W nocy, leżąc na łóżku w mojej sypialni, naszedł mnie sen. Nie byłoby w tym nic ciekawego, gdybym w trakcie tego snu nie śnił innego, w którym byłem lordem mieszkającym w wielkim pałacu, z komnatami każda wielkości całego mojego mieszkania, i pozłacanym Rolls-Royce’m „Golden Arrow” w garażu. Zawsze chciałem mieć taką limuzynę, podobno nigdy się nie psuje i jest w niej barek z alkoholami i kubełkiem lodu, a na przednim siedzeniu lokaj w liberii. Kiedy jechałem moim luksusowym Rolls Royce’m śniło mi się, że zwiedzam British Museum, stanowiącym konstrukcję pojemniejszą przestrzennie niż niejedna piramida egipska, gdzie niegdyś – znaczy się w muzeum, nie w piramidzie – kolonizatorzy brytyjscy trzymali w beczce z solą nienaruszone szczątki Aborygena australijskiego.
Ten fakt, jak najbardziej prawdziwy, uprzytomnił mi, że tkwię w piramidzie snów, w której każdy kolejny sen jest wewnątrz poprzedniego. Parter piramidy stanowi moje mieszkanie, pierwsze piętro pałac lordowski z Rolls Royce’m, a drugie British Museum ze swoimi niesamowitymi eksponatami. I cała ta konstrukcja spoczywa sobie w krainie senności równie pewnie jak kubek z zimną kawą na moim biurku.
W tym krytycznym momencie zdałem sobie sprawę, jak niezwykle skomplikowanym tworem jest rozespany człowiek; wydało mi się to tak bzdurne, że zdecydowałem się wrócić do rzeczywistości. Uczyniłem to, ale nie od razu, bo złamałbym logikę snu, co nie miało sensu, bo łamanie wywołuje hałas. Ostrzegłem siebie:
– Uważaj, chłopie! Sen to sen, logika to logika, a hałas to hałas, strasznie nieprzyjemny zwłaszcza nocą.
Tak więc wszystko odbyło się jak trzeba. Najpierw wybudziłem się ze snu w British Museum, przeszedłem do snu w pędzącym do Londynu pozłacanym Rolls Royce’m, który zawsze był moim marzeniem, a następnie do pałacu o wielkich salach i niewyobrażalnie wielkich oknach, a stamtąd do snu w moim własnym łóżku.
W nocy Ptacha znowu odwiedził Siwy. Był to już któryś raz z rzędu. Ptachu nie wiedział, jak intruz się nazywa, więc nazwał go Siwy. Potem ktoś zadzwonił do Siwego i Ptachu posłyszał jak ten ktoś mówi do niego „Zyga, sprawdź go dokładnie. To dziwny człowiek”.
Mężczyźni rozmawiali po angielsku, w języku obcym, trudnym do określenia. Ich angielski miał jakiś płaski niemiecki akcent, jakby mówiący pochodzili z nizin, z których wyrosły góry, aby wszystko zmienić. Ich słowa były bardziej dźwięczne niż niemieckie. Ptachowi kojarzyły się z ostrymi dźwiękami fanfar przeplatanymi słodkim drżeniem harfy.
Siwy krępował Ptacha. Przychodził nocą, kiedy Ptachu był sam jak oko w głowie cyklopa Polifema, centralnie położone, ale samotne. Nocą był też nagi jak niemowlę, bo spał bez piżamy, przez co czuł się bezbronny. Krępował go też zbyt duży brzuch, choć wiedział, że Siwego takie rzeczy nie interesują.
Pasjonowało go co innego. Badał Ptacha, ankietował, sprawdzał, mierzył i oceniał jego wnętrze. Interesowało go wszystko, jakby obiekt jego zainteresowań stanowił muzeum, w którym sztukę starożytną pomieszano z nowoczesną. Ten ostatni wyraz źle się kojarzył Ptachowi, brzmiał modernistycznie i jakoś sztucznie. Wolałby wyraz historyczny, tradycyjny, z przeszłości. Uświadomił mu to Siwy, który traktował Ptacha jak pacjenta.
– Chcę panu pomóc. Ma pan problemy. Z niektórych zdaje pan sobie sprawę, z innych nie. To pana męczy. Tym bardziej, że zajmuje pan niezwykle wysoką pozycję społeczną.
Ptachu nie protestował. Nawet ucieszył się, że Siwy mu to powiedział. To tak, jakby upewnił go w czymś, co było dla niego ważne, ale sam nie był tego zbyt świadomy.
W ostatecznym rozrachunku, Ptachu nie cierpiał Siwego. Był jedynym człowiekiem, który miał nad nim przewagę i chciał wydrzeć jego tajemnicę, dlaczego jest taki, jaki jest sugerując w dodatku swoimi pytaniami, że Ptachu cierpi na jakąś dolegliwość psychiczną. Coś musiało w tym być, czego nie rozumiał. Nie rozumiał choćby tego, dlaczego w rozmowie z Siwym staje się bezwolny jakby rozmawiał z własnym sumieniem. Kiedy Siwy kazał mu coś robić, robił to, kazał mu opowiadać o sobie, opowiadał. Czuł się wtedy zagubiony i bezsilny. Tak, jakby Siwy był nie tylko jego sumieniem, ale matką i ojcem, którzy zadają mu pytania dla jego dobra, sprawdzając jak czuje się ich pociecha i co jej potrzeba.
*****
Tej nocy Siwy przytachał ze sobą kozetkę. Jak to zrobił, nie wiadomo, bo na siłacza nie wyglądał. Kiedy ustawiał mebel, Ptachu przyjrzał mu się dokładniej. Mężczyzna miał na sobie kaszkiet, marynarkę, białą koszulę z krawatem i bryczesy. Na nogach miał czarne pantofle. Ptachu zwrócił też uwagę na jego okulary z nietypowo okrągłymi szkłami.
Kozetka była wygodna i zielona jak świeża trawa. Ptachowi wydało się, że pachnie późnym latem i sianokosami. Położył się na niej na brzuchu i wtedy Siwy się zaśmiał.
– Nie będę panu robić lewatywy. Czy to przyszło panu na myśl, kiedy kładł się pan na kozetkę? – Zapytał i kazał przewrócić się na plecy.
Zadawał pytania, niektóre były wręcz bezczelne.
– Dlaczego lubi pan podejmować decyzje, które wielu ludziom sprawiają przykrość? Jak pan ocenia siebie? Jako osobę społeczną, aspołeczną czy typ mieszany? Robił też testy, na których Ptachu oceniał swoje postępowanie w skali od jednego do dziesięciu lub jednego do pięciu. Notował i zapisywał. Zawsze był uprzejmy i usłużny.
– Może podłożyć panu pod głowę poduszeczkę? Może podać szklaneczkę wody?
Mężczyzna miał już swoje lata. Wyglądał jakby wyjęto go z końca dziewiętnastego lub początku dwudziestego wieku, i używał właśnie takich zdrobnień jak poduszeczka, szklaneczka i podobne. To łagodziło jego wizerunek w oczach Ptacha.
Iwan Iwanowicz jest u mnie pierwszy po Nostradamusie. Przewiduje przyszłość. Zaproponował mi, abym notował jego proroctwa. Na razie opisał mi tylko widzenie, jakie miał w noc sylwestrową.
– Kiedy inni tańczyli Sylwestra z butelką szampana w ręce i paczką tanich fajerwerków w kieszeni, mnie ukazali się trzej królowie. Przywiodła ich do mnie żarówka samodzielnie poruszająca się po niebie. Mówili niewyraźnie, jakby języki przymarzły im do brody. Jak zrozumiałem, był to jakiś prezydent, jakiś prezes i jakiś premier. Co najciekawsze, wszyscy trzej mówili ludzkim głosem i to tak wyraźnie, że mój kot i pies aż zaniemówiły i porozumiewały się na migi.
Królowie uklękli we trójkę przed Ojcem Ryzykiem (lata 2019 i dalsze) i składali zobowiązania noworoczne, kolorowe jak rajski ptak z kopalni złota i diamentów w Afryce Południowej.
Premier obiecał, że nie będzie kłamać, a jeśli nawet, to tak udanie, że nikt się na tym nie pozna.
Prezydent, że przetrze sobie oczy, bo ostatnio widział rzeczy wyimaginowane, a nie jest to przecież jego ulubiony punkt widzenia.
Prezes obiecał, że nie będzie wyglądać jak z krzyża zdjęty, ale weźmie się za siebie i odświeży sportowo ćwicząc na świeżym powietrzu jak ten Rudobrody z Brukseli, którego nie znosi.
– Ja im dobrze życzę, znaczy się tym i innym królom, nawet życzę im doskonale, aby tylko pozostali w swoim Muzeum Samowładztwa i Zamordyzmu i nie wyciągali rąk zbyt daleko do polityki, bo jak ktoś niechcący włączy młockarnię sprawiedliwości dziejowej to mogą stracić palce, a wiadomo, że bez palców to jak bez rąk, do gęby nie można nic włożyć. I klepsydra gotowa – podsumował Iwan Iwanowicz z wyraźnym smutkiem.
Na zakończenie podyktował mi sentencję. Wziąłem ją sobie do serca i polecam równie serdecznie jak rożki czekoladowe od Sowy:
“Głosując w wyborach parlamentarnych nie głosuj na tych, którzy kłamią więcej niż potrzeba”.
Wieczorem w gabinecie Sefardiego rozdzwoniły się zegary, najpierw budziki a zaraz potem zegary ścienne i stojące. Zaczęły punktualnie o godzinie osiemnastej, zsynchronizowane czasowo i skończyły kwadrans później. Ich głos słabł stopniowo, w końcu ustał, jakby zdecydowały się umilknąć na zawsze. Nikt z domowników nie śmiał interweniować, wyciszając je lub wyłączając.
– Nie można sprzeciwiać się woli zmarłego, bo to oznacza nieszczęście – zdecydowała Isabela. Tego dnia uważała się za szczególnie ważną, ponieważ to jej Sefardi wręczył kilka dni wcześniej zapasowy klucz do gabinetu ze słowami „to na wszelki wypadek”.
Następnego dnia rano weszła do pokoju i znieruchomiała. Zegary znikły. Prawie wszystkie. Pozostały nieliczne, głównie zegarki ręczne, które właściciel darzył szczególną miłością. Natychmiast pobiegła do Penelopy, aby zawiadomić ją o niezwykłym wydarzeniu.
– Daj spokój, Isabelo. Jaki tam cud. Mój mąż nie wierzył w cuda, ja również. Ktoś musiał je ukraść. Zegar to nie ciężarówka, choć i te też kradną.
Zawiadomiono policję, aby przeprowadziła śledztwo, znalazła sprawcę i odzyskała rodzinne mienie. Niechętnie obiecali to zrobić, gdyż kradzież wydała im się prawie niemożliwa.
– I tak mamy dosyć pracy w sprawie śmierci tego dziwaka. – Podsumował komendant posterunku wydając polecenia podwładnym na dyżurze.
Po odejściu policjantów zadzwonił do Penelopy dyrektor państwowego Muzeum Zegarów i Zegarków. Był bardzo wylewny. Wielokrotnie dziękował za dar. Penelopa poczuła się upokorzona.
– Nie dość, że oddał za darmo wszystkie zegary, a stanowiły one niezły majątek, to w dodatku nie poinformował mnie o darowiźnie. To on poinstruował dyrektora muzeum, kiedy jego ludzie mają przyjść i zabrać zegary. Mieli klucz, weszli, kiedy byłyśmy nieobecne w domu, znali nawet kod do alarmu. Otrzymali dokładną listę, co mają zabrać i kiedy mogą to zrobić „bez niepokojenia rodziny” – Rozdrażniona Penelopa przedstawiła Isabeli szczegóły uzyskane w rozmowie z dyrektorem.
– To straszne. – Kobiety były zgodne w ocenie.
Porażka wydała się Penelopie znacznie mniej dotkliwa, kiedy następnego dnia w prasie, radio i telewizji powszechnie komentowano fantastyczny dar rodziny Baroka dla muzeum. Minister Kultury wystosował do niej specjalne podziękowanie. Ostatecznie Penelopa pogodziła się ze stratą, kiedy okazało się, że poważna część darowizny może być odliczona od dochodu w deklaracji podatkowej. Otwarcie nowego zbioru muzealnego było bardzo uroczyste. Przybył minister kultury oraz prezydent kraju. – Dlaczego prezydent? Nic go przecież nie łączyło z don Sefardim. Ci wcześniejsi go znali? Ale ten? – Dziwiła się Isabela.
Zaproszenie na uroczystość otwarcia nowego zbioru muzealnego otrzymała także Isabela. Była uszczęśliwiona. Na pamiątkowym zdjęciu stała obok prezydenta, który jak nigdy wcześniej stanął nie w centrum, ale z boku fotografowanej grupy.
– Chyba brzuch go bolał, bo wyglądał nieświeżo. Widziałam go z bliska tak, jak widzę teraz panią. – Isabela wyjaśniła Penelopie szczegóły wyglądu i zachowania prezydenta z powagą i przekonaniem, że coś było z nim nie w porządku.
*****
Dojmująca cisza wypełzała ze wszystkich kątów i obejmowała w posiadanie pokoje, meble, w końcu ciało i duszę Isabeli. Była sama w wielkim domu, ogarnięta smutkiem, wciąż w stroju żałobnym, z czarną opaską na ramieniu. Odruchowo skierowała się do gabinetu Sefardiego, gdzie w ciszy przeprowadziła z nim rozmowę wspominając dawne czasy. Rozejrzała się, wszystko było takie samo jak zawsze, z wyjątkiem miejsc, gdzie do niedawna stały zegary.
– Nigdy go już nie zobaczę – pomyślała i łzy pojawiły się w jej oczach. Usiadła w fotelu pisarza, za jego biurkiem. Płakała głośno, szloch wstrząsał jej ramionami. Przypomniała sobie, że nigdy go specjalnie nie lubiła, był niejednokrotnie arogancki i prześmiewczy. Potrafił też być szalony, przekraczając bariery normalnego zachowania. Sam wymyślony przez niego pogrzeb był czystym szaleństwem. Teraz, kiedy go zabrakło, jego zwariowanych pomysłów, dyskusji, przekomarzania się, zmieniła opinię. Chwilę zastanawiała się nad tym. Poczuła potrzebę wyrwania się z przygnębienia. Wyobraziła sobie, co robiłby w takiej chwili Sefardi. W ciszy dotarła do niej nadzwyczajność jego odejścia; była przekonana, że przez najbliższe dni cały kraj będzie o tym mówić.
Poruszona wspomnieniami Isabela włączyła komputer stojący przed nią na biurku. Była to prosta czynność. Sefardi pokazywał jej kilkakrotnie, jak to zrobić i jak następnie stworzyć nowy plik lub otworzyć plik już istniejący. W końcu nauczył ją też pisać teksty.
