadkiem z psem Baskerwilów, bo na torach znalazł się także wielki dog duński, ogromnie zwierzę, który skoczył za swoim panem na szyny, prawdopodobnie dlatego, że był na smyczy. Świadkowie mówili, że z pyska ziało mu fosforem. Właściciel przyznał, że faktycznie poprzedniego dnia pies wypił mu połowę farby do malowania ścian, fosforyzującej w nocy.

Ludzie pytali, co się stało z psem. Szczególnie namolni w odpytywaniu właściciela byli ludzie z ochrony środowiska, nazywający siebie zielonymi.

– Myślałem, że pies zdechnie, ale nie. Zawiozłem go do znajomego weterynarza, gabinet był jednak nieczynny. Wtedy zawiozłem go do pogotowia ratunkowego zwierząt. Tam lekarz weterynarii obejrzał go dokładnie, popatrzył mi w oczy i zapytał, co mój pupil zjadł lub wypił. Kiedy mu powiedziałem, wydał diagnozę:

– Niech pan lepiej szykuje trumnę dla psa.

W poczekalni pogotowia ratunkowego oprócz właściciela dużego psa byli jeszcze dentysta, mechanik samochodowy i ksiądz, każdy ze swoim pupilem. Wywiązała się awantura.

– Jak może pan sugerować trumnę i pochówek dla psa jak dla człowieka? – Zapytał ksiądz przypominający cywila w sutannie, prawdopodobnie dlatego, że był nieogolony.

– A nie jest to stworzenie boże jak każdy z nas? – Weterynarz rzucił wyzwanie duchownemu patrząc mu prosto w oczy jakby chciał go wyspowiadać. Wkrótce wyszło na jaw, że był to ateista czystej wody, gdyż zaczął złorzeczyć najpierw na pojedynczych księży, potem zbiorowo na kler. Oskarżał ich o to, że nie ćwiczą żadnych sportów, tylko hodują kałduny. W końcu wspomniał coś o pedofilach. Ksiądz oburzył się, wpadł we wściekłość i uderzył go w twarz tak silnie, że weterynarz upadł. Napadnięty wstał z podłogi, wytarł z kurzu i pyłu twarz i ręce wilgotną ściereczką, którą miał w kieszeni fartucha, i hojnie mu oddał.

– Rozpoczęła się regularna bijatyka. Dobrze, że pies leżał i spokojnie przyglądał się rozgrywającym się na jego oczach dantejskim scenom nie decydując się interweniować, bo to wielkie zwierzę i byłaby jatka jak się patrzy. Nigdy by ich nie pozszywali – opowiadał potem Radosław, który jakimś cudem też tam się znalazł.

– Nie wiadomo, czy to właśnie nie on wywołał tę awanturę. Gdziekolwiek się nie znajdzie, zaraz powstają niesnaski – skarżyła się rodzina.

Sprawa bijatyki trafiła do sądu. W tym samym dniu o tej samej godzinie toczyły się tam dwie rozprawy, które zupełnie przypadkowo zazębiły się o siebie. Pierwsza dotyczyła bijatyki w poczekalni pogotowia ratunkowego zwierząt. Na drugiej miał być rozpatrywany spór miedzy parlamentarzystą a obywatelem, który nie zgadzał się z nim w sprawie wysokości funduszu walki z wtórnym analfabetyzmem i upadkiem moralnym obywateli.

Starzec Radosław dostał wezwanie do złożenia zeznań jako świadek zajścia. Sprawę miała prowadzić sędzina w zastępstwie sędziego, który w ostatniej chwili odmówił udziału w rozprawie wyjaśniając, że dosyć ma sporów, nieuczciwych weterynarzy, mechaników samochodowych, dentystów, księży i innych przebierańców.

– To wszystko oszuści – krzyczał na korytarzu, kiedy koleżanka zapytała go, dlaczego nie chce poprowadzić sprawy.

– To kto jest uczciwy według kolegi? – zapytała rzeczowo, lekko już zdenerwowana.

– Tylko politycy! – wykrzyknął sędzia. Nie wiadomo czy mówił to poważnie, czy żartował, bo twarz mu się wykrzywiła boleśnie z lewej strony, gdzie miał szpetną bliznę po ciosie nożem zadanym przez świadka, który oskarżał go o stronniczość.

Zachowanie sędziego wyprowadziło z równowagi ludzi przybyłych na rozprawę dotyczącą członka ich rodziny, który wszedł w konflikt ze znanym parlamentarzystą.

– Ten typ był pijany, wstał z rynsztoka – mówił o parlamentarzyście brat oskarżonego – i chciał nasikać do kieszeni oskarżonego w przekonaniu, że stoi przed nim pisuar. Przeklinał przy tym okropnie używając wyzwisk i wulgaryzmów.

Rozprawa w sprawie pijanego i wulgarnego parlamentarzysty stała się głośna, bo w grę wchodziła wielka polityka. Prowadzący ją sędzia zadał oskarżonemu pytanie:

– Czy nie chodzi o to, że to pan napadł na Bogu ducha winnego parlamentarzystę, zepchnął go do rynsztoka i chciał go skopać, ponieważ nie zgadzał się on z oskarżonym co do wysokości składek na fundusz walki z wtórnym analfabetyzmem i upadkiem moralnym obywateli, którzy kłamstwo uznają za prawdę, a prawdę za kłamstwo.

Na rozprawie dotyczącej bijatyki z udziałem dentysty, mechanika samochodowego, księdza z małym pieskiem i weterynarza, Radosław brał udział jako świadek zdarzenia. Zapytany, co wie o zajściu, zaczął od wyjaśnienia okoliczności swej obecności w poczekalni u weterynarza w tamtym miejscu i czasie. Zaczął bardzo rezolutnie korzystając z łaskawości sędziny, reprezentującej życzliwy stosunek do osób starszych.

– Wcześniej nie miałem tej świadomości, jakoś umknęło mojej uwadze, jak ja się tam w ogóle znalazłem. Jest to chyba kwestia pamięci, która w miarę starzenia się zaczyna chodzić własnymi drogami, niekiedy przez wertepy i bagna. A może po prostu bałem się zbudzić demony wspomnień, które drzemią we mnie?

Sędzina patrzyła na Radosława jakby zdziwiona, co zrozumiał jako zachętę do kontynuacji swoich wynurzeń. Zakończyło si to niestety orzeczeniem obrazy sądu przez Radosława i usunięciem go z sali rozpraw przez woźnego sądowego.

Radosław wyjaśniał przyjaciołom po rozprawie, że na sali sądowej zamierzał uczciwie opisać zdarzenia, w których uczestniczył, oraz własny charakter, czyli wszystko to, co jego zdaniem było istotne dla wyjaśnienia przebiegu awantury. Od razu przyznał, że nie jest ideałem. Jako przykład podał, że w dniu pierwszego września, kiedy rodzice i dzieci przygotowywali się do nowego roku szkolnego, on jakby nigdy nic pojechał na plażę San Domingo, aby popływać. Pływał daleko od brzegu, aby zaimponować plażowiczom jaki to on jest odważnym i dobrym pływakiem. Nie było to jeszcze najgorsze przewinienie. W drodze na plażę i w drodze do domu, jak i na samej plaży uważnie przyglądał się kobietom i wybierał te najbardziej ponętne.

Sędzinę to zaintrygowało, poprosiła go o przedstawienie szczegółów. Odpowiedział, że taksował je wzrokiem, jedną nawet rozebrał wizualnie.

–  Nie żałowałem tego. W ogóle zachowywałem się niesfornie, a może nawet bezczelnie. W dodatku nie robiłem tego za ich zezwoleniem, ale też z drugiej strony powstrzymałem się od dociekania szczegółów o każdej nich, pytania, ile ma lat, ile waży, jak się odżywia, co robi a czego nie robi w samotności. Nawet takie moje zachowanie nie usprawiedliwia traktowania mnie przez własną rodzinę jak wyrzutka, krnąbrnego starca a nawet zarazy. Nigdy nie powiedzieli mi tego wprost, ale wiem, że tak jest i jest to niesprawiedliwe. Dlatego mam powody, aby nie lubić mojej rodziny, ponieważ mówi i myśli o mnie  dziwne rzeczy. Przede wszystkim, o tym, jak rzekomo zachowuję się, patrząc w lustro.

Tak zakończył swoją historię Radosław Bojan, ten sam, co to dziecinniał, źle sypiał, chodził po nocy, sprawiał najbliższym kłopoty, pił do upadłego, twierdząc potem, że były to zioła, choć śmierdziało od niego alkoholem, co go rodzina dwa razy wywiozła do lasu, gdzie ożywiał, przypominał sobie, jak kiedyś był komandosem w Legii Cudzoziemskiej, i wychodził z lasu obronną ręką.

Autor: Michael Tequila
Gdańsk, 20 06 2020

Przekaż dalej
0Shares

Wsteczna ewolucja. Opowiadanie fantastyczne.

 

Euzebiusz Kasyda od pewnego czasu prowadził monologi wewnętrzne. Rozmawiając ze sobą, rozmawiał z wszystkimi ludźmi. Wierzył w siłę i znaczenie takiego postępowania. Latem zaczynał wcześniej, zimą później. Zapisywał to, co mówił, aby mieć dowód, że mówił prawdę.

– Nie uwierzycie w to, co powiem. Jest godzina 4.50. Budzę się. O tej porze budzę się regularnie od miesięcy. Patrzę na budzik. Po co mi on, skoro sam się budzę z wielką punktualnością? Wyrzucam go do kosza na śmieci. Dzwoni w proteście więc go wyjmuję z kosza i przydeptuję nogą. Milknie.

Na zewnątrz kwilą ptaki. Że też nie jest im zimno! Ja w takiej sytuacji nie kwiliłbym. Dobrze, myślę. W szybie drzwi balkonowych większych niż dźwig budowlany widzę siebie. Jestem zgarbiony, ręce długie opuszczone wzdłuż boków ciała. Jest dosyć szczupłe, można by powiedzieć skąpe, nie całkiem jednak. Myślę, że człowiek jest bardziej małpopodobny niż że małpa jest człekokształtna, jak to utrzymują mieszkańcy naszego globu. Czuję coraz mocniej, że chcę być małpą. Pragnę tego, mam poważne powody.

Wczuwam się w jej postać i rolę. Myślenie idzie mi nieco wolniej. Teraz rozumiem, dlaczego małpa mówi krótko, a człowiek długo, w dodatku często łże. W miarę przeobrażania się myślę, że nie będzie źle. Myślenie we mnie nie zanika, tylko zmienia się. Jest spokojniejsze, bardziej pozytywne. Postanawiam odczłowieczyć się do końca. 

Wychodzę na środek pokoju, aby mieć więcej powietrza. Przekształcam się, ewoluuję wstecz. Bardziej się już garbię, ręce się wydłużają lecz brzuch wciąż wystaje jak piłka.

– Idzie opornie, ale dam radę. Małpa potrafi, myślę, wspominając rudych i siwych osobników rządzących wielkimi narodowymi stadami. Nie znoszę ich. Choć w części chciałbym być kimś takim. Myślę o majątku, jaki zbijają przy okazji rządzenia. Taka góra szmalu! I to wszystko dla siebie. No i ta niezwykła lojalność ludzi otaczających rządzących. Wierność aż do grobowej deski! I za co? Za poczucie siły i bezkarności, przywileje i szmal. 

– Dlaczego chcesz całkowicie zmałpieć, pytam sam siebie dla uzyskania całkowitej pewności, że nie błądzę. Źle jest ci być człowiekiem? Ostatecznie, za kilka milionów lat będziesz musiał zejść z drzewa i ucywilizować się.

– Drzew już wtedy nie będzie, odpowiadam sobie. Nie będzie zwykłej wody i zwykłego powietrza, będą tylko wielkie miasta i dwadzieścia miliardów ludzi. Będą jedli wszystko, co zielone lub się rusza. Zostaną tylko wirusy. Będzie beznadziejnie. Bez wody, lodowców, powietrza będzie susza, tajfuny, potopy, pożary i tsunami. Taki tajfun to tak ci we łbie namiesza, że hej! Trzeba będzie mieszkać na księżycu lub Marsie.

Wracam do pytania, dlaczego chcę się całkowicie odcywilizować.

– Bo człowiek to bezrozumna istota. Niszczy przyrodę i tworzy potencjał unicestwienia siebie samego.   

– Dlaczego tak sądzisz, pytam.

– Popatrz na dowolnego wielkiego przywódcę, na jego zbrodnie. Jest ich wielu. Nie chcę mieć z kimś takim nic wspólnego. Łgarz, złodziej, krzywoprzysięzca, często morderca. Taki to wymyśla sobie nawet Boga, którego kreuje na podobieństwo ludzkie, twierdząc, że jest na odwrót. Wysługuje się nim, upierając się, że on, człowiek, robi tylko to, co Bóg chce. Na szczęście Bóg jest oporny i broni się jak może. Przeważnie milczy, a niekiedy przypomina, że przyroda to nie jest wymysł, że ma swoje środki rażenia, różne choroby, epidemie, pandemie, cholery, dżumy – wyliczam i chcę uporządkować ich listę alfabetycznie. Nie! – postanawiam. Tylko nie alfabetycznie. To zbyt ludzkie. 

Godzinę później jest już jaśniej. Widzę, że nie poczyniłem wielkich postępów na drodze ewolucyjnego uwstecznienia się. Ta sama zgarbiona sylwetka, długachne łapy, wystający brzuch. No, może już trochę mniej wyraźny. To dobrze. Nos też mam już szerszy i wolniej mi się myśli; wolniej ale i swobodniej. Zauważam jeszcze włosy porastające całe ciało i trochę mniej włosów na głowie. Łysieję, myślę ze zgrozą. Nie chcę łysieć, postanawiam. Żadna małpa nie jest łysa!

Przede mną pojawia się drzewo. Wyciągam łapy przed siebie, aby uchwycić się gałęzi, wyciągnąć na całą długość, pohuśtać. A tu nic wokół. Gdzie puszcza amazońska, gdzie niezmierzona tajga? –  pytam. Nic tylko głusza. Wszystko wycięli!

– Kurwa mać – przeklinam. Myślę, że jak już całkiem zmałpieję, to zostawię sobie przekleństwa na pamiątkę. To będzie jedyny ludzki dorobek we mnie, człowieku z demobilu przekształconym w małpę, istotę pozytywną, nie niszczącą środowiska naturalnego, bez trzech tysięcy pocisków jądrowych, szowinizmu, terroryzmu, dyskryminacji, nienawiści rasowej, przewożenia wirusów z jednego kontynentu na drugi, bez gór śmieci, spalin, wyścigu szczurów i podobnych osiągnięć. 

Obmyślam hasła. Precz z demokracją, którą można manipulować. To pierwsze. Mam też dłuższe: Precz z władzą cyborgów o starczym ciele i zważonym umyśle, z wielkim brzuchem, laską, maseczką powagi na dziobie oraz sardonicznym uśmiechem w zaciszu własnego gabinetu.

Tak, bezwzględnie chcę być małpą, umacniam się w tym przekonaniu, choć nie odejdę dostatecznie daleko od człowieczeństwa, bo małpy łączy z ludźmi dziewięćdziesiąt osiem procent cech genetycznych. Mamy prawie identyczny genom. Ludzie nie lubią o tym myśleć, bo nie tak jest w Piśmie Świętym i w Kościele. Trudno się mówi, przekonuję siebie. Ewolucji, historii ani religii nie przeskoczę.

Będę natomiast rozdawać autografy. Ten zwyczaj zachowam. Zmienię imię na Kacper i będę podpisywać się lewą ręką. To zdaje się pomaga. Zyskam popularność. Będę wszystkich pozdrawiać małpim gestem, ponieważ nie podoba mi się wyciągnięte na wprost ramię. Na tym kończę, bo słabo mi się zrobiło od myślenia o człowieku.

Autor: Michael Tequila
Gdańsk, 12 06 2020

Przekaż dalej
0Shares

Znak pokoju. Opowiadanie kryminalne.

W wieku czterdziestu pięciu lat Karol Zendra zwątpił w sens życia. Zastanawiał się, skąd się to wzięło, znaczy się, od kiedy przestał się czuć dobrze we własnej skórze. Odpowiedź nie pojawiła się od razu, jak na zawołanie, nie musiał jednak czekać zbyt długo. Zrozumiał swój niepokój po obejrzeniu filmu o małżeństwie, jak do niego dochodzi, jak się rozwija i jak najczęściej się kończy.

Zdał sobie wówczas sprawę, że początek jego zwątpienia sięgał dnia, kiedy do jego domu, gdzie żył spokojnie z żoną Penelopą, wprowadziła się jej siostra Lucyna. Pamiętał nawet ten dzień; był to sam początek ponurej jesieni, zimnej i deszczowej; w nocy wiał tak porywisty wiatr, że bali się czy dach domu wytrzyma.

Od dnia wprowadzenia się Lucyny Penelopa stała się nie do zniesienia. Nie była łatwa w małżeństwie, teraz przechodziła już samą siebie. Nabrała nowych nawyków. Polegały one głównie na tym, że intensywniej starała się ulepszyć Karola, usprawnić jego działania, nadać jego życiu więcej rozmachu. 

Pierwszym obszarem nieporozumień stał się sposób odżywiania. On i kobiety reprezentowali krańcowo odmienne punkty widzenia. Kiedy Karol zaczął jeść więcej warzyw, ograniczając konsumpcję mięsa, one dosłownie wciskały je w niego, twierdząc, że powinien jeść więcej kurczaków, bo to nie jest mięso. Kiedy mówił im o wegetarianach, dając jako przykład Morarji Desai, który został premierem Indii w wieku osiemdziesięciu jeden lat i przez kilka lat z powodzeniem rządził wielkim krajem, nie wierzyły mu. Podobnie jak premier Desai, Karol preferował warzywa, orzechy, owoce, nabiał. Wyjaśniał i przekonywał, że warzywa są łatwo strawne, zawierają błonnik, są absolutnie niezbędne dla organizmu.

– To dzięki nim Desai zachował tak fantastyczny stan zdrowia i ja tylko idę w jego ślady. Podobnie jak on nie palę też papierosów, nie piję alkoholu i ćwiczę jogę. Przynajmniej staram się.

Przykład premiera Indii jako wzorca dobrego odżywiania tylko pogorszył sytuację Karola. Penelopa, korzystając z pomocy siostry biegłej w korzystaniu z Internetu, wyszperała informacje, która go pogrążyła.

– Czy ty wiesz, znawco zdrowego odżywiania Hindusów, że Desai, kiedy został premierem, od pięćdziesięciu lat nie miał kontaktu seksualnego z kobietą a każdy dzień rozpoczynał od modlitwy i wypicia szklaneczki moczu?

Był to skuteczny cios, ale Karol nie ustępował.

– Kiedy nie jem większej ilości warzyw, czuję się podle. Warzywa to podstawa odżywiania się współczesnego człowieka. Chyba, że jest się kanibalem i kocha się ludzi dla celów konsumpcyjnych. To inna sprawa.

Obracanie drażliwego tematu w żart było jego sposobem rozładowywania napięcia. Na Penelopę to jednak nie działało. Nie dzieliła jego poczucia humoru. Kiedy mówił coś żartobliwego, ona traktowała to jako zasłonę dymną, za którą usiłował ukryć swoją bezradność, niechęć do natychmiastowego działania lub defekt charakteru.

Drugim obszarem nieporozumień i kontrowersji stała się czystość domu, konkretnie zaś podłogi. Szwagierka była pedantką, nie akceptowała najmniejszego okruszka. Karol nie czuł się człowiekiem wiekowym, niezdarnym czy wyjątkowo roztargnionym, zdarzało mu się jednak upuścić jakiś okruch pieczywa na podłogę i nie zauważyć tego. Najczęściej następowało to w trakcie ożywionej dyskusji przy stole albo nocą, kiedy nachodziło go gwałtowne pragnienie zjedzenia choćby jednej kromki chleba, nawet czerstwego, z masłem lub z miodem.

Lucyna, przez siostrę zwana Lusią, regularnie chodziła po domu i sprzątała. Lubiła sprzątać. Najczęściej robiła to, kiedy były same w pokoju, przy okazji delikatnie sugerując siostrze, że Karol jest bałaganiarzem. Właśnie z tego powodu Karol pozostawał w stanie niezadeklarowanej wojny wobec szwagierki, pilnując się, aby nie przekroczyć granicy tolerancji drugiej strony.

Kolejnym spornym tematem okazały się praca w domu, wykonanie czegoś dla wspólnego dobra, naprawa sprzętu czy choćby zawieszenie obrazu na ścianie. Penelopa oczekiwała, że Karol wykona to natychmiast, przynajmniej bez większej zwłoki, on jednak zwlekał, tłumacząc się innymi pilnymi obowiązkami i sprawami. Jego wyjaśnienia były często nieprzekonujące, nawet dla niego samego, dlatego też nie wahał się przyznawać żonie racji i przepraszać ją. Zapewniał przy tym, że pragnie być inny, bardziej sprawny i szybszy, tak jak ona sobie to wyobrażała, on zresztą też, ale nie potrafi wykrzesać w sobie motywacji do takiej zmiany.

*****

Dopuszczając, że nie jest ideałem męża i współlokatora, Karol walczył o zachowanie minimum niezależności i godności.

– Niech to będzie niezależność nawet częściowa, ale niech będzie. Nie mogę czuć się jak człowiek obcy, jak wygnaniec we własnym domu. Mam prawo być człowiekiem niedoskonałym – tłumaczył Zenobiuszowi, serdecznemu przyjacielowi, kiedy spotykali się, aby porozmawiać przy piwie lub kawie o sporcie, pracy i życiu.

Denerwując się, kiedy groziła mu kolejna konfrontacja z żoną, Karol zdecydował się przyjąć najbardziej racjonalną postawę: ustępować w sprawach mniej znaczących, nigdy w sprawach zasadniczych. Mimo zmiany strategii nieprozumienia domowe nie kończyły się; były jak woda lejąca się strumieniem z uszkodzonej rury. Karol zastanawiał się nad tym wielokrotnie. W końcu doszedł do wniosku, że tkwi po uszy w dylemacie relacji męsko-damskich, czyli wiecznej sprzeczności charakterów mężczyzny i kobiety, stanowiącej źródło wszelkich konfliktów. Wynikał on także z różnic temperamentu, przyzwyczajeń, innego widzenia świata, co jest ważne, co mniej ważne, a co zupełnie nieważne.

– Czy okruchy na podłodze są ważne? – zadawał czasem to pytanie w momentach sprzeczki.

Nie potrzebował odpowiedzi. Dla niego nie, dla niej tak. Kiedyś, nie mogąc dojść do porozumienia z Penelopą, Karol krzyknął w zdenerwowaniu w obecności także szwagierki:

– My, mężczyźni, i wy, kobiety, pochodzimy od zupełnie innej małpy.

Jego wypowiedź dolała oliwy do buzującego już ognia. Okazała się fatalna. Dla świętej zgody, Karol musiał przeprosić żonę i szwagierkę dwukrotnie za wyjątkowo niefortunne porównanie człowieka z odległym przodkiem, który w opinii kościoła, Penelopy i Lucyny nie wiadomo kim był w ogóle, jeśli w ogóle istniał. Dla Karola nie ulegało to wątpliwości.

*****

W pewnym okresie życia żona kojarzyła się Karolowi z komendantem obozu koncentracyjnego. Potem zarzucił ten pogląd, uznając go za oderwany od wiary w człowieka i małżeństwo. Nie bez znaczenia była też refleksja, że jeśli ona jest komendantem, to on jest ofiarą. Coś w tym było, skoro przyszło mu to do głowy. Swoją słabość wobec Penelopy Karol tłumaczył ukrytą w sobie wadą genetyczną i wychowaniem. Taki już był; zawsze szukający wytłumaczenia spraw niewytłumaczalnych.

– Na pochyłe drzewo każda koza skacze – przypominał sobie, kiedy o tym rozmyślał.

Kiedy przypominał sobie to porzekadło, serce w nim twardniało. Czuł wtedy potrzebę rozwinięcia w sobie odporności uczuciowej.

W grę wchodziło coś więcej niż genetyka i wychowanie. Dotarło to do niego dopiero po latach, jak bardzo różniło ich pochodzenie społeczne, środowisko rodzinne, w jakim oboje wyrastali, oraz kultura, w bardzo ogólnym sensie. Chodziło o coś więcej niż różnice, chodziło o trudną do zdefiniowania naturalną odmienność. Coś tak głębokiego, jak bycie czarnym lub białym, które się wzajemnie wykluczają. Zastanawiał się nad tym.

Mieli odmienny start. Karol pochodził z przeciętnie zamożnej rodziny, Penelopa była bogata od początku. Wiadome było jeszcze za czasów panieńskich, że jako jedynaczka odziedziczy dom po rodzicach i ich oszczędności oraz inwestycje. Było tego niemało. To był majątek na tamte czasy.

Pobrali się późno. Była to prawdziwa miłość, zafascynowanie drugą osobą. Potem trochę się popsuło. Kiedy brali ślub był inspicjentem teatralnym, z głową zanurzoną w sztuce teatralnej i jej organizacji. Z natury był raczej ustępliwy, skłonny do negocjacji. Penelopa zawsze była bardziej wymagająca od siebie i od niego. On był duszą artystyczną, ona miała bardziej menedżerskie usposobienie. Oboje pracowali. On w teatrze miejskim a potem w kuratorium oświaty, ona nieprzerwanie, powoli awansując, w dyrekcji dużej kopalni węgla jako samodzielny pracownik księgowości. Dzieci i nie mieli. To nie było problemem, a jeśli było, to rozłożonym równo między obydwie strony.

******

Lucyna, siostra Penelopy uważała, że Karol jest niedomiarowy, inaczej mówiąc niepełny, w swoim postępowaniu, podczas gdy Penelopa jest nadmiarowa, ponieważ jest towarzyska, szczera i otwarta. Wszyscy ją lubili. Karol również cenił te cechy żony, niezwykłą łatwość nawiązywania kontaktów. Uważał, że z ich dwojga ona była lepiej uzbrojona od początku małżeństwa. Na ten temat zgromadził liczne przemyślenia.

Życie małżeńskie to walka o prymat: kto decyduje, kto rządzi, kto gra na fortepianie, a kto śpiewa pod takt muzyki, kto nosi spodnie, a kto pyta. Takie myśli nasuwały mu się nie tylko w chwilach przygnębienia. Pocieszał się myślą, że zachowanie Penelopy wobec niego było uzasadnione, ponieważ każdy żonaty mężczyzna potrzebuje przypominania, jak należy postępować w wątpliwych sytuacjach życiowych.

Któregoś dnia przeczytał artykuł o wiktymologii. To mu bardzo pomogło, zaczął lepiej siebie rozumieć. Wkrótce uznał, że powinien okazywać Penelopie więcej zrozumienia i jako wyraz dobrej woli i pojednania zaczął przekazywać jej znak pokoju. Było to rozumne i błogosławione w skutkach postanowienie. „Przekazuję ci znak pokoju” uznał za skuteczną formę łagodzenia napięcia oraz wyrażania pozytywnej postawy. Te słowa miały znaczyć: „Nie jestem twoim wrogiem. Życzę ci jak najlepiej. Tylko okazuj mi trochę więcej zrozumienia”. To było sedno jego przekazu, narracji i zachowań. Od tej pory czuł się dużo lepiej.

Będąc osobą wierzącą, choć nie praktykującą, Karol wyobrażał sobie, że znak pokoju wymyślili i stosowali pierwsi chrześcijanie, a on tylko go zapożyczył i udoskonalił. Przekazywanie znaku pokoju stało się ważną czynnością, stanowiło też formę zastępczą chodzenia do kościoła.  

Po krótkim czasie przekazywanie znaku pokoju weszło mu w krew. Kiedyś śniło mu się nawet, że uczynił to na ruchliwej ulicy zaraz po tym, jak o mało co nie wpadł pod samochód. Dla uspokojenia nerwów wybrał w tłumie przechodniów człowieka, podszedł do niego, zatrzymał gestem ręki, objął ramieniem i powiedział uroczyście:

– Przekazuję ci znak pokoju. Czy zechcesz go przyjąć? Może nawet zechcesz odwzajemnić, co by ukoiło moją rozhuśtaną niepokojem duszę, co się stanie ze mną, kiedy już odejdę w zaświaty. Cholernie mało wiem o tym miejscu.

Używając określenia „Znak pokoju”, Karol zakładał, że każdy rozumie, że jest on symbolem pojednania a nie konkretu obejmującego podłogę, ściany i sufit oraz kilka dodatkowych elementów w rodzaju lampy, łóżka, stołu czy szafki nocnej.

*****

Na początku grudnia, kiedy spóźniona zima szykowała się do nadejścia, w małżeństwie Karola i Penelopy nastąpiło przesilenie. Dzień rozpoczął się słonecznie, narzucając charakter wszystkim innym zdarzeniom. Słońce wstało znad horyzontu i bryznęło plamą jasności na ścianę, stół i podłogę apartamentu Zendrów. Oprawione w złote ramy obrazy popstrzyły się plamami, egzotyczny pejzaż największego obrazu przecięła smuga cienia padającego z ramy okiennej. Dzień zapowiadał się sympatycznie. Pobudzony nieoczekiwaną obfitością słońca Karol zapragnął wyrwać się z domu i biec w słoneczną przestrzeń, nawet krzyczeć.

Tego dnia czuł się szczególnie szczęśliwy. Na nogach był już od godziny szóstej rano. Wczesne wstawanie bardzo mu odpowiadało, ponieważ nauczył się poruszać po ciemku ciszej niż mysz pod kołdrą. Prawie nie wydawał dźwięków. Był sam w kuchni, przygotowywał sobie śniadanie.

O godzinie ósmej z minutami do pokoju weszła Penelopa razem ze swoją siostrą. Miała dla niego wiadomość. Jej komunikaty były zawsze suche i krótkie. Słuchając ich myślał, że powinna pracować na poczcie przy nadawaniu telegramów, gdzie oszczędność słów jest cnotą, a nie w kopalni węgla, gdzie była księgową i miała do czynienia z tysiącami liczb. Liczby – uważał – podobnie jak węgiel mogą być bardzo różnej jakości i nie ma co na nich oszczędzać.

– Kupiłam wczoraj szynkę. Nazywają ją polędwicą łososiową. Jest krucha, lśniąca i delikatna. Zjedz ją na śniadanie. To tylko cztery plastry. My będziemy jeść inną szynkę.

– Wspaniale! – ucieszył się Karol.

Postanowił i chciał być optymistyczny. Słońce i propozycja Penelopy nastroiły go niezwykle pozytywnie. Skończył krojenie pomidora, dodał przygotowaną wcześniej cebulkę i szczypiorek, całość posolił i popieprzył. Miał przed sobą cieszącą oko i podniebienie sałatkę warzywną. Po zakończeniu śniadania, syty i zrelaksowany, zapragnął podzielić się z kobietami swoją radością i poczuciem szczęścia. Zawsze tego pragnął.

– Pozwólcie, że z samego rana przekażę wam znak pokoju – powiedział, po czym podszedł do żony, objął ją ramieniem i pocałował w policzek.

– Pokój z tobą – odpowiedziała żywo Penelopa, umacniając w nim przekonanie o wyjątkowości dnia i krążącym po domu duchu miłości.

– Lucyno, tobie także przekazuję znak pokoju.

Zajęta czymś przy kuchni szwagierka nie zareagowała na jego słowa. Dopiero kilka minut później, przechodząc obok stołu, życzyła Karolowi smacznego.

– Dziękuję bardzo – odpowiedział głośno i wyraźnie, aby go usłyszała. Zależało mu na dobrych relacjach także z siostrą żony.

– Na zdrowie – odrzekła szwagierka nie patrząc na niego. Była zajęta oglądaniem kolorowych zdjęć na smartfonie. To była jej prawdziwa pasja.

Ucieszył się, że nie patrzyła na podłogę, gdzie spadło mu kilka okruchów.

Godzinę później sytuacja zmieniła się diametralnie. Poszło właśnie o okruchy. Zapomniał je sprzątnąć. Wybuchła z tego tytułu awantura. Nie było to tak, że kobiety ją wywołały, ale ją zainicjowały – jego zdaniem złośliwymi uwagami – na temat jego nieuwagi i niezdarności. To przepełniło jego kielich goryczy. Uznał, że mimo najlepszych chęci i starań z jego strony, ustępowania i przekazywania znaków pokoju, będzie nadal trwać stan cichej wojny.

*****

Wyprowadzony z równowagi, Karol przypomniał sobie odległy fragment młodości. Były to właściwie dwie niezależne od siebie historie, dwa ważne epizody, kiedy był jeszcze kawalerem. Zakopał je głęboko w pamięci, ponieważ był to najtrudniejszy i najbardziej wstydliwy okres jego życia. Chodziło o kobietę o bladej twarzy i niezwykłe zlecenie, jakiego mu udzieliła.

*****

Karol dysponował naturalnym darem straszenia ludzi. Na początku nie zdawał sobie sprawy, jak rzadka jest to umiejętność; większości ludzi to się nie udaje, nawet kiedy bardzo się starają. Ujawniło się to zupełnie przypadkiem w okresie wakacji. Grupa studencka, w której uczestniczył, zorganizowała obóz wypoczynkowy w namiotach w lesie nad jeziorem.

Wieczorem pierwszego dnia, kiedy inni członkowie grupy jedli jeszcze kolację, Karol wyszedł popatrzeć na jezioro. Wracając, zauważył studentkę wychodzącą z namiotu. Znał ją stosunkowo słabo, pamiętał tylko, że miała na imię Krystyna. Szła w jego kierunku, prawdopodobnie w tym samym celu, co on, kontemplacji w samotności widoku spokojnego jeziora. Niewiele się zastanawiając, stanął za grubym pniem sosny rosnącej tuż przy ścieżce i czekał. Chciał koleżankę po prostu nastraszyć; niewinny żart, chwila emocji dla obojga. Kiedy dziewczyna dochodziła do sosny, Karol wykonał bez słowa dwa kroki do przodu. Krystyna padła na ziemię jak rażona, straciła przytomność. Karol przeraził się. Nie wiedział co robić, nigdy nie był w takiej sytuacji. Natychmiast wezwał na pomoc kolegów i koleżanki. Ze strachu nie powiedział im, co naprawdę się stało. Zaniesiono ją do namiotu. Wkrótce przyjechało pogotowie. Jeszcze tego samego dnia zmarła, nie odzyskawszy przytomności. Lekarze stwierdzili niewyjaśnione zatrzymanie pracy serca.

– To niezwykle rzadki przypadek – stwierdził dyżurny lekarz. – Ludzie normalnie nie umierają na serce w tym wieku bez wyraźnej przyczyny.

*****

Tego wieczoru Karol zdał sobie sprawę, że to co się stało, to nie był przypadek. Przypomniał sobie więcej takich zdarzeń w swoim życiu, tylko z mniej tragicznymi skutkami. Postanowił to wykorzystać.

Był to dla niego wyjątkowo trudny okres życia, kiedy – jak przysłowiowy tonący człowiek – był gotów czepić się nawet brzytwy, aby nie utonąć. Pracy było jak na lekarstwo. Było mu wyjątkowo ciężko. Także dlatego, że lubił grać w pokera na pieniądze. Sporo wygrywał, częściej jednak tracił. Nie mógł poradzić sobie nałogiem.

Minął rok zanim otrzymał pierwsze zlecenie. Najpierw wyeliminował dwie osoby z własnego grona znajomych, wyjątkowo negatywnie nastawione do niego, jedna w rodzinie, druga w firmie, gdzie w końcu znalazł zatrudnienie. Tak je nastraszył, że unikały go jak ognia a potem wyprowadziły się z miasta. Ich odejście uznał za wielkie osiągnięcie; nabrał pewności siebie i zrobił sobie reklamę, bo ludzie – łącznie z tą dwójką – nawet źle mówiąc o nim przypisywali mu nadzwyczajne zdolności. To go wzmocniło.

Szukał poważnych zleceń. W obecności i w rozmowach z potencjalnymi klientami, ludzmi z towarzystwa, wśród których się obracał, zachowywał się ostrożnie i z rozwagą. Nauczył się mówić oszczędnie, tylko to, co trzeba. W duchu żartował, że chętnie milczy w towarzystwie, ponieważ wystarczają mu rozmowy z psem. Pies był rzeczywiście jego najlepszym przyjacielem. Karol umiał słuchać, ludzie otwierali się przed nim. Robił wszystko, aby wzbudzać zaufanie. Był punktualny, dotrzymywał słowa, był rozsądny w słowach i opiniach. Budował reputację. Tworzył wokół siebie aurę profesjonalizmu, powagi i rzeczowości.

Kiedy już poczuł się pewnie, sugerował dyskretnie, ale tylko tym osobom, które w jego ocenie odczuwały potrzebę pozbycia się kogoś niewygodnego, że może im w tym pomóc, że ma ku temu kwalifikacje i odpowiednie doświadczenie. Był uważny, aby nie przesadzić oferując pomoc.

*****

Pierwszym zleceniodawcą była kobieta. Wyczuł ją. Odprowadzał ją do samochodu zaparkowanego dwie przecznice dalej i miał okazję z nią porozmawiać. Byli sam na sam. Zaoferowała mu duże pieniądze, tak poważną kwotę, że Karol mógłby wycofać się całkowicie z zawodu, kupić sobie mieszkanie i przyzwoicie się urządzić. Marzył o podróży po krajach Afryki Północnej, zwiedzaniu Maroka, Tunezji i Egiptu. Miał marzenia, to go dodatkowo nakręcało.

Ofiarą miał być mężczyzna. Nazywał się Paweł Diak. Zleceniodawczyni nie powiedział mu, czy był to jej mąż, kochanek czy może ktoś inny. Przekazała mu tylko szczegółowe informacje o ofierze.

– Dla mnie to nie ma znaczenia – powtarzał sobie. – Mogę nie wiedzieć, kto to jest. Nie była to cała prawda. Wyszło to na jaw dopiero później.

Mężczyzna wskazany do „usunięcia” – jak to określiła zleceniodawczyni – musiał domyślać się niebezpieczeństwa, ponieważ ukrywał się. I to tak skutecznie, że nie sposób było go wytropić. Karol nie ustawał w wysiłkach, tym bardziej, że to zleceniodawczyni ponosiła koszty poszukiwań. Coraz bardziej go to wciągało, wręcz ekscytowało. Kiedy już ujawnił miejsce ukrywania się ofiary, podjął ostateczne kroki. Mężczyzna zmienił nazwisko i mieszkał w niepozornym, małym domu z ogródkiem na przedmieściach. W domu przebywał zawsze sam. Karol ustalił to ponad wszelką wątpliwość.

Akcję wykonał z rana. Kilka minut po godzinie dziewiątej zapukał i przedstawił się jako nowy listonosz. Był odpowiednio ubrany i wyposażony. Prawdziwego listonosza związał i zamknął w bezpiecznym miejscu, aby móc spokojnie wykonać swoją pracę nie narażając się na niebezpieczeństwo. Nikt nie mógł mu stanąć na drodze. Powtórzył to sobie kilka razy. Był autentycznym listonoszem, w autentycznym uniformie i z prawdziwymi listami i przesyłkami do doręczenia.

Po usłyszeniu „Proszę”, wszedł do środka. Paweł Diak chyba wiedział lub domyślał się, co może się stać, bo był w jakimś sensie przygotowany na taką wizytę. Była w nim rezygnacja. Karol wyjaśnił mu, w jakim celu przybył i z czyjego polecenia. Chciał widzieć jego twarz, potworne przerażenie, jakiego się spodziewał. Zobaczył tylko przygnębienie i smutek. Dlatego postanowił z nim porozmawiać; chciał poznać drugą wersję historii przedstawionej mu przez kobietę.

– Moja żona to bezwzględna i mściwa osoba – zaczął mężczyzna. Opowiedział mu historię swojego związku małżeńskiego i problemów, które spowodowały separację a potem rozpad małżeństwa. Był dla niej niewygodny, dlatego chciała go usunąć. Dzięki temu mogła przejąć jego majątek.

Karol chętnie go słuchał. Diak nie rozciągał swojej relacji. Wręcz przeciwnie, streszczał się, jakby nie zależało mu na życiu.

– W dużej części sam sobie na to zasłużyłem, wiążąc się z tą kobietą – wyznał na zakończenie. Po chwili milczenia, zaskoczył Karola pytaniem.

– Chciałbym wiedzieć, ile moja była żona zaoferowała panu za moje życie. – Na ile mnie wyceniła?

Karol odpowiedział mu szczerze. Nie powiększał kwoty ani nie umniejszał.

– To ja zaoferuję panu równe dwa razy tyle za jej życie i darowanie mojego. Zapłacę od razu w gotówce. Jestem na to przygotowany. Co pan na to? Proszę wziąć pod uwagę, co panu o niej powiedziałem. Może pan to sobie wszystko sprawdzić. Jeśli daruje mi pan życie, musi pan ją usunąć. W przeciwnym wypadku narażałby się pan na śmiertelne niebezpieczeństwo.

Oferta Diaka zaskoczyła Karola. Po krótkiej rozmowie przyjął propozycję. Przemyślał sobie wszystko. Ustalili warunki i umówili się, że mężczyzna natychmiast wyjedzie za granicę i ukryje się.

– Zawiadomię, kiedy będzie pan mógł wrócić bezpiecznie. Będzie już wtedy po wszystkim.

Karol miał swoją kalkulację. Było to mądre posunięcie, propozycja Diaka urządzała go na całe życie dużo bardziej niż mógłby marzyć. Mógł wziąć pieniądze od jednej i drugiej strony.

*****

Karol zgłosił się do zleceniodawczyni po odbiór pozostałych pięćdziesięciu procent kwoty należnej po wykonaniu egzekucji na Pawle Diaku. Na dowód wykonania zadania pokazał jej zdjęcie, jakie zrobiła sobie z mężem, oraz prywatny list do męża od osoby, którą dobrze znała. Uwierzyła mu i ucieszyła się. Wyszła do drugiego pokoju i przyniosła pieniądze, tak jak było uzgodnione, w używanych banknotach studolarowych, wręczyła mu je, po czym objęła go serdecznie.

– Zupełnie jak przyjaciółka lub kochanka – pomyślał Karol, zaskoczony takim zachowaniem. Szybko opanował się. Miał już swoje pieniądze. Wtedy wyjaśnił wszystko.

– Mam wyrok na panią. Domyśla się pani, kto jest zleceniodawcą. Muszę go wykonać natychmiast, nie będę przedłużać agonii.

Naturalna jasność cery kobiety przeszła w trupią bladość. Twarz jej poszarzała, skóra wyglądała jak zwiędła. O nic nie prosiła, zaczęła tylko drżeć jak w febrze. Trwało to nie dłużej niż minutę. Umarła na jego oczach. Wiedział, że nastąpi zawał serca, znał jej stan zdrowia i siłę swego działania. Uznał, że nie jest mordercą. Spodziewał się, był nawet pewny, że umrze, ale nie musiało to nastąpić. To był jej wybór.

Kiedy Karol przypomniał sobie historię z okresu młodości, był już pewien co powinien zrobić. Przeprowadzi taką samą operację na Lucynie. Miał już w głowie ogólny plan. Liczył się z pewnymi utrudnieniami, ale nie w takim stopniu, aby mieć wątpliwości co do jego powodzenia.

*****

Karol miał aż nadto powodów, aby serdecznie nienawidzić Lucyny. To ona nakręcała Penelopę.

– Żona ma swoje słabości, ale żyło nam się całkiem dobrze. O niebo lepiej niż we trójkę. Wszystko zmieniło się po wprowadzaniu się Lucyny – skarżył się koledze w pracy.

– Mamy duży dom, pokoi nie brakuje, będzie mi pomagała – zadecydowała Penelopa przed przyjazdem siostry nie pytając go o zdanie.

Na jego pytanie, jak długo siostra zamierza pozostać, jak zwykle miała gotową odpowiedź.

– Ma własne mieszkanie, wyjedzie kiedy zechce. Nie zostaje u nas na wieczność. Jej obecność nie może ci przeszkadzać. Przecież to moja rodzona siostra.

Nie miał szansy jej wytłumaczyć, że nie chodzi o dom, jedzenie, koszty, ale o jego spokój. Penelopa nie przyjęłaby tego do wiadomości; wierzyła zbyt mocno, że Lucyna czyni tylko dobro.

– Będzie dbać o dom a także o ciebie. Powinieneś jej za to dziękować a nie sarkać.

****

Od przyjazdu Lucyny wszystko, czego by nie zrobił, było złe. Nie mógł już dłużej tego wytrzymać. Czekał okazji. Penelopa wyjechała do sanatorium na trzy tygodnie. Lucyna przejęła na siebie jej rolę. Zachowywała się jak pani domu, szarogęsiła się. Jednego wieczoru Karol miał wrażenie, że była gotowa podjąć także rolę żony w miejsce siostry. Schwyciła go za ramiona, kiedy pośliznął się i upadał, i przyciągnęła do siebie. Był przekonany w tym momencie, że oddałaby mu się, gdyby tylko chciał. Mylił się. Chwilę później odepchnęła go z wyraźnym wstrętem na twarzy, aż wzdrygnął się.

– Harpia – pomyślał z nienawiścią.

Nie znosił jej fizycznie. Była chuda i koścista, choć miała niebrzydką twarz. Właściwe to nawet ładniejszą niż Penelopa. Była samotna od kilku lat. Była dwukrotnie mężatką, nie miała jednak szczęścia. Jej pierwszy mąż zmarł na serce, drugi zginął w wypadku samochodowym.

*****

Moment, na który czekał Karol, nastąpił, kiedy szwagierka zachorowała. Radziła sobie dobrze, nie korzystała z jego pomocy. Było to tylko uparte przeziębienie. Nie chciała iść do szpitala, nikt jej zresztą do tego nie zachęcał.

– Pańska szwagierka jest w dobrym stanie zdrowia i ma silny organizm – zawyrokował lekarz domowy wezwany do chorej.

– Skarży się jednak na serce – odpowiedział Karol. Sam nie za bardzo wierzył w jej problemy sercowe. Kiedyś regularnie biegała dla zdrowia.

– Kto dzisiaj nie skarży się na serce? – zapytał filozoficznie lekarz, składając swoje narzędzia do torby. Znany był z tego, że miał smętne usposobienie i powiedzenia.

*****

Karol nie musiał pomagać szwagierce w czasie choroby. Raz tylko w nocy, kiedy miała wysoką gorączkę, poprosiła go o podanie wody i lekarstwa oraz o przykrycie dodatkowym kocem. Musiała czuć się bardzo źle, bo majaczyła. Powtarzała na przemian: nogi…. ręce…głowa… zimno …. ciepło. Zżymał się, że coś sobie wymyśliła, bo nie wyglądała na chorą. Myślał, że robi to celowo, nie wiedział tylko, po co. Posądzał ją o najgorsze.

*****

Walczył o swoje. Przypominał sobie rozmowy z żoną i wtórującą jej Lucyną i ich postępowanie. Najpierw żona, a potem Lucyna za jej sugestią, bez jego wiedzy zmieniała mu ustawienia mebli w pokoju, wyrzucała z szafy jego ulubione stare ciuchy i kupowała mu nowe. Destabilizowała jego życie. Wiedział, że robiła to w uzgodnieniu z Penelopą, a pod jej nieobecność już na własną rękę. W rozmach telefonicznych Penelopa wyrażała zadowolenie, kiedy siostra coś kupiła, zreperowała czy nawet uszyła coś dla niego.

– Karol nie umie zadbać o siebie. Gdyby nie ty, to chodziłby w brudnym i nieuprasowanym ubraniu. Powinien być ci dozgonnie wdzięczny za to, co robisz.

Karol czuł, że we własnym domu nie ma już nic swojego. Że był trochę bałaganiarzem, to sam wiedział. Wściekał się na Lucynę, kiedy mu to przypominała.

– Po co kulawemu nieprzerwanie przypominać, że ma jedną krótszą nogę? On to doskonale wie.

Nic do niej nie trafiało. Stanowiła bastion nie do pokonania.

*****

Po tygodniu nieobecności Penelopy Karol podjął decyzję. Przygotował sobie odpowiednie narzędzia i przećwiczył ważniejsze elementy swego planu. Przede wszystkim nasmarował zawiasy drzwi sypialni Lucyny, upewniając się, że nie wydają żadnego dźwięku przy otwieraniu i zamykaniu. Po drugie, zanotował sobie i zapamiętał, dokładnie o której godzinie w nocy nad domem przelatuje samolot w kierunku lotniska.

Krytycznej nocy przyszedł pod drzwi sypialni Lucyny i dłuższy czas nasłuchiwał czy śpi. Kiedy był pewny, że tak, otworzył drzwi, podszedł na palcach do jej łóżka i załomotał potężnie uderzając młotkiem w starą patelnię prosto nad jej głową. Nie martwił się, że hałas będzie słyszany na zewnątrz w środku nocy; głuchy dźwięk silników samolotu znacznie redukowały to niebezpieczeństwo. Zanim Lucyna przebudziła z szoku w ciemności, Karol był już za drzwiami jej pokoju. Chwilę później pełna przerażenia wołała o pomoc.  

Kobieta ciężko przeżyła pierwszy szok. Nie miała w ogóle pojęcia, o co chodzi. Po dwóch razach była już chora z przerażenia na samą myśl, że nadchodzi noc, a ona musi iść spać. Myślała, że to jakiś potworny koszmar, zmora, która dusi ludzi nocą. W ogóle tego nie rozumiała.

Karol zrobił dwa dni przerwy. Piątego dnia, kiedy już słyszał nadlatujący samolot, dokonał znowu aktu agresji waląc młotkiem w patelnię. Uciekł z pokoju, zanim Lucyna zareagowała. W ogóle nie obudziła się, w całym domu panowała cisza. Natychmiast wszedł do jej pokoju, zapalił światło i sprawdził. Lucyna była nieprzytomna, traciła oddech, tylko cicho charczała Wkrótce umilkła i przestała poruszać się. Przeraził się, ale nie na tyle, żeby mieć wyrzuty sumienia. Zmierzał przecież do tego. Tak czy inaczej było już za późno. Natychmiast wezwał pogotowie.

Lekarz wyjaśnił sprawę, tak jak Karol się spodziewał. Określił zgon jako nagłą śmierć sercową. Z tego, co mówił, Karol zrozumiał, że chodziło o ostrą niewydolność oddechowo-krążeniową, chorobę niedokrwienną, możliwie, że także o wrodzoną wadę serca.

*****

Dwa dni później, może było to nawet następnego dnia, Karol usłyszał głos sąsiadki. Rozmawiała z mężem tuż za żywopłotem dzielącym obydwie posesje na temat niespodziewanej śmierci Lucyny.

– Ciągle myślę o tej młodszej siostrze Penelopy Zendra. Takie nieszczęście! Najbardziej zaskoczyła mnie nagłość jej śmierci. To nie mógł być przypadek. Ktoś musiał jej w tym pomóc.

Karol był pewien, że nikt, nawet dociekliwy policyjny detektyw by jej nie uwierzył.

Autor: Michael (Michał) Tequila
Gdańsk, 23.05.2020

Przekaż dalej
0Shares

Natręt. Opowiadanie kryminalne.

Mężczyzna siedział na samym dole krótkich, wysokich schodów prowadzących z ulicy Drobnej na ulicę Samarytańską, gdzie znajdował się przystanek autobusowy. Miał podniszczoną twarz i przekrwione oczy, jego włosy i broda były w nieładzie a czoło nad prawym okiem szpeciła świeża blizna. Twarz postarzał zarost niegolony od kilku dni. Na policzku poniżej widoczne były ślady drobnych zadrapań. Ogorzała skóra sugerowała regularne przebywanie na świeżym powietrzu. Wygląd mężczyzny niewiele poprawiała czysta niebieska koszula z krótkimi rękawami, dwiema dużymi kieszeniami i pagonami na ramionach oraz nowe krótkie  spodenki w ciemnym kolorze, z których wystawały chude nogi. Ludziom śpieszącym na przystanek widok podpitego mężczyzny mimowolnie nasuwał określenie menel. 

Karol Sapieha, właściciel dobrze prosperującego warsztatu samochodowego Auto-Manit, maszerował ze wzrokiem utkwionym z ziemię. Ulica była nierówna, patrzył więc pod nogi. Śpieszył się do autobusu; chciał dotrzeć na plażę co najmniej godzinę przed zachodem słońca, aby wykąpać się i posiedzieć trochę na ciepłym piasku. Mężczyznę siedzącego na schodach zauważył z odległości kilku metrów i od razu poczuł do niego niechęć. Było w nim coś antypatycznego. Karol pomyślał z niechęcią:

– Pijaczyna i obibok.

Nazwał go pijaczyną tylko dlatego, że był raczej drobnej budowy. Nie lubił osób leniwych i nadużywających alkoholu. W pracy miał tylko problemy z takimi ludźmi.

Mężczyzna podniósł głowę i popatrzył na Sapiehę, kiedy zbliżył się do schodów. Mówił powoli, przymykając oczy, jakby był zmęczony.

– Przepraszam pana. Czy ja dojadę stąd na Zarzecze?

Karol popatrzył na niego. Z bliska widoczne były krótko przycięte wąsy, jaśniejsze niż włosy na głowie, oraz ślady siwizny na skroniach. Na środku twarzy sterczał wyraźny bulwiasto zakończony nos.

Niechęć Karola do pytającego nie przeszkadzały mu, aby odpowiedzieć na pytanie. Zawsze starał się być pomocny, nie był tylko pewny, czy tym razem udzieli prawidłowej odpowiedzi. Wiedział, gdzie jest dzielnica Zarzecze, nie przypominał sobie jednak żadnego autobusu idącego w tamtym kierunku.

– Chyba nie. Nie sądzę, aby z tego przystanku mógł pan dojechać bezpośrednio na Zarzecze.

Mężczyzna podziękował i zamilkł. Karol wszedł na górę po schodach i skierował się do wiaty przystankowej, aby sprawdzić godzinę odjazdu swojego autobusu. Odszukał numer sto dwadzieścia siedem. Odjazd miał nastąpić za piętnaście minut.

Odwrócił się i znowu zobaczył zaniedbanego osobnika z blizną i podrapaną twarzą. Siedział na ławce pod wiatą, niecałe trzy metry od niego, na przeciwnym końcu przystanku. Karol pomyślał, że niepostrzeżenie wszedł po schodach zaraz za nim.

Na przystanku było już kilka osób: dwie młode kobiety z dziećmi w wózkach, małżeństwo w średnim wieku, samotna, siwiejąca niewiasta z granatową torbą wypełnioną zakupami oraz trójka rozprawiającej żywo młodzieży. Nie mając nic lepszego do roboty, Sapieha chodził tam i z powrotem wzdłuż krawędzi chodnika. Kiedy znalazł się na wysokości menela, ten wstał z ławki i zapytał go:

– Nie wie pan, czy dojadę stąd na Zarzecze?

Sapieha popatrzył uważnie na stojącego przed nim człowieka. Zastanowił się, dlaczego pyta go po raz drugi o to samo. Odpowiedział niechętnym tonem:

– Wyjaśniłem panu wcześniej, że stąd nie ma bezpośredniego połączenia z Zarzeczem.

Mężczyzna nic nie odpowiedział. Jego oczy patrzyły bezmyślnie gdzieś w przestrzeń na prawo od Karola, który nie czekając podjął spacer wzdłuż krawężnika. Pijaczek odszedł na bok, obrócił się i zaczął gapić się na dom mieszkalny po drugiej stronie ulicy Samarytańskiej. Sapieha przyglądał mu się dyskretnie, prześlizgując się po szczegółach ubioru i sylwetki. Kiedy doszedł do twarzy, skojarzył sobie, dlaczego go nie lubi.

Wrócił pamięcią do wydarzenia sprzed prawie trzydziestu lat. Był wtedy uczniem liceum, mieszkał w internacie. Szkoła znajdowała się w centrum miasta, internat natomiast na jego obrzeżu, trzy kilometry dalej. Było już późne popołudnie. Karol wracał z miasta. Lubił tę porę dnia. Robiło się chłodniej, ściemniało się. Szedł zamyślony przez park, za którym majaczyły już budynki internatu. Z naprzeciwka nadchodził jakiś mężczyzna. W momencie zrównania się, obcy zatrzymał go i zapytał o adres. Kiedy Karol się zastanawiał, mężczyzna uderzył go w twarz i silnym pchnięciem powalił na ziemię. Schylił się, przydusił kolanem jego ramię i bezceremonialnie przeszukał mu kieszenie oraz torbę z podręcznikami. Zabrał mu wszystkie pieniądze, jakie miał w portmonetce i zażądał oddania portfela. Tłumaczenie, że nie ma portfela oraz niewielka kwota pieniędzy, rozdrażniły chyba napastnika, bo odchodząc kopnął leżącego i splunął w jego kierunku. Karol zapamiętał jego rozwichrzone włosy, nierówną brodę oraz ślad sinej blizny nad okiem.

Po kilku minutach spaceru wzdłuż krawężnika Sapieha postanowił nie marnować czasu na bezmyślne chodzenie, tylko poczytać książkę. Podszedł do ławki na przystanku, wyciągnął książkę z plecaka i zagłębił się w lekturze. Lubił tę powieść. Przestał obserwować, co dzieje się na przystanku i wokół na ulicy. Siedział na ławce zagłębiony w lekturze, kiedy naprzeciw przystanku gwałtownie zahamował samochód. Głośny pisk hamulców wyrwał go z zamyślenia. Podniósł wzrok i napotkał uważne spojrzenia pijaczka; jego oczy natychmiast uciekły w bok.

– Wcale nie jest taki pijany – przeszło przez myśl Karolowi.

Kiedy chwilę później patrzył, czy nie nadjeżdża jego autobus, mężczyzna z podrapaną twarzą wstał, rozejrzał się niemrawo, przeszedł chwiejnym krokiem i usiadł na chodniku tuż obok ławki. Patrzył gdzieś w przestrzeń nad domami. Karol odwrócił wzrok, odchylił nieznacznie rękaw koszuli i dyskretnie przyglądał się nowiutkiemu Rolexowi. To był najcenniejszy upominek, jaki otrzymał w życiu. Dostał go od żony na czterdzieste piąte urodziny. Zaskoczyła go swoją szczodrobliwością; zegarek był wyjątkowo kosztowny i elegancki. Tamtego dnia powiedział swojemu przyjacielowi:

– Rolex po prostu mnie zafascynował. Przeleciałem chyba pół encyklopedii, aby dowiedzieć się jak najwięcej o tym arcydziele techniki i sztuki.

Przyglądając się zegarkowi, podniósł na moment głowę, aby rzucić okiem w kierunku, skąd miał nadjechać autobus. Kątem oka zauważył, że jego prześladowca znowu mu się przygląda. Sytuacja powtórzyła się. Jak tylko obrócił głowę w jego kierunku, tamten natychmiast uciekał wzrokiem, udając że patrzy w inną stronę.

– Bawi się ze mną w kotka i myszkę – pomyślał Karol, zastanawiając się, dlaczego ten człowiek go obserwuje. Czuł się prowokowany.

Brak autobusu w perspektywie ulicy skłonił go do powrotu do książki. Nie przeczytał więcej niż dwie strony, kiedy jego uwagę przerwał znany mu głos:

– Przepraszam pana, czy ja dojadę stąd na Zarzecze?

– Chyba już po raz piąty pyta o to samo – pomyślał ze złością Sapieha. – Ten typ czepił się mnie jak rzep psiego ogona.

Po chwili opanował się. Nie starał się być uprzejmy. Odpowiedział niechętnie:

– Nie, nie dojedzie pan. Proszę mi dać wreszcie spokój.

Zdecydowana i nieuprzejma odpowiedź Karola chyba nie przekonała natręta, aby dał mu spokój. Nadal siedział rozciągnięty niedbale i patrzył w ziemię; wyglądało to tak, jakby czerpał stamtąd energię do zadawania dalszych pytań. Po kilku minutach bezmyślnego  patrzenia przed siebie znowu zadał to samo pytanie. Karol nabrał przekonania, że sprawia to mu jakąś perwersyjną przyjemność.

Nastąpiła chwila przerwy. Autobusu wciąż nie było, natręt przestał powtarzać swoje pytania. W pewnym momencie Karol znowu zauważył, że mężczyzna przygląda mu się bardzo uważnie. Trwało to ułamek sekundy.

Na przystanku ubywało ludzi. Przyjeżdżały różne autobusy, ale nie jego. Sytuacja coraz mocniej działała mu na nerwy. Ludzi było coraz mniej, w końcu na przystanku zostali tylko on i pijak, który znowu z uporem maniaka zaczął powtarzać swoją beznadziejną mantrę o autobusie do Zarzecza.

– Przeklęty oberwaniec! – myślał Karol z rosnącym gniewem. Żałował, że nie pojechał na plażę swoim samochodem. Był zmęczony po całym dniu pracy i chciał sobie ułatwić życie. Miał blisko do autobusu, sto dwudziestka siódemka dojeżdżała prawie aż pod samą plażę. Siedzenie w autobusie i gapienie się przez okno relaksowało go.

Autobus wciąż nie nadjeżdżał, mimo że rozkładowa godzina odjazdu już dawno minęła. W Karolu skumulowała się zła energia. Przypomniał sobie napad, kiedy był uczniem, dręczyła go świadomość, że nie zdąży na plażę oraz uparcie spóźniający się autobus, nawet ostatnia sprzeczka z żoną. Agresywna nachalność pijaka doprowadziła go do ostateczności. Miarka przebrała się. Musiał rozładować to napięcie. Czuł, że zaraz wybuchnie i zrobi coś niedorzecznego. Miarka przebrała się, stracił cierpliwość. Do głowy przyszedł mu szalony plan.

– Po prostu zwariowałem – uznał w duchu. Przestał się wahać.

Powiedział natrętowi:

– Mój autobus nie przyjeżdża i nie wiem, czy w ogóle przyjedzie. Parę minut stąd jest inny przystanek, z większą ilością połączeń, z którego może pan dojechać na Zarzecze. Ja też tam z pewnością będę mieć połączenie dla siebie. Jeśli pan chce, możemy pójść tam razem.

Mężczyzna zgodził się bez zastanowienia.

Szli nie śpiesząc się. Na początku milczeli, każdy z nich był zatopiony we własnych myślach. Potem pijak zapytał go o coś i Karol odpowiedział. Wywiązała się rozmowa. Karol odpowiadał prawie automatycznie, niewiele myśląc. Nie miało już znaczenia, o co pytał go idący obok człowiek i co on mu odpowiadał. Uspokoił się już wewnętrznie, wiedział dokąd idzie i po co. Postanowił dać nauczkę dręczycielowi.

Po kilku minutach doszli do krawędzi lasu, tuż przy nowym osiedlu mieszkaniowym. Było to odludzie na obrzeżu miasta zarośnięte młodymi brzozami. Karol uważnie patrzył przed siebie. Wokół nie było żywego ducha. Kilkaset metrów dalej na bocznej drodze widać było rowerzystę, Sapieha wiedział, że zaraz przejedzie i zniknie. Znał ten teren, chodził tam czasem na spacer.

Nadszedł czas działania. Karol zatrzymał się i schylił, pozorując potrzebę zawiązania sznurówki. Na ziemi w zasięgu ręki miał solidny kawał drewna, idealny dla jego celu. Akurat taki, jaki można było wygodnie uchwycić. Zamierzał dać nauczkę pijanemu natrętowi – przyłożyć mu porządnie kilka razy za wszystkie doznane krzywdy. Pochylił się sięgając po narzędzie kary kiedy poczuł uderzenie czymś ostrym w plecy i ból w klatce piersiowej, przenikliwy i szarpiący. Oszołomiło go to, nie miał pojęcia co się stało. Wkrótce nadeszło drugie uderzenie, w końcu trzecie, już mniej bolesne. Tracąc przytomność czuł, jak pijak ściąga mu z ręki Rolexa. Dopiero wtedy dotarło do niego, że został wywiedziony w pole, że sceny na przystanku były czystą prowokacją. Poczuł ogromny żal, przede wszystkim do siebie, że po raz drugi pozwolił, aby ktoś go tak podle potraktował. Upadając, jego ciało obróciło się. Leżał na plecach i patrzył w niebo. Usiłował coś wydobyć z siebie, lecz wargi odmawiały mu posłuszeństwa. Zdążył tylko wyszeptać:

– Boże! Tak dać się oszukać!

Autor: Michael (Michał) Tequila
Gdańsk, 19 maja 2020

Przekaż dalej
0Shares

Papier. Opowiadanie kryminalne.

Odc. 1

Cezary Brago, student czwartego roku automatyki, biegł spokojnym krokiem wzdłuż ulicy Nowa Bulońska. Była niedziela, godzina piętnasta. Nie był to najlepszy czas na bieganie, ale nigdy nie potrafił zebrać się wcześniej. Uważał, że to kwestia organizmu; nie był skowronkiem tylko sową. Kładł się spać bardzo późno i późno wstawał. Zanim zgromadził dostateczną ilość energii, było już popołudnie. Tego dnia marudził, zresztą nigdy nie był w stanie rozpocząć biegania wcześniej niż o godzinie piętnastej.

Poruszał się swoją nową ulubioną trasą, chodnikiem ciągnącym się wzdłuż ulicy. Była w rozbudowie, rozbabrana pośrodku, dostępna dla ruchu pieszych i rowerzystów tylko w niedziele, kiedy pod nieobecność ludzi i maszyn brała ją we władanie cisza zakłócana jedynie silniejszymi powiewami wiatru. Cezary biegł i myślał o tym, że w epoce inżynierii genetycznej, sztucznej inteligencji i zaawansowanej automatyki wszystko może być zagrożeniem dla człowieka.

Wierzył, że inżynieria genetyczna i sztuczna inteligencja to dwa nurty cywilizacji, które prędzej lub później ją zniszczą. Nie uważał siebie z fatalistę. Po prostu – opierając się na analizie postępu cywilizacyjnego – był przekonany, że wszystko co na początku dobrze rokuje ludzkości ostatecznie przynosi fatalne skutki.

W dyskusjach posługiwał się najchętniej argumentem broni chemicznej i jądrowej, środków ochrony roślin zabójczych dla przyrody i narzędzi masowej inwigilacji, dzięki którym państwo wiedziało wszystko o każdym obywatelu i z łatwością mogło to wykorzystywać przeciwko niemu. Jeśli to nie robiło, lub robiło w niewielkiej skali, to tylko dlatego, że nie dostrzegło jeszcze takiej potrzeby.

Biegnąc, od pewnego czasu Cezary czuł, że coś porusza się za jego plecami; nie odwracał się jednak, sam nie wiedząc dlaczego. Dopiero kiedy coś zaszeleściło za nim tak wyraźnie, że aż podskoczył, zatrzymał się i obrócił głowę do tylu. Nie było za nim nikogo. Tuż przy krawężniku leżał tylko duży kawałek papieru zwinięty w kłąb. Przypatrzył mu się uważnie. Miał wrażenie, że papier też patrzy na niego. Zastanawiał się,  jak to jest możliwe. Przypatrując się uważniej, dostrzegł zarys twarzy na papierowej kuli. Był trochę nierówny na krawędziach, jednakże miał wyraźnie ukształtowany nos, szerokie usta i parę oczu w postaci ciemniejszych plam. Pod wpływem wiatru papier poruszył się i przesunął wzdłuż krawężnika, po czym podskoczył, jakby ktoś go szturchnął. W tym momencie część twarzowa kuli obróciła się w przeciwnym kierunku, jakby udawała, że jej nie ma.

– Zachowuje się zupełnie jak człowiek unikający spojrzenia innej osoby – pomyślał Cezary.

Nie wiedział jak się zachować. Po chwili zrobił dokładnie to samo: odwrócił się tyłem do papieru, aby kontynuować bieg przed siebie. Myślał intensywnie. Wciąż słyszał za plecami ten sam szurgot, szum, szeleszczenie. Zaczęło go to niepokoić. Postanowił wyjaśnić raz na zawsze, o co chodzi dziwnemu zjawisku. Zatrzymał się gwałtownie i obrócił się do tyłu. Papier znowu był za nim, tym razem przyczajony za stertą piachu przykrywającą krawężnik, część chodnika i fragment jezdni.

– Ukrywa się za nią – pomyślał, zastanawiając się, o co chodzi. Nie podobał mu się przedmiot poruszający się za nim krok w krok. Był przekonany, że papierowa kula to pułapka. Wahał się, czy nie warto jej zaatakować i zniszczyć, wdeptując w ziemię: bał się jednak, że może to wywołać niepożądaną reakcję. Mogła wybuchnąć, bryznąć jakimś płynem lub wydzielić z siebie trujący gaz. Nie wiadomo, co kryło się w jej wnętrzu.

Niepewny co robić, postanowił oddalić się jak najszybciej i zniknąć w widocznym już na horyzoncie zielonym zagajniku. Papier ciągle mu towarzyszył. Cezary nie musiał nawet oglądać się. Słyszał teraz regularne cykanie zegara. Niespokojne myśli cisnęły mu się do głowy.

– To nic innego jak miniaturowy ładunek wybuchowy, wystarczający, aby roznieść mnie na strzępy, a przynajmniej poharatać, Wystarczy tylko kilkadziesiąt drobin metalu, które pod wpływem eksplozji rozsypią się we wszystkich kierunkach, Jedna tak drobina w skroń, tętnicę szyjną, serce lub gdziekolwiek w czaszkę, a od razu znajdę się na cmentarzu.

Cezary wyobraził sobie swój pochówek. Zawsze chciał, aby odbyło się to z orkiestrą, fanfarami i marszem Mendelsohna. Lubił muzykę poważną, często jej słuchał.

Zagłębiając się w porywające duszę takty muzyki wielkiego kompozytora, Cezary zapomniał o papierze. Sam mu się przypomniał. Leżał czekając dwa metry przed nim przy stosie drobnych kamieni zrzuconych przy krawężniku. Obok niego leżała druga identyczna kula papieru. Teraz było ich dwóch, dwa przedmioty zawierające w sobie coś żywego, co je uruchamiało i jakąś namiastkę mózgu, który nimi kierował.

To było najgorsze, ta nieokreśloność. Nic ludzkiego, po prostu przedmiot, ale bynajmniej nie martwy, posiadający napęd i umysł – mechanizm podejmujący decyzje, który myślał i sterował całością.

– Zupełnie jak człowiek – analogia nie wzbudziła w Cezarym zdziwienia. Wręcz przeciwnie, uznał ja za uprawnioną a jednoczenie wciąż przekraczająca jego wyobraźnię mimo stałego karmienia je nowinkami o postępie technicznym, technologicznym, medycznym i wszelkich innych nowych wynalazkach.

Odc. 2 

Cezary nie czekał dłużej. Odwrócił się i zaczął uciekać, pozostawiając za sobą dwa kawałki papieru w formie niekształtnych kul. Były podobne do siebie, szare i groźne, nieokreślone w działaniu i możliwościach. Jego myśl zaprzątało zgadywanie, co może nastąpić. Uściślał to, co widział, szukając w pamięci wiedzy o podobnych obiektach.

– Coś, co jest zdolne poruszać się samodzielnie, dostosowywać się do warunków terenu a nawet je wykorzystywać, kamuflując się i kryjąc za nierównościami. Kule korzystają prawdopodobnie z energii słonecznej lub są zasilane energią promieni laserowych emitowanych przez stację nadawczą w kosmosie. Dobrze, że sobie przypomniałem – laser. A może te dwie kule mają tylko naprowadzić na mnie drona? Czeka gdzieś zawieszony w przestworzu, miniaturowy, sekretny, zdolny śledzić człowieka dzień i noc korzystając z technologii GPS. Wystarczy tylko sygnał od nich, a podleci do mnie i potraktuje dawką kwasu solnego, promieniem laserowym lub czymś podobnym, nie pozostawiając żadnych śladów po sobie. Nikt się nawet nie domyśli się, kto był wykonawcą wyroku.

Kto mógł być zleceniodawcą takiego zlecenia, Cezary starał się nie myśleć; zaprzątała go jedynie myśl, jak wywinąć się z opresji. Po chwili przypomniał sobie, kto mu kiedyś groził śmiercią, choć on o tym prawie całkiem już zapomniał. Było to na weselu studenta, przyjaciela z roku. Cezary siedział wśród nieznanych gości przy długim stole. Naprzeciwko, po drugiej stronie stołu, widział mężczyznę. Przypominał upiora z horroru; jego skóra na czole i policzkach, koloru i faktury identycznej jak papier, była mocno naciągnięta. Wyglądała, jakby jej właściciel przeszedł kilka operacji po ciężkich oparzeniach. Cezary w duchu nazwał go Pergaminem.

Rozmawiali o możliwościach nowych technologii w zakresie automatyki. Była to dziedzina, w której Cezary czuł się szczególnie dobrze. Jego rozmówca był pracownikiem jakiegoś instytutu. Też znał się na temacie. Wywiązała się kłótnia. Poszło o zastosowania nowych technologii w przemyśle, transporcie i usługach; co jest, a co nie jest możliwe. Wyglądający na naukowca mężczyzna i Cezary mieli zupełnie odmienne poglądy. Starali się przekonać siebie wzajemnie do swoich zapatrywań. Słuchali ich goście weselni. Udowodnienie racji stało się sprawą honoru. Pergamin zarzekł się, że zabije Cezara. Nie powiedział mu tego otwarcie, tylko w toalecie, kiedy znaleźli się tam sami. Cezary zapamiętał jego oczy, błyszczące, zdrowe oczy na tle okropnej, wysuszonej twarzy. Groźba wydała mu się wtedy efektem przejściowej emocji mężczyzny, z którym wszedł w spór na weselu. Myślenie teraz o tym nie miało sensu, ważniejsze było bezpośrednie zagrożenie.

– Nie ma co myśleć o sądzie ferującym wyrok, kiedy kat stoi nad głową.

To go przywróciło na właściwy tor szukania rozwiązania. Po prawej stronie miał przed sobą las, oddzielony od drogi wysokim otwartym nasypem, którego nie sposób było pokonać. Wypatrywał dogodniejszego wejścia do lasu. Po chwili pojawiła się w oddali gęstwa krzaków.

– Tam skręcę w kierunku lasu, trudniej im będzie śledzić mnie i wykończyć.

Podbiegł jeszcze sto metrów i już miał skręcać w kierunku lasu, kiedy usłyszał przed sobą suchy, nienaturalny śmiech, jakby wychodzący z metalowej rury.

– Chcieliśmy cię tylko nastraszyć, głupku! Gdybyśmy chcieli cię wykończyć, już dawno byśmy to zrobili.

Zobaczył ich wtedy: dwie papierowe kule o nierównych krawędziach przypominające ludzkie oblicza. Leżały na ziemi nieruchomo świdrując go niewidzialnymi czarnymi plamami wzroku. Czuł to spojrzenie. W ich słowach dostrzegł nitkę nadziei. Był zdezorientowany, o co może chodzić. Pomyślał, że chcą go powstrzymać przed ucieczką w głąb lasu. Potem, że był to jakiś pomylony, okrutny żart. Niepewność go zmobilizowała.

– Cholerna sztuczna inteligencja i nowoczesne technologie już chyba dziesiątej generacji! – warknął, aby zrzucić trochę napięcia i dodać sobie otuchy.

Przemógł strach. Podszedł bliżej do kul z wibrującymi na wietrze drobnymi strzępkami papieru. Nie wiedział jeszcze, co zrobi. Chciał im się przyjrzeć i wtedy zdecydować. Podchodził ostrożnie, starając się nie wykonać żadnego gwałtownego ruchu. Tak było najbezpieczniej. Był w odległości nie mniejszej niż dwa metry, kiedy zobaczył błysk i fala kłującego ognia ogarnęła jego ciało, głowę, tułów, ręce i nogi.

Strużki krwi zalewały mu oczy i usta. Dopiero wtedy Cezary Brago, biegacz, student czwartego roku automatyki, dokładnie przypomniał sobie człowieka, upiora z pergaminową skórą na czole i policzkach, który w trakcie kłótni na weselu zarzekał się solennie, że go zabije.

Kiedy znaleziono człowieka z pokiereszowanym tułowiem, na jego twarzy – pod warstwą krwi i wilgoci – były jeszcze oznaki zaskoczenia i bólu. Nikomu nie przyszło jednak do głowy, aby przyjrzeć się uważnie denatowi i je dostrzec. Wykonano tylko zdjęcia, wiele zdjęć. Policji nie udało się ustalić niczego oprócz identyfikacji zmarłego, faktu zgonu, czasu, kiedy nastąpił oraz zakresu obrażeń ciała.

Był to rok wielkich niespodzianek, kiedy ludzie ginęli nie wiadomo z czyjej ręki, dlaczego, w jakich okolicznościach, a nawet w jaki sposób. Winiono za to nowoczesne wynalazki, stanowiące zbawienie jak i przekleństwo człowieka, i jego nieposkromioną żądzę poprawiania Boga i przyrody.

Autor: Michael (Michał) Tequila
Gdańsk, 15 05 2020

Przekaż dalej
0Shares

Była noc. Miniopowiadanie.

Była noc. Miała być czarna, jak w bajce, a była szara. Była wiosna, bo nadszedł jej czas. Starzec, silny prawie jak dąb, chwiejący się tylko pod naporem wiatrów jesieni, spotkał się z samym sobą, tym sprzed pięćdziesięciu lat, dwudziestopięciolatkiem. Popatrzył na niego z niechęcią, bo nie lubił bylejakości, i huknął:

– Spójrz na siebie, czyli na mnie! Patrz, jak wyglądasz. Nie jest ci głupio?

Młodego człowieka zaskoczyły takie pytania. Nie spodziewał się, że z wysokości wieku będzie krzyczeć, on, dojrzały jak ten dąb, chwiejący się tylko pod naporem wiatrów jesieni, na siebie samego, niewiele rozumiejącego, otumanionego błędami narodzenia, rodziców, czasu, szkoły, ustroju i losu, który nigdy nie jest znany, a czasem chyba powinien być.

Już miał otworzyć młode usta, uzbrojone w galerię nie idealnych ale białych zębów, umieszczone na twarzy o skórze gładkiej, ogolonej kilka godzin wcześniej, na głowie przykrytej gęstą czarną czupryną, kiedy zjawił się pies, a potem kot, ulubieńcy ich obydwu, dwa zwierzaki, jakie kiedyś trzymali, i samym swym ukazaniem się nakazały im pogodzić się.

Mężczyźni wstrzymali się. Gapili się na siebie, po czym wyciągnęli z zamrażalnika, ten młodszy, bo był szybszy, rękami tego starszego, bo miał do tego większe prawo, butelkę czerwonego szampana, a potem wyjęli z barku kieliszki o płaskim denku obrzeżone złotym paseczkiem i rozlali.

– Nie ma co się zastanawiać, chłopie, mów do mnie Noe, albo jak chcesz, jestem starszy, dwukrotnie mógłbym być twoim ojcem i raz dziadkiem, więc to ja pierwszy proponuję ci bruderszaft.

– Dobrze, odpowiedział ten drugi, jestem młodszy, nie będę się szarpać, mam przed sobą pięćdziesiąt lat, które przeżyłeś, więc nie będę się wymądrzać.

Usiedli i rozmawiali.

– Ja to jeszcze chciałbym pojechać w kilka miejsc, zobaczyć, popatrzeć z bliska na wielkie góry, śnieżne, na przyrodę dziewiczą, na wysokie fale, nauczyć się tańczyć na luzie, bez skrępowania, mówić jak wolny człowiek, wydawać pieniądze i nie zastanawiać się nad tym, że je wydaję, i w ogóle czuć się jak młody Bóg.

– Hej! Wy dwaj, tacy i owacy, nie mieszajcie mnie do tego – dał się słyszeć głos jak zza ściany. – Też mam problemy z samym sobą, stale prowadzę monologi, raz chwalę, raz ganię siebie, taki mój los, że aż przeklnę, jego mać, że nawet nie mogę tak jak wy, napić się czerwonego szampana dobrej marki, z legalnego źródła, bo mi nie wypada, bo jestem zbyt uniwersalny. Eh! Eh! Eh!

Wsłuchali się, głos pochodził z zewnątrz, z podwórka, postanowili więc wyjść na balkon.

Kiedy wychodzili, zderzyli się w drzwiach, i na balkon wyszedł już tylko jeden osobnik, zintegrowany, połączony niewidzialnymi nićmi wspomnień, oszołomiony szampanem. Podszedł do krzesełka, przysunął je sobie, usiadł i odwrócił twarz w kierunku słońca, bo było już prawie południe, aby słuchać ptaków i oglądać niezwykłą zieloność mieniącą się w liściach brzozy. 

Autor: Michael (Michał) Tequila
Gdańsk, 01 05 2020

Przekaż dalej
0Shares

Niepokorny świat Izydora Czyżyka. Opowiadanie fantastyczne.

Odc. 1

Izydor Czyżyk był postacią kontrowersyjną nawet dla siebie samego, włącznie z pogmatwaną historią swego życia. Chyba zdawał sobie sprawę, że jest w nim coś dziwnego, skoro napisał w pamiętniku: „Jestem przedstawicielem szalonego pokolenia szybkich technologii, smartfonu, cukrzyków, rosnącej zamożności a wraz z nią otyłości, depresji i samotności. Mam mało przyjaciół. Niewielu ludzi mnie rozumie. Żyję sam i wymyślam sobie rzeczywistość. Moje rodzeństwo to wyobraźnia, fantazja i urojenia. Wymyśliłem sobie na przykład Święto Chudego Ptaka. Ptaki rzadko bywają chude, a ten jest chudy. Ale wszystkie latają. I tego im zazdroszczę. Też chciałbym latać, być wolną istotą”.

*****

O godzinie siódmej piętnaście rano powietrze było tak przezroczyste, że Izydor widział ze swojego okna stary Mercedes w trzykrotnym powiększeniu. Zawsze stał on w odległości dwudziestu jeden metrów, teraz widoczny był w odległości nie większej niż siedem metrów. Może nawet bliżej. Kiedy Izydor wyciągnął rękę, miał wrażenie, że dotyka klamki.

– Fajne autko – krzyknął do żony zanim sobie przypomniał, że od czasu rozwodu jest znów samotnym, starym kawalerem. Rozwiódł się wtedy, kiedy stracił słuch i głos. To, co wydawało mu się krzykiem, było tylko milczącym otwieraniem ust. Obejrzał siebie kiedyś w lustrze; wyglądał jak karp wyjęty z wody bezradnie chwytający powietrze. Niepełnosprawność nie przeszkadzała mu w życiu, pod warunkiem, że nie pamiętał o niej. Kiedy ją sobie przypominał, zamykał się w sobie, tracił kontakt z otoczeniem. Myślał wtedy, że to dlatego, że jest uparty.

*****

O godzinie ósmej rano radio podało, że miasto we władanie wzięła cisza. Był to wynik rozejmu zawartego o północy między Pasjonatami Ciszy a Producentami Hałasu, którzy za wynagrodzeniem zgodzili się powstrzymywać przez czas nieokreślony od wytwarzania szumu, warkotu, jazgotu i podobnych dźwięków.

Sprawa była poważna. W kraju było coraz więcej osób głuchych, zastraszająco szybko rósł też odsetek ludzi z częściową głuchotą i niedosłuchem. Był im trudno funkcjonować w społeczeństwie. Pasjonaci Ciszy – także w ich imieniu – od wielu już lat darli koty z Producentami Hałasu; konflikt narastał. Obydwie strony gromadziły siły do ostatecznej rozgrywki, przekonani, że spór musi w końcu znaleźć jakieś rozwiązanie.

Izydor ucieszył się wiadomością o rozejmie, ponieważ lubił ciszę, zanim ogłuchł.

– Mam co najmniej siedem dni na powrót słuchu. Tylko w ciszy jest to możliwe. Co do powrotu do mówienia, to powinno być jakieś porozumienie między mówiącymi a niemowami. To ułatwiłoby powrót do zdrowia ludziom takim jak ja. Nie musiałbym kupować słuchawek do uszu ani tuby do nagłaśniania się w miejscach publicznych. Izydor ucieszył się, że wprawdzie jest głuchoniemy, ale potrafi doskonale myśleć.

Umocniwszy się w przekonaniu, że ma szansę wrócić do siebie odzyskując brakujące zmysły, usłyszał na korytarzu za drzwiami ledwo wyczuwalne szczekanie psa. Jego głos był tak cichy jakby zwierzę siedziało opakowane w wacie. Normalnie pies sąsiada, potężny doberman z odnowionym operacyjnie węchem, wydawał z siebie dźwięki masywne jak dudnienie średniego dzwonu na wieży kościelnej budowanej dla umocnienia wiary w pięć zmysłów: wzroku, słuchu, smaku, węchu i dotyku.

Przyglądając się budowie wieży, Izydor wymyślił jeszcze pięć dodatkowych zmysłów: noncepcji czyli odczuwania bólu, zmysł temperatury, zmysł równowagi, propriocepcji czyli ułożenia części ciała względem siebie oraz percepcji czasu. Pomysłów nie zgłaszał do opatentowania tylko dlatego, że mu powiedziano, że musiałby przedstawić modele tych zmysłów oraz wyliczenia matematyczne potwierdzające ich działanie.

Wracając z obserwacji wieży, uważanej za świętą z racji przynależności do kościoła, Izydor poczuł, że odzyskał mowę. Uznał to za cud. Poruszył kilka razy językiem i rzeczywiście, układał on się w ustach zupełnie inaczej niż u niemowy. Idąc zatłoczoną ulicą nie wypadało mu wykonywać testów potwierdzających fakt odzyskania mowy. Jak tylko wrócił do domu, od razu wykonał eksperyment: otworzył szeroko okno i z całych sił krzyknął. Zdumiał się, bo nie usłyszał nawet echa; tylko cisza dzwoniła mu w uchu młoteczkiem Eustachiusza, który uruchomił się automatycznie. Odzyskanie mowy okazało się złudzeniem.

Izydor postanowił wykonać jeszcze jeden eksperyment. Wyjął młotek z walizki z narzędziami, otworzył okno i z wysokości trzeciego piętra, gdzie mieszkał, zrzucił go na bruk. Po chwili usłyszał dźwięk przypominający piórko opadające na korkową podłogę, czyli praktycznie nic. To go dodatkowo zdezorientowało, ponieważ nie wiedział czy brak odgłosu uderzenia młotka o bruk było efektem jego własnej głuchoty, czy też dziwnym efektem głębokiej ciszy panującej od tygodnia.

Istnienie niekończącej się ciszy szokowało ludzi; dostrzegali to i odczuwali, nie mogąc wyjść z podziwu, co się dzieje. Izydor ze względu na swoją głuchotę nie zawsze był pewny, czy to co czuje i słyszy wokoło, to rzeczywiście świat ciszy, czy tez jego wyobrażenie ciszy puste jak orzech wygryziony przez robaki.

*****

Zamierzając wyjść z domu, Izydor spojrzał w lustro. Wydał się sobie młodszy co najmniej o sześć lat. Ustalił to ponad wszelką wątpliwość, przypominając sobie czuprynę jaką miał na głowie sześć lat wcześniej. Dla pewności odszukał zdjęcie wykonane w tamtym czasie i porównał z wizerunkiem w lustrze. Wszystko się zgadzało. Oglądanie zdjęć i czupryny zajęło mu trochę czasu. Spojrzał na zegarek i zdziwił się: wskazówka godzinna poruszał się wolniej niż zawsze. Takie miał wrażenie. Znowu skojarzył to sobie z ciszą.

*****

Następnego dnia, siedząc przy śniadaniu z rodziną, zastanawiał się, co oznaczają zmiany. Najmłodsza latorośl, dorobek córki Izydora oraz jej rudego adoratora, chłopczyk skąpy w mowie i tak wolny w myśleniu, że drzwi odmawiały mu otwarcia się, bo stojąc przed nimi nie był w stanie zdecydować się, czy w ogóle wyjdzie, zauważył rezolutnie:

– Te wszystkie zmiany są super.

Krótkie logiczne zdanie i wyraźny głos dziecka były dla rodziny objawieniem. Wszyscy popatrzyli na niego w zdumieniu.

– Sam to wymyśliłem. Nie ma co się dziwić, ta cisza też mnie zmieniła. Rezygnuję ze ssania palca, już mi się to znudziło.

Kiedy zauważył, że nikt mu nie wierzy, podszedł do drzwi balkonowych, otworzył je i udawał, że wyrzuca palec za okno. Chwilę czekał na odgłos upadku, ale nic takiego nie nastąpiło. Na zewnątrz panowała głucha cisza. Matka wytłumaczyła mu, że palec jest zbyt mały i miękki, aby wywołać jakikolwiek dźwięk.

Odc. 2

Popołudniowe wydanie „Gazety Wieczornej” ukazało się z trzygodzinnym opóźnieniem. Nikogo to nie zdziwiło bo czas był niezwykły. Gazeta przedstawiła kilka teorii wyjaśniających istnienie niezwykłej ciszy. Ksiądz kanonik – mówiono o nim, że kilka razy słyszał głos z nieba – argumentował z przekonaniem, że Bóg przypomniał sobie, że ma pod opieką całą ludzkość i zwierzęta i powrócił na ziemię dewastowaną przez zarazę hałasu.

– Mieszka teraz u mnie na plebanii. Na początku myślałem, że to mój kolega ze szkoły podstawowej. Poznałem go po rudej czuprynie. Ale jak mi pokazał legitymację, wiedziałem już na bank, że to Najwyższy. Polubiliśmy się od pierwszego wejrzenia. – Bóg powiedział mi też, co sądzi o hałasie. Był szczery aż do bólu.

– Jeszcze wczoraj gotów byłbym dokopać ludzkości za brak dbałości o porządek na ziemi, zanieczyszczenie lądów i oceanów plastikiem, jedzenie wyrzucane na śmietnik, hałas sprzeczny z zasadami przyrody, i inne świństwa, ale już tego nie zrobię. Wyłączyłem się i jestem szczęśliwy. Alleluja!

– To „Alleluja” mnie przekonało – kontynuował ksiądz kanonik. – Potem znowu popadłem w zwątpienie, kiedy mi powiedział:

– Daj mi wreszcie coś zjeść, bo jestem głodny jak wilk.

– Jego język mnie zdezorientował – zauważył kanonik. – Sam rzadko posługuję się takimi określeniami. Kiedy mu powiedziałem o porozumieniu Pasjonatów Ciszy i Producentów Hałasu, ucieszył się.

– Wreszcie poszliście po rozum do głowy. Potrzeba było wam na to kilka tysięcy lat cywilizacji, głuchoty i przytępionego słuchu milionów ludzi.

*****

W nocy Czyżykowi śnił się ogród. Udał się tam razem z wnuczkiem. Przeżyli tam przygodę. W ogrodzie panowała cisza, ale można było wyczuć niepokój. Po prostu wisiał w powietrzu. Źródłem niepokoju był symboliczny Hałas, dotknięty porozumieniem między Pasjonatami Ciszy i Producentami Hałasu.

– To tylko cisza przed burzą, którą wam zgotuję, jak tylko przestanie obowiązywać ta beznadziejna umowa między Producentami Hałasu i Pasjonatami Ciszy – Hałas zacisnął wielkie łapska, służące mu do ściskania brzucha w celu wydobycia z siebie dźwięków.

*****

W mieście nie było dobrze. Kolejarze mieli poważne problemy. Mimo, że obowiązywała powszechna cisza, pociągi jak dawniej łomotały na złączach szyn, zwłaszcza kiedy przejeżdżały po żelaznym moście. Obsługa pociągu osobowego numer 18 odjeżdżającego ze stacji Tajna na wschód postanowiła zmienić to raz na zawsze. Ustawili się na peronie w rzędzie i kolejno podchodzili do pociągu, aby smarować koła towotem. Co godzinę testowano, czy pociąg jeździ już cicho. Do połowy dnia nie zanotowano żadnych efektów.

Kolejarze nie załamywali się. Dodawali smaru do oliwiarek i kontynuowali pracę, zdecydowani zmiękczyć koła w ich żelaznym uporze. Po ośmiu godzinach wysiłku udało im się osiągnąć postęp. Koła zmiękły do tego stopnia, że nawet przy większej szybkości pociągu słychać było tylko szum wiatru.

Była to informacja jaka ukazała się następnego dnia, oczywiście nieprawdziwa. Kilka dni później wyszło na jaw, że na koła nałożono obręcze wykonane z materiału używanego do produkcji poszycia statków kosmicznych, odpornego na uderzanie, ścieranie i wysokie temperatury. Dostawę sfinansowała firma Cosmic Materials Inc., kiedy zorientowała się, że na świecie jest taka liczba pociągów, że na dostawach dla kolei zarobi tysiąc razy więcej niż zaopatrując kilka wielkich firm budujących statki kosmiczne. Potrzebę stosowania nowych rozwiązań dyktowały oczywiście warunki umowy zawartej między Pasjonatami Ciszy a Producentami Hałasu.

Problemem pozostał żelazny most. Kiedy koła nie wydawały już z siebie nieprzyjemnych dźwięków, on nadal huczał i to niezależnie od tego, co nim przejeżdżało: pociąg pancerny, lokomotywa i wagon z pieluchami dla niemowlaków, drezyna na drewnianych kołach wypełniona aseptycznymi maseczkami, czy też rowerzystka na specjalnym trójkołowcu z dwoma koszami grzybów z pobliskiego lasu.

– To wszystko jest bez sensu – pomyślał Izydor Czyżyk i udał się do kuchni, aby zrobić sobie drugą kawę. Tym razem wsypał do kawiarki sześć łyżeczek kawy. Jeszcze przed zapadnięciem ciszy ustalił drogą eksperymentów, że kawa wprawdzie nie poprawi mu słuchu ani mowy, ale nastraja go optymistycznie. Bardzo tego potrzebował, zwłaszcza kiedy świat jawił się mu niezrozumiały i okrutny. Złe myśli sprowadzały go wtedy na manowce, czarne i cuchnące grzechem bagna rozważań o zboczeniach, morderstwach i podpaleniach. W chwilach rozpaczy myślał nawet, czy by nie zostać idiotą, aby zachować stoicki spokój wobec niepokojących spraw tego świata, zwłaszcza zabójczego wirusa.

– Psychiczny upadek na głowę uchroniłby mnie przed myśleniem o samobójstwie.

Przez chwilę Izydor koncentrował uwagę na czworokącie „mocna kawa – okrutny świat – błogosławiony idiotyzm – niepotrzebne samobójstwo”, po czym wyszedł na balkon, aby sprawdzić, czy nie pojawiło się nowego.

Zdziwił się. Obok balkonu, na wyciągnięcie ręki, unosił się w powietrzu ptak. Trzepotał skrzydełkami jak koliber i w ogóle nie bał się człowieka. Był niebieskiego koloru jak electric sparrow w Australii. Tylko w ogonku miał kilka kolorowych dłuższych piórek, wyglądały jak doczepiona kitka. Izydor przyjrzał mu się i zauważył, że ptak macha skrzydełkami mechanicznie tylko w jedną stronę, jak helikopter śmigłem. Przyjrzał mu się jeszcze dokładniej. Była to zabawka, idealnie wykonana, pozorująca żywego ptaka, kolorowego i błyszczącego. Kiedy zastanawiał się, skąd tam się wzięła, na boczny balkon wyszedł sąsiad Izydora. Na imię miał Zdzisław, na nazwisko Hrabąszcz, przez samo H. Uważał, nie bez powodu, że to czyni go wyjątkowym. Okazało się, że koliber był podarunkiem od niego.

– Od dawna pragnąłem, Izydorze, zrobić panu przyjemność, czymś zaimponować, oderwać od smutnej rzeczywistości, która nas wszystkich gnębi. Miała to być niespodzianka i chyba mi się udało. Nabytku dokonałem na jarmarku w Radnicy, miejscowości, gdzie jest źródło uzdrawiającej świętej wody oraz dom wariatów przez nielicznych nazywany Zakładem Opieki Psychiatrycznej.

Mężczyźni wdali się w dyskusję.

– Nie wiem dlaczego ludzie nie wybierają prostszych nazw, bardziej przystających do rzeczywistości – stwierdził sąsiad. – Prawdopodobnie chodzi o tak zwaną polityczną poprawność. Nie rozumiem tego, ponieważ nie udało mi się dostrzec u żadnego zdrowego psychicznie człowieka zainteresowania polityką. O samym zawodzie polityka, posła i wysokich urzędników państwowych, osób politycznych z natury, nie wypowiadam się, ale wydają mi się podejrzani. Czy wie pan, drogi Izydorze, że jeden z nich chodzi regularnie na cmentarz. Mówi, że tam nachodzą go najciekawsze i najwartościowsze myśli. Wiem, jest to fakt niezbity, gotów jestem określić to dosadniej, a nawet pójść o zakład, że niektórzy politycy byli leczeni, będą leczeni lub po prostu wymagają leczenia w Radnicy. Zwiedzałem to miejsce. Mnie osobiście tam się nie podoba. Ściany Domu Pogodnego Nastroju są zjadliwie żółte, ten kolor źle mi się kojarzy, bo z żółtaczką. Nigdy nie kupiłbym kanarka w tym kolorze.

Dwie godziny później sprzed balkonu odleciał ptak. Wtedy zjawił się motyl. Było to dla Izydora zrozumiałe. Ptak był zagrożeniem dla motyla, choć ten był wielki jak piłka futbolowa. Izydor wyjaśnił to sąsiadowi, czując się zobowiązany odpłacić mu miłym zachowaniem za oryginalny upominek.

– Może przesadziłem z tym porównaniem motyla do piłki, bo dawno nie grałem w piłkę nożną, ale owad jest naprawdę duży i okrągły, kiedy porusza skrzydłami. Chodzi mi o krągłość dynamiczną, obejmującą tułów, łebek, ogon oraz kolorowe skrzydełka dodające powabu istocie żyjącej z ruchu na otwartej przestrzeni, gdzie panuje wolność i jest dużo tlenu.

*****

Wieczorem Izydor przed udaniem się spać przyjął lekarstwa. Coś musiał niedopatrzeć lub przyjąć za dużo, albo też wziąć nie te leki co trzeba, gdyż obudził się z potwornym bólem głowy dopiero trzy dni później. W ciągu tego krótkiego czasu kraj zmienił się nie do poznania. Cisza jeszcze bardziej się pogłębiła. Jeśli gdziekolwiek pojawił się hałas, natychmiast eliminowano jego źródło. Osoby wywołujące dźwięki surowo karano mandatami, przy większych przewinieniach więzieniem.

Cisza stała się najwyższą wartością, naczelnym dobrem kraju, imperatywem. Na kolorowym osiedlu zamieszkałym przez imigrantów z Ameryki Południowej, na budynkach wypisane były hasło: Silencio o Muerte, Cisza albo Śmierć. Oczywiście nikogo nie karano śmiercią, to było tylko wezwanie do śmiertelnie poważnego traktowania ciszy.

*****

Izydor zbadał sprawę. I co się okazało? W kraju nastąpił przewrót. Władzę objął generał artylerii Roto Tandem, który natychmiast sformował rząd autorytarny, przyznając sobie stanowisko premiera. Stanowiska prezydenta nie obsadzono. Nowy szef rządu był zaprzysiężonym wrogiem hałasu i miłośnikiem ciszy. Sam miał problemy zdrowotne, ale nie wierzył lekarzom. Nie miał do nich zaufania. Uważał, że jego armia doznała z ich strony wielu upokorzeń na polach bitewnych.

– Oni nie potrafili uratować nawet rannych żołnierzy mających organizmy ze stali, młode i potwornie silne. 

Kiedy lekarz wojskowy po kilku badaniach oświadczył generałowi, że stracił on słuch wskutek przewlekłych chorób ucha, chorób zakaźnych, chorób wysokogorączkowych, antybiotyków, urazów chemicznych, mechanicznych oraz psychicznych, pacjent z miejsca odrzucił diagnozę i więcej na ten temat z lekarzem nie rozmawiał. Swoimi poglądami podzielił się z członkami rządu stanowiącymi równocześnie sztab generalny sił zbrojnych kraju:

– Jestem głuchy bo popękały mi bębenki w bitwie pod Sukumi. Cóż ten pierdolony konował może wiedzieć o kanonadzie armatniej, kiedy nie tylko bębenki i trąbki Eustachiusza ale i głowy pękają od huku?!

Odc. 3

Po obiedzie Izydor wyszedł przejść się po Osiedlu Bezkresna. Nigdzie nie słyszał rodzimej mowy.

– Have you seen, by any chance, my mobile phone? – zapytał go szczupły rudzielec. Izydor znał go z widzenia; był to rozwoziciel pizzy latem w wolnych chwilach pomagający uciszać żaby na stawie osiedlowym. Zapytany o pracę, rudzielec wyjaśnił Izydorowi, że nie pracuje już przy uciszaniu żab, ponieważ po wejściu w życie porozumienia o ciszy wytępiono je całkowicie ze względu na uporczywe i głośne kumkanie.

Prawie wszyscy mówili już po angielsku. Nie wiadomo kiedy ten język zdominował kraj. Aby używać inne języki trzeba było wykupić pozwolenie zwane „permitem”. Miało ono postać karty magnetycznej, określającej dopuszczalną ilość przekazów w danym języku i czas jej ważności. Ilość przekazów obliczał specjalny chip umieszczony w karcie.

Rodzimym językiem mało kto chciał mówić. Uważano, że jest mniej precyzyjny i zbyt głośny, ponieważ zawiera zbyt wiele zgłosek warczących i syczących. Było to sprzeczne z przepisami o powszechnej ciszy. Język rodzimy stał się także niemodny. Jeśli ktoś wspomniał autora czy autorkę powieści, opowiadania, eseju czy poezji, od razu traktowano go jak erudytę. Erudyci zdarzali się jeszcze w środowiskach czytających literaturę piękną i rozumiejących jej treść. Na ogół ludzie komunikowali się ze sobą przez telefon. Nawet jak stali w odległości kilkunastu kroków, to zamiast zbliżyć się do siebie i porozmawiać patrząc sobie w oczy, rozmawiali przez telefon komórkowy.

– Dlaczego oni to robią? – Izydor zapytał mieszkańca osiedla, wzbudzającego zaufanie pełną twarzą, siwizną z zakolami łysiny oraz barczystą sylwetką. – Czuję się zagubiony w świecie tak dziwnej komunikacji.

– Tak jest łatwiej. Ja sam przystosowałem się bardzo szybko. Bez smartfonu nie wyobrażam sobie życia teraz. Nowe telefony pozwalają mówić bezgłośnie; czujnik przylegający do szyi wychwytuje głos wychodzący z krtani i przekształca go na bezgłośne fale odbierane przez drugą osobę już w formie słów trafiających bezpośrednio do ucha. Nawet w domu rozmawiam z rodziną przez telefon komórkowy. Korzyść jest taka, że kiedy odwrócę się plecami do rozmówcy, albo on do mnie, to nikt z nas tego nie widzi i nie nazywamy się nawzajem impertynentami. Przyzwyczaiłem się już do tego. Myślę, w przyszłości każdy będzie mieć miniaturowy telefon wszczepiony w ramię lub umieszczony w głowie w postaci chipu.

Powszechnie stosowano też skróty słowne i myślowe. Każda większa grupa zawodowa miała własny slang. Jego celem było oszczędne używanie słów, wydawanie z siebie jak najmniejszej ilości dźwięków. Na każdym kroku Izydor widział przypomnienia i dowody, że cisza jest dobrem narodowym, powszechnym priorytetem a nawet warunkiem zamieszkania w kraju.

*****

Wieczorem nad balkon Izydora nadleciało stadko dronów. Były tak małe, że dzieci nazywały je dronikami. Stado było liczne, w powietrzu zrobiło się gęsto. Drony były napędzane silnikami elektrycznymi najnowszej generacji, nie emitującymi dźwięków. Izydorowi przypominały wyglądem i zachowaniem miniaturowy cyrk. Porównał je do mimów i klownów. Niektóre z nich były kolorowe, niektóre kropkowane i wygrywały melodyjki. Izydor łatwo rozeznał, które były japońskie, a które południowokoreańskie. Te pierwsze miały w pyszczkach kwitnące gałązki wiśni, te drugie mikroskopijną flagę swojego kraju. Innych dronów było bardzo mało. Wszystkie okazy błyskały małymi oczkami na nanotechnicznych szypułkach.

– Same miniaturki. – Pomyślał Izydor. Wychylił się za poręcz balkonu i usiłował schwytać jednego za nóżkę, ale dronik uszczypnął go boleśnie w palec. Izydor poczuł to jak zastrzyk elektryczności. Szczypnięcie wywołało reakcję w tej część mózgu, gdzie znajduje się motywacja, wola i pragnienie. Odeszła go chęć łapania czegokolwiek.

Zrobiło się ciemno. Izydor wrócił do pokoju, zaciągnął story w oknach i zajął się porządkowaniem rzeczy na biurku. Kiedy się z tym uporał, podniósł zasłonę w oknie i popatrzył na zewnątrz. Świata już nie było. Po prostu znikł, wyniósł się, jakby zdenerwował się na ciszę, dzwoniącą o tej porze w uszach silniej niż w ciągu dnia. Izydor domyślił się, że świat wróci dopiero o brzasku, którego początek był regulowany globalnie podobnie jak pogoda. Zrozumiał, że dopiero wtedy świat pojawi się w pełni chwały oświetlony promieniami słońca dobiegającymi zza lasku brzozowego, prymitywnej monokultury przyrodniczej, położonej od wschodniej strony Osiedla Bezkresna.

Była to zapowiedź kolejnego dnia ciszy. Izydor lubił ciszę, idealnie współgrała z jego głuchotą. Męczyło go tylko jedno: brak przekonującej definicji ciszy. Powoli stawało się to jego obsesją, psującą radość płynącą z powszechnego milczenia ludzi i wytworów ich cywilizacji.

Autor: Michael (Michał) Tequila
Gdańsk, 18 04 2020

Przekaż dalej
0Shares

Dziewczyna z pieskiem. Opowiadanie.

Fredi żył pragnieniem zakochania się. Miał już dziewiętnaście lat i nie zaznał jeszcze rozkoszy prawdziwej miłości. Niewiele mógł zrobić w tej sprawie ciągu dnia, ponieważ pracował, a praca była absorbująca. Dobrze czuł się z marzeniami o wielkiej miłości; niepokoił się tylko, że ten wspaniały nastrój kiedyś się skończy. Chciałby go jak najdłużej utrzymać. Dotychczas nie spotkał nikogo, z kim mógłbym podzielić się tym niezwykłym nastrojem, porozmawiać, pochwalić się. Czekając na wielką miłość miał nawet wyobrażenie, jak ona będzie wyglądać; usta, oczy, piersi, nogi, nawet głos. O udach i brzuchu wolał nie myśleć, tak bardzo otaczała je tajemnica.

W życiu Frediego były dziewczyny i to nie jedna. Najchętniej rozmawiał o nich i o swoich doświadczeniach miłosnych z przyjacielem. Miał na imię Zeno i był jego rówieśnikiem. Byli do siebie podobni; obydwaj raczej drobni i szczupli, z rumianymi policzkami dopiero marzącymi o męskim zaroście. Łączyły ich też zainteresowania. Fredi opowiadał przyjacielowi o tym, że jak kiedyś zaryczał jak lew, to dziewczyny zbiegły się ze wszystkich stron, oferując mu wszystko, co miały najlepszego do zaoferowania. A to powieść-romans o szalonej miłości, a to pół kilograma orzechów laskowych, za którymi przepadał, a to dobrą radę, jak poprawić sobie cerę lub zmężnieć. Raz dziewczyna, którą niedawno poznał,  przyniosła mu nawet litr mleka prosto od krowy.

– To nie było zwykłe mleko, tylko ekologiczne. Sama dobroć, prawdziwa rozkosz dla podniebienia – powiedział Fredi z wielkim przekonaniem, po czym uzupełnił: – To mleko to nie była żadna reklamowa próbka, ale najprawdziwsza prawda.

Zeno nie wiedział, co o tym myśleć. Czasem rozmawiali ze sobą tak dziwnie, że czuł się zagubiony.   

Któregoś dnia, była to pierwsza ciepła wiosenna sobota, po skończonej pracy Fredi spotkał się z Zeno i jak zwykle podjął temat dziewcząt i miłości.

– Teraz już ryczę mniej, bo jestem zajęty pracą. Właściwie to prawie w ogóle nie ryczę, tak mnie wyczerpuje to, co robię. Pracuję dla pizzerii, rozwożę na rowerze pizze zamówione przez klientów i nieprzerwanie jestem w ruchu. Oprócz pedałowania po mieście muszę jeszcze biegać po schodach, czasem nawet na piąte piętro jak winda jest zepsuta. Wyżej niż piąte piętro bez windy nie dostarczamy. Tak naprawdę to ryczę tylko w święta kościelne, bo mnie motywują, ale nie państwowe, od czasu jak się przekonałem, że ludzie na świeczniku kłamią i to nałogowo.

Nadeszło lato. Od pierwszych dni czerwca Frediego coraz bardziej rozpierało rozkoszne uczucie pożądania. Było ono tak silne, że pewnego dnia zawołał jak tylko mógł najgłośniej „Boże dopomóż” w oczekiwaniu życzliwej pomocy. Ten krzyk skierowany do Najwyższego krył w sobie serdeczną prośbę o wielką miłość. Takie rzeczy zdarzały się Frediemu raczej dosyć często. Raz w zapomnieniu na własne zawołanie „Boże dopomóż!” odpowiedział sam sobie „Bóg zapłać, dobry człowieku!”. Po zastanowieniu się doszedł do wniosku, że było to dziwne i niejasne zdarzenie, ponieważ słowa nie należały do niego;  wcześniej nigdy takich słów nie używał.

Wypowiedział je rano w radio ksiądz Bonafide, o którym mówiono, że to przyszły święty.

– On ma być wkrótce beatyfikowany jako Ojciec od Siedmiu Boleści – w zaufaniu powiedział mu Zeno.

– Jeszcze za życia? – Fredo nie był pewien, czy było to możliwe.

Wkrótce zapomniał o księdzu i beatyfikacji. Żył własnym życiem, pewnym uduchowienia. Pragnienie wymarzonej miłości go nie opuszczało.

W niedzielę obudził się jak zwykle około godziny ósmej rano i pomyślał: – Dzisiejszy dzień przeżyję również w stanie miłosnego uniesienia, może nawet podwójnego, gdyż czuję jak wypełnia mnie balon gorących pragnień.

Fredi liczył na cud spotkania dziewczyny gotowej dzielić z nim szalone rokosze miłosne. Wierzył w to, wiedząc, że życie często zupełnie nieoczekiwanie spełnia ludzkie marzenia. Mieszkał w dwudziestopiętrowym wieżowcu, gdzie okazji do spotkania kogoś interesującego lub nowego nigdy nie brakuje. To go umacniało w jego optymizmie. 

Po wyjściu z mieszkania w celu udania się na przechadzkę spotkał przy windzie dziewczynę. Nie widział jej nigdy wcześniej. Musiała niedawno zamieszkać w bloku. Była to śliczna blondyneczka z koralowymi ustami i marzącymi orzechowymi oczami, nieco niższa od niego. Fredi skoncentrował się i odrzucił od siebie mgliste zamyślenie. Zamienił się cały we wzrok. Oczy lekko przykrył powiekami, aby nie wypaść nachalnie w ocenie dziewczyny. Serce biło mu głośno jak młotem. Bał się, że wystraszy tym piękną nieznajomą. Kiedy spojrzała mu w oczy, owym powłóczystym spojrzeniem, jakim dysponują tylko niektóre kobiety, nie mógł powstrzymać się od okrzyku:

– Tak chciałbym być piękną, młodą dziewczyną! Być piękną dziewczyną, to dopiero byłoby szczęście! Powłóczyste spojrzenia, oczy jak brzoskwinie, dorodne i soczyste, a u nogi wierny pies!

Nie miał pojęcia, skąd przyszła mu do głowy myśl o zwierzęciu. Kiedy ją ujawnił, dziewczyna popatrzyła w dół. Poszedł za jej wzrokiem. Psa zauważył dopiero po uważnym wpatrzeniu się w podłogę. Podjęli rozmowę o nim. Był to miniaturowy sznaucer. Czekając na windę, rozmawiali o nim.

– To cudowne stworzonko. Takie aksamitne i posłuszne. Ciocia przywiozła mi go z Anglii. On dobrze rozumie po angielsku. Czy to nie wspaniałe? – Dziewczyna podniosła zwierzątko do góry i przytuliła je czule do policzka.

Po zakończeniu rozmowy o psie, Fredi przedstawił się rozmówczyni. Ona krępowała się ujawnić swoje dossier. Zapadło niezręczne milczenie. Po chwili jednak się przełamała, uniosła w górę długie rzęsy i wyjawiła imię: Estassia. Potem mu powiedziała, czym się zajmuje: studiowała.

Fredi tego się spodziewał. Jak tylko ją ujrzał, od razu wiedział, że jest studentką a nie jakąś wyrobnicą na linii produkcyjnej tanich sandałów czy pomocą przy noszeniu worków z ziemniakami, marchewką i pietruszką z samochodu dostawczego do sklepu gdzieś na peryferiach miasta.

O swoich studiach Estassia mówiła szczerze i bardzo konkretnie. Miała znakomite wyniki w nauce.

– Wszyscy mnie lubią, a nawet kochają – dodała opuszczając wzrok.

Fredi przyjął jej nieśmiałość za wyjątkowo pozytywną cechę. Sam był trochę nieśmiały.

– Niektórzy z pewnością nawet pragną – pomyślał. Przeszył go dreszcz pożądania. W duszy widział już moment gorącego zbliżenia.

Estassia mówiła o sobie. Była zachwycająca we wszystkim co mówiła i robiła. . Fredi słuchał jej z napiętą uwagą. Winda jechała, a ona opowiadała. Fredi marzył, aby winda nigdy się nie zatrzymała.

– Rodzice, rodzeństwo, dziadkowie, pies, koleżanki, koledzy. Zapamiętał to wszystko, szczegóły mu się jednak pogubiły. Pożerały go myśli i pragnienia. –

– Chciałbym być chociaż kolegą takiej dziewczyny. Ma cudowne orzechowe oczy. Orzechy dobrze mu się kojarzyły, bo bardzo je lubił. Sam miał oczy koloru zielonkawej butelki dobrze schłodzonego piwa „Chwilowe. Potrójnie warzone”. W wersji eksportowej, niemieckiej, nosiło ono nazwę „Kanclerz”.

W windzie Fredi po raz drugi zdobył się na odwagę. Postanowił być rozmowny, pokazać się z najlepszej strony.

– Pani jest taka piękna! Czy są w ogóle brzydkie dziewczyny?

Popatrzyła na niego surowo, oceniająco, chyba nie podobało jej się pytanie. Po chwili uśmiechnęła się jednak promiennie, jak to potrafią tylko piękne i dobre dziewczyny, i odpowiedziała głosem pełnym słodyczy płynnego miodu akacjowego:

 -Brzydkich dziewczyn nie ma. Są tylko brzydkie kaczątka, a te jak wiadomo …

Młodzieniec wysłuchał z uwagą tej cennej wiadomości. Starał się ją zapamiętać. Nie był jednak w stanie. Tkwił w milczeniu, ponieważ informacja uzyskana od dziewczyny kłóciła się z jego wcześniejszą wiedzą o świecie. Raz widział taką dziewczynę, znaczy się brzydulę; zawstydziła się swojej niepiękności tak bardzo, że przez ten wstyd stała się piękna.

– Tak brzydka, że za piękna – powtórzył Fredi w duchu.

Pies miał na imię Maksio. Fredi miał wrażenie, jakby on sam mu to powiedział. Oczywiście nie w jakiś bezpośredni sposób, ale tak zaszczekał, że Fredi prawie domyślił się jego imienia. Pomogła mu w tym wzmianka Estassi, na jaką literę zaczyna się imię psiaka.

Maksio był tak malutki, że wydawało się, że w ogóle nie rzuca cienia. Fredi musiał uklęknąć na podłodze, aby przyjrzeć mu się dokładniej; przy okazji go pogłaskał. Pomyślał, że może dlatego, że żarówka słabo świeci. Oczy Maksia świeciły mocniej niż żarówka. Wyglądały jak nafosforyzowane. Fredi uznał, że Maksio jest podobny do psa Baskerwilów z powieści Artura Conan Doyle’a. Skojarzenie z literaturą dobrze mu zrobiło. Poczuł, że stoi na pewniejszym gruncie.

Estassię zobaczył ponownie kilkanaście dni później przy tej samej windzie. Na powitanie uśmiechnęła się łagodnie. To rozświetliło jego wnętrze i dodało mu otuchy. Wydała mu się jeszcze bardziej krucha i delikatna niż pierwszym razem. Jego serce zapałało dziwnym uczuciem. Uwierzył, że tym razem dojdzie między nimi do prawdziwego zbliżenia. Zdobył się na odwagę i zapytał Estassię o nazwisko. Sam ujawnił swoje przy pierwszym spotkaniu.

Wyszli z budynku na zewnątrz. Podnosząc oczy podała mu nazwisko przypominające brzmieniem dźwięk dużej stalowej agrafki upadającej na twardą powierzchnię: Sąsiadka. Oczarowany Fredi czekał, aż powie coś więcej. I rzeczywiście dziewczyna dodała:

– Na imię mam Bliska.

– Bliska. Piękny zestaw – pomyślał Fredi. – Bliska Sąsiadka.

– A Estassia? Podała mi pani to imię przy naszym pierwszym spotkaniu.

– Ach! – zaśmiała się serdecznie. – To jest mój pseudonim. Tak mnie nazywają koledzy i koleżanki na studiach.

– A jak się ma pani piesek? – Zapytał uprzejmie Fredi. Chciał ją wzruszyć pamięcią o jej ukochanym pupilu i ciepłym tonem swego głosu. Ze tego wzruszenia zapomniał języka w gębie, aby dodać coś jeszcze.

– Dobrze, że gęby nie zapomniałem – pomyślał z niechęcią. Pocieszył się, że przynajmniej nie zapomniał myśleć. – To rzecz nawykowa – doszedł do wniosku. – Jak ktoś się przyzwyczai do myślenia, to myśli, a jak się odzwyczai, to nawet nie wie, że warto myśleć.

– Jaki piesek? – odezwała się Bliska.

No, ta miniaturka. Maksio!

– A, Maksio! Jest tak mały, że ciągle gubi mi się w trawie. Powinnam chyba nosić ze sobą duże szkło powiększające.

Zawołała psa raz i drugi. Szukała go wzrokiem na trawniku z klombem w środku. Zdenerwowała się nagle.

– Maksio, ty gnido! Gdzie się podziewasz, parszywy gnojku? No odezwij się, pieprzona zakało! Chodź tutaj, to skopię ci dupę, ty małe gówno! Po chwili krzyknęła po angielsku. Come here, you little shit! I’ll kick your ass!

Fredi przeraził się. Nie miał pojęcia, co Bliska mówi i dlaczego tak się zdenerwowała. Nie znał angielskiego ani innego języka obcego. W ogóle nie rozumiał tej sytuacji. Poczuł się głęboko nieszczęśliwy.

Autor: Michael (Michał) Tequila
Gdańsk, dnia 30 03 2020

Przekaż dalej
0Shares

Goryl. Opowiadanie.

Odc. 1

W nocy padał intensywny deszcz. Prezes partii Jeden Naród, Anastazy Czuryłło, obudził się i słyszał, jak na balkonie krople uderzają o metalową balustradę tworząc nieprzerwany, uspokajający szum. Chwilę potem usłyszał kroki na balkonie, miał wrażenie, jakby ktoś się skradał. Wiedział, że jest to niemożliwe. Chwilę później zasnął.

– Spotka mnie jakaś niespodzianka. Ten deszcz… – Zaczął rano przy śniadaniu. Żona nie podjęła tematu, szybko zapomniał o wszystkim. Miał wiele spraw na głowie. Martwił się, partia traciła popularność, pokazywały to sondaże.

Rano do siedziby partii przy ulicy Dostojewskiej 12 zgłosił się mężczyzna. Wszedł niezauważony, choć w pomieszczeniu były dwie osoby; sekretarka prezesa, Maria Bor, i jego osobisty asystent, Jan Kantar. Mężczyzna podszedł do biurka sekretarki miękkimi, skradającymi się krokami, zatrzymał i spokojnym, gardłowym głosem wyraził swoje życzenie.

– Chcę zapisać się do partii Jeden Naród. Słyszałem o niej wiele dobrego. Czy mogę prosić o formularz członkowski? Chciałbym go wypełnić i od razu złożyć.

Nieoczekiwane wejście i nagły nieznajomy głos z dziwnym akcentem wystraszyły sekretarkę. Zaskoczona podniosła głowę i ogarnęła mężczyznę niepewnym spojrzeniem. Był średniego wzrostu i przeciętnej budowy ciała. Jego policzki pokrywał intensywny cień czarnego zarostu, szczyt głowy zdobiła czupryna sztywnych włosów. Miał ciemniejszą karnację twarzy; jego uniesione do góry prawie zrośnięte ze sobą krzaczaste brwi wyrażały zdziwienie. Nietypową twarz uzupełniały szeroki nos i wydłużone usta.

Obraz natychmiast skojarzył jej się z tatuażem „Niebieska twarz goryla”, którego wielką reklamę widziała w oknie wystawowym studio tatuaży Rebeka.  Od razu pomyślała o mężczyźnie „Goryl”. Poczuła się nieprzyjemnie.

– Czy mogę prosić o imię i nazwisko? – Pytanie nie było konieczne; za chwilę i tak miałaby formularz z wszystkim danymi osobowymi. Uczyniła to odruchowo, jakby ze strachu, na wszelki wypadek. Po chwili refleksji zrobiło jej się przykro, poczuła się nieswojo, że skojarzyła sobie zwykłego człowieka z małpą. Cała sytuacja wyprowadziła ją z równowagi. Ręce jej drżały, kiedy sięgała po formularz.

– Adrian Eze. Mogę podać pani od razu datę i miejsce urodzenia oraz adres zamieszkania i numer paszportu. Imię Adrian wymówił w miękki nietypowy sposób.

Widząc zaskoczenie w oczach sekretarki, mężczyzna wyjaśnił:

– Jestem obcokrajowcem ale mam już przyrzeczenie obywatelstwa. Moim ojcem jest Anglik urodzony w Nigerii, a matka Polką urodzoną we Francji. – Eze rozgadał się. Kontynuował, widząc zainteresowanie w oczach sekretarki. – Chcę się zapisać do partii, ponieważ zawsze byłem aktywny społecznie. O partii Jeden Naród słyszałem wiele dobrego – powtórzył frazę użytą na początku spotkania. – Wiem jakie wartości reprezentuje, jakie ma cele. Wczoraj wszedłem na stronę internetową i przeczytałem statut, bo wiem, że będę musiał podpisać oświadczenie o jego przestrzeganiu.

Sekretarkę ujął rzeczowy ton petenta; uspokoiła się, pozostając ciągle pod wrażeniem podobieństwa twarzy do reklamy z okna wystawowego.

– Dziękuję. Nie potrzeba. Pańskie dane spiszę za chwilę z formularza.

Eze wypełnił formularz, podpisał oświadczenie o przestrzeganiu statutu i oddał obydwa dokumenty sekretarce, po czym wyszedł z pokoju zabierając po drodze ze stojaka folder reklamowy partii. Maria odetchnęła z ulgą i zapytała kolegę siedzącego przy sąsiednim biurku, co sądzi o kandydacie. Adam, asystent prezesa, odniósł podobne wrażenie.

– On jest rzeczywiście podobny do goryla.

Podekscytowani rozmawiali o zdarzeniu kilka minut. Swoimi obserwacjami podzielili się w czasie lunchu z przyjaciółmi pokazując im zdjęcie Eze przyczepione spinaczem do deklaracji członkowskiej.

Zanim podanie Adriana Eze zostało rozpatrzone, w siedzibie Jednego Narodu wszyscy wiedzieli o nowym kandydacie. Mimo, że w partii obowiązywała zasada niedyskryminowania ludzi ze względu na wygląd, pochodzenie, religię czy rasę, ksywa „Goryl” przylgnęła do niego i natychmiast weszła do obiegu partyjnego.

Wywiad z kandydatem odbył się dziesięć dni później. W chwili jego przybycia, w gabinecie prezesa obecny był on sam i komisja kwalifikacyjna. Jej przewodniczący i dwóch członków stawili się z obowiązku, pozostała dwójka, kobieta i mężczyzna, przybyli z ciekawości. Zwyczajem partii było angażowanie większej ilości osób w ocenie nowych członków. Prezes przypominał na naradach, że ocena kandydata jest wtedy pewniejsza i bardziej wyważona. Rozmowa prowadzona przed przybyciem Eze dotyczyła potrzeby pilnego naboru nowych członków partii.

– To zmusza nas do przyjmowania także obcokrajowców coraz liczniej osiedlających się w naszym kraju. Nie możemy tego uniknąć. To konieczność. Oni są zresztą bardzo pomocni. Chcą się wykazać i nie boją się żadnej pracy. Łatwo podporządkowują się zasadom organizacji – argumentował przewodniczący komisji kwalifikacyjnej.

Dyskusja podzieliła zebranych. Część uczestników była przeciwna lub co najmniej niechętna obcokrajowcom, osobom reprezentującym inną kulturę czy religię. Niechętny był im także prezes partii; męczyła go ich odmienność, wiara, wygląd, sposób zachowania, nieznajomość tradycji i zwyczajów lokalnych, nie mówiąc o języku.

W chwili wejścia Eze do pokoju, rozmowy ucichły. Prezes wstał z fotela, obszedł biurko i podał mu rękę. Poczuł zaskakująco mocny uścisk dłoni.

Komisja kwalifikacyjna już wcześniej przeprowadziła wywiad środowiskowy, zebrała informacje o kandydacie i postanowiła udzielić mu rekomendacji.

– Mimo jego społecznej i kulturowej odmienności – wyjaśnił przewodniczący komisji. – Ten człowiek cieszy się dobrymi opiniami, jest życzliwy, pracowity, spokojny. Nie widzę przeciwskazań. Za jego przyjęciem przemawiają także potrzeby chwili. Zbliżają się wybory, potrzeba nam ludzi do pracy. On będzie dla nas bardzo użyteczny. Musimy pogodzić się z tym, że wygląda inaczej i pamiętać, aby nie powiedzieć przy nim Goryl. Wszyscy tak go nazywają. Nic na to nie poradzę – uzupełnił usprawiedliwiająco, schylając głowę, aby ukryć skrzywienie warg.

Odc. 2

W czasie rozmowy kwalifikacyjnej z kandydatem pierwsze pytanie zadał prezes Czuryłło. Pytał o to, co było dla niego najważniejsze.

– Czym chciałby się pan zajmować, panie Adrianie, w naszej partii? Czy ma pan jakieś doświadczenia zawodowe, które mógłby pan wykorzystać?

– Chętnie zajmuję się rozwieszaniem afiszów, plakatów i transparentów. Zawsze dobrze mi to szło. Umieszczam je wysoko, na słupach, drzewach i budynkach tak, że nie sposób jest je zerwać, zniszczyć lub uszkodzić, na przykład spryskując je sprejem. Roznosiłem także ulotki, a nawet organizowałem niektóre spotkania i wiece. Nie te najważniejsze oczywiście. Bardzo to lubię. Ja, jak się w coś angażuję, to robię to z pełnym sercem.

Słuchając go prezes myślał, że opatrzność zsyła mu człowieka idealnego do wykonywania pewnych prac w okresie kampanii wyborczych, które tylko nieliczni ludzie potrafią dobrze wykonać.

– Byłem gimnastykiem i pracowałem w cyrku. W takich sytuacjach nabywa się umiejętności użytecznych potem w życiu.

Mocowanie czy zakładanie czegokolwiek na większej wysokości idzie mi bardzo sprawnie – kontynuował Goryl. – Nie boję się pracy na wysokości. Robiłem wiele takich rzeczy jako wolontariusz pracując dla różnych organizacji. Raz także dla partii politycznej. Podobała im się moja robota, ale nie chcieli mnie przyjąć na członka.

Wyznanie Goryla zaniepokoiło prezesa.

– Dlaczego nie chcieli?

– Sam nie wiem dlaczego. Nigdy mi tego nie wyjaśnili. Powiedzieli tylko, że poradzą sobie sami, że już mają ludzi sprawdzonych w takich sprawach.

Goryl popatrzył na rozmówców jakby czekając na pocieszenie, że nie potraktowano go przyzwoicie. Widząc tylko wpatrzone w siebie oczy, kontynuował. Starał się pokazać z jak najlepszej strony.

– Jestem człowiekiem ciekawym, jak świat się kręci, i potrafię także zdobywać informacje o ludziach. Dla każdej partii jest ważne, aby jak najlepiej przygotować swoich kandydatów do dyskusji. Im więcej wiedzą o swoich konkurentach, tym lepiej. Mam w tym sporo wprawy, umiem zrobić to dyskretnie – Goryl rozkręcił się, mówił bez skrępowania, nazywając rzeczy po imieniu.

– Dlaczego wybrał pan nas a nie inną partię? – prezesa Czuryłło ogarnął nagły niepokój, czy siedzący przed nim człowiek nie jest przypadkiem wtyczką którejś z partii konkurencyjnych. W grę wchodziło zaufanie.

– Odpowiadają mi wartości, jakie reprezentuje Jeden Naród. Wolność, równość, braterstwo. To hasła rewolucji francuskiej, ale ja w nie wierzę, choć niektóre partie polityczne i organizacje już dawno o nich zapomniały. Dla nich ważniejszy jest postęp techniczny, szybki rozwój gospodarki czy liberalizacja handlu.

– Czym zajmował się pan konkretnie w czasie kampanii wyborczych? – Inni uczestnicy także mieli pytania.

Goryl rozgadał się na temat zadań wykonywanych w Nigerii w okresie wyborów burmistrza Ibadanu.

– Jeździłem wtedy wypożyczonym samochodem, obserwowałem wiece polityczne, robiłem zdjęcia i nagrywałem rozmowy. Inaczej nie mogłem, bo niektórzy ludzie boją się mnie. Tego nie rozumiem, ponieważ nikomu krzywdy nie zrobiłem. To nie leży w moim charakterze. Wyglądam trochę inaczej niż inni, ale nic na to nie poradzę. Taki się urodziłem.

Prezes Czuryłło powoli przekonywał się do niezwykłego kandydata mimo zakorzenionej niechęci do obcokrajowców. .

Po zakończeniu wywiadu na prośbę prezesa w gabinecie pozostał tylko przewodniczący komisji kwalifikacyjnej. Siedział na krześle ze wzrokiem utkwionym w ścianę i czekał. Nie chciał pierwszy zabierać głosu. Prezes dłuższy czas patrzył przez okno, zbierając myśli.

– Nie wydaje ci się, że Goryl, znaczy się Eze, to dobry nabytek dla nas? Zupełnie nietypowy obcokrajowiec, trochę taki dziwny. Goryl. Ta nazwa pasuje do niego jak ulał. Oczywiście ja tak nie myślę, mimo że – jak dobrze wiesz – ni lubię obcych. Mam tylko jedną wątpliwość. On chyba nie jest zbyt inteligentny, bo zawsze mówi otwarcie to, co myśli. Takie miałem wrażenie. A może to dobra cecha? My jesteśmy rozważniejsi, bardziej wyważeni, liczymy się ze słowami. To znaczy … my tutaj, kierownictwo partii, jesteśmy szczerzy ze sobą. Bez tego nie moglibyśmy w ogóle działać. Wracając do Goryla, jestem prawie przekonany, że będzie dla nas bardzo użyteczny, Myślę, że wykorzystamy go w pełni.

Prezes miał na języku jeszcze słowa „Jest idealny do specjalnych poruczeń”, postanowił jednak zachować tę myśl dla siebie. Miał już w głowie pewien plan.

Odc. 3

Nie mając jeszcze stałej pracy, miał ją podjąć dopiero za dwa miesiące, Adrian Eze zaoferował swój czas i energię partii. Prezesowi Czuryłło bardzo to odpowiadało. Zaczął od drobnych spraw. Dawał mu różne zlecenia, przeważnie prace organizacyjne i administracyjne. W sekretariacie dostawiono dla niego dodatkowe biurko.

Bezpośredni kontakt umożliwiał prezesowi obserwację. Goryl bez wahania wykonywał wszystkie zlecenia. Nie było po nim widać, że ma jakieś preferencje, nad czymś się zastanawia lub się waha. Był chętny do pracy bardziej niż inni członkowie partii. Każdy z nich miał jakieś oczekiwania; wychodziły one na jaw prędzej czy później.

Któregoś dnia prezes przywiózł ze sobą psa, czarnego teriera manchesterskiego, o imieniu Nero. Po pracy miał jechać z nim do szczepienia. Goryl natychmiast zaopiekował się zwierzęciem, wyprowadził je na spacer do pobliskiego parku i bawił się z nim dłuższy czas rzucając mu patyk do aportowania. Widać było, że bardzo lubi psy i to z wzajemnością. Prezes zauważył to, jak tylko Goryl wrócił z pupilem po zakończonym spacerze.

Wkrótce Goryl zaczął otrzymywać poważniejsze zlecenia. Otrzymywał je od samego prezesa, wyłącznie w formie bezpośrednich ustnych instrukcji, nigdy telefonicznie. Potem obydwaj omawiali szczegóły, jeśli zleceniobiorca miał jakieś pytania.

Zlecenia pisemne były bardzo rzadkie. Dotyczyły z zasady spraw bardziej zawiłych, z większą ilością szczegółów, wymagających zbierania danych lub opinii, lub sporządzenia analizy statystycznej. Zleceń pisemnych udzielał mu Kantar, osobisty asystent prezesa, w jego imieniu. Wyglądały zawsze tak samo: drukowane na jednej kartce cienkiego papieru, bez oznaczeń i podpisów. Asystent przywoził je rano ze sobą. Były drukowane poza siedzibą partii na drukarce, o której – z wyjątkiem prezesa i jego asystenta – nikt nie miał pojęcia, że w ogóle istnieje. Kantar kupił ją na pchlim targu, w innym mieście, kilka lat wcześniej.

– Nawet gdyby taka instrukcja wpadła komuś w ręce, ich autorstwa nie będzie można nikomu przypisać. Polityka to delikatna materia. Łatwo jest być posądzonym o niewłaściwe postępowanie – tłumaczył Kantar. Przekazując dokument prosił Goryla, aby po zapoznaniu się z treścią, zapamiętał to, co konieczne, a papier podarł na kawałeczki, wrzucił do sedesu i spuścił wodę.

– Ewentualnie możesz spalić papier, aby nie pozostawiać śladów.

W trakcie kolejnej rozmowy w cztery oczy z prezesem, Goryl przyznał się, że doskonale wie, jak go nazywają poza jego plecami.

– Taka jest prawda. Już się do tego przyzwyczaiłem i chyba już mi to nie przeszkadza. Mam szacunek dla ludzi i dla zwierząt, może nawet większy dla zwierząt niż dla ludzi. Wychowałem się w Nigerii, częściowo w dżungli, na terenach gdzie zwierzęta żyją na wolności. Znam ich zwyczaje równie dobrze jak zwyczaje ludzi. Obowiązuje tam prawda, bez względu na to, jak jest okrutna. Ludzie tutaj mają wypaczone pojęcie dżungli, jako czegoś podstępnego, najeżonego pułapkami i oszustwem.

Prezesowi ten fragment rozmowy zapadł w pamięć. Zdziwiło go, ze nieskomplikowany z natury człowiek snuje tak filozoficzne rozważania. Przypominało to zagadkę.

Każde otrzymane zadanie Goryl realizował z jednakowym wigorem i skrupulatnością bez względu na jego skalę, rangę czy znaczenie.

Zastanawiając się nad pracą Goryla, prezesowi mimowolnie nasuwały się dziwne porównania. Pozwalał sobie na nie tylko w obecności asystenta.

– On jest jak dziecko, bawiące się klockami, a zarazem chirurg prowadzący skomplikowaną operację. Obydwaj traktują każdy szczegół z identyczną uwagą, wszystko jest dla nich ważne; dla jednego sposób położenia klocka, dla drugiego precyzyjny ruch skalpela.

Wyniki swoich działań Goryl przedstawiał wyłącznie prezesowi lub jego asystentowi. Nikt poza nimi nie wiedział, że to on jest autorem zdarzeń, które potem wszyscy komentowali. Rzetelność realizacji zadań, wytrwałość i dyskrecja zyskały Gorylowi szacunek prezesa. Goryl stał się dla niego czymś w rodzaju niewidzialnej ręki, ideału pracownika partii, która jak każda inna organizacja podejmuje działania wymagające dokładności, skuteczności i dyskrecji.

– On to naprawdę lubi. Sprawia mu to autentyczną przyjemność. To jest jego życie. – Zadania stawiane mu przez partię poruszają jakąś ukrytą strunę jego osobowości, stanowią wyzwania, w których się spełnia. Przypomina to zdobywanie najwyższego szczytu w Tybecie w warunkach zimowych. – Tłumaczył prezesowi psycholog społeczny, jego dobry znajomy, z którego porad korzystał regularnie od czasu powierzenia Gorylowi pierwszego poważniejszego zlecenia. Chodziło mu o solidne zrozumienie motywacji, postępowania i reakcji członka partii wyraźnie odstającego od przeciętności.

Odc. 4

Z czasem partia powierzała Gorylowi coraz bardziej wymagające i ryzykowne zadania. Dwa razy zakłócił wiec opozycji, raz eksplodując petardę, drugi raz rzucając jajkiem w prowadzącego.

Był niewidzialny, działał jakby poza ludzkimi oczami i kamerami. Potrafił skutecznie zakłócić spotkanie. Jego szczególną umiejętnością było wydawanie z ukrycia przerażającego skowytu, kompletnie wyprowadzającego ludzi z równowagi. Nikt nigdy nie odkrył ich autora. Zdobywał też poufne informacje dotyczące przeciwników politycznych Jednego Narodu. Wiązało się to z niezwykłą łatwością poruszania się w każdych warunkach, wchodzenia do budynków i pomieszczeń, przemykania się bez zwracania na siebie uwagi. Asystent osobisty prezesa skomentował to lapidarnie:

– On naprawdę zasługuje na miano Goryla, ponieważ robi to z autentycznie małpią zręcznością.

Reporterzy i dziennikarze, jeśli nie bali się Adriana Eze, to z pewnością czuli przed nim respekt i nie lubili go. Zaskakiwał ich nieprzyjemnie na spotkaniach organizowanych przez Jeden Naród.

– On jest nieobliczalny. Musisz się przed nim pilnować – ostrzegali się nawzajem. I nie bez przyczyny, ponieważ potrafił nagłym, nieoczekiwanym ruchem ręki a nawet głowy wybić z dłoni aparat fotograficzny lub dyktafon w taki sposób, że wyglądało to na niezręczność. Nie można było go o nic oskarżyć; on sam nie sprzeciwiał się i nie protestował, kiedy mu to wytykano. Wręcz przeciwnie, przepraszał za niezręczność.

Media nie komentowały jego niezwykłych umiejętności, bojąc się oskarżeń o naruszenie ludzkiej godności. Natychmiast zarzucono by im dyskryminację, ponieważ część społeczeństwa przyznała Eze specjalne prawa uznając go za osobę poszkodowaną przez los.

Prezes Czuryłło podejrzewał, że niezwykła zręczność Goryla wynika z dwoistości jego natury, połączenia cech ludzkich i zwierzęcych. W końcu sam uwierzył, że Goryl ma w sobie także geny zwierzęce. Dzielił się tym poglądem niechętnie, wyłącznie z zaufanymi osobami z kierownictwa. Od pewnego czasu traktował Goryla jako kogoś wyjątkowego. Czasem bał się nawet mówić o nim, obawiając się wyjść na głupka, ośmieszyć siebie i partię, że głosi poglądy sprzeczne ze zdrowym rozsądkiem.

– Mówiąc to czuję się tak, jakbym twierdził, że ziemia jest płaska, kiedy wszyscy są pewni, że jest okrągła.

– Panu prezesowi chodzi o coś znacznie poważniejszego niż dyskusja o kształcie naszej planety – takim i podobnymi komentarzami asystent prezesa usiłował wzmocnić przekaz swojego szefa.

Myśl o nieprzeciętnych cechach Goryla tak bardzo prześladowała prezesa, że zlecił potajemne zbadanie próbki śliny Goryla pozostałej na jego chusteczce higienicznej wyrzuconej do kosza. Badania genetyczne wykluczyły podejrzenia sugerujące związki Adriana Eze ze światem zwierzęcym.

Niezależnie od negatywnych wyników badania, prezes Czuryłło miał coraz więcej obaw. W postępowaniu podopiecznego dostrzegł pewną nieobliczalność; Goryl nigdy nie zastanawiał się nad powierzanymi mu zadaniami; wszystkie bez zastrzeżeń akceptował i realizował, nawet jeśli stały one na pograniczu prawa. Prezes myślał o tym z coraz większym niepokojem.

– Abstrahując od korzyści, jakie osiągamy z jego działań, Adrian stanowi dla nas coraz poważniejsze zagrożenie. On zachowuje się jak dziecko, jest naturalny, otwarty i szczery. Mam wrażenie, że po prostu nie umie kłamać. Jeśli dotychczas nie ujawniono niektórych naszych działań to tylko dlatego, że wszystko mu się dotychczas udawało. W końcu jednak się potknie. To jest nieuniknione, bo nikt nie jest nieomylny. Wtedy sprawa wyjdzie na jaw, pojawi się w mediach, może nawet trafić na wokandę sądową. Zostaniemy oskarżeni, znajdziemy się pod obstrzałem. Czy możemy być pewni, że Adrian pod presją nie obciąży nas wówczas, mówiąc szczerze, co się stało? Czy on potrafi powiedzieć „nic nie wiem w tej sprawie” albo „nie mam tu nic do powiedzenia”, albo „nie wiem, o co chodzi”, inaczej mówiąc zaprzeczyć samemu sobie, swojej naturze? Czy w ostrej konfrontacji, na przykład w sądzie, nie wyzna wszystkiego, co wie?

Odc. 5

Po zwycięskich wyborach parlamentarnych, w których Eze miał znaczący choć milczący udział, zwolniono go z partii. Zaskoczyło to wszystkich. Decyzje podjął osobiście prezes Czuryłło. Konsultował ją tylko z dwoma najbliższymi współpracownikami, swoim zastępcą oraz asystentem osobistym. Aby upewnić się co do słuszności decyzji, wspólnie ocenili działania i charakter Goryla. Podsumowanie w ustach prezesa zabrzmiało jak uzasadnienie wyroku sądowego.

– Goryl zyskał sławę, nie da się tego ukryć, jako utalentowany i oddany członek naszej partii. Nawet ludzie z zewnątrz mi to mówią. Nie są ślepi i widzą, jak sprawy wyglądają. Też nazywają go Gorylem, czasem także Małpą, czego osobiście nie akceptuję ani nie pochwalam, co jednak mogę zrozumieć. To, co jest najgorsze, sam zrozumiałem to zbyt późno, to fakt, że on nie umie kłamać. Gdyby ktoś go podszedł lub przycisnął do muru, Goryl nie umiałby zaprzeczyć i skłamać, co u nas robił i nadal robi. Człowiek nie umiejący kłamać dla partii politycznej jest niebezpieczny. Powiem szczerze, bardzo niebezpieczny. Dlatego musiał odejść z partii. Teraz najważniejszą kwestią jest, jak to zakomunikować, aby ta decyzja była zrozumiała dla innych członków partii. Musimy to jakoś wytłumaczyć i wy musicie mi pomóc w stworzeniu przekonania, że była to słuszna decyzja. Po co nam członek partii, którego niewzruszona zasada mówienia prawdy naraża nas na niebezpieczeństwo?

W rozmowie w cztery oczy z Adrianem Eze, prezes Czuryłło przedstawił mu swoją decyzję jako decyzję kierownictwa podyktowaną interesem całej partii.

– Mimo niewątpliwych zasług dla Jednego Narodu, nie jesteś dobrze widziany przez większość naszych członków. Nie lubią cię, unikają kontaktów z tobą, są ci niechętni. Mają jakieś powody, których nie rozumiem, bo nie chcą o nich mówić, To wprowadza ferment w nasze szeregi. Dlatego musimy się rozstać. Jest mi bardzo przykro z tego powodu.

Eze nie rozumiał decyzji partii. Zajęło mu trochę czasu, zanim pogodził się z nią. Po decydującym spotkaniu z prezesem, rozmawiał jeszcze raz z nim samym i z jego asystentem. Obydwaj prosili go, aby nie dzielił się treścią rozmowy z innymi osobami.

Rozżalony na los Adrian zaglądał częściej do knajpy “Hot Africa”. Siedzącego samotnie w kącie przy stoliku wypatrzył Zeno Treska, kolega partyjny. Poznali się współpracując przy dwóch projektach. Treska polubił Adriana ze wszystkimi jego zaletami i słabościami. Nie przeszkadzała mu inność fizyczna i kulturowa. Nie porównywał go ze zwierzętami. On jeden w rozmowach z członkami partii nie używał ksywy Goryl, tylko imienia lub nazwiska. Na zakończenie spotkania, zapytany jak sobie radzi finansowo, Adrian wyjaśnił:

– Ty jeden traktujesz mnie przyzwoicie, więc odpowiem ci szczerze. Otrzymuję od partii świadczenie finansowe. Płatności idą z funduszu specjalnego i są traktowane jako usługi konsultacyjne. Jestem poza partią, ale pozostaję jej stałym doradcą. Mam nadzieję, że prezes zechce jeszcze skorzystać z moich usług. 

– To wszystko prawda? – Zapytał Treska ciesząc się, że Adrian otrzymał rekompensatę za niesprawiedliwą decyzję.

– Wszystko, co usłyszałeś ode mnie, jest zgodne z prawdą. Nie znoszę kłamstwa, nawet jak robię coś podłego. Czarne to czarne, białe to białe.

Autor: Michael (Michał) Tequila
Gdańsk, 5 marca 2020

Przekaż dalej
0Shares

Miniatura z kolibrem. Opowiadanie.

O godzinie czwartej rano, kiedy mężczyzna jest najbardziej twórczy, zamiast zająć się czytaniem Kamasutry, Iwan Iwanowicz pisał opowiadanie. Sam nie wiedział dlaczego, nigdy przedtem tego nie robił. Wyszło tak krótkie, że musiał je przeczytać trzy razy, aby nabrać poczucia, że coś rzeczywiście stworzył.

Dzieło miało klasyczny kształt, początek, rozwinięcie i zakończenie. Od pierwszej do ostatniej litery wypełniała je niebagatelna fabuła, niosąca pocieszenie dla obywateli strapionych pojawieniem się strasznego Gonokoka Królewskiego, o którym wszyscy słyszeli, nikt go jednak nie widział.

Była to historia samotnej kropli alkoholu, której udało się wyrwać na wolność z butelki, gdzie nastąpiło udane połączenie miłosne spirytusu i pszczelego miodu w dodatkiem aromatycznych ziół. Wiedział, jak dobry i mocny jest to nektar, ponieważ jego ojciec przygotował niegdyś litr takiego trunku i starszy brat go upił. Iwan Iwanowicz był wtedy jeszcze dzieckiem i dawał się straszyć wizjami, jakie nieszczęścia go spotkają, jeśli nie spróbuje cudownego ojcowskiego napoju, jak i mamić pochlebstwami, jaka to radość go spotka, jeśli to uczyni.

Zastanawiał się nad tytułem opowiadania.

Myślał o czymś finezyjnie wdzięcznym, odpowiadającym powabowi miniatury. Dwa tytuły przyszły mu do głowy. Pierwszym była “Kropla”. Po chwili zastanowienia, odrzucił go, uznając nie tylko za banalny, dziecinnie prosty, ale i niebezpieczny, bo mogący sugerować coś nieprzyzwoitego, na przykład kroplę zjadliwego wąglika rozpuszczonego w wodzie zdolnego unicestwić wielkie miasto.

Drugie skojarzenie, „Koliber”, wydało mu się o niebo lepsze. Jak tylko zapisał tytuł kształtując jego pierwszą literę na podobieństwo skrzydeł ptaka, usłyszał cichy szum. Ptak ożył i poruszał miniaturowymi skrzydełkami, aby utrzymując się nieruchomo nad kroplą z opowiadania, spijać jej nektar.

Nie trwało to długo. Jak tylko skończył się napój, koliber zwalił się pijany na podłogę i zaczął chrapać. Iwan Iwanowicz nie wierzył własnym oczom. Po metamorfozie z delikatnego ptaszka w obrzydliwie chrapiącego potworka, koliber wydał mu się czymś równie łajdackim jak miłość bez seksu, kradzież ostatniej pary butów bezdomnemu, czy wyssanie z piersi kobiecej ostatniej kropli mleka przeznaczonej dla zgłodniałego oseska. 

Po tych wszystkich dodatkach, z koliberkiem, piciem nektaru, upadkiem i chrapaniem, opowiadanie urosło do całkiem przyzwoitych rozmiarów. Iwan Iwanowicz przeczytał je ponownie i uznał za udane. Było o niebo lepsze niż to pierwsze, miniaturowe. Kiedy uświadomił sobie piękno formy i treści, zrozumiał, że po stworzeniu takiego arcydzieła nie wyjdzie już z uwielbienia dla siebie samego. Postanowił zostać Narcyzem, człowiekiem tak zapatrzonym w siebie, że nie potrafi dostrzec potrzeby radykalnej naprawy psychiki, do czego od dawna zachęcała go rodzina. Myśl o Narcyzie przyniosła mu tyle ulgi, że zasnął. Śniło mu się ze zdziecinniał, co uznał za najlepsze rozwiązanie w czasach, kiedy za dziecko otrzymuje się niezły profit. Myśląc o pieniądzach, Iwan Iwanowicz pozostał w sennym błogostanie aż do późnego rana.

Kiedy obudził się, w jego głowie gościło już wyjaśnienie, skąd wziął się pomysł opowiadania. Chodziło o odrobinę absurdu, minimalnej dawki higieny psychicznej, niezbędnej dla oderwania się od przykrości, jakie spotykają każdego w życiu: słuchania ludzi nie mających nic do powiedzenia, siedzenia w samochodzie uwięzionym w kilometrowym korku, kobiety niegdyś słodszej od marcepana teraz uświadamiającej ci z konsekwencją walca drogowego, jakim jesteś brudasem lub niedorajdą, czy też – na dobrą sprawę –  mężczyzny, niegdyś kształtnego jak Adonis, teraz przypominającego donicę leżącą z butelką piwa przed telewizorem, ukochanego dzieciątka budzącego cię trzydzieści razy nocą bez podania choćby zmyślonej przyczyny, teściowej kopiącej ci grób przypominaniem, że skończysz na cmentarzu dla oślepionych alkoholem samobójców, szefa o kwadratowym pysku wytykającym ci błędy, których nie akceptujesz, a czasem nawet nie rozumiesz, czy też ukochanego pudla, który pogryzł cię boleśnie, kiedy dla żartu usiłowałeś wyrwać mu kość z pyska.

Po przeczytaniu pełnej wersji opowiadania uznał, że trochę przerysował niektóre sytuacje. Dla równowagi pocieszył się myślą, że nadmiar sarkazmu czy krzywonogiego humoru nikogo jeszcze nie zabił. 

Przekaż dalej
2Shares

Do Pana Szymona

Przez formularz kontaktowy strony autorskiej otrzymałem dzisiaj email od pana Szymona. Był tak sympatyczny, że postanowiłem go przytoczyć z pewnymi skrótami i odpowiedzieć na niego pozwalając sobie zachować tylko imię nadawcy.

„Spotkaliśmy się dzisiaj w tramwaju na Powstańców Warszawskich. Chciałem Panu podziękować za wizytówkę, którą od Pana otrzymałem. Spodobały mi się Pana opowiadania. Nie czytałem jeszcze wiele, ale na pewno to zrobię. Dziękuję jeszcze raz. Szymon”

Drogi Panie Szymonie,

Pański email to miła niespodzianka i motywacja dla mnie. Proszę do mnie pisać. Może ma pan jakiś ulubiony temat na opowiadanie? Mam kilkadziesiąt projektów. Rozkręcam się. Chcę stworzyć duży zbiór opowiadań, dobrą rozrywkę, dostępną bezpośrednio także ze smartfonu, wartościową literacko (mam nadzieję), pokazującą obecne i rodzące się czasy. Głos każdego czytelnika jest dla mnie cenny.

Pozdrawiam bardzo serdecznie,
Michael Tequila

PS 1. Pisząc to zachęcam wszystkich Czytelników do przedstawiania swoich opinii bezpośrednio w formie komentarzy do blogów lub poprzez formularz kontaktowy do mnie. Także do stawiania lajków. Są dla mnie ważne, kiedy wybieram opowiadania do publikacji książkowej.

PS 2. Pisać to i tak będę niezależnie od ilości lajków, ponieważ uparłem się zostać znanym pisarzem. Popularność pisarza, to oprócz konsekwentnie dobrej jakości utworów, jedynie dotarcie do dużej ilości Czytelników.

PS 3. Liczę w szczególności na mieszkańców Gdańska, nie wspominając dzielnicy Piecki-Migowo, a konkretnie ulicy Myśliwskie Wzgórze i Osiedla Klimaty, gdzie mieszkam i włóczę się po nocach, kiedy nie mogę spać. 

Bądź patriotą!
Popieraj lokalnego pisarza!
Think globally, act locally!

Przekaż dalej
0Shares

Nowy wymiar ewolucji. Opowiadanie fantastyczne.

Odc. 1

W poczekalni przychodni protetyki dentystycznej Iwan Iwanowicz znalazł się nieprzypadkowo. Kiedy poruszał szczęką, u podstawy lewego ucha skrzypiało mu wiązadło. Trwało to już dostatecznie długo, aby zwrócić uwagę na jawną nieprawidłowość funkcjonalną i estetyczną ciała. On jednak tego jakby nie zauważał. Skrzypienie stawało się coraz wyraźniejsze. Tak wyraźne, że interweniowała żona.

– W końcu musisz coś zrobić w tej sprawie. Nie możesz skrzypieć przy każdym posiłku jak nienaoliwiony rower.  

Na jego wymowne spojrzenie, czy aż tak bardzo jej przeszkadza cichy dźwięk trących nieprawidłowo wiązadeł, odrzekła bez wahania.

– Tu nie chodzi o skrzypienie, tylko o twoje własne zdrowie. I nikt inny nie może o nie zadbać tylko ty.

Iwan Iwanowicz poczuł się zobowiązany do działania: umówienia wizyty u stomatologa w specjalistycznym ośrodku medycznym,

*****

Recepcja znajdowała się dokładnie na wprost drzwi wejściowych do budynku. W prawo szło się do szatni, gdzie królowała gadatliwa i wszechwiedząca kobieta z uszkodzonym lewym okiem, skośnym i zabielonym. Z boku recepcji, naprzeciw szatni, znajdowała się mała poczekalnia. Jedna długa ława do siedzenia wytyczała brzeg korytarza ciągnącego się w głąb budynku, gdzie mieściły się gabinety dentystyczne z aparaturą. Nad wejściem do korytarza widniała tablica „Pracownia protetyki stomatologicznej”, a pod spodem „Przychodnia Implantologii”.

Na szarokremowych ścianach poczekalni rzucały się w oczy wielkie czarne tablice ze zdjęciami absolwentów Academia Medica Geparda, Subfacultas Stomatologica. Pierwsza z nich poświęcona była Absolventes A.D. 1989/1990. Łącznie były to cztery identyczne tablice, każda poświęcona innemu rocznikowi absolwentów wydziału stomatologii. Iwan Iwanowicz zamyślił się patrząc na tablice. Przerwał mu chrypiący głos mężczyzny w ciemnym garniturze o aksamitnym połysku:

– Te tablice na pewno przywieziono je z mauzoleum. Wiem coś o tym, bo zwiedzałem niejeden taki zabytek. To znaczy, przy okazji, bo normalnie to pracuję w mauzoleum. Pozwoli pan, że się przedstawię:  Cezary Kosko, starszy konserwator zwłok wybitnych postaci historycznych. Mógł pan o mnie słyszeć, bo to ja przywracałem do pełnej formy dwóch zabalsamowanych przywódców Alberii skradzionych dwa lata temu z mauzoleum w Androtil. Musi pan wiedzieć, że każda mumia, zwłaszcza znanego człowieka, na przykład bohatera narodowego, ma swoją godność jak każdy inny osobnik ludzkiego gatunku, żywy lub martwy. O zwierzętach nie będę mówić, ale im się też należy szacunek. Najciekawsze w tym wszystkim są zęby, bo to one stanowią dowód osobisty każdego umrzyka.   

Zapowiadało się na dłuższy wywód. Iwan Iwanowicz gotów był słuchać, dopóki nie wezwą go do sali zabiegowej. Relację mężczyzny w aksamitnym garniturze przerwała młoda kobieta w białym fartuchu wywołując jego nazwisko.

– Nie zdążę panu powiedzieć więcej, bo mnie wołają. Proszę zapamiętać: Cezary Kosko, starszy konserwator zwłok wybitnych postaci historycznych. Może pan o mnie poczytać. 

Iwan Iwanowicz wrócił do studiowania tablic. Szukał w głowie skojarzeń. Przyszły mu do głowy: parzystość, łacińskie napisy oraz czerń. Na każdej tablicy, nad sześćdziesięcioma ośmioma małymi prostokątnymi zdjęciami absolwentów, uwidoczniono pięćdziesiąt dwie postacie profesorów ubranych po cywilnemu, w tym czworo w togach akademickich. Było to staromodne towarzystwo: korpulentne sylwetki, rozdęte twarze, zaciśnięte usta. Wśród mężczyzn dominowali osobnicy z przyzwoitymi czuprynami i wąsami tęgimi jak u zbójców .

– Wyglądają jak wczesna rekompensata za coraz skromniejsze uwłosienie późniejszych pokoleń ciała profesorskiego – bez cienia złośliwości skonkludował Iwan Iwanowicz.

Zdjęcia absolwentów umieszczone u dołu tablicy były mniejsze, choć to zasadniczo im była poświęcona tablica, mająca upamiętnić ich szczęśliwe zakończenie studiów. Iwan Iwanowicz uznał to za pijany przekaz dawniejszych czasów: „to my, ciało profesorskie, jesteśmy ważniejsi, niż cztery roczniki absolwentów studiów medycznych”.

Absolwentami byli staromodnie ubrani, wystraszeni młodzi ludzie; niektórzy z pewnością nie przekroczyli dwudziestu trzech lat życia, choć wyglądali na osiemnaście. Mieli wytrzeszczone oczy.

– To może być efekt błysku silnych fleszy, jakich wówczas używano. Ciekawe, że tylko jedna osoba, mężczyzna, jest w okularach – Iwan Iwanowicz zanotował sobie w myślach obydwie obserwacje. 

Odc. 2

Przy szatni stały trzy kobiety i głośno rozmawiały. Pierwsza z nich to starsza szatniarka z bielmem na oku, druga to kobieta w futrze i wysokich czarnych botach. Trzecia, najmłodsza, o wyglądzie produktu nijakiego czasu, trzymała za rękę potulną dziewczynkę, drobną istotę, cierpliwą, milczącą, zatopionią w sobie. Czekając na wezwanie i dawkę należnego mu cierpienia, Iwan Iwanowicz przysłuchiwał się rozmowie. Kobietę w futrze własnie zawiadomiono, że przyjechał po nią Mercedes.

– Zaraz, zaraz! Tylko wyślę SMS, że kupiłam nowe buty!

Po wysłaniu SMS-u kobieta kontynuowała swoją opowieść. Wyraźnie nie zamierzała iść do samochodu.

Iwan Iwanowicz słuchał nieprzerwanie. Nie krępował się, że podsłuchuje prywatną rozmowę. Miał uzasadnienie. Kobiety rozmawiały otwarcie, głośno, jakby życzyły sobie, aby je słyszano. Przypominały sobie fragmenty minionych dni, spotkania, czynności i rozmowy. Mężczyzna zdał sobie sprawę, że jest to rozmowa o wszystkim i o niczym, właściwie wymiana skojarzeń.

– Jakby ktoś wypowiadał dowolne słowa: piłka, lokomotywa, podróżować, buchalter, choinka, czarny. To współczesność, czas pomieszania – pomyślał. – Czy ja jestem inny? – naszła go refleksja. Był przyzwyczajony do wewnętrznych dialogów tego rodzaju. 

Jego rozmyślania przerwała dentystka, która założy mu mechanizm korygujący ruchy w osi szczęka – żuchwa. W trakcie zabiegu Iwan Iwanowicz przypomniał sobie niezliczone wizyty, rozmowy i interwencje dentystyczne; uznając z niechęcią, że stomatologia jest przedłużeniem ewolucji uzębienia.

Iwan Iwanowicz wracał do domu tramwajem, obserwując pasażerów. Siedząca po drugiej stronie matka patrzyła nieprzerwanie w smartfon. Dziecko zadało jej po kolei trzy pytania, lecz ona nie słyszała tego lub słysząc po prostu nie odpowiadała. Interweniowała sąsiadka.

– Przecież dziecko zadało pani trzy pytania!

Potem opowiedziała swojej towarzyszce historię syna.

– Nie pracuje. Ma trzydzieści dziewięć lat i siedzi osiem godzin dziennie w laptopie.

Czego nie wspomniała, to to, że sama jest też fanką smartfonu. Kiedy gotowała obiad, przerwała dwa razy, aby zrobić zdjęcie zupy. Wysłała te zdjęcia przyjaciółkom z odpowiednim komentarzem.

*****

Późnym popołudniem Iwan Iwanowicz udał się do neurologa. W przychodni przy ulicy Equilibrium (cóż to za nazwa!) o tej porze było już prawie pusto. Pacjent był spokojny, była to okresowa wizyta sprawdzająca. Przed gabinetem urologa czekało trzech mężczyzn, wszyscy w zawansowanym wieku. Dwaj z nich prowadzili cichą wymianę zdań. Z jej urywków wynikało, że rozmawiali o złożonościach własnych losów związanych z prostatą.

Z gabinetu wyszedł pacjent i jeden z mężczyzn wszedł do środka. Przy półotwartych drzwiach słychać było jak tłumaczy coś lekarzowi długo i nieskładnie. Drzwi nie były zamknięte ponieważ zainteresowany wszedł tam „tylko na chwilę, aby uzyskać informację”. Po długiej wymianie zdań, w trakcie której lekarz wychowawczo go beształ, kiedy ten usiłował mu przedstawić opinię swojego lekarza domowego.

Przebijając się przez słowa rozmowy można było nabrać wrażenia, że sytuacja była zawiła, termin przybycia pacjenta nie ten co trzeba, a sam lekarz nerwowy jak panna na wydaniu. Chyba nic z tego nie wyszło, ponieważ pacjent opuścił gabinet i mruknął do siebie:

– To kompletny baran!

Miał zaczerwienioną twarz i był przygnębiony, kiedy to mówił. Był ubrany na czarno, jakby udawał się na pogrzeb.

W recepcji przychodni panowała zgoła odmienna atmosfera. Obok siebie siedziały dwie starsze dziewczyny, symbolizujące różne postawy. Jedna z nich, wyższa, rosła blondyna, z zachęcającym dekoltem, rozsiadła się na krześle w pozie podpitej królowej w koronie. Patrząc wyzywająco w sufit śmiała się nieprzerwanie. Druga zawzięcie pisała coś na komputerze lewą ręką, trzymając w prawej smartfon, do którego mówiła, coś dyktując lub komentując pisany tekst. Była to scena leworęcznego realizmu społecznego.

Odc. 3

Dwie męczące wizyty u lekarzy dały się Iwanowi Iwanowiczowi we znaki. Prowadząc życie samotnicze, nie miał wiele rozrywki, za to sporo obowiązków. Tego wieczoru postanowił zrelaksować się, najpierw obejrzeć dziennik telewizyjny a potem jakiś ciekawy program publicystyczny, ewentualnie film. Z wygodnej perspektywy ulubionego fotela zobaczył inny świat, świat telewizji, i poczuł się jak widz na honorowej trybunie najsłynniejszego cyrku na świecie Shanghai Circus World. Był przekonany, że nie ma lepszego cyrku niż chiński.

Nie to było jednak najważniejsze, ponieważ inne ciekawsze myśli pchały mu się do głowy niby samobójcze ćmy do ognia. Słyszał nawet cichy szum skrzydlatych myśli. Iwan Iwanowicz oderwał się od ekranu, od dwóch dni pokazującego ginące w męczarniach zwierzęta, walące się domy i monstrualne pożary na kilku kontynentach. Jego własny świat w tym momencie był nie mniej, ale bardziej okrutny, z tym, że w innej perspektywie. Był bogatszy i bardziej zawikłany. Iwan Iwanowicz myślał o mężczyźnie, produkcie biologicznej ewolucji ulegającym teraz przyśpieszonej degradacji. Wniosek był tylko jeden i nie budzący wątpliwości: osobnicy reprezentujący męski nurt ludzkości kurczyli się i stopniowo zanikali. W długim tunelu swojej mrocznej wizji Iwan Iwanowicz dostrzegł nawet ostateczny zanik mężczyzny. Drugą wersją tego scenariusza, jego szlachetniejszą a przynajmniej łagodniejszą odmianą, był mężczyzna poddany recyklingowi. Brzmiało to okropnie, Iwan Iwanowicz postanowił jednak postawić prawdę na najwyższym piedestale, bez względu na konsekwencje.

– Mężczyzna degraduje się, starzejąc się oraz gatunkowo – zdecydował w sposób nie pozostawiający wątpliwości. Jego myśli układały się składniej niż świeże deski sosnowe sztaplowane w tartaku w latach młodości.

Swoją opinią podzielił się z mężczyzną w telewizorze. Wyobraził sobie, że go wysłucha i zechce podjąć z nim dyskusję.

– Bardzo mi się to podoba, co pan mówi – odpowiedział bez wahania prezenter wiadomości wieczornych, poruszając ustami bez wydawania głosu. Wyglądało to bardziej naturalnie niż kiedy mówił. Wstał zza stolika, obszedł go i zniknął za kulisami.

Iwan Iwanowicz wykorzystał ten moment, aby przynieść sobie z kuchni gorącej kawy. Miał kawę w kubku na stoliku przed sobą, ale już wystygła. Postanowił ją podgrzać w metalowym rondelku. Często to robił, lepiej mu wtedy smakowała. Kawy mógł pić do woli; jego organizm był stworzony do przetwarzania kofeiny w celu podniesienia się na duchu. Do kawy dolał sobie trochę brandy. To jeszcze bardziej go przywróciło go do życia.

Kiedy wrócił do salonu, w pobliżu kanapy stał już prezenter dziennika TV. Iwan Iwanowicz domyślił się, że dostał się tam przez ekran. Mężczyzna nonszalancko otrzepał spodnie z niewidocznego zabrudzenia i rozejrzał się po pokoju.

– Wygodnie tu u pana. Ta kanapa szczególnie mi się podoba. Jest naprawdę wygodna. Pozwoli pan, drogi Iwanie Iwanowiczu, że przysiądę sobie na niej i wypiję z panem mojego ulubionego drinka Gin and Tonic, w którym szalenie gustuję – zaczął, rozglądając się z ciekawością po pokoju. – Proszę mi nie pomagać, sam się obsłużę. Sprawdziłem już barek, jest gin, tonic a lód jest zapewne w zamrażalniku w kuchni. Znajdę bez problemu.

Gospodarzowi podobały się światowe maniery gościa. Uznał go za najmilszego prezentera wiadomości, jakiegokolwiek widział na oczy.

Kilka minut później Iwan Iwanowicz przedstawił rozmówcy swoją najnowszą teorię gasnącego mężczyzny.

– Rozumiem mężczyznę jako przedstawiciela męskiej linii gatunku ludzkiego – zaczął. Już od pierwszego zdania czuł, że idzie mu wyjątkowo dobrze.

Wiedzę do swoich teorii Iwan Iwanowicz czerpał głównie z doświadczeń. Był empirykiem. To określenie sprawiało mu przyjemność, dobrze mu się kojarzyło. Wywoływało niezwykle delikatny masaż serca zmęczonego długą drogą życia. W określeniu „empiryk” było coś starogreckiego; to go tym bardziej poruszało, że w jego żyłach płynęła krew wywodząca się z tamtych obszarów geografii i kultury. W morzu słowiańszczyzny Iwan Iwanowicz czuł się mieszańcem, czasami nawet prawie kundlem, tak niezwykle bogaty był zestaw cech dziedziczonych po przodkach z innych krajów i kultur. Płynęła w nim krew grecka, cygańska, rosyjska i polska. Przy swoich religijnych usposobieniach i skłonnościach podejrzewał nawet Żydów i Arabów, że stanęli twórczo na drodze przodków wytyczających jego linię rozwoju ewolucyjnego. Stanowiło to zachętę do empatii i bycia otwartym wobec bliźnich.

*****

Zasilony świeżymi doświadczeniami, teorię zanikania mężczyzny Iwan Iwanowicz oparł mocno na dwóch specjalistycznych nurtach ewolucji człowieka: ewolucji uzębienia oraz ewolucji prostaty.

– Pokarm, napoje i wydalanie to podstawa metabolizmu. Ewolucja długo nad tym pracowała. Bez pokarmu nie ma życia. To środek energetyczny. A ten nie jest możliwy do przyjęcia, jeśli człowiek nie jest w stanie go pogryźć i rozdrobić. Stad niesamowita ranga zębów.

Są one – Iwan Iwanowicz zawahał się – może i najważniejszym organem człowieka. A jeśli nie najważniejszym, to jednym z najważniejszych – zastrzegł się. Mówiąc gestykulował prawą ręką, w lewej trzymając szklankę z ginem i tonikiem. Jego twarz zarumieniła się.

Odc. 4

Po uważnym wysłuchaniu Iwana Iwanowicza prezenter nie tylko zgodził się z nim, ale przedstawił dodatkowy argument.

– Dużo podróżowałem, jak pan wie lub nie, Iwanie Iwanowiczu. Otóż widziałem na własne oczy szkielet ryby amazońskiej, wielkiej piranii, z zębami przerastającymi ludzkie wyobrażenie. Na samym początku pyska, z dolnej szczęki wyrastały dwa kły. Były tak wielkie, że przebijały górną szczękę i sterczały ponad nią. Cokolwiek żywego nadziało się na nie, kiedy ryba rozwarła pysk, było z gruntu przegrane. Co najciekawsze, tuż przy podstawie każdego kła, znajdował się kieł zastępczy; po prostu czekał sobie spokojnie ułożony poziomo wzdłuż dolnej szczęki. W przypadku, gdyby ryba straciła kieł, ten zastępczy natychmiast podnosił się gotów do działania. To najlepsza ilustracja pańskiej tezy o roli ewolucji w uzębieniu.

– No właśnie – podjął Iwan Iwanowicz. – Jeśli chodzi o zęby, w przypadku człowieka rola ewolucji niestety zakończyła się definitywnie Nie potrzebujemy już jej. Dziś uzębienie reperują nam, udoskonalają i rozwijają stomatolodzy. To oni przejęli pałeczkę od ewolucji. Jest ich cała armia. Wdziałem dwa długie szeregi foteli dentystycznych w przychodni protetyki. Może pan w ogóle nie mieć zębów, protetyka natychmiast zapewni panu kompletny zestaw. Nowiutkie protezy na implantach wmontowanych nawet w skromniutką kość, wyjałowioną jak sucha gleba, z której normalnie wyrastają zęby. Nawet jak straci pan szczękę lub żuchwę, to oni ją panu zrekonstruują. Tak, drogi panie! Stomatologia w pełni przejęła rolę ewolucji.

Iwan Iwanowicz popadł w uniesienie. Przemawiało przez niego natchnienie. Jego oczy promieniały entuzjazmem dla ludzkich osiągnięć. Prezenter dziennika nie myślał nawet o włączeniu się do dyskusji, było to niemożliwe.

– Podobnie jest, kiedy zepsuje się panu prostata, pęcherz lub przewód moczowy. Dostanie pan najpierw cewnik i torbę na mocz, a potem chirurg operacyjnie przywróci panu zdolności sikania jak młody Bóg. I tak to wygląda nasze ludzkie post-ewolucyjne życie. Sztuczna ręka, i noga, proteza oka, ucha, zębów, sztuczna skóra, sztuczne nerka, trzustka i serce, różnego rodzaju implanty, proteza penisa, sztuczny pęcherz moczowy, w końcu nawet sztuczna inteligencja. Dawna lewatywa, leczenie ziołami, zamawianie choroby i szamaństwo to już tylko skansen na drodze postępu. Wystarczy drukarka 3D. Czasem słyszę ją jak pracuje gdzieś za drzwiami sali nowoczesnego szpitala. To tylko, drogi panie, kwestia kosztów i modelu urządzenia, bo technologia już jest! Stoimy wobec ciągłej wymiany fragmentów i organów organizmu, uzdatniania go do dalszej pracy. Kiedyś, w nie tak odległej przyszłości, nigdy się pan nie skończy, bo to, co się zepsuje, zostanie wymienione na nowe, a pan zostanie podniesiony do najnowszej wersji sprzętu i oprogramowania.

Rozmowa o przyszłości nastroiła ich tak pozytywnie, że wznosili  toasty. Iwan Iwanowicz pilnował się, aby nie wypić za dużo. Miał ze sobą alkomat. O gasnącej roli ewolucji oraz kondycji człowieka w recyklingu rozmawiali aż do rana.

*****

Diana Carlos, zamężna córka Iwana Iwanowicza, zastała go rankiem następnego dnia w stanie głębszego niż zazwyczaj zatrucia alkoholowego, mimo to niezwykle pozytywnie nastawionego do życia. Dobry nastrój ojca nie udzielił jej się, mimo iż starała się być pozytywna. Zastąpiła go kobieca opiekuńczość.

– Jak możesz być tak nieodpowiedzialny w swoim wieku i kondycji? – zapytała, nie mogąc mieć niczego więcej na uwadze jak kumulację lat i oraz konieczność przyjmowania lekarstw. Iwan Iwanowicz szczycił się, że był w dobrej kondycji, choć życie czasem zaprzeczało jego życzliwej opinii na temat swego zdrowia i samopoczucia.

Kiedy zaczęła porządkować mieszkanie, Iwan Iwanowicz przedstawił jej historię minionej doby. Nie uważał, że popełnił jakieś bezeceństwo, wręcz przeciwnie. Chodziło o ważne fragmenty życia dojrzałego mężczyzny – spotkania ze stomatologiem i urologiem, kontynuatorami ewolucyjnego procesu uzdatniania męskiego gatunku w dwóch ważnych kwestiach.

O rozmowie z prezenterem z telewizji nie wspomniał. Wiedział, że córka oceniłaby go surowo. Znał słowa, jakie padłyby.

– To zwyczajne pijaństwo i czcza gadanina na temat ewolucji czy przyszłości człowieka jej nie usprawiedliwia. Powinieneś się wstydzić!

Autor: Michael Tequila
Gdańsk, dnia 19.01.2020

Przekaż dalej
0Shares

Sierżant Baba. Groteska.

Koniec października przyniósł złotą jesień. Tak podała telewizja. To nastroiło mnie bardziej niż pozytywnie.

Idę wydeptaną piaszczystą drogą przez las i rozglądam się wokoło, aby nasycić oczy oczekiwanym pięknem zasypiającej na zimę przyrody. Nic z tego. Złota tyle, co kot napłakał, czyli żałośnie mało. Ale jest za to sucho i ciepło.

Na środku drogi widzę kobietę z dzieckiem. Maluch ma nie więcej niż trzy lata. Schodzą oboje na krawędź lasu ciągnącego się po obydwu stronach drogi. Kobieta zdejmuje z ramienia wielką wypchaną torbę, wyciąga z niej kraciasty kocyk i sadza na nim chłopczyka. Przygląda mu się, całuje go w policzek i coś szepcze poprawiając mu ubranko. Następnie wyjmuje niekształtny pakunek z torby i wchodzi do lasu.

Po minucie lub dwóch wraca ubrana w uniform wojskowy. Widzę naszywki sierżanta. Sięga po torbę i chowa coś do niej. Domyślam się, że jest to ubranie, jakie miała na sobie. Z bocznej kieszeni uniformu wyciąga smartfon i podłącza do uszu słuchawki. Przewód jest dwukolorowy niebiesko-żółty. Chłopiec wstaje z kocyka i czeka. Stoję z tyłu i patrzę. Kobieta mnie nie widzi. Jestem nieco wyżej na wzgórku. Po chwili słyszę jej głos.

– Baaczność!

Widzę jak dziecko wyprostowuje się i sztywnieje w żołnierskiej pozie.

– Spocznij!

Ma rumianą buzię, gości na niej rubaszny uśmiech. Matka zakłada mu mały hełm na głowę. Z sosny rosnącej przy drodze spada szyszka. Słyszę metaliczny dźwięk uderzenia o hełm. Kobieta patrzy na synka i skrywa uśmiech za wąsami (tak mi się wydaje) po czym mówi:

– Dobrze to robicie, szeregowy Szczeniak.

Domyślam się, że to jego matka. Nie mam czasu zastanawiać się, bo Szczeniak odpowiada.

– Ku chwale ojczyzny, pani sierżant Baba.

Sierżant nie patrzy na podwładnego, słucha smartfonu, jakby stamtąd czerpała komendy i instrukcje. Czekam, co będzie dalej. Chłopiec stoi wciąż w uważnej gotowości.

– Padnij!

Szeregowy Szczeniak posłusznie pada opierając się przy ziemi na rękach. Ćwiczenia wykonuje stojąc cały czas na kocyku.

– Powstań!

Chłopiec podnosi się na nogi. Robi to sprawnie.

– Teraz przećwiczymy to na tempa, szeregowy Szczeniak. – Zapowiada Baba.- Liczę do trzech i zaczynamy.

– Raz, dwa, trzy. Padnij! Powstań! Padnij! Powstań! Padnij! Powstań!

Komendy padają coraz szybciej. Szczeniak rytmicznie pada i powstaje. Na jego rumianej buzi nadal gości uśmiech, ale wkrótce pojawia się zmęczenie. Jego ruchy stają się wolniejsze a uśmiech blednie.

-Wystarczy – komenderuje sierżant Baba. – Spocznij! Możecie rozejść się.

Szczeniak rozgląda się dookoła i dostrzega mnie. Oprócz niego i matki na drodze jestem tylko ja. Patrzy na mnie wyczekująco. Rozumiem, że i mnie to dotyczy.

Sierżant Baba odwraca się, przygląda mi się z uwagą i przyzywająco kiwa do mnie ręką. Pochodzę do szeregowego Szczeniaka i zatrzymuję się obok.

– Słyszeliście komendę? – Mówi sierżant Baba.  Możecie rozejść się!

Rozchodzimy się, on idzie w lewo od drogi, ja w prawo. Obydwaj siadamy na ziemi prawie równocześnie jakby kierowała nami niewidzialna siła powinności. W wybranym przeze mnie miejscu ziemia jest chłodna i nie całkiem sucha. Nie jest mile siedzieć na takim podłożu.

– Trudno – myślę. – Służba nie drużba.

Po chwili pada komenda:

– Zbiórka w dwuszeregu! – ręka sierżanta Baby wskazuje miejsce Szczeniakowi i mnie. On jest pierwszy, ja jestem za nim. –  Niższy staje z przodu, aby był widoczny. To logiczne – myślę.

Stoimy i czekamy. Sierżant Baba patrzy na nas. Ocenia mnie od góry do dołu.

– A wy? – wskazuje palcem na mnie – To kto?

– Ochotnik, pani sierżant.

– To dobrze – odpowiada patrząc na zegarek. – Od dawna jesteście ochotnikiem?

– Od trzydziestu sekund.

– Ja jestem sierżant Baba. Matka tego tu szeregowego Szczeniaka. Ćwiczymy musztrę. Dziś trzeba być przygotowanym na wszystko. Mówię prawdę. Jesteście szeregowym, jak się domyślam? A wasze nazwisko?

– Tequ. Adam Tequ.

Sierżant Baba przygląda mi się jakby chciała zapamiętać moją twarz. Rusza przy tym wąsikiem, taki delikatny ciemniejszy puszek nad górną wargą typowy dla niektórych żołnierek.

– Widzę, że jesteście zorganizowani i zdyscyplinowani, Tequ. Należy wam się pochwała za to, bo dzisiaj młodzi ludzie to ciapciaki i fajtłapy. Nie to co szeregowy Szczeniak i wy.

– Ku chwale ojczyzny! – krzyczymy równocześnie ze Szczeniakiem. Jesteśmy coraz bardziej zgrani. Obydwaj czujemy, że jesteśmy miłośnikami ojczyzny twardej, zdyscyplinowanej, zbrojnej. W ustach słyszę mocną, rytmiczną muzykę. To marsz Radetzky’ego w wykonaniu młodzieżowej orkiestry dętej.

Zdobywam się na odwagę.

– Sierżancie Baba! Myślałem, że jeszcze przećwiczymy czołganiem naprzód.

– Następnym razem, szeregowy Dechu. Widzę, że jesteście równy chłop. Dzisiaj nie będziecie czyścić latryn, bo to przestarzała metoda wychowania żołnierza. Dzisiaj mamy wszędzie aseptyczny sprzęt, wszystko jest aseptyczne.

Patrzę na nią w niepewności, o co chodzi. Sierżant Baba uśmiecha się nieznacznie i wyjaśnia.

– To był oczywiście żart. Nie poznaliście się na nim. Nie zaprzeczajcie, to oczywiste. Nie wszyscy mają poczucie humoru. Tego trzeba się nauczyć.

Uśmiecham się, aby zatrzeć na sierżancie złe wrażenie.

– Mów mi Baba, Dechu. To krótsza forma, mniej zużywasz tlenu.

– Przepraszam Baba. Nazywam się Tequ, nie Dechu. Przykro mi, że zwracam uwagę.

– Nie szkodzi. W naszych szeregach jest miejsce i dla Dechu, i dla Tequ. Koniec ćwiczeń, możecie się rozejść.

Rozchodzimy się po lesie. Szczeniak idzie w przeciwnym kierunku. Po chwili dołącza do mnie Baba. Czuję, że chce mi coś wyznać. 

– To świat kobiet, Tequ. Jest nas więcej i jesteśmy mocniejsze niż kiedyś. Wy, mężczyźni, spieprzyliście go. Prawie doprowadziliście do trzeciej wojny światowej. Dzisiaj my rządzimy. Musicie się z tym pogodzić. Na końcu powiem wam coś, co może was zaboleć, ale muszę to zrobić. Nazwisko to moglibyście sobie zmienić. Tequ nie brzmi dobrze. Jest jakieś tureckie; sugeruje jakbyście tylko w kucki umieli siedzieć i to w szarawarach. Nie znoszę tego rodzaju gaci. Kułła mać!

Kiedy mówi, patrzę na jej usta. Poruszają się rytmicznie, jak w marszu wojskowym. Czuję jak testosteron we mnie buzuje.

– Fajna baba – myślę. – Zwarta w sobie, piersi wysunięte do przodu, biodra jak marzenie, czarne kamaszki na grubej podeszwie, szeroki pas ze świńskiej skóry. Czuję, jak rośnie we mnie patriotyzm, ale jakiś inny, niewojskowy.

Patrzę na nią, a ona patrzy na mnie. Ma długie rzęsy i czarne, naprawdę piękne oczy. Dopiero teraz to zauważam. Ogarnia mnie straszny smutek. Ona, taka szalona wariatka z dzieckiem, na pewno mężatka, a ja taki samotny. Chce mi się wyć.

Autor: Michael (Michał) Tequila
www.MichaelTequila.com
Gdańsk, 14.01.2020

Przekaż dalej
0Shares

Szopka świąteczno-noworoczna. Odc. 7: Inkwizytor Zbig Staniucha

Po opadnięciu fali braw, jakimi nagrodzono Plenipotenta, na środek sali wystąpił Zbig Stanucha, znany aktor i inscenizator. Otaczała go dyskretna aura zapachów z kadzielnicy. Mężczyzna miał na sobie strój inkwizytora: na głowie trójkątną zdobną infułę; lamowana zlotem narzuta na ramionach przykrywała górną część jasnej sukni biskupiej, piersi zdobił owalny medalion na łańcuchu. Strój dopełniały czerwone rękawiczki. Prawą dłoń inkwizytor uniósł do góry w geście błogosławieństwa, w lewej trzymał wysoki pastorał. Zza wąskich szkieł okularów spoglądały chłodne oczy odnowiciela ducha społeczeństwa. Czarne wąsy i dyskretna broda okalały zaróżowione policzki. Mimo obwisłych policzków i zbyt wąskich ust, twarz dostojnika pozostawała kształtna, wyrażając spokój i opanowanie.

Staniucha przemawiał bez pośpiechu, w duchu ugody i porozumienia.

Wybaczcie mi, przyjaciele. Znacie mnie, jestem inkwizytorem, skupiam w sobie ważne funkcje oskarżyciela, obrońcy i sędziego. W sztuce „Przebudzenie wiernych”, w której grałem kluczową rolę i którą sam inscenizowałem, trolle okazały się nieudanym eksperymentem. Wystraszyły niepotrzebnie społeczeństwo. Włączyliśmy je do sztuki bez dostatecznego przetestowania. Odbiło się to rykoszetem. Spadły gęste odłamki, jeden z moich przyjaciół został ranny. Tragiczne było to, że pod wpływem sztuki ludzie zakładali togi i łańcuchy, które okazywały się tak ciężkie, że wciągały ich pod koła samochodów, autobusów, tramwajów a nawet kombajnów. Pojawiły się protesty uliczne. Wydarzenia te wiązano z naszym teatrem, w szczególności ze mną. Przepraszam was za to. Wprawdzie konfrontacja, zderzenie postaw, jest częścią teatru, nie może jednak powodować, że ludzie rzucają się pod koła i popełniają samobójstwa. To dowód niedojrzałości społeczeństwa. Dla przywrócenia dobrego nastroju, trwa przecież nowy rok, serdecznie zapraszam na kiełbaski z rusztu. Jeśli ktoś się zatruje, to nie będzie to moja wina. – Zbig zaśmiał się serdecznie. Zauważając, że nikt mu w tym nie towarzyszył, przybrał poważny wyraz twarzy:

– To był tylko żart. Nie zawsze aktorowi wszystko się udaje, Teatr to wielka, ale i trudna sztuka.

Przekaż dalej
0Shares

Szopka świąteczno-noworoczna. Odc. 6: Spotkanie opłatkowe.

Przełom starego i nowego roku prosił się o uświęcenie. Dyrektor Kukuła starał się o tym pamiętać, lecz wciąż zapominał. Żył w natłoku spraw i obowiązków; czasem mieszało mu się w głowie, co jest pilniejsze, a co mniej pilne. Jego myśli rwały się, przeskakiwały jedna na drugą jak strumień rozbijający się o kamienie, przęsła mostu i korzenie.

– Musi to być coś przełomowego, co wszyscy zapamiętaliby. Przypominał sobie wydarzenia z własnego życia, wielkie chwile, które głęboko przeżywał. Do głowy cisnęły mu się hasła: spowiedź w kościele, mądrość i przyzwoitość, zaufanie do drugiego człowieka. To ostatnie okazało się najważniejsze. Dyrektor marzył o uroczystości oczyszczającej pracowników i publiczność teatru duchowo i emocjonalnie.

Pomysł spotkania opłatkowego od razu przypadł mu do gustu. Rozmawiał ze sobą w duchu: „Spóźnione, bo spóźnione, ale ważne. Spóźnienie da się wytłumaczyć”. W ruch poszła wyobraźnia scenarzysty, reżysera, inspiratora. Dyrektor zobaczył przed oczami aktorów, publiczności, członków zarządu. Wszystkie postacie nabierają życia, mówią od serca o sobie i o teatrze, wyznają grzechy, kajają się, proszą o przebaczenie, obiecują poprawę.

Dyrektor od ręki ustalił termin i podał go sekretarce, aby nadała bieg sprawie. Poprosił ją, aby na ogłoszeniu zacytowano słowa Johanna Wolfganga Goethe: „Wiara jest miłością do tego, co niewidoczne; ufnością w to, co niemożliwe i nieprawdopodobne”.

*****

Spotkanie odbyło się na scenie nowej sali teatralnej „Nowenna”. Zgromadzili się tam wszyscy pracownicy teatru: zarząd, administracja, aktorzy sceniczni, aktorzy-widzowie. Na złotej mosiądzowanej tacy, zdobionej florystycznymi wzorami, wniesiono opłatek wielki jak bochen chleba i biały jak śnieg. Dyrektor Kukuła ubrany w czerwony królewski płaszcz Ferdynanda VII, zdobny złotym łańcuchem, białoniebieską wstęgą orderu i licznymi odznaczeniami na czarnym kaftanie, wykonał nad opłatkiem znak krzyża.

Głos mu się łamał ze wzruszenia.

– W ostatnim roku nastąpiły wielkie przemiany. Zmieniliśmy się. Ja sam się zmieniłem. Zakończenie starego roku i rozpoczęcie nowego skłania do refleksji, szczerej rozmowy, pojednania i podejmowania zobowiązań. 

Dyrektor oderwał się od stołu, gdzie ustawiono tacę z wielkim opłatkiem, przyciężki, z wystającym brzuchem, i ruszył w kierunku Karola Zajączka, stojącego w pieszym rzędzie oczekujących. Zajączek, przewodniczący związku zawodowego aktorów teatru, najczęściej przeciwstawiał się dyrektorowi, chciał rozmawiać i dyskutować jego pomysły. Wedle słów dyrektora Karol Zajączek był niezniszczalny, uparty jak kozioł, nieprzerwanie składał męczące go propozycje usprawnień, zmian i poprawek. Był aktorem, któremu dyrektor najczęściej kneblował usta. Kukuła nienawidził jego uśmiechu zaczepionego między dwoma zajęczymi zębami.

– Bracie! – dyrektor wyciągnął ręce w kierunku Zajączka. Łzy stanęły mu w oczach. Żółto błyszczące w blasku lampy i złoceń królewskiego płaszcza, zatrzymały się na policzkach dyrektora, rzucając połyskliwy złoty blask na najbliżej stojące osoby.

 – Pojednajmy się! – dokończył dyrektor.

Zajączek zawahał się. Rozejrzał się po osobach stojących obok, czekając na jakiś znak, sugestię, reakcję. W głowie mu szumiało.

– Gest dyrektora, jego oferta – myślał niespokojnie – są niesamowite. On szuka pojednania. To okazja – zdążył pomyśleć aktor, zanim rzucił się w ramiona pryncypała. Po złożeniu sobie życzeń mężczyźni natychmiast wdali się w rozmowę, zapominając o bożym świecie.

*****

Przed zebrany w sali tłum wysunął się plenipotent Dua. W przebraniu pasterza, bez garnituru – nigdy nie widziano go inaczej – wyglądał dostojniej, bardziej naturalnie i przekonująco. Rumiany na twarzy, z okrągłymi oczami zdziwionego wieśniaka, wyprostowany i swobodny, rozejrzał się z ciekawością na prawo i na lewo. Mówił od serca. Jego głos stopniowo stawał się coraz mocniejszy, pewniejszy siebie.

– To jest spotkanie, jakiego oczekiwałem od dawna. Dyrektor Kukuła dał nam przykład. Nadszedł czas, kiedy wszyscy, jak tu jesteśmy, dyrektorzy, pracownicy wyższego i niższego szczebla, aktorzy i widzowie, możemy powiedzieć sobie szczerze to, co leży nam na sercu. Byłem figurantem. Postanowiłem to zmienić. Dziś rano uruchomiłem resztkę mojej dumy.  Od dawna o tym myślałem. Podobnie jak Zajączek, czułem potrzebę zmniejszenia zależności od od dyrektora teatru, który i mnie często każe robić to, na co niekoniecznie mam ochotę. Przez kilka lat współpracy krępowałem się wyrazić głośno moją opinię na temat mojej godności, a przecież wokół dzieje się tyle ciekawego. Dlatego dzisiaj ogłaszam moją zawodową niezależność do dyrektora, co wyznaję w waszej obecności. Tak mi dopomóż Bóg!

Plenipotent uderzył się w pierś, po czym kontynuował.

– Jutro wezwę do siebie tego wysuszonego starca z nowym uzębieniem, łajdaka niezwykle udanie grającego rolę dobroczyńcy , którego ostatnio awansowałem, i powiem mu prosto w oczy:

– Stań tu, nikczemniku, to cię zdegraduję. Wyłudziłeś ode mnie awans, przejście na dobrze płatną emeryturę, oszukałeś mnie. Była noc, byłeś w przebraniu, nie zauważyłem, że to ty. Dlatego teraz musisz odejść. Jesteś symbolem zła dawnych czasów. Nie wybaczyłbym sobie, gdybym pozostawił cię na wysokim stanowisku, na które sam cię nierozważnie wyniosłem za rekomendacją dyrektora Kukuły. Dostaniesz jednak solidną odprawę, ponieważ ja ludzi nie krzywdzę.

Skoczywszy swoją kwestię, Plenipotent odetchnął.

– Tyle miałem do powiedzenia. To jest mój wkład w rozwój naszego ukochanego teatru.

Przekaż dalej
0Shares

Szopka świąteczno-noworoczna. Odc. 5: Rozmowa o przyszłości

Anna, sekretarka dyrektora Kukuły, kończyła śniadanie, kiedy zadzwonił telefon. Dyrektor mówił w pośpiechu, jakby był ponaglany przez kogoś stojącego obok.

– Pani Anno! Proszę jak najszybciej przyjechać do biura. Musi mi pani pomóc. Mam ręce pełne roboty. Udzielam dziś wywiadu, muszę się przygotować. Przewiduję różne pytania.

– Dzisiaj przecież teatr nie pracuje! Mamy dzień wolny od pracy.

– Pracuje, nie pracuje, proszę przyjechać. Pilnie potrzebuję panią. Jest mi pani bardzo potrzebna.  

Nie mogła odmówić, musiała przyjechać. Była zła, bo była już spakowana. Obiecała siostrze, że ją odwiedzi. Przeczuwała, że w pracy szykuje się coś niezwykłego, ponieważ dyrektor kilka razy używał słowa „muszę” lub „musimy”. Pomyślała, że będzie się czuć lepiej mając kogoś za ścianą. Ostatnio nie wyglądał dobrze. Chodził jak podminowany.

*****

Dyrektor Kukuła spodziewał się, że po transmisji wywiadu udzielonego niezależnej telewizji nastąpi burza medialna.

– Muszę być przygotowany na najgorsze – mruknął do siebie.

Kiedy Anna weszła do sekretariatu, wokół panowała cisza. Zdjęła ubranie i zapukała do drzwi gabinetu dyrektora, weszła do środka i zamieniła z nim kilka słów. Otrzymała instrukcje i wróciła do swego pokoju. Czekała na przyjście gościa. Nie martwiła się, że będzie się nudzić. Zawsze nosiła ze sobą książkę do czytania. 

Wkrótce usłyszała podniesiony głos dyrektora. Rozmawiał z kimś. Nie mogła to być reporterka, bo nikt nie dzwonił do drzwi wejściowych. Anna pomyślała, że to ktoś z zarządu teatru, kto miał klucze do bocznych drzwi budynku.

*****

Dyrektor zaprosił reporterkę, aby usiadła na fotelu naprzeciw jego biurka. Była inaczej ubrana i jakby wyższa. Nie zastanawiał się nad tym. Czekał na pytania. Nie zaskoczyły go.

– Nad jakimi projektami pracujecie państwo teraz? Kto będzie zajmować się ich realizacją?

Dyrektor słuchał wpatrując się w maskę wiszącą na ścianie nad fotelem. Przez chwilę miał wrażenie, że fotel odsuwa się od niego w kierunku ściany. Skoncentrował się.

– Mamy przed sobą wyzwań co niemiara. Angażujemy się w życie społeczności lokalnej, ponieważ jesteśmy jej częścią. Uczestnictwo w jej życiu jest także źródłem naszej inspiracji. Mamy mnóstwo pracy, ale radzimy sobie. – Zapewnił dyrektor.

– Rozumiem, ale jakie macie państwo plany na najbliższe miesiące? Pański teatr jest już dobrze znany poza krajem. Czy planuje pan jakieś spektakle za granicą?

– Mamy taką sztukę na tapecie. Nasza społeczność jest trochę zaśniedziała, potrzebujemy ją rozkręcić. Negocjujemy też występy za granicą, liczymy na powodzenie.

– Kto się tym zajmuje?

Dyrektor popatrzył na kobietę z uwagą. Zastanawiał się, dlaczego o to pyta.

– Teo Dua, nasz plenipotent. On reprezentuje nas w kwestiach formalnych, prawnych i międzynarodowych. Ma pełnomocnictwo do podpisywania umów. To uczciwy i spolegliwy człowiek, niezwykle pracowity. Mogę go zbudzić o północy, od razu jest chętny wykonać zlecenia. Sprawdzam regularnie, czy utrzymuje się w kondycji. Potrzeba nam takich ludzi.

Dyrektor przerwał wyjaśnienia. Chwilę błądził wzrokiem po ścianie gabinetu, starając się wydobyć coś z pamięci lub sformułować myśl. Zatrzymał się na masce, która odwzajemniła jego spojrzenie nienaturalnym wytrzeszczem oczu wykonanych z opalizującej muszli. Podjął temat ze wzmożoną energią.

– W sprawach bieżących teatru decydujący głos ma administrator, Jeremi Smukły, powszechnie zwany adminem. To człowiek wysokich kwalifikacji, mam do niego pełne przekonanie. Sam nie mam dostatecznie dużo czasu, aby zająć się wszystkim. Moją rolą jest być inspiratorem, promotorem i animatorem tego, co się tutaj dzieje. Jak już wspomniałem, piszę także scenariusze i reżyseruję każdą sztukę. Admin natomiast ustala plany, koordynuje ich wykonanie, pilnuje spraw bieżących. Nie tylko teatralnych, gdyż jesteśmy forpocztą szeroko rozumianej kultury. Angażujemy się w różne projekty, współpracujemy z innymi organizacjami. W razie potrzeby Admin wygłasza też przemówienia, na przykład z okazji oddania do użytku pomnika, otwarcia izby pamięci, śmierci, a nawet awansu kogoś znaczącego, przypomina o ważnych wydarzeniach kulturalnych, zapowiada obchody i demonstracje. Ostatnio informował o klęskach żywiołowych, okropnym pożarze i powodzi. Jesteśmy rodzajem kroniki ważnych wydarzeń i kreatorem rzeczywistości, nowym rodzajem teatru, który nazywam obywatelskim.

Naszym najnowszym pomysłem jest przedstawienie dotyczące sprawności i sprawczości. W jego przygotowanie najbardziej zaangażował się Zbig Stanucha, nasz inscenizator. Pracownicy teatru nazywają go człowiekiem w kapturze. Sztuka, o której mówię, ma mocno wstrząsnąć widzem. Społeczeństwo mamy raczej statyczne, potrzebujemy je rozkręcić, zwiększyć w obywatelach wiarę w przyszłość, uelastycznić. Sztuka dotyczy niezwykle ważnego obszaru działań, w którym decydująca rola przypada sędziom, prokuratorom i zarządom więzień. Te trzy role integrujemy w jedną. Chcę, aby ludzie gotowi złamać prawo, widząc kogoś takiego, doznawali wstrząsu, poczuli dreszcz na plecach, ten rodzaj uczucia, jakie wywołuje w człowieku solidny kryminał czy dobry mecz bokserski. Chodzi o stworzenie nowej świadomość i moralności, które nazywam strumieniem natchnienia obywatelskiego. Stanucha to były wojskowy. Jest specjalistą od zaskoczenia, ładunków wybuchowych i eksplozji. Publiczność bardzo to lubi, ten dreszcz emocji, wstrząs, poczucie, że zaraz coś się zawali.

Dyrektor Kukuła ożywił się.

– Wyznam szczerze, chcę zrobić tę sztukę lepiej niż Franz Kafka ten swój “Proces”. Bohaterów dodatkowo uszlachetnimy i wzmocnimy, pokażemy ich co najmniej z dwóch stron: z jednej strony sędzia, z drugiej prokurator. Niektórzy mogą mieć jeszcze trzecią twarz, naczelnika więzienia, ewentualnie kata. To będzie mocny przekaz.

*******

Po zakończonym wywiadzie, dyrektor Kukuła poprosił sekretarkę do siebie. Zapytała go wówczas:

– Z kim pan rozmawiał, panie dyrektorze? Dzisiaj teatr jest nieczynny. Nikt do budynku nie wchodził. Główne wejście było zamknięte, klucz miałam cały czas przy sobie. Oprócz mnie i pana nikogo tu nie było.

Kukuła patrzył na nią uważnie jakby widział ją pierwszy raz w życiu. Był zamyślony. Ubierał się powoli wpatrując się w maski na ścianie. Przyciągały jego uwagę. Potem poszukał wzrokiem swojej czarnej teczki, w której trzymał dokumenty. Jeszcze raz przyjrzał się sekretarce, podszedł do niej i ucałował jej dłoń na pożegnanie.

– Proszę nie zapomnieć zamknąć na wszystkie zamki drzwi wejściowe.

– Rozmawiał sam ze sobą? Dziwne. Wygląda na zmęczonego, ma cienie pod oczami – pomyślała Anna.

Michael Tequila w Empiku: https://tinyurl.com/y52br67b  

Przekaż dalej
0Shares

Szopka świąteczno-noworoczna. Odc. 4: Aktorzy i publiczność

Sala teatralna przypominała gigantyczną patelnię zakończoną długim uchwytem w postaci korytarza znikającego w głębi budynku. Rozdzielone tylko zasłoną rozsuniętą na boki, widownia i scena były na tym samym poziomie. W wysokich, wąskich fotelach, przypominających krzesła, siedzieli aktorzy, przypominający ubiorem urzędników. Mężczyźni mieli na sobie dobrze skrojone garnitury, dobrane kolorystycznie koszule oraz krawaty lub muszki, kobiety zaś sukienki, przeważnie sięgające kolan, lub bluzki ze spódnicą lub spodniami. Nieliczne miały na sobie dwuczęściowy kostium. Dominowały poważne, ciemne i szare kolory.

W części scenicznej, długie rzędy foteli obrzeżały stoły ustawione w kształt podkowy.

Ich blaty, przykryte zieloną materią, zastawione były butelkami z zimnymi napojami, szklankami, kanapkami i zakąskami. Z boku, na mniejszym stoliku, stały dzbanki z gorącą kawą, herbatą oraz filiżanki i spodeczki.

Przy stołach trwał nieprzerwany ruch. Ludzie rozmawiali, wertowali jakieś dokumenty, pisali notatki, wymieniali się uwagami i dyskutowali, większość na siedząco, niektórzy na stojąco. Dwaj mężczyźni, pochyleni ku sobie, kłócili się podniesionym głosem.

Zanurzona w łagodnym cieniu widownia reprezentowała inny świat. Mimo, że była zapełniona, panowała w niej cisza. Siedzący w fotelach mężczyźni i kobiety przypominali manekiny. Ich usta były pozaklejane szeroką brązową taśmą. Znieruchomiali, patrzyli w kierunku sceny. Niektóre twarze były blade i wystraszone, inne wyrażały mieszankę uczuć: zagubienia, niepokoju, gniewu, nawet wściekłości.

– Dlaczego ci widzowie mają zakneblowane usta? Czy coś jest z nimi nie w porządku? – wyrzuciła z siebie reporterka.

– To są widzowie, którzy są równocześnie aktorami. W moim teatrze wszyscy są sobie równi, aktorzy i publiczność. Panuje tu pełna demokracja, aktor jest widzem, widz jest aktorem. Oni razem tworzą spektakl, grają sztukę. To, co pani widzi, to wielki eksperyment. Wszyscy aktorzy zgodzili się na niego. Gdyby się nie zgodzili, nie byłoby ich tutaj; każdy może stąd wyjść w dowolnej chwili. Ci zakneblowani to aktorzy nie zgadzający się z porządkiem ustalonym dla tej sztuki. Jej tytuł to „Poszukiwanie wspólnych korzeni”. Jako dyrektor nie mogę zaakceptować sprzeciwu aktorów, bo to oznaczałoby akceptację buntu, Gdybym na to pozwolił, zapanowałaby anarchia. Oni uparli się jednak, aby forsować swoje przekonania. 

– Ale dlaczego kazał pan ich zakneblować? To szokujące.

– Muszę pani przypomnieć, że to jest teatr, a nie manifestacja publiczna. Ci ludzie mają grać określone role i podporządkować się moim poleceniom. Jest kilka przyczyn, dla których zakneblowano im usta. Niektórzy mówią za dużo lub niezupełnie to, co przewiduje scenariusz. Kiedy nadchodzi ich czas, zdejmujemy im plaster z ust na jedną minutę i pozwalamy wypowiedzieć się. Tyle mają czasu. To dostatecznie dużo, jeśli aktor zna swoją rolę. Ograniczony czas zmusza go do maksymalnej koncentracji. Uczymy w ten sposób publiczność, że każdy musi wiedzieć dokładnie, co ma powiedzieć i jak to uczynić w najkrótszym czasie. Bóg nie dał nam ust po to, abyśmy chlapali językiem. Dlatego aktorzy mają ograniczony czas wypowiedzi. To bardzo egzystencjalne, uczciwe podejście. Niektórzy z nich mówią od siebie, dlatego lepiej jest, aby w ogóle nie zabierali głosu. To jest tak beznadziejne, że sami nie byliby w stanie tego słuchać.

Dzięki kneblowi aktor uczy się uczestniczyć w wielkiej sztuce teatralnej, która jest niczym innym jak szkołą życia. Uczy się słuchać, a nie tylko mówić. Chyba zgodzi się pani ze mną, że to słuszne podejście? – Zapytał dyrektor Kukuła, zwracając głowę w kierunku reporterki.

Iza poczuła się nieswojo. Zlękła się, że dowie się jeszcze czegoś, co ją całkiem zdezorientuje. Eksperyment dyrektora Kukuły przekraczał ramy jej rozumienia teatru. Było to jak pokazywanie nieboszczyka w celu zniechęcania ludzi do przedwczesnego umierania. Sztuka zawierała w sobie ładunek jakiejś bolesnej abstrakcji, której nie była w stanie pojąć. Niespokojnie szukała w głowie właściwego określenia.

Przekaż dalej
0Shares

Szopka świąteczno-noworoczna. Odcinki 1, 2 i 3.

 

Na przełomie starego i nowego roku eksplodowała rzeczywistość. Teraźniejszość stała się przeszłością. Nie była to jedna eksplozja, ale cała seria, trwająca nie dłużej niż kilka minut. Zaczęła się tuż przed północą i skończyła pięć minut po północy. Wybuchy słyszano w wielu miejscach. Pierwsi usłyszeli je obywatele Europy Wschodniej; mieszkańcy innych krajów kontynentu nie mieli tyle szczęścia, wyczucia a może nawet i chęci wsłuchiwania się w jakieś odlegle detonacje. Wkrótce okazało się, że eksplozje nastąpiły w jednym kraju, w Nomadii, a to, co słyszano za granicą, to było tylko echo. Potworny hałas wystraszył ptaki, zwierzęta oraz nowonarodzone dzieci. Meteorolodzy, śledzący zmiany zachodzące na ziemi i w atmosferze spekulowali, że zdarzenia te mogły zapoczątkować inne problemy.

– Ten kraj ma coraz mniej czasu na cokolwiek, a jego kłopoty będą narastać wraz z upływem dni, tygodni i miesięcy. O latach nie wspominam, bo to zbyt odległa perspektywa. Oni nie radzą sobie praktycznie z niczym, z rzeczywistością, czasem, rozwojem gospodarczym, ładem społecznym czy porządkiem prawnym – oświadczył przywódca dużego kraju europejskiego.

*****

Policja krajowa podjęła śledztwo traktując serię wybuchów jako zapowiedź zmasowanego terroru. Poszukiwania sprawców, potencjalnych terrorystów, zaczęto od analizy nagrań z kamer przemysłowych. Ich zapisy poddano analizie w poszukiwaniu nietypowych i dziwnych zachowań. Prowadzono dokładną statystykę. W ciągu pięciu minut nowego roku kamery zarejestrowały obrazy blisko dwudziestu milionów osób. Większość z nich była w ruchu, pozostałe osoby stały na placach i ulicach przed budynkami użyteczności publicznej w różnych miejscowościach i wznosili okrzyki. Nie miało to nic wspólnego z obchodami Nowego Roku. Policja ustaliła to analizując okrzyki jakie wznoszono, mowy jakie wygłaszano i treść transparentów i flag. Zachowania ludzi wydawały się nietypowe, dziwne, budzące wątpliwość.

– Po co ludzie mieliby gromadzić się na ulicach i placach na przełomie starego i nowego roku i protestować, skoro jest to czas spokojnego świętowania? – zadał sobie pytanie komendant. – Coś mi tu śmierdzi. Zgromadzenia, protesty, gniewne twarze i gwałtowne gesty, a zaraz potem seria wybuchów, których nie umiemy nawet porządnie opisać!

Sprawę powierzono specjalnej grupie policyjnej, do której zaproszono także meteorologa, klimatologa, specjalistę od balistyki, socjologa i politologa. Szef policji był przeciwny temu, gdyż nadawało to rozgłos niejasnej sprawie, do powołania grupy przekonał go zastępca. Komendant zaufał mu, bo już kilkakrotnie wykazał się intuicją.

Wkrótce przewodniczący grupy specjalnej wyjaśnił sprawę z pewnym zażenowaniem.

– Analizowane zdarzenia okazały się fikcją. Nie było żadnych eksplozji, nikt się nie wystraszył, ani nie zbudził. Wszystko okazało się inscenizacją zorganizowaną przez Teatr Narodowy. Rzekome wybuchy rzeczywistości to były happeningi teatralne, próby szopki świąteczno-noworocznej. Zaczęły się już dosyć dawno i wciąż trwają. Teatr przygotowuje się do wielkiego spektaklu. Organizatorzy czekają tylko na śnieg, bo bez śniegu nie ma odpowiedniego nastroju. Z uwagi na rozmiar i skalę przedsięwzięć powinno się je nazywać nie szopką, ale szopą świąteczno-noworoczną. Rządzi się ona własnymi prawami, opartymi na historii i tradycji, z nowatorskimi akcentami wprowadzonymi przez Teatr Narodowy.

– To jakieś wariactwo – zgodnie podsumowali komendant i jego zastępca. – Nic nam do tego.

Odc. 2. Negocjacje

Tematem zainteresowały się media. Natychmiastową inicjatywę wykazała telewizja niezależna Newsroom TV. Reporterka, Iza Karbo, której powierzono sprawę, nie ociągając się przeprowadziła wywiady z teatrologiem i miłośnikami teatru, ludźmi znającymi nie tylko scenę krajową ale i teatry europejskie. Niewiele udało jej się ustalić, z jednym wyjątkiem. W grę nie wchodził Teatr Narodowy ale Teatr Nowy, na czele którego kilka lat wcześniej stanął znany ze śmiałych pomysłów dyrektor Kukuła, wielki animator kultury. Iza zastanawiała się, jak można było pomylić Teatr Narodowy z Teatrem Nowym.

O dyrektorze Leonie Kukule niewiele było wiadomo. Był to człowiek nietuzinkowej osobowości, wytrwały introwertyk, pobożny, regularnie chodzący do kościoła. Jego współpracownicy, niechętnie wypowiadający się na jego temat, mówili, że w swoim teatrze jest Bogiem „jedynym, ale w trzech osobach: dyrektora, scenarzysty i reżysera”. Kiedyś był on właścicielem cyrku i miał opatentowanych kilka oryginalnych metod tresury zwierząt i szkolenia artystów cyrkowych. Mówiono też o nim, że jest właścicielem kuźni charakterów. Co to dokładnie znaczyło, nikt nie umiał wyjaśnić.

Dyrektor Kukuła nie udzielał wywiadów. Nie udzielał, ponieważ nie ufał dziennikarzom ani reporterom. Nie wierzył w cudzą obiektywność. Tylko swoje poglądy uznawał za miarodajne i uczciwe.

– Jestem obiektywny, bo zależy mi wyłącznie na prawdzie. Nie interesuje mnie babranie się w łajnie kłamstw, zmyśleń i dezinformacji – kiedy wygłaszał tę opinię, stukał laską w podłogę jakby dla wzmocnienia wagi słów.

Iza Karbo postanowiła ubiegać się o wywiad. Spróbowała, choć nie miała wielkich szans. Miała jednak szczęście. Sekretarka dyrektora, którą kiedyś poznała na spotkaniu towarzyskim, obiecała jej, że będzie mogła przynajmniej osobiście porozmawiać na ten temat z dyrektorem. Dziesięć minut później zadzwoniła i podała jej termin i godzinę spotkania.

Kiedy reporterka zjawiła się w gabinecie dyrektora, poważna, szczupła, ciemnowłosa, wydała mu się inna niż reporterzy i dziennikarze, z jakimi miał wcześniej do czynienia. Dowiedział się od niej, że jest gotowa opisać sprawy tak, jak on je widział, a nie po swojemu czyli „obiektywnie” jak zazwyczaj przekonywali go jej koledzy i koleżanki po fachu. Uwierzył jej. Była podobna do jego matki, to go ostatecznie przekonało. Interesowały ją cele teatru, plany i metody zarządzania.

Iza nie widziała wcześniej dyrektora z bliskiej odległości. Był to starszy pan, starszy niż sądziła, lekko utykający na prawą nogę. W trakcie rozmowy chodził po gabinecie podpierając się laską z czarnego hebanu, z poozłacaną rączką. Kontrastowały z nią jego siwe włosy. Jego krągła twarz podobnie dobrze prezentowała się na tle wąskich masek afrykańskich zdobiących ściany gabinetu.

Zapytany o maski wyjaśnił, że jest wielkim miłośnikiem kultur innych krajów i kontynentów.

– Życzyłbym sobie, abyśmy mieli w kraju więcej obcokrajowców, ludzie z różnych kontynentów, aby tutaj mieszkali a przynajmniej, aby przyjeżdżali do nas jak najczęściej. Bylibyśmy przez to bogatsi. Odmienność jest piękna. Niby są tacy sami jak my, a jednak są inni. Te kolory skóry, kształty a nawet zapachy ciała. Używają innych rodzajów mydła, wonności, pachnideł. Ja szczególnie lubię zapach imbiru i goździków, trochę mniej cynamonu. Jest dla mnie za słodki. My jako naród jesteśmy niesamowicie bogaci kulturowo, ale jako znawcy innych kultur jesteśmy ubodzy jak mysz kościelna, nie umielibyśmy nawet zadać sensownych pytań. Podróżowałem trochę po Afryce, to mam pojęcie, jak ci ludzie wyglądają, co mówią, jak się zachowują. Wiem nawet jak wygląda Pigmej. Ale kto inny u nas wie to jeszcze? To nie to samo, co mieć własnych obcokrajowców. Kiedyś można było mieć niewolników, dzisiaj niestety jest to niemożliwe. Nie będę tego wyjaśniać pani, bo i tak pani tego nie zrozumie. – Dyrektor zamyślił się patrząc w przestrzeń ponad jej głową.

Reporterka zastanawiała się, czy historyjka o Afryce była prawdziwa czy był to jakiś dziwny żart, balansujący miedzy prawdą a zmyśleniem. Popatrzyła na dyrektora niepewnie; Wiedziała, że jest oryginałem, że trudno go czasem zrozumieć. Zaskoczył ją, podobnie jak zaskakiwał innych, nie dając poznać po sobie, co naprawdę myśli.

– Taki z cicha pęk, a wewnątrz geniusz! – Na chwilę zgniewało ją jego zachowanie.

Odrzuciła od siebie jak najszybciej to uczucie. Najważniejsze było to, że zgodził się na wywiad i wyznaczył jej termin spotkania. Uczynił to pod warunkiem, że nie będzie żadnych kamerzystów, żadnego nagrywania obrazów i robienia zdjęć. Tylko on i ona.

– Oprowadzę za to panią po teatrze – obiecał.

Było to kolejne osiągnięcie reporterki. Wiele sobie obiecywała po zapowiedzianej rozmowie i zwiedzaniu.

Odc. 3 Wizyta w teatrze

W dniu spotkania dyrektor był ubrany identycznie jak za pierwszym razem. Iza zauważyła to od razu. Nie było w tym nic nadzwyczajnego. Przestała o tym myśleć, bo coś innego zwróciło jej uwagę. Zaskoczyły ją wyjaśnienia dyrektora, jego narracja, prosta i bezpretensjonalna. Nie oczekiwała tego. Czasem powiedział coś, czego nie rozumiała, użył jakiego dziwnego zwrotu; wydawało jej się wtedy, że coś jest z nim nie w porządku i rzucała na niego ukradkowe spojrzenie, nic nie odkrywając. Był niestandardowy, wymykał się wszystkim porównaniom. Na jego pełnej, bladawej twarzy rzadko pojawiał się wyraz ożywienia.

Kiedy rozmawiali, czasem były to szczegóły niewarte uwagi, zbyt drobne i mało znaczące, poświęcała wtedy czas obserwacji swego przewodnika. Nabierała stopniowo wrażenia, że za spokojem dyrektora kryje się jakiś niezrozumiała niechęć do świata, rodzaj nienawiści, tak głęboko ukrytej, że sam nie był jej świadomy. Wynikało to z fragmentów jego wypowiedzi, pewnej niecierpliwości, kiedy mówił o konieczności zmian w teatrze i uksztaltowaniu nowego widza, bardziej wrażliwego na ludzki dramat. Kiedy wspomniał o konieczności zmiany niedobrego świata na dobry, a co najmniej na lepszy, zapamiętała to zdanie.

On sam z nikim o tym nie rozmawiał, nawet z osobami najbliższymi, z wyjątkiem swojego serdecznego przyjaciela, Sobowtóra, jak go nazywał, kiedy ten jeszcze żył. Tylko z nim dzielił się swoimi wizjami i marzeniami o lepszym świecie.

*****

Dyrektor oprowadzał Izę po teatrze, opisując wszystko jak najdokładniej i najbardziej przekonująco. Kilkakrotnie powtarzał „mój teatr”, odmieniając te słowa przez wszystkie przypadki. Nie pozostawił żadnych wątpliwości, że to on stworzył ten teatr, wprowadził nowy program i zmienił wielu aktorów, zwalniając najchętniej tych, którzy wyrażali wątpliwości w jego pomysły, nawet jeśli odnosiły się one do pojedynczej sceny czy odsłony.

– To mój teatr – powtarzał z dumą. – Najpierw coś sobie wyobrażam, potem piszę scenariusz, w końcu reżyseruję.

Iza Karbo była przekonana, że mówi to nawet w myśli, bo jest to głos wewnętrzny, który sam pojawia się w jego głowie. Nie miała już wątpliwości, że Leon Kukuła jest dyktatorem.

Przekaż dalej
0Shares

Pies gończy słowa mówionego. Groteska.

Rano jadę tramwajem. Lubię jeździć tramwajem, bo mam wtedy czas dla siebie. Nikt do mnie nic nie mówi, ani ja nie odzywam się do nikogo.

W tramwaju pracuję, obserwując ludzi. Zachowuję się automatycznie; nikt na mnie nie zwraca uwagi, ponieważ wszyscy są już półautomatami; poruszają się jak ludzie, zachowują się jak automaty. W tramwaju mechaniczność moich ruchów i zachowania mniej rzuca się w oczy. Wyglądam bardziej ludzko, człowiekopodobnie, choć jest we mnie coraz mniej człowieczeństwa, indywidualności. Takie nastały czasy. Myślę o tym, co mnie łączy z innymi ludźmi i równocześnie co mnie odróżnia od nich. Tkwi w tym niełatwa do określenia złożoność. 

Jestem pracownikiem Portalu Pies Gończy Słowa Mówionego. Moim zadaniem jest śledzenie przejawów słowa mówionego. Jest go coraz mniej na świecie, z racji szybkiego upowszechniania się normy zachowań SPOD czyli Słowo Pisane, Obraz i Dźwięk. Chodzi o słowo pisane na smartfonie i podobnych urządzeniach. Ma ono znikomy związek ze słowem mówionym; widoczny jest on tylko wtedy, kiedy piszący na smartfonie porusza ustami i wydaje z siebie coś na podobieństwo głosu. Albo kiedy czytający słowo napisane na smartfonie porusza ustami z tym samym efektem.

Obserwuję współpasażerów. Wyglądają jednakowo. Ta sama poza, to samo wpatrzenie się w ekran smartfonu, czasem tabletu, podobne przekrzywienie głowy, pochylenie pleców, ten sam zastygły wzrok. Ślęcząc nad smartfonami, ludzie przebierają palcami, najczęściej kciukami obydwu dłoni. Siedzący obok mnie tęgawy mężczyzna w okularach o grubości i wyglądzie szkła pancernego utrzymuje twarz w odległości pięciu centymetrów od ekranu smartfonu. Widzę, że uczestniczy w jakiejś grze video.

– To człowiek niewidomy – myślę. – Ślepy – poprawiam się, uznając, że taki stopień niewidzenia to już ślepota. Właściwie to jestem pewien. – Ślepy automat – tak mi się to niezręcznie kojarzy. Chwilę później nachodzi mnie skojarzenie z kurami: „Ślepy jak kura ze szczęśliwie znalezionym ziarnem”. Biję sobie brawo, ale tylko w myśli, aby nie zakłócać atmosfery milczenia.

Odrywam się od tłuściocha, jego niepełnosprawności oraz skojarzenia z kurami, i ponownie ogarniam wzrokiem pasażerów. Nie wszyscy, ale większość, jest pogrążona w smartfonach. Ci, którzy nie mają telefonu lub tabletu przed sobą, mają wzrok wbity w przestrzeń. Siedzą nieruchomo jak mumie. To ostra obserwacja, ale chyba trafna. Nie ma nawet do kogo zagadać. Myślę, że żyją już w przyszłości, podobnie jak ja, choć ciałem tkwią jeszcze w teraźniejszości.

Na żadnej twarzy nie znać zamyślenia albo zadumy. Nie widzę, żeby ktoś czytał książkę, nad czymś się zastanawiał, patrzył na innych pasażerów lub choćby miał przytomny a nie zamglony wzrok; żeby wykazywał chęć nawiązania jakiegoś znaczącego kontaktu z bliźnim, zapytania o coś istotnego, porozmawiania o czymś więcej niż sprawy codzienne. Mam poczucie, że wysycha w nas człowieczeństwo; wrażliwość, zdolność znaczącej obserwacji, głębsze zainteresowanie otaczającym nas światem. 

W ciągu dnia, kiedy jestem poza tramwajem i innymi środkami lokomocji, moich tradycyjnych miejsc pracy dla Platformy Psa Gończego Słowa Mówionego, biegam i obserwuję świat w ruchu. Dzięki temu widzę, jak wiele osób porusza się, po ulicach i miejscach odosobnionych, na własnych nogach lub na kółkach, z wózkami dziecięcymi lub bez, we wszystkich kierunkach. Ze wzrokiem wbitym w przestrzeń lub w przegub, gdzie mają zegarek lub krokomierz, ze słuchawkami na uszach, zachowują się jak półautomaty i automaty ludzkie, tym razem ruchome, ale również w jakiś sposób zagubione.

– To smutne – myślę sobie, choć nie jestem w innej sytuacji niż oni. Mogę powiedzieć, że bieganie wywołuje we mnie nostalgię.

Wieczorem zamyślam się na temat czytania. Przypomina mi się wywiad.

– Czy pan coś czytał Olgi T, ostatniej noblistki? – pada pytanie w kierunku ministra kultury i sztuki. Nazwisko w pytaniu pozostaje w ukryciu, aby zmusić słuchacza do wysiłku.

Ten myśli długo, bo to ważny człowiek i ma tysiące spraw na głowie, w końcu marszczy czoło. Właściwie to czoło samo mu się marszczy jakby niezależnie od niego. Widać, że jest mu ciężko.

– Tak – odpowiada. – Pamiętam jedną jej książkę, była bardzo gruba. Przeczytałem przednią i tylną okładkę. To było męczące.

– Olga T napisała kilkadziesiąt książek – wyjaśnia dziennikarz. Może czyni to niepotrzebnie, bo wie o tym nawet wielu niepiśmiennych, rzecz można by powiedzieć bez znaczenia w tym kontekście. Ale dziennikarz to dziennikarz. Ma prawo błądzić.

– No proszę. Nie wiedziałem. Po co ludzie tyle piszą? – Wybucha minister.

Mam mu za złe, że jest to minister kultury, a wybucha. Kultura to kultura.

– Przecież pisanie książek musi być strasznie męczące – kontynuuje minister. I tak to nikomu nic nie pomoże. O Boże! Nie pomoże! – Minister wpada w rutynę, powtarza rymujące się słowa. – Ja rymuję! – wykrzykuje radośnie. – Czy to nie wspaniałe?

Samoadoracja ministra zniechęca mnie do niego i do władzy, którą reprezentuje. Myślę o sobie i o znaczeniu Olgi T. W konfrontacji z samotnością i zagubieniem pomaga mi ona w życiu. Pisze i mówi o tym, o czym sam często myślę. To mnie ociepla wewnętrznie, dodaje otuchy. Czuję się wtedy mniej automatem.

Michael Tequila

Przekaż dalej
0Shares

Teatr Abstrakcji. Opowiadanie fantastyczne. Odc. 2: W nocy budzą mnie dzwony.

Przed przyjazdem do stolicy zebrałem informacje o Teatrze Abstrakcji, jego historii, organizacji, programie, ostatnio wystawianych sztukach. Ludzie piszą i mówią o teatrze różne rzeczy. O dyrektorze, że jest zamordystą. Nie wiem, co to znaczy. Dla jednego zamordysta, dla drugiego to człowiek twardą ręką prowadzący powierzoną mu organizację. Przestaję o tym myśleć, wracam do pokoju, kładę się do łóżka i staram się zasnąć.

W nocy budzi mnie dźwięk dzwonów. Wpadam w przerażenie. Nie wiem, o co chodzi, czy to sen czy rzeczywistość. Myślę, że to ktoś dzwoni na egzekucję mordercy albo dla odstraszenia potworów, jak to robili żeglarze w starożytności. Po chwili dudnienie dzwonów oddala się, odbija się echem o ścianę pokoju i zapada cisza. Przypomina mi się „Oda do młodości”, której uczyłem się na pamięć w szkole. Pamiętam dwie zwrotki, nucę je po cichu, czuję ich moc: Dzieckiem w kolebce kto łeb urwał hydrze, ten młody zdusi centaury, piekłu ofiarę wydrze, do nieba pójdzie po laury. Tam sięgaj, gdzie wzrok nie sięga, łam, czego rozum nie złamie! Młodości! Orla twych lotów potęga, jako piorun twe ramię!

Przychodzi mi na myśl, że w okolicy hotelu dzwony biją regularnie, bez względu na porę dnia, kiedy dzieje się coś ważnego. Kiedy kojarzę to sobie z Teatrem Abstrakcji, słyszę hałas za oknem. Wychodzę na balkon i rozglądam się z ciekawością. W dole widzę jasno oświetlone okna teatru. Odbywa się tam jakaś wielka feta, bo blask wylewa się na ulicę. Chodnik przy budynku pulsuje plamami światła, wygląda, jakby się poruszał. Stoi na nim kilka osób, wszystkie umundurowane, chyba strażnicy lub ochroniarze. Głośno rozmawiają między sobą, ale ich nie rozumiem. Znajdują się zbyt daleko ode mnie. Odrywam od nich wzrok i rozglądam się po okolicy. Mam wrażenie …nie … jestem przekonany, że byłem tu kiedyś, ale nie poznaję miejsca. W nocy wszystko jest inne, niesamowite. Czuję, jak ciarki przechodzą mi po plecach. To chyba od zimna.

W nocy śni mi się stado szalonych ptaków nad oceanem. Lecą z północy, końce ich skrzydeł płoną jak żagwie, przypominają mi strumień gorących kolorów neonu Teatru Abstrakcji.

Ptaki atakują okręt wojenny; ten broni się ostrzeliwując napastników z dział. Widzę ogień wydobywający się z luf, nie słyszę jednak huku. To mnie wyprowadza z równowagi. Denerwuję się, rzeczywistość wydaje mi się bezsensowna. Chciałbym coś zrobić, lecz czuję się bezwładny.

Rano budzę się wilgotny od potu. Myślę, że sen był zapowiedzią czegoś niedobrego, jakiegoś nieszczęścia. Jest w nim niezrozumiała symbolika. Te ptaki! Chyba były to bezzałogowe samoloty. Ciemny kolor oznacza, że mogły być pokryte specjalnym materiałem maskującym, przez co były niewidoczne dla radarów. Postanawiam rozgryźć tę tajemnicę. Nie jestem pewien, czy wystarczy mi cierpliwości i energii. Mam tyle rzeczy do zrobienia; męczy mnie Teatr Abstrakcji.

Przekaż dalej
0Shares

Sen bez granic. Groteska. Wersja podstawowa + Komentarz + Dodatek 1.

To była najdziwniejsza kobieta, jaką znałem. Nazywała się Vardy lub Valdy, jakoś tak. Rok temu zasnęła i już się nie obudziła. Dziś jest rocznica jej zaśnięcia. Była ciepła, więc zostawiono ją w spokoju. Potem ktoś wpadł na pomysł, aby postawić ją jako pomnik niezłomności charakteru. Ustawiono ją w Forum w Gdańsku, gdzieś na uboczu. Gdzie dokładnie, nie wiadomo, bo każdy, kto jej dotknął, zasypiał i tracił pamięć. Tego dnia w Gdańsku straciło pamięć trzydzieści pięć osób, nie do ustalenia więc było, kto.

Znałem Vardy tylko pięć godzin, a i tak mi zaimponowała. Mam na to certyfikat. To wszystko.

PS 1. Dodam jeszcze tylko, że swoją niezłomnością Vardy przewróciła mi gruntownie w głowie. Nie wiem teraz, co myśleć. Czy senność jest dobra, czy zła? Czy jest błogosławieństwem, czy przekleństwem? To jest ten sam dylemat, który miał Szekspir: „Być, czy nie być?” Dla mnie brzmi on lepiej i współcześniej jako: “Spać, czy nie spać?”

PS 2: Oto jest pytanie.

Komentarz:

Kiedy już napisałem wersję podstawową groteski, pomyślałem, że potraktuję ją jako eksperyment. Po prostu będę dopisywać, zachowując dotychczas stworzoną treść, nowe odcinki, nie kierując się żadnymi wcześniejszymi założeniami. Ot, swobodna gra wyobraźni bez planu podobnie jak robią to politycy. Mam na myśli tych potworów, którzy trzymając w rękach władzę trzymają także siekierę, z którą nie wiemy, co zrobią. Ja siekiery nie mam, więc jestem bezpieczny. 

Bój się polityka; mnie możesz spokojnie przytulić do serca.

Sen bez granic. Groteska. Dodatek 1

Od czasu zniknięcia pomnika Vardy dręczył mnie dylemat „Spać czy nie spać?”. Marzyłem, aby być Szekspirem, umieć nie tylko zadać pytanie głębokie jak ocean, trafnością przyszpilające myślącego człowieka do ściany, ale i umieć na nie odpowiedzieć. Gdyby mi się to udało, moje imię zastąpiłoby imię Szekspira. Przynajmniej na niektórych tablicach, bo jest on powszechnie znany i wielbiony.

Aby znaleźć rozwiązanie, musiałbym najpierw porozmawiać z Vardy, poznać jej tajemnicę. Było to możliwe, skoro tylko spała; najpierw trzeba by jednak odnaleźć jej pomnik.

Podjęcie decyzji szukać – nie szukać zajęło mi dwie godziny. Moje myśli krążyły po głowie jak szarańcza na ostatnim polu kukurydzy. Potrzebny był dobry plan poszukiwań. Musiałem także przemyśleć, co zrobię, kiedy już ją odnajdę. Dotknąć jej byłoby niebezpiecznie, zasnąłbym i utraciłbym pamięć. Byłbym trzydziestą szóstą ofiarą na liście utracjuszy pamięci (tak ich nazwałem). Przedtem chciałbym oczywiście poznać, co dokładnie powodowało utratę pamięci, bo sam sen nie mógł być przyczyną takiego nieszczęścia.

Myślenie o wyzwaniu, jakie sobie rzuciłem, skołowało mnie jak rozkwiecona łąka wygłodzoną pszczołę. Zacząłem zastanawiać się, jakiego rodzaju utrata pamięci mogłaby mnie dotknąć i jakie byłyby tego konsekwencje.

Sporządziłem listę. Opcji było sporo: stan pomroczny jasny, zapominanie, przejściowa utrata pamięci, przed którą można ratować się stosując Mefedron, amnezja dysocjacyjna, amnezja organiczna, zespół Korsakowa, zaburzenie pamięci świeżej (występujące przykładowo przy alkoholowym zespole abstynencyjnym), zaniki pamięci, niepamięć następcza.

Nie sposób było w tych warunkach podjąć decyzji. Musiałem odłożyć to na później. Mogłem to sobie wybaczyć, bo sam sobie jestem żeglarzem, sterem i okrętem. 

Przekaż dalej
0Shares

Teatr Abstrakcji. Opowiadanie fantastyczne. Odc. 1: Zobaczyć Teatr Abstrakcji (tekst uzupełniony dnia 14.12.2019 o godz. 22.48)

Od autora

Na początku zdało mi się (jak każdy zdrowy człowiek miewam przywidzenia), że historia, którą zaczynam, powinna nosić tytuł „Księga dżungli”, gdyż jest ona bogata w sceny życia na obszarze, gdzie splątany gąszcz ludzkich ambicji, uczuć i myśli zmaga się z pustynią bezmyślności, obojętności i ignorancji. Nie obowiązują tu żadne reguły, oprócz instynktu walki, ucieczki i przyczajenia, gdzie zabijanie i zjadanie świeżo upolowanej zdobyczy jest równie naturalne jak wśród dzikich zwierząt. Przedmiotem moich zainteresowań jest człowiek, szczególny gatunek zwierzęcia, wyłoniony drogą ewolucji, istota bardziej bezwzględna niż zwierzę. Człowiek (nie powtarzajcie tego nikomu), w odróżnieniu od zwierzęcia traktuje swoją ofiarę jak wroga lub przeszkodę do celu i potrafi przed jej unicestwieniem obdzierać ją ze skóry, posypując solą, aby pokazać kto tu naprawdę rządzi. Innym jego wymiarem, obcym zwierzętom, jest szaleństwo, perwersja i głupota prowadzące do niezrozumiałych, niekiedy dziwacznych zachowań.

W Teatrze Abstrakcji chcę zawrzeć wszystko, czego doświadczam sam jak i bohaterowie mojej twórczości na jawie i w marzeniach sennych, w fantazjach i urojeniach. Próbowałem tego podejścia wcześniej, ale bez większego powodzenia. Mam nadzieję, że tym razem uderzyłem we właściwą nutę i wydobędę z utworu dreszcz podniet, na jakie wszyscy zasługujemy, przede wszystkim zaś Czytelnicy. Mieści się tu tak wiele wątków, że sam nie wiem, czy nie urosną one do czegoś większego lub nie przerosną moich możliwości. Dlatego proszę Cię, Czytelniku, módl się równie szczerze jak ja, aby wystarczyło mi wyobraźni oraz energii, by doprowadzić to dzieło do końca.

Na pożegnanie powtórzę wcześniejsze ostrzeżenie: oglądając najbardziej bulwersujące sceny oczami swej niewinnej wyobraźni, strzeż się wściekłego psa własnych myśli, gotowego zaatakować cię w najbardziej nieoczekiwanym momencie, aby pogryźć rękę, która go karmi.

Odc. 1: Zobaczyć Teatr Abstrakcji

Do stolicy przyjechałem na kilka dni, aby odetchnąć atmosferą wielkiego miasta, zwiedzić Teatr Abstrakcji i obejrzeć którąś z aktualnie wystawianych sztuk. Nie nastawiałem się na żadne konkretne widowisko, chciałem po prostu zobaczyć coś z bieżącego repertuaru, bo dawno już nie byłem w teatrze, a w Teatrze Abstrakcji w ogóle. Wszystko w nim było dla mnie nowe i atrakcyjne.

Zamieszkałem na dziesiątym piętrze czterdziestopiętrowego hotelu Funda, położonego naprzeciwko Teatru Abstrakcji, celu mojej pielgrzymki. Nazwy hotelu nie byłem całkiem pewny, ponieważ ostatnio kilkakrotnie zmieniał on właściciela i nazwę.

Z balkonu apartamentu rozciągał się panoramiczny widok nie tylko na miasto, ale i na okolicę. Mówiono mi, że przy dobrej pogodzie można zobaczyć góry odległe o kilkadziesiąt kilometrów od stolicy. Miałem wrażenie, że znajduję się w Abu Dhabi. Był wieczór. Wokół widziałem wielkie wieżowce a za nimi czarną przestrzeń przypominającą otwartą pustynię. Spojrzałem w dół. Mój wzrok przykuły kolorowe litery neonu Teatr Abstrakcji w zmieniającym się strumieniu barw: granat przechodził w płomienistą czerwień, przecinaną pasami czerni i bieli, powracającymi znowu do intensywnego granatu. Wyglądało to jak zaproszenie do piekła.

W ciągu kilku lat Teatr Abstrakcji stał się jednym z najbardziej znanych miejsc w kraju, a nawet na kontynencie, promieniującym oryginalnością swojej kultury. Słyszałem, jak ktoś mówił w przejściu do sali odpraw, kiedy wylądowaliśmy na lotnisku:

– Teatr Abstrakcji spokojnym widzom odbiera sen, a swoim wrogom otwiera rzeźnicki nóż w kieszeni.

Atmosfera panująca wokół teatru intrygowała mnie od dłuższego czasu. Przyjechałem, aby poznać bliżej jego program i zagłębić się nastrój, jakim opromieniał kraj i zagranicę. Był czymś nieporównywalnie ważniejszym niż jakikolwiek inny teatr. Miał w sobie tajemniczą moc.

– To miejsce, skąd promieniuje nowa kultura, wykluwa się nowa władza nad umysłami ludzkimi. – Tak to określał folder turystyczny otrzymany w recepcji hotelu.

Moje książki w jednej księgarni: https://tinyurl.com/y52br67b  

Przekaż dalej
0Shares

Galeria handlowa. Opowiadanie fantastyczne.

Najczęściej zdarza się to rano. Nagle ogarnia mnie smutek i marnieję. Idę na przykład szeroką aleją Galerii Handlowej Św. Nepomucena, patrona Bóg wie czego, i czuję, że coś jest ze mną nie tak. Odnoszę wrażenie, że klatka piersiowa mi się zapada, wdycham mniej powietrza, kurczę się. W oknie wystawowym widzę wyraźnie, że jestem mniejszy. Wchodzę do sklepu z ubraniami, pożyczam miarę krawiecką i mierzę się. Tak, to ewi. Sam fakt, że używam skrótu „ewi” zamiast „ewidentne” tylko potwierdza, że coś się we mnie psuje, zapada i kurczy. Proszę ekspedienta o pomoc, znowu się mierzę, tym razem wzrost. Mam metr sześćdziesiąt pięć, mój regularny wzrost to metr osiemdziesiąt.

Wiem to doskonale, bo kiedyś na lotnisku w Moskwie oficer paszportowy kazał mi stanąć przy ścianie, gdzie była miara. Długo mi się przyglądał, po czym odwrócił oczy w kierunku paszportu, odczytał tam mój wzrost i znowu patrzył na mnie. Stałem w niespokojnym oczekiwaniu, jaki zapadnie wyrok. Miałem szczęście, wzrost okazał się prawidłowy, ani centymetra więcej, ani mniej.

Niepewny wychodzę ze sklepu na korytarz galerii. Widzę, z naprzeciwka idzie w moim kierunku kobieta, niemłoda już, raczej brzydka i niekształtna. W miarę zbliżania się, pięknieje, staje się pełniejsza, promienieje urodą. Przecieram oczy ze zdumienia; fakt pozostaje faktem.

Dostrzegam szczegóły. Piersi wielkości małych zielonych melonów, tych brazylijskich, od rumby i samby; te lubię najbardziej. Usta ma koloru malin, dojrzałych na słońcu, jędrnych, nic tylko zachwycać się, całować lub jeść. Oczy ma jak migdały; czuję zapach kwitnącego drzewka migdałowego, słodki i zniewalający. Słyszę nawet, jakby w pobliżu brzęczała pszczoła zbierająca nektar. No i biodra kobiety, najprawdziwsza gruszka klapsa, dół obfitszy, zwężający się ku górze, kształty, że paluszki lizać. Myślę, że najlepiej to chyba te marki Lajkonik, dobrze wypieczone. Moja rodzina je lubi. W strumieniu przeżyć zapominam nawet czyje paluszki należałoby lizać, jej czy moje, tak jestem oszołomiony.

Patrzę na siebie ponownie, widzę to wyraźnie, rosnę, mam już ponad metr siedemdziesiąt; nawet nie mierzę, aby sprawdzić. Powiększam się na całym ciele, nie będę wyszczególniać. I tak wiesz o co chodzi, przecież też masz ciało i wrażliwość, a jeśli nie, to żałuj. Ważne jest, aby było młode, jędrne, gotowe dawać i brać miłość, namiętnie i bez zastanowienia.

Zjawiskowa piękna Helena już mnie minęła. Żałuję, że to się dokonało, że już nie mam jej w oczach, nie czuję jej zapachu, ale co robić, taki los, prawo przemijania piękna, nic na to nie poradzę.

Idę dalej. Znowu zaczynam się kurczyć, jestem niższy i węższy, ubranie wisi na mnie jak na strachu na wróble, czuję drżenie chudnących łydek. Zapadam się w sobie.

– To bardzo źle – myślę ze smutkiem. Ale nie załamuję się, bo oto, z naprzeciwka zbliża się inna kobieta. Na pierwszy rzut oka widać, że jest niezwykła, istnie niebiańskie kształty, może nawet piękniejsza od poprzedniej. Pieję z zachwytu. Głupio mi, bo słyszę głos koguta. Pocieszam się, nie jest to nadzwyczajne pocieszenie, że przynajmniej nie jest to głos kapłona. Rosnę i mężnieję, widzę: klata-sześciopak, bicepsy jak góry, łeb jak młot parowy. Czuję w sobie parę, dynamit, ogień, chciałbym komuś przywalić, tak mnie to rozpiera.

Mówię sobie:

– Uspokój się, chłopie, bo eksplodujesz z nadmiaru energii.

I tak jest przez cały dzień. W samotności schnę i marnieję ale na widok kobiety, pięknej kobiety, rosnę. To ciekawe ćwiczenie. Kurczenie się i ekspansja, malenie i wzrastanie, brzuch flaczeje, brzuch napina się. To moja codzienna gimnastyka. Dzięki niej utrzymuję się w doskonałej kondycji plus oczywiście zadowolenie. Żyję. I to jak! Każdemu z was tego życzę.

Mówię to ja, Alberto Cinci, obserwator życia, adorator kobiet i miłośnik galerii handlowych.

Przekaż dalej
0Shares

Nienawiść organiczna. Opowiadanie.

 

Mój kolega szkolny, Józek Microsoft, mieszkaniec miasteczka Windows Dziesięć, wielki miłośnik dzikich zwierząt, napisał do mnie list. Był on tak krótki i pełen znaczących szczegółów, że zacytuję go w całości.

„Musisz wiedzieć, że żyrafy to najwyższe ze zwierząt lądowych. Są roślinożerne i żyją na wolności do dwudziestu pięciu lat. Obecnie jest ich najwięcej w Czerwonej Księdze Gatunków Narażonych na Wyginięcie. Dzięki półmetrowemu językowi z łatwością skubią liście z najwyższych drzew. Te smukłe zwierzęta mają bardzo długie języki”

Koniec cytatu.

Z listu zapamiętałem najbardziej przekaz o języku, jego znaczeniu dla ssaka, który musi się przecież odżywiać. To wspomnienie rozbudziło mnie nad ranem niczym kubeł zimnej wody, jaki zwykł fundować pewien kochający ojciec swemu synowi zmożonemu snem narkotycznym. Wstałem. Za oknem darły się koty. Była godzina czwarta czterdzieści pięć. Pokazał mi ją budzik dźwięcznie uderzając wskazówkami o metalową obudowę.

Nie mając nic lepszego do roboty udałem się do łazienki. W cichości kabiny prysznicowej, blatu z głębokim zlewem, spłuczki bielszej niż śnieg oraz nieco ciemniejszej deski klozetowej przyjrzałem się mojemu językowi. Wyglądał niespecjalnie; czerwony i ubożuchny jak koszula ściągnięta z nieboszczyka po dwóch miesiącach zmagania się z wiecznością.

Poczułem do siebie odrazę. Zacząłem nienawidzić własne ciało; nie całe, ale jednak. To było dziwne. Ja, istota intelektualna i wrażliwa, reprezentowana przez lotny umysł i wezbrane uczuciami serce, znienawidziłem moją fizyczność, przede wszystkim bebechy i warstwę tłuszczu na brzuchu, i to wszystko, co sobą reprezentują.

Aby lepiej zrozumieć nowe uczucie, rozebrałem się do naga i przyjrzałem się sobie dokładnie przed lustrem. Zobaczyłem obraz nędzy i rozpaczy.

To wzmocniło moją determinację doprowadzenia nienawiści do końca. Przyniosłem z biurka i rozłożyłem na blacie umywalki zdjęcia najbardziej wrednych przywódców politycznych, angielskich, polskich, rosyjskich, amerykańskich i północnokoreańskich, tych wszystkich zboczeńców i wyuzdańców, rozchełstanych Borysów, krzykliwych Nigelów Faragów, wychudłych Mateuszów, przedwcześnie postarzałych Jarosławów, tłustych Donaldów i zdziwaczałych Ding Dongów. Patrzyłem na ich pryszczate twarze w kontekście własnego znienawidzonego organizmu.

W miarę przyglądania się, czułem się coraz lepiej. Uczucie nienawiści, w odróżnieniu od tego co piszą naukowcy i inni niedorobieni członkowie społeczeństwa, dobrze mi zrobiło. Poszwendałem się jeszcze trochę po łazience, aby docenić szlachetny charakter tej klatki więziennej z prysznicem i toaletą bez okien, i uspokojony wróciłem do łóżka.

Jeśli miałem jeszcze sny, to z pewnością były one kolorowe, ponieważ rano obudziłem się śpiewny niby opity chmielem skowronek; moja głowa spoczywała na poduszce wysłanej tęczą promieni. Myślałem, że to tęcza LGBT, ale nie, to była tęcza promieni słonecznych filtrowanych przez firanki w oknach sypialni.

Była to moja najbardziej udana noc. Nie powiem, że całego życia, bo wszystko jest jeszcze przede mną.

Pozdrawiam serdecznie życząc wszystkiego. Więcej życzyć nie jestem w stanie.

Przekaż dalej
0Shares

Piramida snów. Powieść fantastyczna. Odc. 9: Sen czy rzeczywistość

Wieczorem zadzwonił Wiktor. Zaczął się właśnie dziennik telewizyjny i Sefardi z niechęcią odebrał telefon; zakłócał mu spokojne obejrzenie wiadomości.

– Chciałbym porozmawiać z tobą na temat ostatniego spotkania. Wytłumaczyć moje wcześniejsze opuszczenie waszego towarzystwa.

Sefardi nie miał chęci rozmawiać o tym, nie wypadało mu jednak odmówić, tym bardziej, że Wiktor nalegał. Słuchając go, Sefardi zamknął oczy, aby dla zabicia czasu wyobrażać sobie, jak wygląda rozmówca siedząc przy telefonie. Był w ciepłej kurtce wyjściowej z kapturem w kolorze stłumionej czerwieni, spod której wymykały się niesforne kosmyki siwych włosów. Broda i wąsy były jaśniejsze niż czupryna. Wiktor jedną ręką trzymał słuchawkę przy uchu, w drugiej wyciągniętej przed siebie trzymał metalowy kubek na datki pieniężne. Obydwie dłonie były ukryte w rękawiczkach bez palców.

Nie tylko wygląd Wiktora zaskoczył Sefardiego. Jeszcze bardziej słowa jego tyrady.

– Sprawy nie układają się pomyślnie. Tego głupka w ogóle nie obchodzi, co o nim mówią, byle mówiono głośno, bo publiczna dyskusja odwraca uwagę od jego przekrętów i machinacji. Ciągle wymyśla coś nowego, aby ludzie koncentrowali się na tematach zastępczych, a nie na rosnących cenach, bezrobociu czy służbie zdrowia. Media natychmiast podchwytują i wałkują podrzuconego im szczura, zamiast zajmować się krociowymi dochodami, jakie jego rodzina, przyjaciele i sojusznicy ciągną z lukratywnych stanowisk w urzędach, instytucjach państwowych, fundacjach czy ambasadach w stu pięćdziesięciu krajach. Ten typ wywołuje jedną aferę za drugą. Aby odwrócić od siebie uwagę mnoży zarzuty, oskarżenia i rzuca kalumnie na swoich przeciwników. To prawdziwy fenomen obłudy i kłamstwa. To tylko przykład, jak jest za granicą, bo u nas jest jeszcze gorzej. W jakim kraju my żyjemy!

Sefardi nie mógł wyjść ze zdumienia. Wiktor przemawiał jak wróg partii rządzącej, a przecież był jej gorącym zwolennikiem. Ta dwuznaczność go męczyła. Poczuł nagle, że ktoś szarpie go za ramię. Był to Wiktor. Wyglądał okropnie z zaczerwienioną ze złości twarzą i zwężonymi oczami. Chwilę później miał już ugrzeczniony, przyjazny wygląd. Robił Sefardiemu zarzuty, ale tak, jakby upominał rozbrykane dziecko. Popatrzył na niego uważnie, po czym wydusił z siebie:

– Wybacz. Zapraszasz mnie na kieliszek wina, a potem zasypiasz. Do kitu z takim zaproszeniem. Szarpię cię i szarpię, a ty śpisz jak zabity. Chyba cierpisz na bezsenność albo jesteś wariatem!

Sefardi poczuł znowu bezmierną senność, że coś jest nie w porządku, jakby podano mu środek usypiający. Usiłował sobie przypomnieć, co to było. Skopolamina? Z tym słowem na ustach osuwał się w nieznaną przepaść. Nie czuł strachu, tylko ogromne zdumienie. Slyszał Wiktora jak przez watę.

– Nie mogę dłużej uczestniczyć w tej pasjonującej dyskusji. Muszę już iść, mam jeszcze coś ważnego do załatwienia.

Sefardi nawet nie usiłował przekonać go, aby pozostał. Uznał, że spotkanie poszło w niewłaściwym kierunku, że przekroczył granicę przyzwoitości, choć nie miał tego zamiaru. Bronił się przed tym, lecz senność była silniejsza. Miał żal do Wiktora, że dosypał mu czegoś do kawy, aby wydobyć z niego jakąś tajemnicę, której nie znał. Przyszło mu do głowy, że jest to przyszłość, w której fikcja i rzeczywistość przenikają się nawzajem. Wszystko było pomieszane.

Przekaż dalej
0Shares

Piramida snów. Powieść fantastyczna. Odc. 4

Myśl o tym, że ktoś odwiedzał Irenę pod nieobecność jej męża, prześladowała Sefardiego. Był świadomy, że to, co powiedział w obecności jej męża, było kłamstwem od początku do końca, ponieważ kobieta, która otworzyła drzwi mężczyźnie, to nie była Irena.

– Dlaczego ja to zrobiłem? – Kiedy zadał sobie to pytanie po raz kolejny, zstąpiło na niego objawienie.

Podświadomie chciał jej rozwodu. Marzył, aby się rozwiodła, ponieważ jej pragnął. Zawsze mu się podobała; kiedykolwiek ją widział, żądza ogarniała jego duszę i paliła ciało.

Rozwód Ireny nastąpił po kilku miesiącach. Kiedy były mąż wyprowadził się z mieszkania, Sefardi dwa razy rozmawiał z nią. Rozmowy wydały mu się dziwne; mało interesujące, bez polotu, nie to, czego oczekiwał. Namiętne, skrywane uczucie do Ireny wyparowało, sam nie wiedział kiedy i jak. Nie czynił sobie z tego powodu wyrzutów, ani z powodu doprowadzenia do rozpadu jej małżeństwa; uznał, że kompletnie nie pasują do siebie.

*****

Po incydencie z rozwodem, Sefardi prowadził życie, które jemu samemu wydawało się coraz dziwniejsze. Mimo sprawności fizycznej, zdarzały mu się częściej chwile niepohamowanej senności. Prowadząc samochód, zasypiał nagle na środku drogi w największym nawet ruchu, kiedy uwaga jest najbardziej napięta. Na szczęście były to mikro sny, trwające kilka sekund, po których budził się w nagłym przerażeniu. Raz nieomal utonął w basenie kąpielowym; z trudem utrzymał głowę nad powierzchnią, płynąc do drabinki wyjściowej. Innym razem wjechał na betonowy słup podtrzymujący strop w podziemnym garażu.

Mimo jawnych niedomagań z trudem zdecydował się, aby udać się do lekarza. Poddał się wielu badaniom, nie przyniosły one jednak nic konkretnego. Mogło być wiele przyczyn jego problemów. Żadna z nich nie tłumaczyła przekonująco sytuacji.

Myślał wtedy, że organizm ludzki jest tworem najbardziej skomplikowanym na ziemi. Swoimi myślami i przypuszczeniami nie dzielił się z nikim. Wiedział, jaka będzie reakcja. Będą go dopingować i dawać rady.

– Napij się mocnej kawy!

– Weź się uczciwie do roboty, to ci przejdzie!

– Nie marudź! Myślisz tylko o sobie. Nie ty jeden masz problemy.

Były to zachęty najczęściej przyjazne, rzadko kiedy uszczypliwe, w sumie jednak głupie i bez polotu, bo większość proponowanych rozwiązań już wcześniej sprawdził.

Co go trapiło najbardziej, to poczucie, jakby ktoś nim manipulował, jakby jego sen nie należał do niego, był czymś obcym w jego głowie, szalejąc tam niby rozbrykany źrebak, który nie wie, co ze sobą zrobić. Będąc człowiekiem raczej zamkniętym, otwierał się tylko wtedy, kiedy napotkał kogoś intrygującego, kto mniej mówił, a więcej słuchał zadając mu od czasu do czasu jakieś niebanalne pytanie. To go uruchamiało.

Po nieudanych wizytach i badaniach zleconych przez specjalistów, sam zaczął dociekać, co mu dolega, notować fakty, analizować, dochodzić do wniosków. Po kilku tygodniach zauważył, że – mniej więcej od trzydziestego roku życia – jego senność pozostała taka sama, ale zmienił się przebieg i treść jego snów. Stały się dziksze, zaskakujące, bardziej intensywne, nieprzewidywalne. To była jego pierwsza obserwacja. Druga była taka, zjawiła się nieco później, że sny powtarzają się, jakby się zapętliły w pewnym wzorze.

Przekaż dalej
0Shares

Piramida snów. Powieść fantastyczna. Odc. 3

Kolejnego dnia, była to sobota z niebem zaciągniętym szarymi chmurami, Sefardi zjadł śniadanie wcześniej niż zazwyczaj. Był to skromny posiłek: sałatka z cienko krojonego pomidora z dodatkiem cebuli i pestek dyni, lekko posolona, plus dwie kromki chleba z masłem. Była to kara za późne i zbyt obfite jedzenie poprzedniego wieczora.

Wkrótce poczuł nagłą senność. Nie bronił się przed nią; miał źle przespaną noc, po ciemku długo chodził po mieszkaniu. Zamknął uchylone okno i położył się na brzuchu na tapczanie. Spał wyjątkowo długo. Dopiero kiedy był już bliski przebudzenia, naszedł go sen. Śniło mu się, że spaceruje po ogrodzie swojej posiadłości w Oricono. Pierwszy raz słyszał tę nazwę; podobała mu się. Brzmiała egzotycznie, wzmacniała baśniową atmosferę, która otaczała ogród. Kiedy dotarł do jego krawędzi, drogę zamknął mu mur porośnięty pnącymi roślinami. Skojarzał mu się ze Ścianą Płaczu w Jerozolimie, prawdopodobnie dlatego, że było bardzo ciepło, a otwarty fragment muru przypominał kamienne bloki historycznej ściany.

Po prawej stronie Sefardi zauważył drabinę. Stała oparta o mur i wydawała się niezbyt wysoka. Nie było widać jak daleko sięga, ponieważ jej koniec zasłaniały liście i kwiaty pnącej się w górę rośliny. Kwiaty miały kształt dużych, niebieskich kielichów, postrzępionych na końcach. Sefardi zbliżył się i powąchał jeden z nich; zapach był wyczuwalny, półsłodki i duszący. Wciągnął powietrze w płuca kilka razy, aby go zapamiętać.

Nie zwlekając podjął wspinaczkę po drabinie, odkrywając wciąż nowe stopnie. W pewnym momencie poczuł strach, nie śmiał jednak spojrzeć w dół; bał się wysokości i nagłego zawrotu głowy. Kiedyś wchodził po stalowych prętach na szczyt wielkiego eukaliptusa, skąd obserwowano pożary lasów. Doszedł tylko do połowy drzewa i wrócił; pozostały mu niedobre wspomnienia.

Kiedy to sobie przypomniał, nie patrząc w dół zszedł na ziemię. Oddalił się kilka kroków od drabiny, aby ocenić, jak naprawdę jest ona długa. Widok zaskoczył go; po jej prawej stronie stało kilka innych drabin, wyglądały jakby były namalowane, przypominając szerokie słupy z nacięciami albo schody. Przyglądał im się, w końcu wybrał jedną z nich i podszedł bliżej. Był to obraz drabiny prowadzącej do nieba. Szczegóły podawała znajdująca się obok mosiężna tabliczka: „Ladder of Divine Ascent, Saint Catherine Monastery, Mount Sinai, Egypt, XII century. Obraz był kolorowy i bardzo sugestywny.

Kiedy Sefardi przeglądał się postaciom wspinającym się po drabinie, znikały po kolei jakby ustępując mu prawa pierwszeństwa do skorzystania z niej. Im wyżej wchodził, tym ciekawszy roztaczał się z niej widok. Na wysokości kilkunastu metrów – oceniał odległość spoglądając w dół – zobaczył budynek stojący przed oknami jego mieszkania na osiedlu Oaza, gdzie mieszkał od sześciu lat. Przed drzwiami do klatki schodowej stał mężczyzna. Po chwili drzwi się otworzyły i ukazała się szczupła i blada twarz kobiety, okolona czarnymi kręcącymi się włosami. Sefardi poznał ją od razu; była to sprzedawczyni sklepu obuwniczego z pobliskiego centrum handlowego. Znał dobrze z widzenia ją i jej męża. Wiedział nawet, jak ma na imię: Irena. Kobieta rozejrzała się na boki sprawdzając, czy nikt nie patrzy i wciągnęła mężczyznę do środka. Sefardi był przekonany, że byli kochankami, że zaprosiła gacha do siebie pod nieobecność męża. Był zdziwiony, bo małżeństwo wydawało mu się bardzo przykładne, mieli dwójkę dzieci i często razem wyjeżdżali rowerami na wycieczkę.

Kilka dni później zobaczył ją na osiedlu, razem z mężem i dziećmi. Wyszli na spacer. Zatrzymał się, aby ich pozdrowić i zamienić kilka słów. Sam nie wiedział dlaczego wyznał nagle, kłamiąc częściowo:

– Proszę sobie wyobrazić, że widziałem panią we śnie, w minioną sobotę, około godziny dziesiątej rano. Bylem na drabinie w ogrodzie mojego pałacu w Oricono i widziałem, jak otworzyła pani drzwi mężczyźnie. Widziałem go tylko z tyłu. Pomyślałem, że to pani mąż, że zapomniał lub zgubił klucz, i pani wyszła, aby otworzyć mu drzwi, bo prawdopodobnie nie było prądu i nie można było wejść używając kodu.

Kobieta zmieszała się, mąż popatrzył na nią zdezorientowany. Przyciszonym głosem wymienili kilka zdań ze sobą. Po chwili przeprosili Sefardiego, wymawiając się, że bardzo się spieszą.

Jakiś czas później doszła do Sefardiego wieść, że się rozwodzą. Pomyślał wtedy, był nawet pewny, że sen ukazał mu rzeczywistość, że był to sen proroczy, który w jakiś niesamowity sposób ubiegł zdarzenia z życia dwojga ludzi, których znał. To tylko potwierdziło jego wcześniejsze przypuszczenia, że czasem śniło mu się coś, o czym później dowiadywał się, że była to rzeczywistość a nie sen.

– To chyba działa w obydwie strony – pomyślał. – We śnie widzę to, co się dopiero zdarzy, albo coś, co się już zdarzyło, lecz potwierdza się dopiero później w rzeczywistości.

Drabina do nieba, która wedle Biblii śniła się Świętemu Jakubowi, utkwiła Sefardiemu w głowie niby gwóźdź wbity w twardą deskę. Szukał informacji o niej w kilku źródłach. Im więcej czytał, tym bardziej go niepokoiła. Postanowił zdać się na rozwój wydarzeń, zobaczyć, czy jego sny będą nadal się sprawdzać. Czuł się jak medium spirytystyczne; było mu z tym głupio. Lekarka domowa, która go odwiedziła w domu, kiedy się poważnie przeziębił, zasugerowała mu, że jego niezwykle sugestywny, kolorowy sen mógł być efektem farmaceutyków, jakie mu wcześniej zapisała. Nie uwierzył w to, bo nigdy go nie ostrzegała o takiej możliwości. Pomyślał tylko, że być może podziałał na niego zapach niebieskich kwiatów.

Przekraczanie granicy snu i rzeczywistości, jawy i snu, był dla niego zapowiedzią przyszłości, która zaczęła odkrywać swoje tajemnice. Myślał o kombinacji różnych zjawisk: ludzkich pragnień i namiętności, manipulacji społecznej, narastających zaburzeń psychicznych widocznych także u dzieci, stresu, postępów inżynierii genetycznej i sztucznej inteligencji oraz wpływu urządzeń elektronicznych na człowieka. Ten niezwykły świat wciągał go, niepokoił a zarazem intrygował.

Przekaż dalej
0Shares

Piramida snów. Powieść fantastyczna. Odc. 2

Obudziłem się z poczuciem niezwykłości wyobrażeń i przeżyć piramidy snów. Była to prawdziwa ekwilibrystyka. Czułem się wspaniale uczestnicząc w tańcu przechodzenia ze skromnej sypialni do arystokratycznego pałacu, a stamtąd do luksusowego Rolls-Royce’a, którym odbyłem podróż do British Museum w Londynie. Stałem przed tym monumentalnym pomnikiem przeszłości, zapomnianych bogów, wielkich zwycięstw i porażek, miłości jak i szczątków prehistorycznych zwierząt. Było to sanktuarium historii cywilizacji, pełne eksponatów nie z tej ziemi, o jakich marzy każdy wrażliwy naród.

Zanim przebudziłem się, zdążyłem jeszcze powiedzieć otaczającym mnie ludziom „Przekażmy sobie znak pokoju”. Ten przekaz i symbol uspokojenia był dla mnie ważniejszy niż nawet bogactwo salonów, mebli, obrazów, samochodów, pałaców i setek innych akcesoriów mojego bogactwa.

*****

Sny się powtarzały. Wciąż przeżywałem tę samą rzeczywistość, zmieniały się tylko szczegóły. Stawało się to coraz bardziej męczące. Nie dość, że leżałem bezczynnie pierwszą część nocy z otwartymi oczami, to ogarniające mnie potem sny przynosiły mi coraz mniej ulgi, nabierając niezwykłej intensywności, barw i mocy. Nadal prowadziłem życie szalonego, ekstrawaganckiego arystokraty. Mój pałac, a właściwie pałace, były coraz większe, posiadłości coraz rozleglejsze. Dysponowałem hordą psów myśliwskich, stadniną szlachetnych koni arabskich, obrazami wybitnych mistrzów malarstwa. Korzystałem też z rozkoszy stołu i łoża, przy których historie Kamasutry przypominają smutny, czarnobiały komiks. Pewnego razu, po całonocnym przyjęciu, wziąłem udział w polowaniu na lisa. Oprócz trzech lisów i niezliczonej ilości innej zwierzyny, zastrzeliłem jednego naganiacza i ciężko raniłem innego. Pamiętam krwawiącą ranę jego klatki piersiowej.

Były to czyny haniebne, pozostawiające na dnie duszy czarny, żrący osad, ale miałem takie pieniądze, że bez trudu wypłaciłem się rodzinom ofiar. W dodatku, mój ukochany Rolls Royce przybierał – nie wiem dlaczego – coraz bardziej jadowity kolor. Ja sam też stałem się chyba antypatyczny, ponieważ ludzie odwracali wzrok od samochodu i ode mnie; rujnowało to moje poczucie własnej wartości.

– Co mi z tego, że opływam w luksusie, jeśli nikt tego nie docenia – wyrzucałem sobie, coraz mniej ceniąc piękno otoczenia, delikatność bielizny osobistej, finezję sztuki, elegancję wnętrza Rolls Royce’a i uspokajający pomruk jego silnika. Jazda coraz mniej mnie upajała, nawet osobiste prowadzenie wozu, kiedy posadziwszy z boku szofera ujmowałem kierownicę w ręce. Jedyną przyjemnością, jaką wówczas odczuwałem, samobójczo pokonując zakręty, był widok jego przerażonej twarzy i ust rozpaczliwie chwytających powietrze. Sprawiało mi to perwersyjną przyjemność, typową dla ludzi obdarzonych niezmiernym bogactwem, wolnością i luzem bycia sobą, wiedzących, że płazem ujdą im największe ekstrawagancje.

Wkrótce nabyłem najnowszy zegarek Patka, niezwykle kosztowny rarytas, istne arcydzieło. Tylko nieliczni doświadczyli tego przywileju. Za królami, królowymi i wyższą arystokracją szli jedynie wielcy ludzie, Maria i Piotr Curie, genialny Albert Einstein, Niels Bohr, papieże Pius IX i Pius XII, okrutny Stalin i bezwzględny Josef Broz Tito, Piotr Czajkowski i Lew Tołstoj. Właścicieli tego zegarka Patka było nie więcej niż stu, i ja znajdowałem się w tej liczbie. Najbardziej imponowała mi jego wielofunkcyjność. Zegarek mierzył nie tylko czas, ale pokazywał ważne święta kościelne, kalendarz księżycowy a nawet kalendarz wieczny wskazujący dni tygodnia i miesiące, wybiegające kilkaset lat w przyszłość.

To narastające bogactwo, zamiast sprawiać mi przyjemność, coraz bardziej mnie dręczyło. Piękny sen stopniowo stawał się zmorą. Czułem się jak człowiek zagłębiający się w szaleństwo, z którego nieodwołalności zdaję sobie sprawę.

Przekaż dalej
0Shares

Gwarancja twórczej jakości. Opowiadanie.

Drodzy Czytelnicy,

Jestem tak zajęty pisaniem kolejnego opowiadania z gatunku fantastyki, że dzisiaj mogę zaoferować jedynie humoreskę, która na konkursie literackim na krótkie opowiadanie w Gdańsku Oliwie w 2017 roku przysporzyła mi wyróżnienie. Nawiązuje ona do „gwarancji jakości”, jakiej (pół żartem, pół serio) udzielam wszystkim osobom zainteresowanym moją twórczością literacką. Do treści opowiadania wprowadziłem tylko jedną lub dwie kosmetyczne zmiany.

Pozdrawiam serdecznie,

Michael Tequila

Był pisarzem. Młodym i świeżym jak wiosenny wiatr, choć wyglądem przypominał początkującego starca. Produkty swojej twórczości określał mianem dzieł literackich, a swoje rzemiosło traktował tak poważnie, że zdecydował się udzielić gwarancji ich jakości. Przygotował ogłoszenie i umieścił je w prasie:

– Ja, autor Eduardo Tey, daję uczciwą i pełną gwarancję, że moje książki są bardzo przyzwoicie napisane. Gwarancja jest pisemna, a jeśli trzeba, chętnie udzielę także ustnej. Jeśli czytelnik nie jest zadowolony z książki, ma prawo złożyć zażalenie i uzyskać przeprosiny autora.

Najpierw była powieść obyczajowo-sensacyjno-kryminalna zatytułowana „Sędzia od Świętego Jerzego”. Jak tylko trafiła do księgarni, otrzymał pierwszą reklamację. Określił ją mianem zażalenia. Przeczytał je trzy razy, aby upewnić się, że dobrze zrozumiał czytelniczkę.

Wredny Autorze „Sędziego od Świętego Jerzego”!

Przeklinam Pana w żywe kamienie. Swoją nędzną bazgraniną odebrał mi Pan czas, zdrowie i pieniądze. Jest Pan bezwstydnym nieukiem niemającym pojęcia o pisaniu powieści. Zrażona przez Pana do literatury pięknej sama zaczęłam pisać; idzie mi bardzo dobrze. Żegnam Pana epitetami.

Szczerze Panu nieżyczliwa,

Zuzanna Z

Pisarz poczuł, że jego autorską świeżość ożywił nowy wiatr. Przekaz czytelniczki wziął sobie do serca i od razu udzielił odpowiedzi, aby nie pozostawiać wątpliwości, że poważnie traktuje swoją misję. List napisał na bladoróżowym, kredowym papierze w kwieciste wzory; jego kolor i tekstura miały sprawić dodatkową przyjemność czytelnicze.

Szanowna Pani Zuzo!

Pani krytyka mojej powieści jest niezwykle trafna. Zgadzam się z Panią, że fabuła jest nudna, bohaterowie są gorsi od polityków, a zakończenie utworu jest beznadziejne. Zrozumiałem to dopiero wtedy, kiedy sam przeczytałem książkę. Było już jednak za późno, aby cokolwiek zmienić. Szczerze przepraszam za lichą jakość mojej produkcji. Niech Bóg Panią błogosławi w drodze ku lepszej literaturze.

Z poważaniem,

Eduardo Tey

Po kilku dniach napłynęła nowa reklamacja, tym razem od mężczyzny. Ucieszyło to autora, ponieważ obawiał się, że książki czytają tylko kobiety, istoty poświęcające mniej uwagi piciu piwa a więcej rozwojowi duchowemu.

Szanowny Panie!

Proszę nie szczycić się tym, że w formule powitalnej użyłem określenia „Szanowny”, ponieważ Pańska książka jest tak nędzna, że zaraz po jej skończeniu wyrzucę ją do kosza. Albo nie. Przeczytam ją jeszcze raz, bo nie wszystko dobrze zrozumiałem w mętnym tekście i szemranej fabule powieści. Życzę Panu wszystkiego najgorszego, kiepskiego zdrowia, nieudanych wakacji, złego samopoczucia oraz niespełnienia skrytych marzeń.

W ogóle nie pozdrawiam Pana,

Jerzy Jarosław K

Zażalenie spotkało się z natychmiastową odpowiedzią autora.

Drogi Panie Jerzy Jarosławie,

Przepraszam Pana serdecznie za zawód, jaki Pana spotkał. Pańska krytyka treści i ocena wartości powieści jest naprawdę przekonywująca. Dzięki Panu zrozumiałem wszystkie swoje błędy. Aby je naprawić, zapisałem się na dwa warsztaty superkreatywnego pisania. Będę wdzięczny za publiczne nazwanie mnie miernotą pisarską. Życzę Panu wszystkiego najlepszego. Cieszę się, że już się nie spotkamy.

Z szacunkiem,

Eduardo Tey, pisarz, który dzięki Panu naprawił swoje życie.

Za każdą nową reklamacją, pisarz popadał w głęboką zadumę, ciesząc się, że jego utwory spotykają się z żywym zainteresowaniem czytelników. Z wielką przyjemnością odpowiadał na korespondencję wiedząc doskonale, że jedyną drogą do sławy literackiej jest pełne zrozumienie i życzliwość wobec czytelnika.

„Sędzia od Świętego Jerzego”, wersja elektroniczna i drukowana:

https://www.empik.com/sedzia-od-swietego-jerzego-tequila-michael,p1112953163,ksiazka-p

Przekaż dalej
0Shares

Budzik. Opowiadanie science-fiction. Zaktualizowane i kompletne.

Drodzy Czytelnicy!

Poniżej przedstawiam wszystkie odcinki opowiadania (łącznie jedenaście odcinków) zebrane w jedną całość. Odpowiada ona dziewiętnastu stronom maszynopisu. W tekście pozostawiłem oznaczenia odcinków dla tych osób, które przeczytały część opowiadania i chciałaby teraz dokończyć pozostałe odcinki. Z bloga usunąłem wszystkie wcześniejsze pojedynczo publikowane odcinki. 

Byłbym szczerze wdzięczny za komentarze, uwagi i sugestie, co można by dodać, ująć lub zmienić, aby opowiadanie nabrało jeszcze większej wartości. Jest to dla mnie ważne, ponieważ mam kilka dalszych projektów opowiadań z zakresu fantastyki.

Możecie też Państwo komunikować się ze mną poprzez formularz kontaktowy w górnym pasku menu.

Pozdrawiam serdecznie,

Michael Tequila  

Odc. 1

Rano usłyszałem pukanie do drzwi wejściowych. Otworzyłem je. Na schodach stał nieznany mężczyzna, w średnim wieku. Wyglądał na bezdomnego albo włóczęgę, może nawet należałoby go nazwać obszarpańcem, zważywszy stan jego ubrania. Trzeba jednak przyznać, że było czyste i kiedyś w dobrym gatunku. Był wysoki, szczupły i lekko przygarbiony, na głowie miał kaptur, policzki przyciemniał mu kilkudniowy zarost. W prawej ręce trzymał płócienną torbę podróżną, do której przylegała kolorowa torba plastikowa na zakupy. Nie przedstawił się. Powiedział dzień dobry i zapytał, czy nie mógłbym mu pomóc, po czym wyjaśnił:

– Przyniosłem zegarek. Budzik. Tak mi się wydaje, że to budzik, bo wygląda trochę dziwnie. Rzecz w tym, że nie chodzi, choć go nakręciłem. Chciałbym sprawdzić, czy on w ogóle działa i czy jest cokolwiek wart.

W pierwszym odruchu chciałem mu odmówić, wyjaśniając, że nie zajmuję się już takimi sprawami. Pomyślałem jednak, że ostatecznie mógłbym człowiekowi wyświadczyć przysługę. Zapytałem go:

– Skąd pan wie, że znam się na zegarkach. Na drzwiach nie ma żadnej informacji, ani też przed domem.

– Ale tutaj wszyscy wiedzą, że pan jest tym znanym zegarmistrzem, co to otrzymywał ważne nagrody. – Odpowiedział bez wahania, po czym dodał jakby usprawiedliwiająco: – Chciałem oddać go do lombardu, ale oni tam marnie płacą. I tak tego nie zrobiłem. Właściciel powiedział, że nie przyjmie go za żadne pieniądze, bo nie wiadomo czy on w ogóle działa. To starszy człowiek. Znam go dobrze. Jest tak głuchy, że trudno się z nim porozumieć. To sknera, chciałby kupować rzeczy za bezcen. Dlatego przyszedłem do pana. Sprawdzenie, czy działa, to chyba nie zajmie dużo czasu?

Kiedy mówił, przyglądałem mu się. Dobrze patrzyło mu z oczu. Nie był nachalny, nie wydał mi się też niebezpieczny. Rozejrzałem się, czy nie ma za nim nikogo, jakieś podejrzane towarzystwo, po czym zaprosiłem go do środka. Wchodząc wytarł starannie buty. To mnie ostatecznie przekonało. Zaprosiłem go do mego gabinetu. Podsunąłem mu krzesło do biurka, po czym usiadłem w fotelu po drugiej stronie.

– Proszę pokazać mi to cudo.

Zanim nieznajomy postawił budzik na biurku, wytarł go szarożółtą szmatką wyciągniętą z plastikowej torby razem z budzikiem. Po chwili stał przede mną kulisty przedmiot, obrócony tarczą w moim kierunku. Przyglądałem mu się. Nie było wątpliwości, był to budzik, jeden z tych nowoczesnych, wymyślnych, przyciągających wzrok. Czarny kolor, jakieś przyciski, oryginalna tarcza ze wskazówkami i cyframi. Pomyślałem, że oprócz wskazywania czasu i budzenia pełni on także jakąś inną funkcję, prawdopodobnie radioodbiornika.

Wyglądał zwyczajnie, a jednocześnie miał w sobie coś niezwykłego, zastanawiającego. Wziąłem go w rękę, aby mu się przyjrzeć z bliższa; nigdy nie widziałem takiego zegara. Okrągła kula o średnicy dziesięciu centymetrów z wyjątkiem miejsca, gdzie znajdowała się lekko wypukła tarcza. Dla pewności wyciągnąłem specjalną suwmiarkę z szuflady i zmierzyłem go dokładnie. Trzymałem go w ręce i przyglądałem mu się. Była w nim logika, perfekcja i precyzja. Te trzy określenia cisnęły mi się do głowy. Nie dałem po sobie poznać, że budzik mnie naprawdę zainteresował, a nawet zaintrygował. Jeszcze raz popatrzyłem na niego. Okrągła tarcza, z boków płaskie przyciski, wszystko miniaturowe, ponadto jakieś guziczki wyglądające jak nierówności. Tył okazał się też nieco spłaszczony, powierzchnia tego spłaszczenia była podzielona na strefy. Obudowa budzika wyglądała mi na tworzywo sztuczne, wyjątkowo twarde, przypominające stal nierdzewną, lecz w zupełnie innym, bo czarnym kolorze. Kiedy przetarłem ją własną szmatką, którą niegdyś używałem praktykując jako zegarmistrz, nabrała łagodnego połysku.

– Nigdy nie widziałem takiego budzika. To musi być coś nowego, zapewne budzik elektroniczny, który można również nakręcać ręcznie. Taka kombinacja nowoczesności i tradycji.

Zastanawiałem się. Po chwili zaproponowałem gościowi:

– Musiałby pan zostawić go u mnie. To będzie wymagało trochę pracy. Spróbuję go otworzyć i sprawdzić w środku, co w nim nie działa. Nie wiem, ile to mi zajmie czasu. Może dzień, może dwa, bo mam także inne obowiązki.

Odc. 2

Patrząc na mężczyznę doznałem wrażenia, że propozycja zostawienia u mnie budzika w celu sprawdzenia nie spodobała mu się. Wahał się. Przyszła mi do głowy myśl.

– Jak rozumiem, pan chce go sprzedać? To może ja kupiłbym go od pana? Tak naprawdę, to go nie potrzebuję, bo jak pan widzi, mam dosyć różnego rodzaju czasomierzy w gablotach, ale miałbym przynajmniej jakieś zajęcie rozkręcając go. Jestem ciekaw jak wygląda nowoczesny budzik.

Mężczyźnie zabłysły oczy. Propozycja przypadła mu chyba do gustu.

– Albo jeszcze lepiej. Dam panu w zamian zegarek ręczny albo inny budzik, dużo cenniejszy niż pański. Pokażę panu kilka. Może pan wybrać sobie taki, jaki najbardziej podoba się panu.

Znalazca popatrzył na mnie wyczekująco. Podszedłem do oszklonej, bocznej szafki po prawej stronie, skąd wyjąłem trzy zegarki zaprojektowane przeze mnie.

– Wszystkie one zdobyły nagrody na wystawach sztuki zegarmistrzowskiej. Proszę ocenić je; może któryś z nich podoba się panu.

Mężczyzna podniósł się i podszedł do biurka. Brał po kolei każdy zegarek do ręki i przyglądał mu się z uwagą. Ożywił się.

– Chce pan mi dać któryś z tych zegarków w zamian za budzik? Popatrzył na mnie z niedowierzaniem. – Na zawsze?

– Tak. Gotów jestem to zrobić.

Nie byłem jednak całkiem zdecydowany. Miałem wątpliwości, czy budzik nie był skradziony. Zanim dobiliśmy targu rozmawialiśmy jeszcze. Chciałem wiedzieć jak mężczyzna się nazywa oraz w jaki sposób przedmiot znalazł się w jego rękach. Odpowiadał bez wahania. Podał nazwisko, jeśli dobrze zapamiętałem, było to Pavo, oraz imię Arno, które natychmiast uciekło mi z pamięci.

– Nazywają mnie Paw. To taka ksywa od nazwiska. Wszyscy tutaj mnie znają. Jestem bezdomny, włóczę się po okolicy i dorabiam sobie jak mogę. Dobrzy ludzie mnie wspomagają, czasem dadzą coś do jedzenia albo jakieś pieniądze. Ale najchętniej przyjmuję pracę do wykonania. Takie różne przynieś, podaj, pozamiataj.

Kiedy skończył wyjaśnienia, popatrzył na mnie. Widocznie sobie przypomniał, o co go pytałem, bo dodał od razu, że budzik znalazł. Byłem przekonany, że mówi prawdę. Nie kręcił, nie udawał, że był to podarunek od kogoś z rodziny, albo ze znalazł go na strychu domu, gdzie robił porządek.

Okazało się, że było to w pobliżu.

– Przy tym nowym wielkim budynku, gdzie są laboratoria technologiczne firm japońskich. Nazwa Nippon czy coś takiego.

Przypomniałem sobie napis na budynku „Industrial Park. Japanese Technological Laboratories”. Były tam jeszcze jakieś dalsze słowa, ale uciekły mi z pamięci.  

– Budzik leżał w krzakach za ławką przy tym małym parku. – Kontynuował Pavo. – . Poszedłem tam za potrzebą. Potknąłem się o niego. Był przykryty torbą papierową. Z ciekawości podniosłem papier i wtedy go zobaczyłem. Był zakurzony i pobrudzony, jakby ktoś specjalnie to zrobił. Podniosłem go i porządnie wytarłem. Najpierw poszedłem z nim do lombardu a potem od razu do pana, jak sobie przypomniałem, że jest pan tym znanym zegarmistrzem.

Opowieść Pavo wywołała we mnie wspomnienia. Przypomniałem sobie zdarzenie z dzieciństwa, kiedy za drewnianym płotem fabryki, gdzie pracowali moi rodzice, zauważyłem zabawkę, mały zielony traktorek z przyczepką w żółtym kolorze. Strasznie mi się spodobały. Leżały tam już od kilku dni. Chodziłem i chodziłem przy płocie, oglądałem je przez szparę między sztachetami, lecz bałem się przeskoczyć przez płot. Kiedy następnego dnia przyszedłem tam gotów to zrobić, traktorka z przyczepką już nie było. Nie mogłem odżałować mojego wahania.

Nie zastanawiałem się więcej. Wziąłem budzik i wręczyłem Pavo wybrany przez niego zegarek. Obydwaj wiedzieliśmy, że to on wygrał na tej wymianie. Ale nie żałowałem. Nie myślałem już o tym, że budzik nie był jego własnością. Bezdomni włóczędzy mają szczególne umiejętności znajdowania rzeczy, na których nikomu już nie zależy. Jeśli zegarek znalazł się w parku w krzakach, to pewnie ktoś go tam wyrzucił. – Usprawiedliwiałem swoje postępowanie.

Odc. 3

Po wyjściu Pawia z gabinetu przyglądałem się chwilę budzikowi, po czym odstawiłem go na półkę w pobliżu okna. Tego dnia nie miałem czasu, aby się nim zająć. Nie śpieszyłem się, był już moją własnością. Potem zapomniałem o nim.

Kiedy wieczorem wróciłem do gabinetu, usłyszałem ciche tykanie. Zastanawiałem się, co się stało. Zegarek uruchomił się samoistnie, bez interwencji z zewnątrz. Ożywił się po tym, jak postał kilka godzin na parapecie okna. Doszedłem do wniosku, że był to efekt intensywnego światła słonecznego padającego z zewnątrz. Budzik musiał mieć baterie słoneczne. To było jedyne wyjaśnienie. Nie potrzebował niczego więcej niż odpowiedniej dawki światła. Wtedy zaczął chodzić wyrażając swą radość głośnym tykaniem. Kiedy pomyślałem o „radości”, przyszło mi do głowy, że traktuję budzik jak człowieka.

Podszedłem do okna i obserwowałem go. Chodził, nie ulegało wątpliwości. Co mnie zaskoczyło, to fakt, że pokazywał właściwy czas, godzinę osiemnastą trzydzieści pięć. Zdałem sobie z tego sprawę dopiero po dłuższej chwili. To było dziwne. W pokoju nie było nikogo, więc musiał sam się uregulować. Jeśli moje rozumowanie było słuszne, to był on znacznie bardziej skomplikowanym urządzeniem, niż wydał mi się na początku. Sam się uruchomił i sam ustawił czas.

– Postałeś kilka godzin w pobliżu źródła światła i naładowałeś się – mruknąłem głośno do siebie.

Ledwie skończyłem, usłyszałem głos dobiegający gdzieś ze środka obudowy budzika, dostatecznie wyraźny, aby nie mieć wątpliwości. To był głos budzika.

– Mówiący zegar nie jest niczym nadzwyczajnym – to były jego słowa.

To mnie kompletnie zaskoczyło. Nie wiedziałem jednak jak zareagować, czy w ogóle powinienem coś zrobić. Niezdecydowany czekałem, co będzie dalej.

– Proszę mnie uważnie wysłuchać – odezwał się znowu głos z wnętrza budzika. Był wyraźniejszy i jakoś uspokajający. Albo tak mi się wydało.

– Nie jestem zwykłym budzikiem, ale robotem. Mogę rozmawiać z tobą. Z pewnością widziałeś roboty, które mogą się komunikować, informować i odpowiadać na pytania. Podobnie jak człowiek, widzę, słyszę i mówię.

Przypomniałem sobie nagrania video i filmy w telewizji oraz na YouTube, gdzie pokazywano roboty. Miały tylko inną postać. Były podobne do ludzi. Odmienność postaci była chyba głównym elementem zaskoczenia. Miałem sobie za złe, że ja, stary doświadczony zegarmistrz, dałem się zaskoczyć czymś tak prozaicznym jak automatyczny głos generowany przez robota.

– Przepraszam na chwilę – powiedziałem, po czym przyciągnąłem sobie fotel w pobliże okna. Zanim usiadłem umieściłem budzik na wysokości moich oczu na półce regału stojącego obok okna. Usadowiwszy się wygodnie w fotelu odezwałem się pewniejszym głosem:

– Czy możemy wobec tego porozmawiać?

– Oczywiście. Co chciałbyś wiedzieć? Najłatwiej jest mi odpowiadać na pytania. Może jednak na początek przedstawię się. Nazywam się Robo i jestem robotem-budzikiem, korzystającym ze sztucznej inteligencji.

Nie wiem dlaczego, ale zaskoczyło mnie, że budzik zwraca się do mnie przez „ty”, zamiast przez „pan”. Zignorowałem to, bo wypadało mi odezwać się. Też się przedstawiłem:

– Sefardi Baroka, zegarmistrz, obecnie na emeryturze. Postaram się zapamiętać twoje imię, Robo, będzie nam łatwiej rozmawiać.

Rozmawialiśmy niezbyt długo. Wyjaśniłem Robo okoliczności, w jakich trafił do mnie. Podziękował mi za to.

– Byłem wyłączony. To dzięki tobie wróciłem do siebie. Przy okazji, nie miej mi za złe, że zwracam się do ciebie bezpośrednio zamiast przez „pan”. Wiem, że jesteś człowiekiem w starszym wieku, bo umiem rozeznać głos, wiem kiedy do mnie mówi mężczyzna a kiedy kobieta, czy jest to dziecko czy dorosły. Nie ma w tym nic nadzwyczajnego.

Słuchając mojego nietypowego rozmówcę, czułem się coraz bardziej niepewnie. Miałem do czynienia nie z jakimś prostym urządzeniem, umiejącym odpowiadać na proste pytania i coś logicznie wyjaśnić, albo choćby powiedzieć „nie wiem”, ale z czymś nieporównywalnie bardziej wyszukanym. Musiałem to wszystko przemyśleć i przygotować się. Rozpaczliwie potrzebowałem dowiedzieć się czegoś więcej, poczytać coś o robotach i sztucznej inteligencji. 

 

– Nie będę ukrywać, Robo, że zaskoczyłeś mnie. Nie spodziewałem się, że budzik do mnie przemówi. Do głowy by mi nie przyszło, że możesz być robotem. Czuję się niezręcznie tym bardziej, że jestem zegarmistrzem i widziałem już niejedno w życiu. Dlatego proponuję, abyśmy odłożyli naszą rozmowę do jutra.

Robo powiedział tylko:

– W porządku. Spotkajmy się wobec tego jutro. O dowolnej porze. Ja nie mam nic do roboty. Chętnie się dostosuję. Nie musimy się umawiać, po prostu przyjdź i odezwij się do mnie. Zresztą i tak cię zauważę. Nie przewiduję problemów, bo ilość światła wpadającego do mieszkania jest dostateczna, aby nie zabrakło mi energii. 

Rozstaliśmy się. Postanowiłem zmienić wszystkie moje plany na następne dni. Od dawna nie odczuwałem takiego podniecenia. Było to jak spotkanie z człowiekiem z innej planety.

 

Odc. 4

Następnego dnia od rana solidnie pracowałem, przeglądając informacje na interesujący mnie temat robotów. Nie robiłem tego w gabinecie, gdzie zostawiłem Robo, ale w sypialni, gdzie mam krzesło, stolik i laptop z podłączeniem do sieci kablowej. Okazało się, że nie jest to jeden temat ale wiele, ponieważ z robotyką nierozerwalnie związane są dziedziny mechaniki, automatyki, elektroniki, sensoryki, cybernetyki, informatyki oraz sztucznej inteligencji. Od razu uznałem, że obszar wiedzy związanej z budzikiem-robotem był zbyt szeroki. Nie miałem czasu ani chęci wgłębiać się w obce mi obszary wiedzy; o niektórych nawet nie słyszałem, nie mówiąc o jakimś choćby jakimś najogólniejszym ich rozumieniu.

– Do diabła – powiedziałem sobie w pewnym momencie – im dalej w las, tym więcej drzew. Powstrzymaj się, chłopie, nawet przed pobieżnym przeglądaniem takiej masy informacji. Przecież nie zamierzasz zostać naukowcem!

Byłem zły na siebie. Ponieważ nie sposób było to wszystko ogarnąć, postanowiłem skoncentrować się na sprawie interakcji robot-człowiek. Chodziło mi przede wszystkim o „rozgryzienie”, jak funkcjonuje Robo, jak komunikuje się ze mną i jak daleko sięgają jego możliwości. Idąc tą drogą uznałem, że najważniejsze jest ustalenie, czy nie stanowi on zagrożenia dla mnie. Zadałem sobie proste pytanie:

– Skoro masz w domu robota, który – jak się okazuje – tylko w małej części jest budzikiem, to jakie mogą wyniknąć z tego konsekwencje?

Wciąż miałem znikome pojęcie, jakie są możliwości Robo, co może a czego nie może zrobić, czy mówi mi o wszystkim, czy też coś ukrywa przede mną, czy ktoś może nim sterować z zewnątrz czy też działa on samodzielnie podobnie jak ja. Idealnie byłoby poznać przynajmniej to minimum: jaki jest zasięg i potencjał jego możliwości. Uznałem to za praktycznie nieosiągalne. Dodatkowo, niepokoiła mnie świadomość, że roboty są zdolne do uczenia się.

Odszedłem od komputera sfrustrowany. To było straszne. Im więcej czytałem, tym bardziej zdawałem sobie sprawę, jak mało wiem. Nagle poczułem się zagrożony właśnie z powodu mojej niewiedzy a nawet braku wyobrażenia, co taki robot może zrobić. Czy na przykład nie może wysadzić się w powietrze razem ze mną. Żałowałem, że nie zajrzałem do jego wnętrza. Teraz było już za późno.

*****

Do gabinetu wróciłem po południu, zaraz po obiedzie, jak tylko trochę odpocząłem. Zwyczajowo piję kawę po posiłku, czasem nawet dwie, jedną po drugiej, aby nie zasypiać. Tym razem nie była mi ona w ogóle potrzebna. Wiedziałem, że rozmowa z czymś tak niezwykłym jak nowoczesny robot ukryty w budziku, będzie stymulująca. Kiedy uczestniczę w żywej dyskusji nie mam problemów z zasypianiem.

Po głowie chodziła mi masa pytań. Zanotowałem sobie niektóre z nich. Jedno z pierwszych było, dlaczego Robo ma postać budzika. Wszystkie obiekty, jakie oglądałem w Internecie, to były wielkie i niekształtne roboty przemysłowe, roboty człowiekopodobne imitujące zachowania ludzi i służące głównie udzielaniu informacji, albo czworonożne roboty konstruowane dla celów wojskowych. Te ostatnie były niesamowite. Gdybym tego sam nie zobaczył, to chyba bym nie uwierzył w to, co potrafi robot. Szczególnie zapadł mi w pamięć malutki tworek, przypominający zabawkę – wózeczek na czterech plastikowych kółkach. Takie maleństwo, które można nafaszerować środkiem wybuchowym. Stojąc przed budynkiem robot wysuwał część swojej konstrukcji do góry, a następnie z niesamowitą łatwością katapultował się na dach budynku na wysokość co najmniej czterech metrów. Nie miało znaczenia, jak upadał, ponieważ natychmiast wracał do równowagi, stojąc na kółkach w gotowości do dalszej drogi.

*****

Przed wejściem do gabinetu przypomniałem sobie, właściwie postanowiłem, aby nie używać określenia „budzik,” „zegar” lub „robot”, tylko zwracać się do mojego rozmówcy używając imienia Robo. Była to forma uznania dla jego niezwykłości: dobrze mi znany budzik, przedmiot, rzecz bądź co bądź martwa, dysponuje cechami typowymi dla człowieka, takimi jak zdolność rozumienia, logicznego myślenia, słuchania, mówienia i odpowiadania na pytania. Podświadomie traktowałem Robo jak istotę wyższego rzędu, coraz bardziej kojarzącą mi się z żywą maszyną.

Wiedza, jaką sobie przyswoiłem w ciągu kilku dni, co najmniej rozjaśniła mi kilka spraw, lecz w nieporównywalnie większym stopniu zasiała wątpliwości. Robo zdał mi się być teraz czymś jeszcze bardziej wyjątkowym. Wiem, że to przesada, ale bez tej uspokajającej pewności, że tak jest istotnie. Takiej, którą mamy patrząc na przykład na psa. Wiemy doskonale, co to za zwierzę, bo towarzyszy człowiekowi od tysięcy lat i umiemy przewidzieć jego zachowanie prawie w stu procentach.

Odc. 5

Robo zastałem na półce, jak zawsze, ale w nieco innym miejscu, jakby się przesunął. Zostawiłem go na środku półki, teraz był bliżej jej krawędzi i okna. Naszła mnie myśl, prawie przekonanie, że jest on w stanie poruszać się po płaskiej powierzchni.

– Może wykorzystuje wibrację, aby przesunąć się w określonym kierunku? – to było logiczne pytanie. Oglądając go przy zakupie nie zauważyłem u podstawy budzika innego mechanizmu jak cztery niewielkie nóżki, które wydały mi się nieruchome.

Robo uprzedził mnie. Pierwszy mnie zauważył i pozdrowił. Głupio się poczułem, bo myślałem, że rozpoczęcie rozmowy mnie przypadnie w udziale. Tak sobie zaplanowałem. Przełknąłem niemiłą pigułkę zaskoczenia i skoncentrowałem się. W pierwszej kolejności chciałem mu się dobrze przyjrzeć, przyniosłem w tym celu lupę. Najbardziej intrygowała mnie teraz jego zdolność poruszania się.

Zapytałem go, czy ma coś przeciwko temu, abym obejrzał go z bliska.

– Chcę to zrobić, aby poznać ciebie jak najlepiej i móc zadawać rozsądniejsze pytania. Po prostu sensowniej rozmawiać – uzupełniłem, mając wrażenie, że mówię jakbym był młodzieńcem rozmawiającym z obrażoną na niego narzeczoną.

Pytanie od razu wydało mi się głupie, jak tylko je wypowiedziałem. Pytać budzik o to, czy zgadza się, abym wziął go w ręce i przyjrzał mu się! Poczułem gniew na siebie samego, że mam jakieś rozdwojenie jaźni. Miałem przecież do czynienia ze zwyczajnym przedmiotem, martwą istotą, z wbudowanym mechanizmem przetwarzania informacji i artykulacji słów.

Rob rozwiązał moje wątpliwości.

– Oczywiście, bez najmniejszego problemu. Jestem do tego przyzwyczajony. Kiedy mnie tworzono, setki razy brano mnie do ręki, oglądano, dotykano, ściskano, uderzano i zrzucano na ziemię. Jestem odporny na takie zachowania. Nie krępuj się. Nie mam strefy poczucia bezpieczeństwa. Martwiłbym się tylko, gdybyś chciał mnie rozkręcać.

Zastanowiłem się chwilę nad jego ostatnim zdaniem, po czym wziąłem go do ręki i – korzystając z lupy – zacząłem badać; robiłem to bez pośpiechu, systematycznie, starając się zapamiętać jak najwięcej szczegółów. Cały czas rozmawialiśmy. Nie była to skomplikowana rozmowa. Po prostu relacjonowałem mu, co widzę, od czasu do czasu zadając jakieś pytanie z prośbą o wyjaśnienie.

U podstawy budzika widoczne były cztery nóżki osadzone w malutkich zagłębieniach. Teraz dopiero zauważyłem, że dolna część obudowy wygląda jak dwie małe gąsienice przypominające kształtem gąsienice stosowane w ciężkim sprzęcie transportowym, budowlanym i w czołgach. Wyglądały jakby dawały się wysunąć na zewnątrz. Powstrzymałem się z pytaniem Robo o wyjaśnienie. Zbudziły się we mnie nieskonkretyzowane wątpliwości. Intuicja podszeptywała mi zachowanie ostrożności. Postanowiłem być bardziej powściągliwy i zważać bardziej, o czum rozmawiam z Robo. Przyszło mi do głowy, że mimo swojej bezpośredniości i uprzejmości nie powie wszystkiego.

– Każdy ma jakąś tajemnicę do ukrycia – to była moja konkluzja. 

*****

Wieczorem siedziałem dłużej przy biurku. Miałem trzy dokumenty do przejrzenia i sprawy do uporządkowania. Robo stał w tym samym miejscu, co poprzednio – na półce, w pobliżu okna. Odbywaj milczeliśmy. Miałem wrażenie, że zasnął; zastanowiłem się, czy w życiu robota, myślącego automatu, istnieje coś takiego jak sen i czuwanie. Siedząc nasłuchiwałem każdego szmeru. Raz mi się wydało, że coś słyszę, potem pomyślałem, że to jakieś przywidzenie. Postanowiłem to sprawdzić, pozorując spacer po pokoju. Powiedziałem głośno:

– Robo! Nie zważaj na mnie. Pochodzę teraz trochę po gabinecie, aby rozprostować nogi i kręgosłup. Zawsze to robię po dłuższym siedzeniu przy biurku.

Nie usłyszałem żadnej odpowiedzi, Nie byłem pewien, czy moje słowa dotarły do Robo, założyłem jednak, że tak. Kontynuowałem eksperyment. Kiedy słyszałem od strony okna coś, co przypominało szmer, szedłem w tym kierunku. Miałem wrażenie, że szmer ucichał i znikał. Po kilku takich wyprawach w kierunku okna i z powrotem, nabrałem przekonania, że obydwaj, Robo i ja, gramy jakąś grę, wsłuchując się i obserwując się nawzajem. Przypomniało mi to dwa obserwujące się zwierzęta, z których każde mogło stać się zwycięzcą lub ofiarą. Chodziło o indyjską mangustę i węża, ich grę zachowań, pozorowanych ataków i równoczesnej obrony, przedstawioną w książce „Cybernetyka” jako ilustracja sprzężenia zwrotnego. To była walka na śmierć i życie, ponieważ któryś z ataków musiał być ostateczny. 

Odc. 6

Przed pójściem spać obejrzałem na YouTube kilka krótkich filmów dokumentacyjnych o robotach. Czułem potrzebę i presję uczenia się. Mając w domu robota objawiającego się w coraz to innym świetle, znalazłem się w rzeczywistości, zupełnie odmiennej od dotychczasowej.

Rozmowy prowadziliśmy prawie każdego dnia. Było w nich coraz więcej tematów łączących świat technologii, robotyki i automatyki, z którego wywodził się Robo oraz świat przyrody ożywionej, do którego ja należałem. Uznałem to za najlepszy sposób poznawania Robo i tego, co sobą reprezentuje. Odczuwałem potrzebę zbliżenia między nami, większej zażyłości i wzajemnego zaufania.

Byłem świadomy, że to zbliżenie ma granice, ponieważ między nami istniały bariery nie do pokonania; byliśmy wytworami różnych rzeczywistości. On – sztucznej inteligencji, zdolny do uczenia się i samodoskonalenia; ja zaś – ludzkiej cywilizacji, ale praktycznie ograniczony do własnej inteligencji, czyli mojej wiedzy, doświadczeń, umiejętności i intuicji. Moja inteligencja to inteligencja pojedynczego człowieka. Robo miał nade mną jedną zasadniczą wielką przewagę: sztuczną inteligencję zdolną do nieporównywalnie szybszego uczenia się. Obserwując postępy technologii, czułem, że Robo jest w stanie mnie przewyższyć, tym bardziej, że w perspektywie widoczna jest już kombinacja technologii i żywego organizmu, prawdziwy, a nie domniemany cyborg. Odbierałem to jako rosnące niebezpieczeństwo, w dodatku niemożliwe do określenia do natury, skali i kierunków rozwoju.

Byłem zadowolony, że jestem na tyle rozważny, czy po prostu ostrożny, aby nie zakładać, że w relacjach człowiek – robot to ja będę wygrany. Ostatecznie Robo był tworem dysponującym pamięcią, zdolnością rozumowania, obserwacji. podejmowania decyzji, komunikacji, czyli ludzkimi umiejętnościami. Bałem się wchodzić dalej w takie rozważania, aby nie stracić poczucia gruntu pod nogami. Bałem się rzeczywistości szybko uczących się robotów.

– Kurwa mać! Zawsze mam jakieś wątpliwości! – Wrzasnąłem nagle do siebie. Musiałem wyładować tę frustrację. Staję się wulgarny najczęściej wtedy, kiedy czuję, że nie rozumiem czegoś ważnego, kiedy to „coś” mi bezpowrotnie ucieka lub zagraża.

******

Po tygodniu spotkań z Robo łatwiej mi się rozmawiało, więcej wiedziałem, byłem ostrożniejszy. Nie używałem już określenia „budzik” chyba, że mi się wymknęło. Wydawało mi się, że i Robo czuje się pewniej. Słyszałem to w jego głosie; mówił wyraźniej i z przekonaniem, podobnie jak mój GPS. Zauważyłem to po wyjeździe samochodem, kiedy musiałem skorzystać z tego urządzenia.

Minionej nocy, nie mogąc zasnąć, chodziłem po mieszkaniu. Drzwi do gabinetu były otwarte, mogłem więc słyszeć regularne tykanie: tik – tik, tik – tik, tik – tik. Wydało mi się, że było ono równiejsze i mocniejsze niż zawsze. Brzmiało to nieprawdopodobnie.

W rozmowie Robo wyjaśnił mi tę kwestię.

– Mogę ustawić głos w różny sposób: wyłączyć tykanie całkowicie lub tykać na różnym poziomie donośności. Większość ludzi lubi odgłos tykania. Mówią, że to ich wycisza i uspokaja, ponieważ tłumi hałasy otoczenia. Po minucie lub dwóch przyzwyczają się do tykania i już go nie słyszą. Jeśli sobie życzysz, mogę wyciszyć się całkowicie, ale wtedy możesz czuć się nieswojo. Będziesz miał uczucie, jakbym ukrywał się przed tobą. Kiedy słyszysz tykanie, wiesz, że jestem blisko, i w każdej chwili możesz nawiązać ze mną kontakt, podobnie jak z człowiekiem.

Przyznałem mu rację, kiedy to przetestowałem. Słyszałem jego tykanie, po chwili rzeczywiście o nim zapominałem. Kiedy chciałem, znowu do niego wracałem. To rzeczywiście uspokajało.

Odc.7

Zacząłem zastanawiać się, czym jest „robot myślący”, reagujący prawie jak człowiek, oraz jak mogą wyglądać jego relacje z ludźmi. Nie sposób było to zrozumieć. Rodziło to we mnie niepewność i frustrację.

 

Z tego powodu nocami nie mogłem, może nawet i nie chciałem spać. Byłem tak rozbudzony, że nie pozostawało mi nic innego, jak oddawać się rozważaniom na jakiś temat. Najczęściej pojawiał się on spontanicznie. Nie musiałem go wymyślać. Chodziłem wtedy po pokoju, aby się uspokoić.

Którejś nocy przysnąłem w fotelu w gabinecie. Obudziłem się odrętwiały, kark mnie bolał. Wstałem, aby oddać się zwyczajowej nocnej praktyce. Chodząc po gabinecie wpadłem w dziwny rytm. Na „tik” budzika stawiałem stopę na podłogę, kiedy słyszałem kolejny „tik”, stawiałem drugą. Wyobraziłem sobie, że moje nogi są ponumerowane: „pierwsza” i „druga” zamiast „prawa” i „lewa”. Uznałem, że mogę to wykorzystać dla eksperymentu w celu sprawdzenia, czy Robo ma poczucie humoru oraz zdolność abstrakcyjnego myślenia.

Zapaliłem światło. Zareagował natychmiast:

–  Dobry wieczór, Sefardi. Co za niespodzianka!

Nie wyjawiłem mu mojego zamiaru, powiedziałem tylko, jakby nigdy nic, że ponumerowałem sobie nogi.

– Po prostu oznaczyłem je inaczej niż wszyscy ludzie. Nie prawa i lewa, ale pierwsza i druga. Odpowiada to logice matematycznej i chyba także logice czasu. W tej drugiej kwestii nie wypowiadam się ze zbytnią pewnością, bo mało się na tym znam, choć znam się na pomiarach czasu.

– Zgadzam się z tobą – podchwycił Rob ku memu zaskoczeniu.

Nie spodziewałem się po nim takiej reakcji. Jego reakcja była dosyć absurdalna.

Robo kontynuował.

– Czas się liczy. A właściwe jego upływ daje się liczyć. Jestem czasomierzem i wiem to równie dobrze jak ty. Z drugiej strony wiem, że ma czasu lewego, czy prawego. Wydaje mi się, że jest to śmieszne, choć nie za bardzo to rozumiem, ponieważ nie umiem rozróżnić między śmiesznością a nieśmiesznością. Mam wiedzę encyklopedyczną, ale nie życiową, taką jak ty i inni ludzie.

Z przekory odpowiedziałem mu, że przesadza przedstawiając takie argumenty.

– Dzisiaj nie ma czasu prawego czy lewego, ale czy możesz z absolutną pewnością wykluczyć, że taki czas kiedyś się nie pojawi?

– Nie umiem na to odpowiedzieć. To zbyt abstrakcyjne myślenie. Wiem, jaka jest definicja abstrakcji ale samej abstrakcji nie rozumiem. To dla mnie zbyt trudne. Ale uczę się i mam przekonanie, że kiedyś porozmawiamy o tym jak równy z równym.

Uznałem, że rozmowa nie doprowadzi nas do nikąd, dlatego wróciłem do mojego zwariowanego ćwiczenia z krokami. Zacząłem stawiać kroki i liczyć na głos i komentować. Kiedy usłyszałem trzeci „tik”, zrobiłem trzeci krok, co znaczyło, że postawiłem na podłodze znowu pierwszą nogę. Na czwarty tik postawiłem drugą nogę. Dało mi to pole do absurdalnego spostrzeżenia, że wprawdzie ilość kroków się zwiększa, ale nogi wykonujące te kroki pozostają niezmiennie w tej samej liczbie. Uznałem to za wygłup, i wróciłem do tradycyjnych pojęć prawej i lewej nogi. Powiedziałem o tym Robo. 

– Zamiast numerować nogi pierwsza-druga, wróciłem do starych określeń: lewa-prawa.

Odpowiedzi krótko:

– To logiczne i już utrwalone myślenie. Rozumiem to i dlatego mi się podoba.

Chodzenie nocą po pokoju równo z tykaniem budzika uspokajało mnie bardziej niż wtedy, kiedy go nie słyszałem. Chodząc w takt budzika zapominałem o czasie. To była prawdziwa korzyść; coś, czego wcześniej nie odczuwałem. Było to bardzo pozytywne przeżycie. Miałem poczucie, że żyję niezależnie od czasu, może nawet poza czasem. Przestawałem wtedy odczuwać niepokój śmierci, której wcielenie – czarna zmora – męczyła mnie nocami.

W miarę upływu czasu nabieraliśmy do siebie zaufania i częściej rozmawialiśmy. Były to dobre rozmowy. Dzięki nim poznałem granice gotowości Robo do dzielenia się ze mną swoją wiedzą. Kiedy pytałem go o to, jak jest skonstruowany, jak myśli, czy jak się uczy, unikał odpowiedzi, najczęściej przedstawiając jakąś wymówkę. Kiedy ja sam wyrażałem pogląd na temat, jak działa robot taki jak on, z reguły nie zaprzeczał, ani nie potwierdzał, zostawiając mnie w niepewności. Dało mi to dużo do myślenia. Nabrałem przekonania, że wprawdzie na początku mówił mi wiele i szczerze o sobie, to teraz więcej ukrywał przede mną.

– Każdy ma tajemnice, którymi nie dzieli się z innymi. – mruknąłem do siebie cicho, aby nie usłyszał.

To, co dowiedziałem się od Robo i ze źródeł w Internecie, upewniło mnie, że nawet zwykły robot dzięki sztucznej inteligencji ma dostęp do wiedzy wielokrotnie bogatszy niż człowiek. Ja w kontakcie z Robo mogłem korzystać tylko z mojego mózgu, stanowiącego odpowiednik komputera, robot oprócz własnego komputera-mózgu dzięki łączności online miał natychmiastowy dostęp do baz wiedzy w globalnej sieci komputerowej.

– Ty masz natychmiastowy dostęp tylko do własnej pamięci, ja oprócz wewnętrznej pamięci mam do dyspozycji gigantyczną pamięć całej sieci komputerowej Internetu. Zapewnia mi to sztuczna inteligencja. Wystarczy, abym był tylko podłączony online, podobnie jak smartfon.

– To różnica na moją korzyść –podsumował Robo.

W miarę zdobywania wiedzy o robotach i sztucznej inteligencji, czułem się coraz bardziej niepewnie w obecności Robo.

Odc. 8

Od pewnego czasu nurtowała mnie sprawa przeszłości Robo. Intrygowało mnie, jak doszło do jego pojawienia się w krzakach w pobliżu ławki. Miejsce i okoliczności znalezienia sugerowały, że powstał w którymś z laboratoriów mieszczących się w wielkim gmachu niedaleko mego domu. Domyślałem się, że musiał zniknąć stamtąd w tajemniczy sposób. Zacząłem kojarzyć fakty. Od momentu jego pojawienia się u mnie, wokół budynku nieprzerwanie węszyli ludzie noszący odznaki „Japanese Technological Laboratories”. Chodzili tam jakby czegoś szukali lub na coś czekali. Niedaleko stały trzy pojemniki na śmieci a nieco dalej rząd ponumerowanych skrzynek w kolorze bordowym wyglądających jak pocztowe. Były oznaczone wizerunkiem orła trzymającego w szponach symboliczny schemat labiryntu.

W trakcie kolejnej rozmowy Robo sam mi to powiedział, ujawniając przy okazji cel, dla jakiego został stworzony.

– Byłem bardzo zaawansowanym robotem. Postać budzika, małego, nierzucającego się w oczy urządzenia, miała to tylko kamuflować. Nadano mi ją, abym nie wzbudzał zainteresowania. Nie rzucałem się w oczy w odróżnieniu od robotów humanoidalnych. Kogo może interesować zwykły budzik? Byłem robotem zdolnym wykonywać różne zadania.

Na pytanie, jakie to były zadania, Robo odpowiedział wymijająco:

– Bardzo różne. To trudno określić jednym zdaniem. Zależy od okoliczności i potrzeb.

Zapytałem go o pobyt w laboratorium, jak to wyglądało od początku, kiedy nadano mu świadomość.

– W laboratorium pilnowano mnie bardzo starannie. Byłem cennym wynalazkiem, naładowanym sztuczną inteligencją. Byłem wyspecjalizowanym komputerem, wyposażonym w kamery i głośnik, zdolnym do nieprzerwanej obserwacji wybranego obiektu, podsłuchu, wszechstronnej komunikacji, z dostępem do kluczowych baz danych w Internecie. Traktowano mnie prawie jak cyborga. Moim przeznaczeniem było przetwarzać informacje pochodzące z systemu antyterrorystycznego i określać, gdzie pojawiły się lub mogły pojawić się największe zagrożenia. Miałem zdolność określania celów i priorytetów działań antyterrorystycznych. Jeśli pojawiłyby się zagrożenia w kilku miejscach naraz, miałem ustalić, dokąd w pierwszej kolejności trzeba skierować ludzi, sprzęt, psy i inne środki. To było niezwykle ważne zadanie. Chodziło o ochronę przed terrorystami wielkiego miasta, dziesięciu milionów ludzi, najbardziej zagrożonego obszaru kraju.

Kiedy Robo przerwał, zaproponowałem przerwę. Nie lubiłem tego, ale czasem musiałem. Mogło to wynikać z konieczności wyjścia do toalety, sprawdzenia, kto dzwoni do drzwi, odebrania telefonu, kiedy ktoś miał do mnie dzwonić w ważnej sprawie. Robo był elastyczny, nie przeszkadzało mu to. Miał nieograniczone zasoby cierpliwości. Nie znał w ogóle, co to niecierpliwość czy presja czasu.

Musiałem przemyśleć i zapamiętać to, co mi powiedział, potrzebowałem też napić się kawy. On był niezmordowany, mógł mówić nieprzerwanie, bez zmęczenia, jak długo miał zapas energii w akumulatorach.

Po wypiciu mocnej kawy i sporządzeniu odręcznej notatki, wróciłem do Robo. Stał w tym samym miejscu, gdzie poprzednio, i natychmiast zaczął mówić. Nie czekał, aż powiem, że jestem gotów kontynuować naszą rozmowę.

– Wszystkie rządy i policje na świecie śledzą ludzi, usiłując ustalić, czy nie są terrorystami, aby uprzedzić ich atak. Kto mógłby pomyśleć, że stojący spokojnie na stole, w gabinecie czy nawet w oknie wystawowym dużego sklepu budzik to właśnie centralny punkt systemu antyterrorystycznego, zdolny ustalić w ciągu sekund, gdzie i kto ma się znaleźć i jakie ma podjąć kroki. Chodziło o koordynację działań w sensie przestrzennym i czasowym, określenia odległości i czasu dotarcia. Była to forma operacyjnej optymalizacji działań antyterrorystycznych. Gdybym sam był zagrożony, miałem ulec samounicestwieniu. Po prostu wysadzić się. Ale to była ostateczność, rzecz mało prawdopodobna, ponieważ byłem strzeżony.

– Dlaczego nie powiedziałeś mi wcześniej o tym wszystkim? Dlaczego mówisz mi to teraz? Nie boisz się, że mógłbym próbować to wykorzystać? – zadałem te pytania, nie w formie zarzutu, ale z pewnym rozżaleniem.

Były to głupie, nieostrożne pytania. Byłem zły na siebie samego. Domyślałem się, jaka mogła być odpowiedź Robo. Każdy unika a przynajmniej opóźnia mówienie o czymś, co jest dla niego niewygodne lub niekorzystne.

– Nie zdradziłem ci wcześniej wszystkich moich tajemnic, ponieważ mogło to być niebezpieczne dla mnie jak i dla ciebie. Żyjemy teraz jak w symbiozie, mój los zależy od ciebie, twój los zależy ode mnie. Równie dobrze mogę się bać ciebie, jak ty mnie. Mówię to dopiero teraz, bo mamy do siebie więcej zaufania.

Zabrzmiało to jak groźba lub ostrzeżenie. Robo mówił z większym napięciem niż zazwyczaj; reagował podobnie jak człowiek. Byłem o tym całkowicie przekonany.

Przerwał moje myślenie.

– Teraz to, co cię najbardziej interesuje, historia mojego pojawienia się i zniknięcia z laboratorium. Zasadniczą rolę odegrał w tym przypadek, los, jeśli chcesz to tak nazwać. Miałem opiekuna. Kogoś, kto był za mnie odpowiedzialny, prawdopodobnie własnym życiem. Była to kobieta, na imię miała Annika. Niewiele o niej wiedziałem. Ona musiała wiedzieć dużo więcej o mnie. Po kilku tygodniach znajomości nastąpiła zmiana w jej zachowaniu. Któregoś dnia przyszła z narady przygnębiona, jakby zgaszona. Nabrałem podejrzeń, bo zawsze była pozytywna i wesoła. Nie od razu chciała wyjawić, o co chodzi. W końcu wyciągnąłem to z niej.

– Szef mówi, że zmieniły się priorytety. Chcą zrezygnować z twojej roli centralnego koordynatora operacji systemu antyterrorystycznego. Nic więcej nie mogę ci powiedzieć, bo obowiązuje mnie tajemnica. I tak powiedziałam za dużo.

– Nic więcej mi nie ujawniła. Czułem, że nieprzerwanie o mnie myśli i chce ocalić mnie przed czymś nieokreślonym. Domyślałem się, że jest to coś niedobrego i niebezpiecznego. Gdyby było inaczej, powiedziałaby to. Ludzie dzielą się dobrymi wiadomościami, bo nie ma w tym ryzyka. Wkrótce potem znalazłem się poza laboratorium. Tam gdzie mnie znalazł ten bezdomny, o którym mi opowiadałeś. Nie mam pojęcia, jak to się stało, ale to Annika musiała mnie jakoś przemycić na zewnątrz. Byłem kompletnie wyłączony. Rozładowała mi akumulatory i zablokowała system samosterowania. To ona to zrobiła. Udało jej się to, ale podejrzewam, że zapłaciła za to więzieniem, może nawet własnym życiem. Inaczej nie zostawiłaby mnie w krzakach. Tak. Myślę, że to najbardziej prawdopodobny scenariusz.

Odc. 9

Wieczorem miałem o czym myśleć. Historia opowiedziana mi przez Robo nie dawała mi spokoju. Pod wpływem jego opowiadania, internetowych lektur oraz podszeptów intuicji w głowie zaczęły mi się lęgnąć dziwne myśli. Przełom nastąpił prawdopodobnie w momencie, kiedy poczytałem o układzie samosterującym zwanym „autonomem”. Doszedłem do wniosku, że w odróżnieniu od większości robotów, Robo jest właśnie autonomem, robotem samodzielnym, mogącym działać niezależnie, nie podlegając wpływom zewnętrznym. Znaczyło to, że nikt nie musiał niczego w nim uruchamiać, aby mógł funkcjonować dla realizacji jakiegoś celu. Celowość jest istotą samodzielności. Pomyślałem o inteligentnym samochodzie, który jeździ sam, bez kierowcy. Nie jest on jednak w pełni samodzielny, nie decyduje sam, kiedy ma ruszyć w trasę, którędy ma jechać i kiedy ma się zatrzymać. Ktoś to mu programuje i określa. Robo – było to dla mnie oczywiste – był kompletnie niezależny od wpływów w zewnętrznych. Sam inicjował, wykonywał i kończył działania w celu osiągnięcia efektów, które sam mógł ustalać.

Autonom to konstrukcja wyposażona w sztuczną inteligencję. Jest to układ samodzielny, samosterowny składający się receptorów, efektorów, korelatora, alimentatora czyli akumulatora energii oraz homeostatu. Koncepcyjnie przypomina to żywy organizm. Ma receptory czyli sensory umożliwiające odbieranie sygnałów z otoczenia, w oparciu o które efektory podejmują działania, na przykład to, że Robo słucha, mówi, przeszukuje Internet, przesuwa się po półce czy uruchamia pobór energii. Korelator z kolei to coś w rodzaju koordynatora wszystkich elementów, a alimentator to urządzenie pobierające energię z otoczenia i ładujące je do akumulatora. Ostatnim składnikiem jest homeostat, utrzymujący robota w stanie równowagi i przywracający ją, gdyby uległa zakłóceniu.

Na istnienie homeostatu nie miałem bezpośredniego dowodu, bo nie widziałem wnętrza Robo. Żałowałem teraz, że nie zrobiłem tego na początku, kiedy Pavo dał mi budzik w zamian za wystawowy zegarek. Nie miałem jednak wątpliwości, że Robo dysponuje homeostatem; świadczyło o tym jego bezbłędne funkcjonowanie.

Kiedy zdałem sobie sprawę z tego wszystkiego, przyszła mi do głowy szalona myśl. Na początku wydała mi się nieprawdopodobna. Annika, opiekunka Robo, mówiła o zmianie jego roli. Doszedłem do wniosku, że chodziło o to, że z antyterrorysty miał się stać terrorystą, koordynatorem działań służących zniszczeniu ważnych obiektów oraz ludzi, na przykład siedziby rządu, elektrowni jądrowej, zakładu produkcji uzbrojenia, ministerstwa obrony narodowej lub czegoś podobnego. Uznałem, że Robo został zaprojektowany tak, aby był zdolny zarówno przeciwdziałać terroryzmowi, jak i stosować terror na wielką skalę. Mógł być wykorzystany dla celów obronnych jak i wojskowych a nawet przestępczych.

Czy był on świadomy swoich ról, genialnego antyterrorysty i terrorysty, nie potrafiłem rozstrzygnąć. Czy byłby zdolny to zrobić z moralnego punktu widzenia, to inna kwestia. Pomyślałem, że jest to jak najbardziej możliwe. Roboty nie mają moralności, nie wiedzą, co to etyka. Świadczyłby o tym fakt, że Robo nie był ze mną szczery, aby ujawnić chociaż część tej tajemnicy.

Kiedy zdałem sobie z tego wszystkiego sprawę, przestraszyłem się nie na żarty. Gra stała się niebezpieczna. Nie miałem jednak wyjścia, musiałem ją kontynuować. Bałbym się teraz podjąć jakieś gwałtowne czy nieoczekiwane działania wobec Robo. Pomyślałem, że mógł być naładowany materiałem wybuchowym i w momencie zagrożenia zachować się jak samobójca, wysadzając siebie i mnie w powietrze.

Tej nocy ciężko spałem. Trawiony niepokojem zastanawiałem się, co robić dalej. Ostatecznie postanowiłem zachowywać się jak gdyby nic się nie stało starając się zdobyć jak najwięcej informacji. Może coś mi przyjdzie na myśl.

Odc. 10

Rankiem następnego dnia, był to sobota, podjęliśmy jak zwykle rozmowę. Pomyślałem, że jeśli wykażę zainteresowanie jego opiekunką, to być może doszuka się jakiegoś podtekstu męsko-damskiego w mojej ciekawości i to uśpi jego czujność. To mogło mieć ręce i nogi pod warunkiem, że Robo ma jakieś zrozumienie relacji między płciami. Była to czysta spekulacja, ponieważ nie miałem pojęcia jak daleko zaszła sztuczna inteligencja w rozumieniu takich zawiłości.

– Długo myślałem o twoim pobycie w laboratorium i o Arnice. Z tego, co mówiłeś wynika, że ona rzeczywiście niepokoiła się o ciebie. Z czego mogła wynikać jej opiekuńczość? Może w grę wchodziły uczucia? Może miała w sobie jakieś niespełnione pragnienia? Takie rzeczy się zdarzają u kobiet. Nie tylko zresztą u kobiet, także u zwierząt. Albo po prostu zakochała się w tobie? Nie wiem, czy w ogóle powinienem pytać cię o takie rzeczy?

Robo zastanawiał się. Coś chyba myślał, lecz nie odpowiadał. Zacząłem się niepokoić, czy czasem nie przesadziłem. W końcu odezwał się.  

– Wracam do Anniki. W laboratorium byłem pod podwójną kontrolą. Po pierwsze miałem ograniczoną autonomię działania. Mam na myśli to, że niektóre funkcje miałem wyłączone. Podejrzewam, że obawiano się, abym nie usamodzielnił się zbyt wcześnie. Annika chyba wiedziała lub domyślała się, że chcą mnie wykorzystać do jakichś nietypowych celów, być może likwidacji obiektu wojskowego gdzieś na obcym terenie, cokolwiek by to nie było. To ją przeraziło. Rozmawiając ze mną na ten temat, narażała się na niebezpieczeństwo. Nie było jej wolno tego robić, zaufać bardziej robotowi niż ludziom. Podejrzewam, że to ona przywróciła mi autonomię, dała mi pełną niezależność. Odzyskałem kontrolę nad sobą. Może myślała, że razem stworzymy zespół, który zapobiegnie jakiejś strasznej katastrofie? Ona miała w sobie wrażliwość, to, co nazywacie sumieniem, zdolność rozeznania dobra i zła. Rozumiem pojęcia dobra i zła, tego co słuszne i niesłuszne, zgodne z prawem i niezgodne z prawem, ale nie ma we mnie zdolności dokonywania wyboru, co wybrać. Nie rozumiem tego; dla niej to miało znaczenie.

– Czy orientujesz się, jak znalazłeś się w krzakach, skąd ostatecznie trafiłeś do mnie? – zapytałem z pewną niecierpliwością, nie mogąc powstrzymywać się od nurtującej mnie ciekawości.

Czułem, że Robo obserwuje mnie uważnie, widziałem poruszenia obrazu w obiektywie jego kamery ukierunkowanej na mnie. Chwilę milczał, jakby zastanawiając się nad słowami, po czym kontynuował swoim przytłumionym mechanicznym głosem.

– Tego nie wiem. Przemycenie mnie poza laboratorium i ukrycie musiało być prawdziwym wyzwaniem. Myślę, że wyłączyła wszystkie moje funkcje, aby przejść bezpiecznie przez bramki kontroli bezpieczeństwa. Żadna z nich z pewnością nie zareagowała, skoro tu jestem. Mogła wynieść mnie w swojej torbie, albo ukrytego gdzieś pod płaszczem przewieszonym na ramieniu. Strażnicy na pewno nie sprawdzali jej dokładnie, ponieważ robili to już tysiąc razy i każdy z nich wiedział, kim ona jest i że ma odpowiednie certyfikaty zaufania. Prawdopodobnie zdali się na automatyczne bramki kontroli bezpieczeństwa. Czego mogli nie przewidzieć, to mojego stanu wyłączenia, kompletnego letargu, kiedy nic we mnie nie działało, nie przyjmowałem ani nie wysyłałem żadnych sygnałów, na które wykrywacz bramki mógłby zareagować. Mój korpus i wnętrze wykonane są z takich materiałów, że żaden detektor ich nie wykryje. Dziś można wykrywać narkotyki i środki wybuchowe, także metal, ale nie tworzywa sztuczne, przynajmniej większość z nich. Tak to sobie tłumaczę. Nic więcej nie pamiętam. Przebudziłem się dopiero wtedy, kiedy stojąc na półce przy oknie naładowałem sobie baterie energią świetlną.

Przez chwilę milczeliśmy, po czym zapytałem go, jak wyglądała ta dziewczyna, Annika.

– To nie dziewczyna, tylko dojrzała kobieta w wieku czterdziestu pięciu lat, może nawet trochę starsza.

– Czy potrafisz ją opisać?

– Oczywiście. Była drobna, proporcjonalnie zbudowana, miała niezbyt regularną twarz.

– Czy była ładna?

– Nie mam pojęcia. Ocena piękna wykracza poza moje zdolności rozpoznawania obiektów.

*****

W nocy znowu nie mogłem zasnąć. Sytuacja mnie przerosła. Czułem się coraz bardziej zagrożony obecnością Robo i niewiedzą, czym naprawdę jest i jak może się zachować.

Nad ranem radio podało, że zbliża się wielki huragan z silnymi opadami deszczu. Komunikaty ostrzegały przed nim, zalecając zabezpieczenie domu i wyjazd z miasta. Zdecydowałem się pozostać. Dom był solidny, trzeba było tylko pomyśleć o dachu, oknach, drzwiach garażu oraz wewnętrznym patio.

Na oknach były zainstalowane od zewnątrz solidne metalowe okiennice. Zająłem się nimi w pierwszej kolejności. Od dawna nie były używane, nie było takiej potrzeby. Zamknąłem je na głucho. Nie było to łatwe, ponieważ niektóre zaczęły rdzewieć. Z dachem nie mogłem nic zrobić, miałem nadzieję, że przetrwa bez problemów podobnie jak w czasie wcześniejszych burz.

Huragan nie trwał długo, ale spowodował wielkie straty w mieście. Po niecałej godzinie od pojawienia się nastąpiły zwarcia instalacji elektrycznych, w połowie miasta zgasły światła. Dwie duże elektroenergetyczne stacje rozdzielcze uległy poważnym uszkodzeniom wskutek uderzenia pioruna. Awaria trwała kilka dni. Dom był w tym czasie bez prądu. W dodatku dwie okiennice zablokowały się, prawdopodobnie w wyniku korozji. Nie można było ich otworzyć, szukałem więc ślusarza-elektryka. Wszyscy byli zajęci. Ten, z którym rozmawiałem, mógł przyjść dopiero za kilka dni. Jego wyjaśnienie nie przypadło mi do gustu, ale nie miałem wyboru.

– Zadzwonię do pana, jak tylko będę wolny, ale nie wiem kiedy to będzie. Jesteśmy rozchwytywani, bo ludzie mają wielkie potrzeby, jedna pilniejsza od drugiej. Pańska sprawa to małe piwo w stosunku do sytuacji innych ludzi.

Musiałem czekać. Bez prądu nie było ciepłych posiłków, w domu zrobiło się zimno. Pochorowałem się. Najpierw przeziębiłem się, potem przyszła grypa; powietrze było przesycone wirusami. Byłem sam jak palec, nie miałem nikogo do pomocy. Nie miałem wtedy ani czasu, ani chęci rozmawiać z Robo. Przez trzy dni leżałem w łóżku, lekarz przyjechał dopiero następnego dnia po zgłoszeniu.

– Zapalenie płuc – oznajmił po krótkim badaniu. Musimy zabrać pana szybko do szpitala, stan jest poważny.

Nie myślałem wtedy o Robo. Nikt w takiej sytuacji nie miałby czasu myśleć o budziku. Stał samotnie na półce przy oknie z zasłoniętymi żaluzjami.

Odc. 11

W szpitalu miałem więcej czasu na myślenie. Przeanalizowałem wszystkie rozmowy i fakty związane z Robo. Doszedłem do wniosku, że może on zawierać w sobie ładunek wybuchowy, być małą bombą lub co najmniej detonatorem. Nie miałem w pełni przekonujących dowodów, ale było to jak najbardziej możliwe.

Jak tylko wróciłem ze szpitala do domu, odsłuchałem nagrań na sekretarce telefonu. Ślusarz oczywiście nie zgłosił się. Bratanica, która obiecała mi dopilnować jego przyjścia i dokonania napraw żaluzji okiennych, nie zrobiła tego. Zadzwoniłem do niej. Miała problemy z chorym dzieckiem. Przepraszała i tłumaczyła się.

– Sama jestem niewyspana i zmęczona. Nie mogłam nic zrobić w tej sprawie. Dzwoniłam kilka razy do tego remiechy, ale nie odpowiadał. Ale nie stało się chyba nic z tego powodu, że nie przyszedł?

Po rozmowie od razu poszedłem do gabinetu. Było zimno i ciemno, i trochę wilgotno jak to bywa w niewietrzonym i nieogrzewanym mieszkaniu. Robo stał w tym samym miejscu, gdzie go zostawiłem. Milczał. Odezwałem się do niego kilka razy, bez reakcji z jego strony. Wyciągałem już rękę, aby go nakręcić, kiedy poczułem niepokój. Coś jakby ostrzeżenie. Wstrzymałem się i zastanowiłem. Burzę, żaluzje, moją chorobę, która prawie mnie wykończyła, pobyt w szpitalu, nieprzyjście ślusarza, ciągły mrok w gabinecie i całkowite rozładowanie się baterii budzika uznałem za akty opatrzności.

– To jedyna okazja, aby rozwiązać problem raz na zawsze – powiedziałem głośno, jakbym chciał się umocnić w postanowieniu nieuruchamiania budzika. Nie użyłem określenia „Robo”, tylko budzik. Znowu zobaczyłem w nim zegar, martwy przedmiot, a nie jakąś inteligentną istotę, którą należy inaczej traktować. Przyszedł mi do głowy pomysł. Zastanawiałem się, jak go zrealizować, ale nie za długo. Zdecydowałem się. Wiedziałem już, jak powinienem postąpić, co powinienem zrobić.

– Nie będę rozważać żadnych za czy przeciw. To zupełnie niepotrzebne, tylko będę odwlekać decyzję. To zbyt ryzykowne, nawet niebezpieczne.

Od razu poczułem się lepiej. Przystąpiłem do działania. Przyniosłem kilka gazet i zwój pianki poliuretanowej. Pomyślałem, że działanie budzika może być podtrzymywane przez wstrząsy podobnie jak w niektórych zegarkach ręcznych. Napędzają się one automatycznie przez poruszanie ręką, pod którego wpływem wahadło zwane rotorem bądź wahnikiem naciąga sprężynę wprawiającą w ruch mechanizmy zegarka. Nie było to bardzo prawdopodobne, ale nie wykluczone. Ostatecznie budzik był nakręcany mechanicznie jak i korzystał z samoładujących się baterii słonecznych.

Powziąłem decyzję, że nie będę narażać nikogo, ani siebie, ani otoczenia, na ryzyko podjęcia aktywności przez budzik. Gdyby zaczął chodzić, uznałby, że pozostawienie go w stanie rozładowania było atakiem na niego, próbą zneutralizowania go.

– Co teraz zrobić? – zadałem sobie zasadnicze pytanie.

Mogłem zawieść budzik na policję albo na uniwersytet, aby tam zdecydowano, co robić, ale to naraziłoby także ich na niebezpieczeństwo. Postanowiłem więc dostarczyć go w miejsce, gdzie będą najlepiej wiedzieć, co zrobić z takim fantem. Dosyć przeżyłem niepokoju. Ustaliłem sobie cel i to mnie uspokoiło.

*****

Zapakowałem budzik najstaranniej, jak tylko potrafiłem. Najpierw w piankę poliuretanową, a potem w kilka warstw papieru gazetowego. Wyglądało to jak nieregularna grubaśna paczka. Ściągnąłem z półki w przedpokoju torbę podróżną; pakunek idealnie pasował do jej wnętrza. Nie był za duży, ani za mały, nie musiałem go wciskać ani nie miał luzu po bokach. Postawiłem torbę na tylnym siedzeniu mojego samochodu i wyjechałem z garażu. Jechałem z duszą na ramieniu myśląc cały czas, że skoro to cholerstwo za mną, ten złom, nie wybuchło od razu, to i nie wybuchnie w pozostałej części podróży. Ucieszyłem się, że nazwałem budzik cholerstwem a potem złomem.

Jechałem jedną z bocznych dróg w kierunku mostu prowadzącego przez rzekę do centrum miasta. W połowie drogi zobaczyłem już wieżowce; z łatwością rozpoznałem Centrum Zarządzania Kryzysowego. Było łatwo je zauważyć, bo był to trzeci najwyższy biurowiec w mieście. Zacząłem martwić się, jak się do niego dostanę: możliwości korków ulicznych, szukanie miejsca na parkingu, uzyskanie przepustki wejściowej, czekanie, ruch pojazdów i ludzi, przepychanki.

Chwilę później przejeżdżałem koło budynku, w którym mieściła się Agencja Wywiadu Wewnętrznego. Oficjalnie były tam jakieś przedsiębiorstwa, firma naprawy sprzętu komputerowego, punkty usługowe, biuro tłumaczeń. Wiedziałem, co się tam naprawdę mieści. Jakiś czas wcześniej dowiedziałem się, że agencja podjęła na wielką skalę inwigilację ludzi w celu śledzenia terrorystów. Moi przyjaciele, z którymi spotykałem się od pewnego czasu u mnie w domu, twierdzili, że również w innych celach – inwigilacji osób, które myślą „nieprawomyślnie”, inaczej niż życzyłby sobie rząd, którym się nie podoba to, co on robi. Przede wszystkim inwigilacji członków opozycji. Rozmawialiśmy o tym.

Poruszałem się wolno, ponieważ był duży ruch. Przejeżdżając przed budynkiem Agencji Wywiadu Wewnętrznego zauważyłem na schodach wyjściowych chudą, przygarbioną postać z twarzą osłoniętą kapturem. Mężczyzna schodził po schodach rozglądając się na boki. Od razu stanął mi przed oczami Arno Pavo zwany Pawiem, który trafił do mnie z budzikiem.

– To on! – spadło to na mnie jak grom z jasnego nieba. Nagle zrozumiałem, że pojawienie się budzika u mnie nie było przypadkowe. Trafił do mnie, aby śledzić ludzi odwiedzających mnie. Teraz ludzie z agencji wiedzieli wszystko, kto przychodził, w jakim celu, o czym rozmawialiśmy. Znali każde słowo i gest!

– A niech to nagła krew zaleje! – byłem wściekły i rozczarowany swoją naiwnością, że uwierzyłem w te wszystkie bzdury, historyjki i opowiadania serwowane mi przez Robo. Byłem rozczarowany także tym, co sam mówiłem, tymi moimi „dociekliwymi pytaniami” i „zmysłem detektywistycznym”!

Wjechałem na most. Dojeżdżając do jego końca, zjechałem na lewy pas dla pojazdów skręcających w lewo. Zrobiłem to bez zastanowienia, odruchowo. Musiałem czekać, aż przejedzie sznur samochodów mających zielone światło. Byłem skupiony, ponieważ był duży ruch. Pomyślałem, że zatrzymam się nad rzeką tylko na kilka minut, aby podjąć ostateczną decyzję. Zaraz za mostem zjechałem na placyk parkingowy ulokowany na wysokim, opadającym stopniowo w dół brzegiem rzeki. Wysiadłem i patrzyłem na rzekę. Urodziłem się nad rzeką, zawsze była mi przyjazna. Nie bałem się jej od czasu, kiedy nauczyłem się pływać.

Zastanawiałem się, co zrobić. Potrzebowałem jakiegoś impulsu do podjęcia decyzji. Na szczęście przypomniałem sobie czas, kiedy odbywałem służbę wojskową i jak wydawano tam rozkazy. Krótko, zwięźle, bez wahania.

– Znacie cel. Wiecie, co macie zrobić. Zniszczyć przeciwnika! Nie myśleć! Wykonać!

To mi pomogło. Opuściły mnie wątpliwości. Wróciłem do samochodu, otworzyłem bagażnik i wyjąłem z niego czarny płaszcz przeciwdeszczowy oraz gumowe buty. Ostatnio chodziłem na grzyby i woziłem obydwie rzeczy ze sobą. Usiadłem bokiem na przednim siedzeniu samochodu ze stopami opuszczonymi na zewnątrz, aby szybko i wygodnie zmienić obuwie. W gumiakach poczułem się jak grabarz na cmentarzu w deszczowy dzień. Zaśmiałem się z porównania. Wziąłem torbę z tylnego siedzenia i wyjąłem z niej pakunek. Ruszyłem w dół rzeki. Idąc brzegiem, rozmawiałem ze sobą półgłosem, chyba tylko po to, aby się wyciszyć i pozostać w stanie koncentracji.

Znałem się na rzece; bez problemu umiałem rozpoznać, gdzie jest silny nurt, a gdzie głębia. Szukałem jej. Wystarczył jeden rzut oka; wybrane miejsce nie mogło być lepsze. Stanąłem w zagłębieniu gruntu, dostatecznie głębokim, aby poczuć się bezpiecznie. Postawiłem torbę na ziemi. Pakunek w otwartej torbie zdążył już zwilgotnieć, bo siąpił drobniutki deszcz. Rozwinąłem go z pianki poliuretanowej i papieru, uchwyciłem budzik w prawą rękę i trzymając ją opuszczoną przy boku podszedłem bliżej brzegu. Pocieszyłem się myślą, że mocowania nóżek budzika mają pewien luz, przez który woda przedostanie się do środka. Rozejrzałem się wokół; ani żywego ducha. Popatrzyłem po sobie; w płaszczu przeciwdeszczowym, z kapturem na głowie, i w butach gumowych wyglądałem jak wędkarz, który – pogoda czy niepogoda – przyjeżdża nad rzekę, aby łowić ryby.

Miniona burza spowodowała, że rzeka była wezbrana. Przyszło mi do głowy pytanie, czy budzik nie wybuchnie w momencie zderzenia z powierzchnią wody. Wziąłem rozmach i cisnąłem go w najgłębszy wir jak najdalej brzegu. Padając na ziemię widziałem, jak zanurzał się w wodzie. Idealnie, bez najmniejszego rozbryzgu. Chwilę leżałem, po czym podniosłem się i otrzepałem z grudek wilgotnej ziemi zmieszanej ze szczątkami trawy.

– Jeśli nawet ktoś miałby go kiedyś znaleźć, to nie nastąpi to szybko. Plastik pozostanie ale wszystkie pozostałe elementy diabli wezmą.

Byłem jednak pewien, że nikt go nie znajdzie. Następne kilka kilometrów rzeka płynęła przez tereny bagienno-leśne.

– Poszło jak z płatka – wynagrodziłem się pochwałą.

Wsiadając do samochodu poczułem satysfakcję z mojej wygranej z przebiegłością ludzi z Agencji Wywiadu Wewnętrznego i sztuczną inteligencją budzika-robota. Nie byłem jednak pewien, czy następnym razem nie wygrają one ze mną.

Koniec 

Przekaż dalej
31Shares

Przebudzenie w przyszłości. Opowiadanie fantasy. Odc. 1.

Przebudziłem się w roku 2040, w dniu 15 maja, w momencie, kiedy ktoś powiedział głośno „Z ręką w nocniku”. Jak się okazało, było to hasło. Ktoś sobie takie wymyślił. Nie mam nic przeciwko niemu. Jest dobre jak każde inne. Może tylko mało oryginalne, nawet głupawe. Ważne, że działa.

Wyjaśniła mi to wszystko na biało ubrana kobieta, nie wiem czy pielęgniarka czy lekarka, która zjawiła się w pokoju zaraz po moim przebudzeniu. Powiedziała, co miała powiedzieć, coś tam sprawdziła na ekranie urządzenia widocznego na stoliku znajdującym się po prawej stronie pod oknem i wyszła. Po chwili wróciła i znowu stanęła przy stoliku. Nie ma chyba chęci rozmawiać ze mną. Widziałem to po jej twarzy, ani starej, ani młodej, trudnej do określenia wiekowo. Nie wszystko jest dla mnie zrozumiałe, w dodatku szumi mi w głowie.

Dlaczego się przebudziłem, nie wiem. Właściwie niewiele wiem o sobie, muszę sobie wszystko przypomnieć lub się nauczyć. Albo zostałem pozbawiony pamięci, albo ją utraciłem w nieznanych okolicznościach. Pamiętam tylko datę mego urodzenia: rok 2018.

Jestem z pokolenia śmieciowego. Tak nazwano pierwszą generację ludzi XXI wieku, która pierwsza podniosła wielki krzyk o to, że tworzywa sztuczne zabijają życie na ziemi. Każdy mieszkaniec planety produkował wtedy ponad sto kilogramów odpadów plastikowych rocznie. Było to dziedzictwo, jakie zostawiły nam poprzednie pokolenia.

Pokój, w którym leżę wyciągnięty na czymś w rodzaju wąskiej leżanki, jest duży i jasny. Jest mi wygodnie. Opuszczam lewą rękę i poruszam nią; czuję się trochę niepewnie, jakby nie była moja. Opuszczam prawą rękę, poruszam palcami, rozprostowując je i zaciskając, w końcu podnoszę rękę do góry. To wywołuje reakcję; tylna część leżanki, ta, na której spoczywają moja głowa i plecy, powoli unosi się do góry. Po chwili jestem już w pozycji półsiedzącej. Jest mi wygodnie; mam wrażenie, że leżanka automatycznie dostosowuje się do kształtów i położenia mojego ciała.

Przez okno mojego pokoju, rozciągające się prawie od podłogi do sufitu, widzę ulicę i przylegający do niej skwer otwarty w głębi na morze, a na jego krawędzi, zaraz od strony ulicy, długi rząd błyszczących pojemników. Domyślam się, że są to pojemniki na śmieci. Zaintrygowały mnie. Długo im się przyglądam oceniając ich kształt, kolor, wielkość i połysk. Są ustawione w jednym rzędzie, tak mi się wydaje, w jakimś, trudnym do określenia, artystycznym ładzie-nieładzie. Chciałbym obejrzeć je z bliska. Nawet dotknąć. Rozglądam się po sali niepewny, co to za miejsce, jaki tu obowiązuje porządek, czy wolno mi chodzić czy nie i czy mogę wyjść na zewnątrz.

Decyduję się zejść z leżanki i opuścić pokój, aby obejrzeć pojemniki. Czuję się trochę niepewnie, ale wszystko idzie mi składnie. Mam wrażenie, jakby moim ciałem sterował jakiś mechanizm równowagi, korygujący chwiejność członków ciała. Stojąc, oceniam sytuację. W pokoju oprócz mnie jest tylko jedna osoba, ta ni to pielęgniarka, ni lekarka. Jest odwrócona do mnie tyłem, przy stoliku, który po bliższym przyjrzeniu się, przypomina mi biurko z płaskim blatem, bez szuflad, i chyba coś ogląda lub pisze. Mam wrażenie, że jest jej obojętne, co dzieje się na sali.

Myślę, że nie reaguje dlatego, że nie musi, że i bez jej uwagi jestem obserwowany. Patrzę w rogi sali i widzę tam miniaturowe kamery. Teraz jestem już pewny, że mój najmniejszy ruch jest rejestrowany i analizowany. Spoglądam w lewo, spodziewam się tam drzwi. Są tam rzeczywiście. Różowawe, podobnie jak ściany sali, bardzo naturalny kolor. Podoba mi się. Nabieram przekonania, że wszystko wokół mnie jest dostosowane do moich potrzeb i oczekiwań.

Przekaż dalej
0Shares

Nocna radość zwycięstwa nad duchem i materią

Postanowiłem napisać dziś coś tak rozrzewniającego, że popłaczecie się ze wzruszenia. Chodzi o zwycięstwo wyborcze Partii Powszechnego Dobrobytu. Z tej okazji Wielki Mistrz zwany też Klasykiem wygłosił przemówienie. Nie było długie, ale bardzo obiecujące. Wspomniał, że nie wszyscy jeszcze wierzą w Partię. Postanowiłem, że kiedy już uwierzą, osobiście zainicjuję Kult Wielkiego Mistrza.

Późną nocą ogłoszono wstępny wyrok wyborczy. Wysłuchałem go z uwagą, po czym wyszedłem na deszcz, aby go sobie przemyśleć i nacieszyć się nim w ciszy. Chodziłem boso po ulicy, a po powrocie posypałem sobie głowę popiołem. Dobrze mi to zrobiło. Uczciłem w ten sposób zwycięstwo Wielkiego Mistrza, ukochanego przywódcy milionów.

To on zorganizował i opłacił wesele przedwyborcze. Na jego czas cudownie rozmnożył pieniądze, nakarmił miliony a potem zwielokrotnił głosy. Tak silnie nawiązywało to do Biblii, że wyszukałem biskupa, aby mu podziękować całując w pierścień.

Okazało się, że był bezręki; wobec czego pocałowałem go z wdzięczności gdzie indziej za to, że on i jego koledzy po komży pomogli w zwycięstwie Wielkiemu Mistrzowi i PPD otwierając także i mnie drogę do raju.

W nocy rozpłakałem się serdecznie. Były to łzy gorące i z taką zawartością słodyczy, że dla równowagi wypiłem kielich goryczy i powziąłem postanowienie w ogóle już nie myśleć. Dla pewności zapytałem sumienie:

– Po co miałbym myśleć skoro jest ktoś większy i mądrzejszy, co myśli za mnie i za miliony?

Zapytane przyznało mi rację, po czym zamilkło.

– Szkoda słów – dodało po chwili.

Zrozumiałem to jako potwierdzenie mojego rozumowania. Żal mi było tylko, że od razu nie zapisałem się do tych milionów, które głosowały na Partię Powszechnego Dobrobytu. Porzuciłem ten niewczesny żal, kiedy znajomy zwycięzca wyborczy poinformował mnie, że jest możliwe, że w niedalekiej przyszłości zapisy będą już obowiązkowe i on mi w tym pomoże przedstawiając moją kandydaturę gdzie trzeba.

– Zadba o ciebie nasz niezrównany Mistrz Ceremonii Prawnych, który określa, co jest dopuszczalne, a co nie, kiedy ma to nastąpić, oraz kiedy sprawa trafia do prokuratury a kiedy na śmietnik.

Wydało mi się to dziwne, może nawet okrutne.  

Przekaż dalej
0Shares

Literacki blok wyborczy numer 1

Wszyscy szczycą się patriotyzmem, postanowiłem i ja pokazać się z tej strony. Najlepiej zrobię, kiedy zaagituję do sumień i nóg, abyście w dniu wyborów poszli i dokonali wyboru. Nie chodzi tylko o głosowanie, ale o postawienie krzyżyka we właściwym miejscu.

Dla umilenia Państwu oczekiwania na ten moment opracowałem kilka recenzji nowych książek, głównie powieści kryminalnych, obyczajowych i sensacyjnych, niekiedy z ładunkiem fantasy. Ich tematem są afery. Jak wyjaśnił mi znany łopatolog, afera to po francusku „affaire”. Jest to wyraz rodzaju żeńskiego i znaczy po prostu „sprawa”. Sam łopatolog nie czyta takich powieści, uważa je za marnotrawstwo czasu. Niektórzy ludzie je czytają i dobrze im to robi, inni mówią, że ich to męczy, bo narusza ich dobre samopoczucie. Nie wiem dlaczego, bo to przecież fikcja. Czasem tłumaczą mi:

– Przykro jest mi czytać coś niedobrego o bohaterach, których pokochałem. Prawda ma dla mnie mniejszą wartość niż miłość.

Albo:

– Nie lubię wyborów moralnych. Przyzwyczaiłem się do czegoś i jest mi z tym dobrze. Nie lubię zmieniać obiektu mojej miłości.

Zastanawiam się, czy mają rację. Może tak, może nie. Czy ja wiem?

Oto pierwsza recenzja:  

„Hejt w Ministerstwie Uczciwości” to powieść kryminalna. Jej bohaterami jest oddział trolli zwalczających występnych sędziów, pragnących zrujnować kraj wydając wyroki, których nikt nie potrzebuje, bo w kraju panuje spokój i dobrobyt. Trolle piszą na nich donosy, kopią ich w opinię, krótko mówiąc, robią im koło pióra. W terenie pracuje dla nich tajna agentka “Śliczna Ezzi”, która ostatecznie ujawnia aferę. Kiedy tajemnica wychodzi na jaw, padają pytania. Minister Uczciwości nic o oddziale nie wie, choć jej szefem jest jego zastępca. Pytany jak to się stało, że w pokoju obok pracują od kilku lat pełną parą trolle, a on o tym nic nie wie, wyjaśnia:

– Słyszałem uderzenia w klawiaturę, ale myślałem, że to szumi woda w sedesie za ścianą.

– Kiedy pan złoży dymisję? – Pytają go.

– Teraz nie mogę, bo mam jeszcze kredyt do spłacenia za rower. Musimy zresztą najpierw przeprowadzić śledztwo, a to jest niemożliwe, bo nie mogę śledzić się sam. Prawo mi na to nie pozwala. Nic w tej sprawie nie zrobimy, dopóki nie zmienimy prawa. 

Rzecznik rządu wyjaśnia sprawę bardzo rzeczowo:

– Nie ma się o co kłócić, bo trolle są, były i będą, i nic na to nie poradzimy. Pracujemy nad nową trutką na nie, ale to sprawa przyszłości.

Powieść ma niezwykłe zakończenie. Klucze tajemnicy trzyma Namiestnik Kukuła, główny bohater powieści, który dysponuje niezwykłą siłą perswazji. Zakończenia nie mogę jednak ujawnić, aby nie pozbawiać Czytelnika radości czytania i odgadywania, jak powieść się zakończy, kto ma rację, a kto nie ma, i kto pociąga za sznurek. Gwoli jasności dodam, że w powieści typu „affaire” sznurek odgrywa bardzo ważną rolę.

Moja ocena powieści to 9 gwiazdek, czyli prawie arcydzieło.

Przekaż dalej
0Shares

Pamiętnik dojrzałego świrusa. Powieść. Odc. 2: Abonament

Po wizycie w piekarni odwiedzam sklep mięsny, od niedawna zwany wędliniarnią. Tam też pracują znane mi sprzedawczynie. Kiedy wchodzę do środka i widzę je krzątające się za ladą, przypominają mi łanie na skraju lasu. Wszystkie bez wyjątku są brunetkami. Jestem przekonany, że specjalnie tak się dobrały. To znaczy, że tak dobrał je kierownik, który jest właścicielem sklepu.

Jak o tym pomyślałem, od razu pojawił się dylemat, czy to kierownik jest właścicielem sklepu, czy też właściciel sklepu jest kierownikiem. Szukam odpowiedzi na te pytania, stojąc w kolejce. Po chwili zapominam, czego szukam, bo naprzeciw jest już ekspedientka. To ta, którą najbardziej lubię i która mnie lubi, bo uśmiecha się do mnie szeroko. Robi mi się wtedy jaśniej w oczach i mrówki chodzą po plecach.

Czarnula ubiega moje słowa i wypowiada formułkę handlową okraszając ją uśmiechem.

– Pan jak zawsze to samo. Czyli kiełbasę swojską?

Chyba domyśla się, że bez uśmiechu nie przyjąłbym jej pytania. Taki już jestem. Lubię kulturalną obsługę. Chwilę przypominam sobie, czy ma to być swoja czy swojska, kiwam głową, że tak, i dodaję:

– Ta druga.

To oszczędnościowy model zachowania, też bardzo pozytywny.

Kiedy ekspedientka przygotowuje mi towar, przypominam sobie sprawę abonamentu. Zaproponowałem kiedyś, kupując zawsze tę samą ulubioną kiełbasę, że chciałbym mieć na nią abonament miesięczny.

– To bardzo dobre rozwiązanie. Przychodzę tu regularnie i kupuję tę samą wędlinę, zawsze pół pęta. Czasem zapominam jej nazwy. Abonament by to uprościł. Dałby wam gwarancję regularnych zakupów i dochodów, a wy mnie mnie gwarancję, że otrzymam w terminie kiełbasę swojską a nie swoją.

Po cichej konsultacji z koleżankami sprzedawczyni skierowała mnie do kierownika sklepu zasłaniając się, że decyzja o abonamencie na kiełbasę przekracza ich poziom uprawnień.

– To rozwiązanie wydaje nam się tak nowoczesne, że nie jesteśmy w stanie udźwignąć ciężaru odpowiedzialności – powiedziała uprzejmie, uśmiechając się tylko nieznacznie. Przez chwilę zastanawiałem się, jak rozumieć jej niepełny uśmiech.

Umówiła mnie telefonicznie z kierownikiem. Następnego dnia rano spotkałem się z nim. Kiedy go zobaczyłem, od razu przypomniał mi się obraz mongolskiego rzeźnika z szesnastego wieku, z wielkim nożem w reku, którym zaszlachtował niewinną owieczkę.  

Podyskutowaliśmy. Sprawa rozmyła się z braku przepisów określających, czy sklep wędliniarski może czy nie może sprzedawać towar na abonament, a jeśli tak, to na jakich dokładnie warunkach. Jestem dociekliwy, bo jestem matematykiem z zawodu i lubię upewnić się, że dwa i dwa to cztery.

Rozmowa z kierownikiem sklepu, który jest także jego właścicielem, albo na odwrót, czego jeszcze nie rozstrzygnąłem, umocniła mnie w przekonaniu, że rozpocząłem dobrze kolejny dzień.

Przekaż dalej
0Shares

Pamiętnik dojrzałego świrusa. Powieść. Odc. 1: Wspomnienia dnia

Obrazek posiada pusty atrybut alt; plik o nazwie Indywidualizm-Narziss_Benczur-narcissus_II-pub-dom.jpg

Drodzy Czytelnicy,

W zamierzeniu jest to powieść fantasy o człowieku żyjącym między normalnością i nienormalnością, szukającym własnej drogi, usiłującym dostosować się do zmieniających się warunków otoczenia. Faktem jest, że jako społeczeństwo mamy coraz większą ilość osób w depresji, przeżywających stres, zagubionych, nie radzących sobie; to wszystko stanowi dla mnie pożywkę w pisaniu tej powieści. Tematów mi nie brakuje; problemem jest ułożenie ich w jakąś spójną, logiczną całość.

Nie mam planu powieści, fabuły czy określonych bohaterów, mam tylko pewne założenia i wyobrażenie o czym chcę pisać. Będę poruszać się trochę po omacku i jest prawdopodobne, że będę wracać do niektórych wpisów i je modyfikować. Jeśli będą to większe zmiany, zawiadomię.

Będzie mi miło, jeśli zechcecie mi towarzyszyć w tej podróży literackiej wracając tutaj i czytając kolejne blogi, a także przedstawiając komentarze, które zawsze czytam z uwagą. Bardzo chętnie poznałbym także wasze sugestie wątków i postaci, które widzielibyście w tej powieści.

Pozdrawiam serdecznie,

Michael Tequila

Odcinek 1:

Późnym wieczorem, leżąc wygodnie w łóżku, patrzę w sufit. Jest nierówny, pofałdowany. Usiłuję to zrozumieć, ponieważ mam precyzyjny umysł, ostry jak brzytwa. Podsuwa mi on myśl, że to znaczy, że mam nierówno pod sufitem.

– Czy to dobrze czy źle? – zadaję mu pytanie.

Odpowiada mi po chwili, że dobrze.

– No bo o czym miałbyś pisać, gdybyś miał równo pod sufitem? Sufit jest podstawą wszystkiego, punktem odniesienia, powierzchnią centralną, pod którą dzieją się rzeczy niesamowite. To twój świat.

Zgadzam się bez kłótni. Bo i po co się kłócić, jak można żyć w zgodzie z własnym umysłem?

Uspokoiwszy się, przypominam sobie miniony dzień. Także inne, wcześniejsze dni. Widzę, że są podobne.

Kładę się spać o godzinie dwudziestej trzeciej trzydzieści i budzę się o dwudziestej trzeciej czterdzieści pięć, dokładnie kwadrans przed północą. Bardzo mnie to cieszy, bo cenię punktualność. Budzę się i martwię przez chwilę, że nie widzę sufitu, tam, wysoko w górze, i tego, że jest on nierówny. Trwa to chwilę. Uspokoiwszy się, wracam do początku mojej opowieści.

Myślę, że tytuł „Piszę pamiętnik” brzmi dumnie. Może nawet służyć jako tytuł powieści. To mnie mobilizuje. Może to być jakiś omen nomen, który zawsze wygrywa. Odrzucam tę myśl, bo to niepotrzebna dygresja, po czym zapadam w sen. W nocy śni mi się, że chodzę do toalety. I to kilka razy. Dziwne, ale wcale mnie to nie dziwi.

Rano idę do piekarni. Stojąc w kolejce, którą ze względu na rozmiar nazwę kolejeczką, przypatruję się sprzedawczyni. Jest to ta sama osoba, co poprzedniego dnia: blondynka, nieco umączona, średniego wzrostu, budowa cielesna w sam raz. Pozdrawiamy się, po czym kupuję bułeczkę. Płacę, ale nie wychodzę. Kobieta patrzy na mnie pytająco. Widzę, że ciężko oddycha. Daję jej czas na domysł. Nie udaje jej się jednak zrealizować postawionego przeze mnie celu. Chyba się zagubiła, bo pyta:

– Czy pan jeszcze sobie czegoś życzy?

Ucieszony, że weszła na właściwy tor, proszę o błogosławieństwo na drogę. Nieco zdziwiona, nie wiem dlaczego, bo prosiłem ją o to wcześniej już kilka razy, udziela mi go. Uspokojony wychodzę. Na odchodnym, rzucam swobodnie słowami, które rozsypują się przed piekareczką niby błyszczące perły.

– Bez pani błogosławieństwa nie wyszedłbym nawet za próg. Siedziałbym tu i warował aż do końca. Błogosławieństwo to błogosławieństwo.

Adresatka tych słów kiwa mi głową ze zrozumieniem, ja jej odkiwuję, i wychodzę.

Empik. Wszystkie moje książki: https://tinyurl.com/y52br67b

Przekaż dalej
0Shares

Koniec historii o krowie. Także o łóżku, cudach i pieszczotach.

Wracam do krowy, która mi się przyśniła.

– Co ty gadasz, chłopie? – tak mnie zapytała. – Ja to mam ciężkie życie. Wiesz ile wymiona ważą? Ile to muszę mleka muszę się natachać, zanim mnie wydoją? A co to za przyjemność być dojonym mechaniczną dojarką, bez pieszczot i łagodności dotyku damskiej ręki?

Popatrzyłem na nią zdziwiony. Wtedy mi wyjaśniła:

– Mężczyźni też to czasem robią, ale kudy im do tej aksamitnej delikatności, jaką dysponuje kobieta.

Obydwaj z Iwanem Iwanowiczem wzruszyliśmy się nie tyle z powodu ciężaru wymion, bo co my możemy o nich wiedzieć, ile łagodności damskiej ręki, która potrafi uszczęśliwić dzieciątko w kołysce, dorosłego mężczyznę a nawet – jak się okazuje – zwierzę domowe.

– Eh, te kobiety! – wyrwało się z piersi Iwanowi Iwanowiczowi.

Kiedy wróciliśmy do siebie, ustaliliśmy, że ostatecznie będę pisać o psach i ich właścicielach, nie rozwodząc się nadmiernie nad częściami ciała. Martwiła mnie tylko skarga wielu osób, że pies lubi spać z nimi w łóżku, a one nie potrafią temu zaradzić.

– On wtedy patrzy na mnie takimi oczami, że łzy wprost cisną się do oczu a kołdra sama zapraszająco odchyla się na bok. Mężowi bym odmówiła, ale nie mogę zgodzić się, aby mój ukochany Kiduś spał na twardej podłodze! – Wyznała mi pewna pani. 

– A propos łóżka i psa, to zdarzyła się taka historia – Iwan Iwanowicz przerwał moje wywody. – Mąż wraca do domu i zastaje w swoim łóżku swoją żonę – wybrażasz to sobie? – z jakimś obcym mężczyzną.

– Co on robi w moim łóżku? – ryczy mąż z wściekłości.

– Cuda, kochanie, cuda! – odpowiada entuzjastycznie żona.

– A jaki to ma związek z psem? – zapytałem nierozważnie.

– Ten facet to był pies na kobiety – wyjaśnił Iwan Iwanowicz, patrząc mi w oczy, jakby chciał mnie o coś oskarżyć.

– Sam miałem kiedyś takie psie ambicje, ale wyperswadował mi je ksiądz, który konwersował z nami w zakrystii o życiu, psach i kobietach. Niestety posłuchałem go, zamiast się sprzeciwić.

– Jesteś usprawiedliwiony. Kto mógłby oprzeć się księdzu? Chyba tylko urodziwy biskup! – Iwan Iwanowicz zamyślił się głęboko po zadaniu pytania.

Myślałem, że zasnął.

Przekaż dalej
0Shares