Odc. 1 Nastroje

W Dobromyślu panował nastrój przygnębienia, mimo że w szpitalu  miejskim lekarze skutecznie zwalczali już wirusa nowymi szczepionkami sprowadzonymi z Indii. Było to poważne ale nie rozstrzygające osiągnięcie, ponieważ epidemia przynosiła wciąż nowe nieprzerwanie bankructwa i powiększała i tak już wysokie bezrobocie. W mieście rządziły marazm, depresja i myśli samobójcze. Na dodatek w stolicy odkryto ciało martwego wiceministra zaopatrzenia medycznego, członka rządu, który się powiesił się. Kiedy przy zmarłym znaleziono kartkę z informacją: „Kradł fundusze przeznaczone na walkę z Covid-19”, okazało się, że był to lincz a nie targnięcie się na własne życie. Przypuszczano, że wykonawcy wyroku byli jego wspólnikami i zrobili to z zemsty, ponieważ nie podzielił się z nimi korzyściami z malwersacji.

Nastroje nie były życzliwe ani dla rządu ani dla władz miejskich.

W takim to czasie w Dobromyślu zjawił się Alexander Maria Waldoff, wywołując niemałą sensację samym swoim pojawieniem się. Sporo mieszkańców znało go osobiście, wielu słyszało o nim; tylko nieliczni nie mieli pojęcia, kto to taki. Od lat nie widziano go w mieście. Nikogo to nie dziwiło, ponieważ brak pracy na miejscu a potem wirus i epidemia rozrzuciły mieszkańców prawie po całym świecie.

– Reputację to on ma gorszą niż wściekły pies – orzekli ludzie na rynku, największym rozsadniku plotek i pogłosek. 

– To oszust podpisujący się tylko nazwiskiem Waldoff. Jego pełne nazwisko to Aleksander Maria Waldoff. Używa też ksywy Gajny. Powiem szczerze: to łajdak i zakała naszego miasta – grzmiał burmistrz na zebraniu rady miasta.

– Gdzie ten człowiek ma rozum, nie wspominając przyzwoitości, że wraca do miasta, gdzie nikt go nie oczekuje? – do krytycznego głosu burmistrza dołączyli radni.

– Górnik podający się za pszczelarza! Pszczelarz udający wspinacza wysokogórskiego – wtórowała prasa lokalna.

W doniesieniach prasowych musiało być coś niejasnego, ponieważ Aleksander Maria Waldoff miał osiągnięcia: wyhodował specjalny gatunek pszczół górskich zdolnych zapylać rośliny na wysokości ponad pięciu tysięcy metrów nad poziomem morza. Pisała o tym prasa międzynarodowa, między innymi Universal Beekeeper, Pszczelarz Uniwersalny.

Rodzina Aleksandra Marii Waldoffa konsekwentnie wypierała się go, twierdząc, że nic go z nią nie łączy. Lokalnemu dziennikowi „Wysłaniec Dobromyślny” udzielił wywiadu senior rodu, dziewięćdziesięcioletni Jan Alfred Waldoff.

– Alexander Maria to podrzutek, uzurpujący sobie prawa do naszego nazwiska. Przyjęliśmy go z dobrego serca, kiedy rodzona matka pozostawiła go nocą w sieni naszego domu. Możemy tylko żałować, że okazaliśmy mu wtedy miłosierdzie.

Odc. 2 Pierwsze sukcesy

Waldoff okazał się człowiekiem zamożnym. Kwestia, w jaki sposób przeciętny człowiek w trudnych czasach mógł wejść w posiadanie tak dużych pieniędzy, intrygowała mieszkańców. Zaczęto dociekać, jak jemu się to udało. Temat podjęto na posiedzeniu rady miasta, podobnie jak burmistrz niechętnie nastawionej do Waldoffa. Stenogram z dyskusji ujawnił wiele z tego, co nie było jeszcze wiadome o tym człowieku.

Jak się okazało, Waldoff prowadził tak bogate życie, że był w stanie to skapitalizować sprzedając fragmenty swoich przeżyć ludziom nie mającym własnych pomysłów, jak dobrze żyć. Chętnie kupowali od niego opisy jego przeżyć, doświadczeń i przemyśleń, ponieważ dawały one szansę zmiany własnego życia na lepsze. Dla nabywców było to jak dzielenie się miliardera metodami dochodzenia do wielkich pieniędzy. Autor księgi przeżyć szybko zyskał reputację człowieka z inwencją, wynalazcy, wręcz cudotwórcy.

– Waldoffowi powodzi się bardzo dobrze, ponieważ ma wciąż nowe pomysły. To człowiek zupełnie innego pokroju niż większość mieszkańców naszego miasta, nieradzących sobie w czasach, kiedy pojawiają się nieznane wcześniej trudności i wyzwania. On potrafi zarabiać na wszystkim. Byłby zdolny sprzedać własną babkę i to w taki sposób, że by go jeszcze chwalono. – skomentowała radna Karolina Zeta, kobieta o wyjątkowo pięknej twarzy i niezwykle tęgich łydkach. Koledzy i koleżanki z rady miasta nazywali ją Dysharmonią z racji jawnej niezgodności górnej i dolnej połowy ciała. 

Płynąc na niekończącej się fali pomysłów, Waldoff założył muzeum przedmiotów niezwykłych. Były to zabytkowe i zapomniane artefakty historii. Wydobywał je – jak mówił – z pustynnych piasków przeszłości i umieszczał w muzeum, pobierając wysokie opłaty za przywilej ich oglądania. Mieszkańcy Dobromyśla oraz ludzie przyjezdni chętnie odwiedzali muzeum; w czasach ogólnego przygnębienia znajdowali tam wszystko, co nieznane i fascynujące. Informator muzeum zawierał długą, ilustrowaną listę niezwykłych eksponatów.

Muzeum umożliwiało oderwanie się od ogólnego marazmu komplikującego ludzkie życie w czasach wirusa i epidemii. Obszerne pomieszczenia wystawowe i dobrze działająca wentylacja gwarantowały bezpieczne zwiedzanie; kustosz i pracownicy muzeum pilnowali, aby goście mieli na sobie poprawnie założone maseczki i jednorazowe rękawiczki. Te ostatnie nie były bezwzględnie wymagane zważywszy na zakaz dotykania eksponatów. 

Inwencja Waldoffa wydawała się nie mieć końca. Po ustabilizowaniu muzeum jako źródła dochodów, jego następnym krokiem i od razu osiągnięciem było skonstruowanie zegarka mierzącego czas pozostały człowiekowi do końca życia. Wynalazca wykorzystał w tym celu świeżo odkryte szmery przestrzeni kosmicznej oraz fale pulsacyjne wysyłane przez ludzkie serce, słabnące w miarę starzenia się organizmu. Waldoff skonstruował i opatentował taki zegarek, zlecił jego produkcję znanej firmie zegarmistrzowskiej i w krótkim czasie sprzedał z solidnym zyskiem pierwsze dwieście sztuk. Taki postawił sobie cel. Po jego osiągnięciu odsprzedał patent na zegarek firmie ubezpieczeń na życie Pro Uniqua.

Kolejnym etapem jego twórczej aktywności było zatrudnienie się w pracowni jubilerskiej, specjalizującej się w testowaniu wyrobów ze złota, ocenie ich autentyczności oraz określaniu próby. Charakterystyczną cechą tego metalu jest jego miękkość. Pomysł Waldoffa był prosty, a zarazem niesamowity. Dostarczony przez klienta wyrób obmywał spirytusem a następnie lekko ściskał zębami, sprawdzając czy jest to prawdziwe złoto i jaka jest w nim zawartość czystego kruszcu. Ten zwyczaj sankcjonowała historia testowania złota przez pierwszych jego wydobywców i handlarzy. Cieniutka warstewka złota pozostawała na zębach Waldoffa. Była to metoda spokojnego i niezwykle skutecznego przemycania złoto na zewnątrz. Jego współpracownicy pamiętali, że był to okres, kiedy się w ogóle nie uśmiechał. Oceniono, że w ciągu trzech lat udało mu się „wyprowadzić” z miejsca pracy co najmniej sto kilogramów złota, ale były to tylko przybliżenia.

– To człowiek, który ma łeb mocno osadzony na karku – pisał dziennik Nowy Biznesmen, jedyne lokalne i regionalne medium życzliwe autorowi niezwykłych pomysłów.

Następnym pomysłem Waldoffa było zatrudnienie się w charakterze dystrybutora wędlin dużej masarni. Używał w tym celu wozu konnego, środka transportu preferowanego ze względu na nienajlepszy stan jezdni w mieście oraz trudności dojazdu nieutwardzonymi drogami w terenie. Jego podstawowym obowiązkiem było rozwożenie wędlin. Pracował bardzo rzetelnie, firma była z niego zadowolona. Co kwartał otrzymywał premie za wysoką wydajność pracy. Stawiano go za wzór innym pracownikom.

Odc. 3 Proces sądowy

Waldoff stracił pracę, kiedy okazało się, że wyjeżdżając z masarni przemycał wędliny ukryte w metalowym dyszlu wozu.

– Proceder kradzieży wędlin nie mógł trwać wiecznie; w końcu sprytnego przemytnika ujęto – wiadomość podana przez lokalny dziennik wywołała falę potępienia jak i podziwu dla Waldoffa.

Wyrok za okradanie pracodawcy nie mógł być wysoki, ponieważ masarnia występująca w roli oskarżyciela nie była w stanie określić, ile wędlin oskarżony wywiózł nielegalnie w okresie zatrudnienia.

Proces sądowy ciągnął się kilka miesięcy. Waldoff przebywał w tym okresie w areszcie śledczym. Czas ten wykorzystał, aby opracować w szczegółach nowy niezwykły pomysł, na którym zamierzał zarabiać, jak tylko skończy się proces.

W sądzie tłumaczył się, że to koń namówił go do kradzieży wędlin. Uzasadniał, że zwierzę jest niezwykle inteligentne i było – zanim je nabył – szkolone przez pięć lat przez behawiorystów zwierzęcych, eksperymentujących z inteligencją zwierząt. Koń według niego potrafił być całkiem samodzielny w swoim postępowaniu.

Przez sąd przewinęła się w charakterze ekspertów plejada badaczy inteligencji zwierząt. Przedstawili oni dziesiątki badań, teorii i argumentów, powołując się na najnowsze teorie psychologów Wolfganga Köhlera, związanego z psychologią Gestalt oraz Edwarda Thorndike, psychologa behawioralnego. Okazało się, że zwierzęta posiadają nadzwyczajne zdolności komunikacji – wykonywania gestów, wydawania głosów przypominjących ludzką mowę, bogatej mimiki oraz potrafią nauczyć się nawet stu znaków języka migowego. Lista innych zdolności była bardzo długa: uczenie się przez obserwację, kreatywne rozwiązywanie problemów, doskonała pamięć, zdolność pomagania innym gatunkom, znajomość pojęcia hierarchii oraz posiadanie własnego dość skomplikowanego języka.

Ostateczny wydźwięk przedstawionej argumentacji był taki, że koń był w stanie wykonać to, o co oskarżał go Waldoff, ale musiał być sterowany przez właściciela, który nauczył go kilkudziesięciu znaków języka migowego oferując nagrody w postaci żywności i dobrego traktowania za poprawne wykonywanie poleceń.

Postępowanie Waldoffa powszechnie uznano za próbę pozorowania choroby psychicznej, w celu zrzucenia z siebie odpowiedzialności za przemyt wędlin. Zaskoczeniem dla opinii publicznej było uznanie go za osobę niewinną i obarczenie winą konia, zgodnie z tym, co uparcie twierdził oskarżony. Dla wielu mieszkańców Dobromyśla jedynym rozsądnym wytłumaczeniem wyroku było to, że przekupił ławników, aby orzekli, że jest niewinny.

Koniec procesu sądowego był taki, że człowiek został uniewinniony, koń natomiast dostał wyrok dwunastu miesięcy pracy pod ziemią w kopalni węgla kamiennego.

Odbywanie kary przez konia nie odbyło się bez udziału Waldoffa, który – pozostając jego właścicielem – utrzymywał z nim kontakt i nadzorował jego pobyt i pracę w kopalni. Koń odnalazł się twórczo w trudnej sytuacji: rozwoził górnikom gotowe zestawy kanapek z wędliną oraz butelką alkoholu. Po kryjomu ktoś podrzucił górnikom dwie skrzynki trotylu. Sprawca tego czynu słusznie przewidział, co nastąpi, kiedy podekscytowani alkoholem górnicy dorwą się do materiału wybuchowego. Nastąpił potężny wybuch. Jedna sztolnia kopalni zapadła się a wraz z nią kilkanaście budynków w mieście.

Policja przeprowadziła śledztwo nadzorowane przez burmistrza i władze miejskie. Wyjaśnienie okazało się prozaiczne.

– Nic się nie zapadło. To tylko grupa cwaniaków usiłowała zbić na nieszczęśliwym wypadku kapitał, przedstawiając w sądzie wymyślone rachunki strat – wyjaśnił komendant policji.

Zniszczenia w samej kopalni były tak wielkie, że ją zlikwidowano i koń wyszedł na wolność. Sąd darował mu resztę winy, mając na względzie jego zasługi w akcji ratowania górników poszkodowanych w wybuchu.

Wartość szalonej historii wymyślonej przez Waldoffa polegała na tym, że po zakończeniu procesu zatrudniano go, aby opowiadał jego szczegóły bawiąc gości na różnego rodzaju imprezach i uroczystościach: zaręczynach, weselach, urodzinach, jubileuszach, zjazdach rodzinnych. Waldoff snuł swoje opowiadania z taką swadą, że prawie bez wyjątku jego zleceniodawcy – organizatorzy imprez chwaleni byli za zapewnienie uczestnikom wyjątkowej rozrywki.

Odc. 4 Kopalnia złota

Niezwykle osiągnięcia Waldoffa doprowadziły do rozłamu społeczności miejskiej w ocenie jego postępowania, zwłaszcza moralności. Ludzie niechętni mu uważali, że jest w stanie popełnić każde łajdactwo i potem nawet je tłumaczyć jako akt dobroczynności.

– Wystarczy mu tylko dobrze zapłacić – to był argument koronny jego przeciwników.

– Tak mówią i uważają tylko ludzie zawistni – odpowiadał zainteresowany, starając się unikać drażliwych dyskusji. Uważał, że niepotrzebnie antagonizują one ludzi i wzbudzają niezdrowe emocje. Jego tłumaczenie przyjmowano jako dowód, że jest nie tylko podły ale i fałszywy.

U szczytu epidemii Waldoff podjął działalność deweloperską: sprzedaż mieszkań wykuwanych w ścianach nieczynnej od lat kopalni złota położonej na wzgórzach w pobliżu miasta. Kupił ją za bezcen na miejskiej aukcji nieruchomości. Był to pomysł zapożyczony z cieplejszych krajów, Turcji i Hiszpanii, gdzie ludzie od wieków drążą mieszkania w skałach. Jedyna różnica była taka, że w kopalni złota mieszkania wymagały instalacji grzewczych. Nie pociągnęło to za sobą nadmiernych kosztów, ponieważ w głębi ziemi temperatury są stabilne w porównaniu z powierzchnią.

Mieszkania nie sprzedawały się, brak było chętnych.

– To beznadziejny pomysł. Wreszcie ten pseudo deweloper dostanie po kulach – cieszyli się jego przeciwnicy.

Sytuacja zmieniła się, kiedy pojawiła się informacja, że w ścianie pierwszego sprzedanego mieszkania odkryto żyłę złota. Była ona na tyle zasobna, że za wydobyty kruszec właściciel mieszkania kupił sobie następne.

– Jestem pewny, że i ta inwestycja zwróci mi się w ciągu pół roku. W ścianach kopalni jest jeszcze sporo nieodkrytych żył złota – opowiadał szczerze z błyskiem radości w oczach nie pozostawiając wątpliwości co do prawdziwości swoich przekonań. 

– Musisz mieć tylko dobrze namagnesowany nóż i trochę szczęścia. Wystarczy poskrobać ścianę w kilku miejscach. Złoto wytwarza silne pole magnetyczne i nóż sam podąży we właściwym kierunku.

Jego słowa zostały użyte w formie cytatu w ulotce informacyjnej dewelopera. Ulotki wrzucano do skrytek pocztowych w domach w mieście i okolicach oraz zakładano za wycieraczki samochodowe na parkingach. Pojawiły się także ogłoszenia na portalach informacyjnych. Po sprzedaży dwóch dalszych mieszkań nikt więcej już ich jednak nie kupował. Waldoff poniósł straty, najbardziej ciążyły mu koszty wykucia i wyposażenia mieszkań.

Ratując się, wpadł na nowy pomysł. Było to już w czasie, kiedy rząd wprowadził na czas nieokreślony powszechny obwiązek służby wojskowej ze względu na pandemię, która wyeliminowała ze służby wielu żołnierzy zawodowych. Nie wszyscy poborowi byli chętni do podejmowania służby wojskowej. Jedyną podstawą uzyskania zwolnienia z tego obowiązku był zły stan zdrowia.

W celu realizacji swego zamysłu Waldoff zorganizował przy siedzibie Miejskiej Komendy Uzupełnień laboratorium medyczne, wykonujące testy wymagane przez komendę. Ktoś natychmiast puścił w obieg pogłoskę, że miał układ z przewodniczącym komendy uzupełnień, pułkownikiem Kazurem, któremu odpalał dolę za każdego poborowego odrzuconego przez komisję.

Burmistrz był pierwszy w upowszechnianiu oskarżeń. Czynił to dyskretnie, powierzając tajemnicę w zaufaniu i na zasadzie, że on sam „tylko o tym słyszał i nie jest w stanie przedstawić żadnych dowodów”.

– Kazur to hazardzista regularnie tracący pieniądze w kasynach. Jeszcze do niedawna nie miał tego nałogu, lubił wypić, jak to wojskowi, ale nie przepuszczał pieniędzy w kasynach. To Waldoff celowo wpędził go w ten nałóg, zapraszając go do kasyna i fundując mu bezpłatne żetony. Uzależnił go w tej sposób od siebie.

Odc. 5 Zdarzenia i opinie

W laboratorium medycznym poborowi wykonywali testy krwi i moczu. Mężczyźni pragnący uniknąć poboru do wojska za dodatkową opłatą otrzymywali testy wykazujące poważne odstępstwa od normy, najczęściej zatrucie ołowiem, rtęcią lub inną substancją szkodliwą dla zdrowia. Wraz z fałszywym wynikiem badania otrzymywali instrukcję, jak wytłumaczyć okoliczności dojścia do takiego zatrucia. Komisja lekarska Miejskiej Komendy Uzupełnień z miejsca odrzucała ich jako niezdolnych do służby wojskowej.

Źródło dochodów wygasło po niecałym roku, kiedy komisję lekarską rozwiązano z powodu stopniowego zanikania epidemii oraz powrotu do służby żołnierzy zawodowych.

Nie był to ostatni pomysł biznesowy Waldoffa. Wkrótce wszedł on przypadkowo w kontakt z proboszczem parafii położonej niedaleko Dobromyśla. Duchowny okazał się kolegą z ławy szkolnej; kiedyś się nawet przyjaźnili. Spotykali się potem regularnie, aby powspominać młodzieńcze czasy. Mieli do siebie zaufanie. Wróciła atmosfera dawnej szczerości. Proboszcz przyznał się, że ma potrzeby finansowe przerastające hojność parafian.

– Składki na tace i inne dochody mi nie wystarczają. To mała parafia. Muszę coś z tym zrobić. Szukam jakiegoś dodatkowego źródła dochodów. Muszą to być oczywiście dochody legalne.

Po kilku dalszych rozmowach Waldoff zapytał przyjaciela, co sądzi o handlu relikwiami.

– Jest on jak najbardziej legalny. Regulują to przepisy kościelne.

Po dwóch dniach namysłu proboszcz zaakceptował propozycję. Była to cicha spółka. Wyznaczyli sobie role: proboszcz miał dostarczać Waldoffowi opisy relikwii poszukiwanych przez osoby prywatne będące członkami jego parafii, a Waldoff wyszukiwać je na rynku i dostarczać zainteresowanym za pośrednictwem księdza. Wykluczyli od razu relikwie pierwszego stopnia czyli fragmenty ciała osób świętych i fragmenty krzyża, reprezentujące najwyższą rangę wśród relikwii. W grę wchodziły tylko relikwie drugiego i trzeciego stopnia czyli fragmenty ubiorów oraz przedmioty, jakich używała osoba święta za swego życia. W tym zakresie obwiązywała zasada, że święty musiał dotknął takiego przedmiotu przynajmniej raz w życiu.

Możliwe było również tworzenie relikwii poprzez dotknięcie wybranym przedmiotem do rzeczy należącej do świętego, na przykład do jego ubioru. Była to relikwia najniższego rzędu, do zaakceptowania dla wielu osób wierzących. Proboszcz i Waldoff uznali takie podejście za niezbyt profesjonalne.

Obrót relikwiami nie trwał długo. Zakończył się zupełnie niespodziewanie. Współpraca upadła, kiedy Waldoff dostarczył proboszczowi fragmenty kości pochodzące ze starego cmentarza, zapomnianego już i zapuszczonego cmentarza. Otrzymał je za opłatą od grabarza, który oświadczył mu pod przysięgą, że w grobie spoczywały kiedyś szczątki świętej Carmeny. Proboszcz sprawdził ten fakt w księgach parafialnych, okazał się on nieprawdziwy.

Eulalia Harny, osoba o twarzy gęsto nakrapianej piegami, nauczycielka angielskiego w liceum miejskim, uważała, że Waldoffowi przypisywano cechy charakteru, których w istocie nie posiadał. Podjęła ten temat z w niedzielne popołudnie, kiedy przygotowywała wspólny obiad z udziałem męża i córki.

– Ludzie go demonizują. Myślą o nim tak, jakby był nie jedną ale trzema osobami, każda z odrębnym charakterem i sposobem zachowania się. Dorabiają mu życiorysy, których nigdy nie posiadał. Takie opinie są nieuczciwe i dlatego diabla warte. To tak, jakby o kimś powiedzieć, że jest równocześnie mądry i głupi, naiwny i przebiegły, inteligentny i nie radzący sobie w najprostszych sprawach. Nawet jego wygląd, jak go opisują, budzi moje zdziwienie, bo dobrze znam człowieka.

Kiedy mąż i córka wyrazili zdziwienie, odpowiedziała:

– Był moim uczniem. Spotkałam go ostatnio. Kiedy mnie zobaczył, zatrzymał się i serdecznie mnie pozdrowił. Rozmawialiśmy dłuższą chwilę. Dużo opowiedział mi o sobie. Przez kilka przebywał za granicą głównie w Wielkiej Brytanii i Francji. Mieszkał tam i pracował. Tam się nauczył, jak radzić sobie w życiu. Angielski, którego go uczyłam, bardzo mu posłużył. Francuskiego nauczył się sam. To był naprawdę zdolny chłopiec. Pamiętam jego słowa:

– Życie rzucało mi kłody pod nogi, a wokół nie było nikogo, kto by mi pomógł. Musiałem się szybko usamodzielnić, aby radzić sobie w każdej sytuacji. Pracowałem w różnych zawodach. Byłem kelnerem, taksówkarzem, pracowałem w handlu nieruchomościami. Najważniejsze, że nauczyłem się myśleć elastycznie oraz współpracować z ludźmi. Tutaj, w Dobromyślu, ludzie są inni, bardziej zastali, odczuwają niechęć do zmian. A przecież zmiany oprócz zagrożeń niosą ze sobą nowe możliwości i szanse. Za granicą nauczyłem się dostrzegać i wykorzystywać okazje, jakie niesie życie.

Odc. 6 Sława

– Dlatego Aleksander tak dobrze radzi sobie z sytuacjami, w których inni się gubią. A te historie rzekomo wzięte z jego życia oczywiście są nieprawdziwe. Ludzie go demonizują.

– Zgadzam się z tobą – mąż pani Harny, Julian, zażywny osobnik o rękach ciężko pracującego piekarza i jowialnej twarzy, nie krępował się mówić prawdę prosto w oczy. Prawdopodobnie dlatego nie był zbytnio lubiany i nie miał wielu przyjaciół.

– Zgadzam się z tobą – powtórzył patrząc na żonę znad gazety. – Waldoff jest po prostu bystry i elastyczny, umie interpretować fakty, wyczuwać i rozumieć ludzi oraz szybko rozpoznawać prawdę i kłamstwo. W czasach wielkiej niepewności, w jakich żyjemy, to naturalny talent. Dlatego osiąga sukcesy.

– Nie słyszałam, aby był żonaty – odezwała się milcząca dotąd córka państwa Harny.

Popatrzyli na nią oboje i zobaczyli siebie: Eulalia Harny – twarz gęsto pokrytą piegami ułożonymi we wzór codziennie oglądany w lustrze, Julian Harny – okrągłą twarz młynarki z opowieści o tajemniczym młynie nad rozlewiskiem.

Pani Eulalia znała powody niechęci burmistrza do młodego człowieka.

– Nie lubi Waldoffa i to jest bardzo zrozumiałe, bo kiedyś powiedział mu publicznie w oczy, że dziwnym trafem przetargi organizowane przez miasto wygrywają jego znajomi, rodzina lub przyjaciele.

– Nikt nie lubi, jak go się prawdą kłuje w oczy, bo to niebezpieczne. Burmistrz nie jest święty, wie to najlepiej jego spowiednik, zadający mu pokutne leżenie krzyżem na posadzce kościoła.

Znajomi i przyjaciele ceniący przedsiębiorczość Waldoffa okazywali mu uznanie a nawet wdzięczność. Nie szczędzili mu pochwał.

– Pomaga przeżyć innym ludziom dając im zatrudnienie lub choćby dobry przykład, jak sobie radzić. W Kolumbii, Peru i Boliwii mają uprawy koki, my mamy Waldoffa.

Pod koniec epidemii wirusa miasto wykupiło jego muzeum, pozostawiając go na stanowisku kustosza. Lubił tę pracę; odkurzał eksponaty, pilnował, aby ich nie dotykano, wyjaśniał, oprowadzał wycieczki. Za wspólne zdjęcia ze zwiedzającymi pobierał opłaty i sprawiedliwie dzielił się nimi z muzeum.

Bohaterem Waldoffa ogłoszono wtedy, kiedy sporządził testament, zapisując zgromadzony majątek miastu. Był jeszcze stosunkowo młody, tym większe przypisano mu zasługi. Mieszkańcy Dobromyśla z wdzięczności ufundowali mu pomnik.

W odsłonięciu pomnika na placyku przed wejściem do muzeum uczestniczyła połowa miasta. Uroczystość trzeba było transmitować na telebimach ustawionych na sąsiednich ulicach. W trakcie uroczystości przecinano wstęgi, wygłaszano przemówienia i rozdawano odznaczenia. Przemawiał burmistrz i inni notable oraz zaproszeni goście. Wszyscy zapamiętali słowa burmistrza, niegdyś zadeklarowanego krytyka Waldoffa:

– Aleksander Maria Waldoff, honorowy obywatel naszego miasta, to najwspanialszy człowiek pod słońcem. To prawdziwy bohater.

Sam zainteresowany przemawiał krótko. Podziękował za pomnik, uznając go za dowód nadzwyczajnego uznania, jakie miasto okazało jemu, zwykłemu obywatelowi, którego jedyną zasługą było to, że starał się wykorzystać każdą nadarzającą się okazję dla pomnożenia zasobności własnej oraz osób z nim współpracujących.

Sława bohatera towarzyszyła Waldoffowi kilkanaście miesięcy, potem w sposób naturalny zaczęła przygasać. Pojawiły się wtedy głosy, że Waldoff zajął wybitne miejsce nie tylko w pamięci współobywateli ale także w sercach kobiet, podobnie jak słynne postacie historyczne: bohaterowie narodowi, odkrywcy nowych lądów, genialni wodzowie, wybitni naukowcy. Młode kobiety miały mu się oddawać z miłości i pragnienia wspólnego z nim potomstwa. Mówiono nawet, że pewna matka pod osłoną nocy przyprowadziła do niego córkę, aby zaszła w ciążę utrwalając jego nadzwyczajne geny. Prawdziwość takich zdarzeń w przeszłości potwierdził z całą powagą nauczyciel historii z miejskiego liceum.

Sam Waldoff, uporczywie nagabywany przez dziennikarzy i reporterów w sprawie życia erotycznego, zachowywał monarszą wstrzemięźliwość; niczego nie potwierdzał ani nie zaprzeczał. Jego sława niezwykłego człowieka pozostała niewzruszona podobnie jak spiżowy pomnik osadzony na granitowym postumencie.

Michael Tequila
Gdańsk, 30 04 2021